خبرگزاری فارس - گروه کتاب و ادبیات: یک اثر مکتوب بعد از آن که مراحل تایپ، ویرایش، تصحیح و نمونه خوانی، صفحه آرایی و طراحی جلد را گذراند، آماده می‌شود که به چاپ و تولید انبوه برسد. فرایند چاپ، مراحلی دارد که به صورت اجمالی عبارت است از: لیتوگرافی، فیلم و زینک جلد و متن، کالک، چاپ متن و جلد، تاکُنی، صحافی و بسته بندی. هنگامی که یک کتاب این مراحل را گذراند، آمادۀ توزیع و عرضه به مشتری می‌شود که خود، مقولۀ گسترده‌ای است.
مجید مهدوی مدیر چاپخانه دفتر تبلیغات اسلامی است که بیش از 20 سال سابقه فعالیت در حوزه چاپ دارد و از سال 87 نیز مسئولیت این چاپخانه بر عهده او است. به مناسبت روز ملی صنعت چاپ مصاحبه‌ای با او انجام دادیم تا از بالا و پایین کار چاپ بگوید و خوانندگان ما بدانند که وقتی می‌گوییم چاپ، با چه بالا و پایین‌هایی روبرو هستیم.
- چند سال سابقۀ کار در چاپخانه دارید؟
- از سال 71 در چاپخانۀ دفتر تبلیغات اسلامی مشغول به کار هستم و از سال 87 نیز مسئولیت چاپخانه به من سپرده شد و به انجام وظیفه مشغول هستم.
- چاپخانۀ دفتر تبلیغات اسلامی را در یک نگاه برای ما ترسیم کنید.
مهدوی: چاپخانۀ دفتر تبلیغات، سابقه‌ای بالغ بر 35 سال دارد؛ یعنی پیش از انقلاب افتتاح شد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با رویکردی جدید و با اهدافی متعالی، کار خود را ادامه داد. این چاپخانه فراز و فرودهای بسیاری داشته است؛ ظرف مدت این 22 سال که بنده در اینجا هستم، چند بار تجهیز شده و دستگاه‌های مستعمل از رده خارج گشته‌اند. این دوبار تجهیز، یک‌بار با تعدادی دستگاه چاپ دست دوم بوده و یک بار هم با دستگاه‌های جدیدی که از آلمان خریداری شد، انجام گرفت. چاپخانۀ دفتر تبلیغات اسلامی، یک بار در سال 85 چاپخانۀ نمونه استان شد، هم اکنون نیز جزو چاپخانه‌های برتر استان قم است.
*از ظرفیت و تجهیزات بهترین استفاده را می‌کنیم
- برای انتخاب یک چاپخانه به عنوان چاپخانۀ برتر، چه ملاک‌ها و معیارهایی در نظر گرفته می‌شود و توسط چه نهاد یا مرجعی تعیین می‌گردد؟
مهدوی: منظور از چاپخانۀ برتر، انتخاب چاپخانۀ ما از میان چهار یا پنج چاپخانۀ مطرح در استان قم بوده است و این کار توسط اتحادیۀ چاپخانه‌داران صورت می‌گیرد.
علت این که چاپخانۀ دفتر تبلیغات به عنوان چاپخانۀ برتر شناخته شد، فقط به لحاظ تجهیزات و امکانات و دستگاه‌های چاپ نیست، بلکه ضوابط و شرایطی مطرح می‌شود که هم شامل کیفیت و هم کمّیت کار می‌گردد. به جرئت می‌توان گفت تنها چاپخانۀ دولتی که از ظرفیت و تجهیزات، بهترین استفاده را می‌کند، چاپخانۀ ماست؛ یعنی کارکرد ماشین چاپ دو رنگ درچاپخانۀ ما، معادل دستگاه چاپ چهار رنگ در چاپخانه‌های دیگر در استان است. همچنین می‌توان به ظرفیت بالای صحافی نسبت به پرسنلی که در این قسمت مشغول کار هستند، اشاره کرد؛ یعنی هم از امکانات و هم از کارکنان، استفادۀ بهینه می‌شود.
- چاپخانۀ دفتر تبلیغات چند نفر نیرو دارد و آیا پرسنل از تخصص لازم برخوردارند؟
مهدوی: چاپخانه حدود 45 نیرو دارد که 20 درصد از این افراد، متخصص و تحصیلکردۀ در این رشته هستند و 20 درصد دیگر هم تحصیل کرده در امر چاپ نیستند، اماگواهینامه فنی ـ حرفه‌ای دریافت کرده‌اند که مورد تأیید اتحادیه است. بقیۀ افراد نیز کارکنان با تجربه‌ای هستند که پای دستگاه‌ها مشغول خدمت هستند. بنابراین تعدادی از نیروها آموزش‌ها و دوره‌های مهارت خاصی را دیده‌اند و تعدادی نیز تحصیلکرده در همین رشته (چاپ) هستند و چاپخانۀ ما تئوری را با تجربه و عمل تلفیق کرده و همین امر، نقطۀ قوتی برای کیفیت آثار چاپ شده در این چاپخانه است.
- آیا این چاپخانه فقط سفارش های بوستان کتاب و دفتر تبلیغات را چاپ می‌کند یا از بیرون مجموعۀ دفتر تبلیغات هم سفارش می‌پذیرید؟
مهدوی: در چاپخانۀ بوستان کتاب روزی سه ـ چهار سفارش ترخیص می‌شود که این سفارش‌ها شامل کتاب یا مجله یا کتاب‌های کودک و ... است و از مرحلۀ ابتدایی تا لیتوگرافی، چاپ و صحافی در همین مجموعه انجام می‌شود.
معمولاً 50 درصد از سفارشات چاپی مربوط به کتاب‌ها و نشریات و مجلات دفتر تبلیغات است و 50 درصد نیز سفارش کارهای چاپی بیرون از مجموعۀ دفتر است.
*در مورد کیفیت مشتریان نظر دهند
- با توجه به تعدد کارهای شما، ضریب اشتباه چه مقدار است؟
مهدوی: پاسخ این پرسش را باید از مشتریانی بپرسید که برای چاپ آثارشان در این چاپخانه، در نوبت می‌مانند. تعدد سفارش‌ها باعث شده که سرمان شلوغ باشد، اما هدف ما این است که کیفیت را فدای سرعت نکنیم. چون یک اشتباه در امر چاپ، جبران‌ناپذیر است و موجب اتلاف وقت و سرمایه می‌شود. دقت، سرعت، کیفیت و تحویل به موقع، باعث رضایت مشتریان است و برای ما نیز درحد مطلوب است.
- میزان شیفت‌های کاری در چاپخانه چه مقدار است؟
مهدوی: کارکنان این مجموعه در دو شیفت اصطلاحاً کششی کار می‌کنند. مثلاً در بخشی مانند صحافی، قابل انعطاف است و گاهی از صبح تا ساعت 2 و گاهی تا 8 شب کار می‌کنند. اما گاهی تراکم کاری به قدری بوده که بعضی از 7 صبح تا ساعت 6 بعدازظهرِ روز بعد، پشت دستگاه و مشغول کار بوده‌اند و در این بین فقط سه ساعت استراحت کرده‌اند.
با توجه به چاپ رنگی که برای نشریات و جلد کتاب‌ها انجام می‌شود، شیفت کاری را تقسیم بر دو کرده‌ایم؛ یعنی نباید دستگاه از حرکت بایستد. چون کار رنگی است؛ بنابراین وقتی کار چاپی رنگی داریم، دو تا 12 ساعت پرسنل پای دستگاه مشغول کار هستند.
*کاهش تیراژ کتاب کار را سخت می‌کند
- به طور متوسط در روز چند فرم چاپ می‌کنید؟
مهدوی: برای هر ماشینی از دستگاه‌های چاپ، دستور کار و گزارش چاپ جداگانه‌ای وجود دارد. نسبت به تیراژ‌های فعلی حدوداً ساعتی 2 الی 3 فرم می‌توان تعریف کرد؛ اما ممکن است ایده‌آل نباشد.
- گاهی مشاهده می‌شود که تیراژ کتاب‌ها پایین است، این امر موجب نمی‌شود که پرسنل در این باره به سختی و زحمت بیفتند؟
مهدوی: قطعاً این‌گونه است. تفاوت زیادی وجود دارد در یک تیراژِ مثلاً ده‌هزار نسخه یا صدهزار نسخه، با کتابی که مثلاً هشتصد جلد تیراژ دارد. این تفاوت در همۀ قسمت‌های چاپ متن و جلد و صحافی و چسب و... مشهود است.
- در چاپخانۀ بوستان کتاب چه کارهای منحصر به فردی انجام می‌شود؟
مهدوی: در استان قم، چند کار هست که توان انجام آن فقط در این چاپخانه ممکن است. از این کارها می‌توان به برجسته‌کاری روی جلد، طلاکوبی طرح‌های مختلف روی جلد، صحافی منحصر به فرد لب‌برگردان و... اشاره کرد. می‌توان گفت صحافی‌هایی که با چاپ دیجیتال و با کیفیت خوب در قم انجام می‌شود، فقط در این چاپخانه انجام می‌گردد، اما خدمات پوششی مثل سلفون و uv و... انجام نمی‌دهیم.
- در این چاپخانه چند دستگاه مشغول به کار است؟
مهدوی: ما در این جا چهار دستگاه چاپ داریم که یکی از آنها 4 رنگ، دو دستگاه2 رنگ و یکی هم تک رنگ است. 3 دستگاه برش، 3 دستگاه تاکُنی، یک دستگاه ترتیب‌کن (صحافی)، 2 دستگاه چسب گرم، 2 دستگاه دوخت، 3 دستگاه طلاکوب و یک دستگاه وکیوم و... است.
- اگر برای دستگاه‌ها مشکل فنی پیش بیاید آیا برای رفع نقص یا تعویض قطعه از تکنسین‌ها و مهندس‌های بیرونی استفاده می‌کنید؟
مهدوی: ما از نظر تعمیرات وابسته نیستیم. تعمیرات فنی و برقی دستگاه را یا خودم یا دیگران که آشنا هستند، انجام می‌دهند. در واقع بیش از 90 درصد کار با خود ماست. کارهایی مثل تعمیر و تعویض لاستیک سیلندر، نورد آب و... با پرسنل اپراتور است. اما تعمیرات اگر خیلی تخصصی باشد، برای رفع عیوب دستگاه، با کارشناسان و تعمیرکاران حرفه‌ای دستگاه‌های چاپ تماس می‌گیریم.
- به مشتریان و مراجعه‌کنندگان خود چه حرفی می‌زنید؟
مهدوی: به مجموعۀ دفتر تبلیغات و مشتریان دیگر و نیز کسانی که علاقه‌مندند آثارشان در این چاپخانه چاپ شود، اطمینان می‌دهیم که دقت و کیفیت کار ارائه شده در این چاپخانه، در حد بسیار بالایی است و با توجه به امکانات موجود و آموزش‌های لازم پرسنل در خصوص کارآیی بهتر، بهره‌وری و اثربخشی کار ما در مقایسه با چاپخانه‌های دیگر حرف اول را می‌زند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
