تشکیل انجمنهایی نظیر کنگره ملتهای فدرال ایران، تاسیس شبکه­های ماهواره­ای رادیویی و تلویزیونی، تاسیس وب سایتهای فعال و به روز، برگزاری کنفرانسها و همایشهای گوناگون با موضوعاتی چون فدرالیسم در ایران و . . . ازجمله شاخصهای نرم این متغیر محسوب می­گردند. درمقابل اقدامات خشونت آمیز تروریستی که توسط گروهکهایی چون پژاک و جندالله در  یک دهه گذشته صورت پذیرفته و می­پذیرد ازجمله شاخصهای سخت این متغیر هستند. در ادامه به این شاخصها خواهیم پرداخت.

اقدامات جدایی­ طلبانه به شیوه نرم

گروه­های سیاسی فراوانی در نقاط مرزنشین کشور و در شهرهای مرزی که ظرفیت فعالیت گروه­های قومی را دارد وجود داشته و دارد. در تاریخ معاصر ایران بسیاری از این گروه­ها به وجود آمده­اند؛ برخی همچنان به فعالیت خود ادامه می­دهند و برخی دیگر به دلایل گوناگون از بین رفته­اند. در سالهای اخیر تحرک برخی از فعالترین این گروه­ها بسیار منسجمتر از قبل گردیده و این گروه­ها تلاشهای فراوانی را در راستای همگرایی بیشتر برای تقابل با نظام جمهوری اسلامی ایران و رسیدن به اهدف خود انجام داده­اند به گونه­ای که امروز حدود 16 تشکل فعال ترک، کرد، بلوچ، ترکمن و عرب در قالب تشکیلاتی با نام کنگره ملیتهای فدرال ایران که در سال 2005 کار خود را آغاز کرد فعالیت خود را به طور هماهنگ پیش می­برند. با مراجعه به وب سایتهای هرکدام از این گروه­ها اخبار، مقالات و گزارشهایی هماهنگ به چشم می­خورد گویی که تمام این تشکلها از یک منبع تغذیه می­شوند. در ادامه ضمن آشنایی و معرفی این کنگره و پرداختن به اهداف، آرمانها و تشکیلات آن به معرفی برخی از گروه­های عضو این تشکیلات خواهیم پرداخت.

تشکیل کنگره ملیتهای فدرال ایران

کنگره ملیتهای ایران فدرال به منظور ایجاد یک ائتلاف بزرگ ملی به ابتکار هفت سازمان قومیتی فعال تشکیل گردید و تا به امروز توانسته است  16 سازمان سیاسی را جذب نماید. این کنگره همچنان در حال مذاکره با شخصیتها و سازمانهای دیگر تاثیرگذار در مقوله قومیت است تا آنها را نیز جذب نماید.

در مقدمه اساسنامه این کنگره  با اشاره به تبعیضها و ستمهای رواداشته شده در نظام جمهوری اسلامی ایران علیه قومیتها و اقلیتهای ایرانی آمده است:

« ایران از آن همه مردم، و همه ملیت ها ی ایران است، حقی که تا کنون از اکثریت آ نان سلب شده است. ما ستم ها ی ملی و بی عدا لتی ها ئی را که بر آ نا ن رفته است احساس می کنیم ، و به همین جهت، فدا کا ریها و زحماتی را که فرزندان این مرز و بوم به منظور برقراری عدا لت و آ زا دی در ایران تحمل کرده اند، پاس میداریم. ما بر این باوریم که مشروعیت سیا سی هر حاکمیتی ، همواره از اعمال اراده مردم سرچشمه میگیرد ، و در ایران کثیر المله ، ضرورتا از منشور اراده ملیتها ی مختلف و رعایت حقوق برابر آنان میگذرد.از آنجائی که بدون شرکت همه ملیتها در اداره کشور ، اداره امور داخلی مناطقی که در آن ساکنند، و ایجاد فرصتهای همسان برای آنان در این زمینه ، امکان دستیابی به آزادی ها ی غصب شده، صلح و پیشرفت واقعی نا ممکن است، ما برقراری حکومت فدرال براساس معیار های ملی و جغرافیا ئی، به عنوان تنها مکانیسم سیا سی قابل دوام را بمنظور اعمال اراده سیاسی همه ملیت ها در چهار چوب ایرا نی آزاد، دموکراتیک و متحد میدانیم»[1]

در ادامه این بیانیه که در 20 فوریه 2005 در کنگره ملیتهای ایران فدرال و توسط هفت عضو موسس این کنگره به تصویب رسیده است با اشاره به آنکه جمهوری اسلامی سد اول این مجموعه برای رسیدن به اهداف خود می­باشد اصول پایه­ای خود را مطرح نموده است. اولین اصل آمده سرنگونی حکومت جمهوری اسلامی می­باشد. این اصول هشتگانه عبارتند از:

1- جمهوری اسلامی حکو متی است توتا لیتر و ضد آزادی و حقوق مردم ایران، لذا سرنگونی آن شرط اولیه استقرار یک حکومت فدرا ل و دمو کرا تیک در ایران است.

2- ما ضمن اعتقاد راسخ به اراده ملت ها در حق تعیین سرنوشت خویش بر مبنای اعلامیه جها نی حقوق بشر و میثا ق ها ی بین المللی ، خوا ها ن حکومتی فدرال در ایران بر اساس معیا رها ی ملی –جغرا فیا ئی در چهار چو ب ایرا ن هستیم.

3- جدائی کا مل دین از دولت .

4- لغو هر گو نه تبعیض جنسی، و تامین برابری حقوق زنان با مردان در تمام عرصه های سیاسی، اجتما عی ، اقتصادی ..

5- تامین آزادی عقیده و بیان ، تشکل های سیا سی و اجتما عی ،و تضمین برابری قا نونی همه شهروندان در استفاده قا نو نی از آنها.

6. تامین عدالت اقتصادی و اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی همه شهروندان.

7- بر قراری رابطه صلح آمیز با همه کشور ها، بر اساس احترام متقابل ، احنرام به میثاق های بین المللی ، و حل مناقشا ت با استفا ده از شیوه ها ی مسالمت آمیز ، و قوا نین جها نی.

8- مبا رزه با ترو ریسم و سلا حها ی کشتار جمعی در منطقه و همکاری بین المللی علیه آن، و دفاع از حل صلح آ میز منا قشات منطقه ای و بین المللی.[2]

نکته جالب توجه در این سند آنستکه تمامی اعضای این کنگره بدون هیچ مخالفتی بر سرنگونی حکومت قانونی جمهوری اسلامی پای فشردند. علاوه بر اعضای هفتگانه موسس که 9عضو دیگر در اجلاس سال 2007 به این کنگره پیوستند که اسامی این سازمانها عبارت است از:

الف- اعضاء هیئت موسسین کنگره که امضاء کنندگان “سند لندن” به تاریخ بیستم فوریه 2005 بودند، عبارتند از:

1-  جبهه متحد بلوچستان- ایران

2- جنبش فدرال دمکرات آذربایجان

3- حزب دمکرات کردستان ایران

4- حزب مردم بلوچستان

5- حزب همبستگی دمکراتیک اهواز

6- سازمان دفاع از حقوق ملى خلق ترکمن

7- کومله - سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران

ب- اعضاء فعلی کنگره عبارتند از:

1-انجمن فرهنگی و مدنی کردها

2- پارت آزادی کردستان

3- جبهه مردم بلوچستان

4- جبهه متحد بلوچستان (جمهوریخواهان)

5- جنبش ملی بلوچستان ایران

6- حزب دمکرات کردستان ایران

7- حزب کومله کردستان ایران

8- حزب اتحاد بختیاری و لرستان

9- حزب مردم بلوچستان

10- حزب همبستگی دمکراتیک الاهواز

11- حرکت ملی ترکمنستان جنوبی- ایران

12- حرکت بیداری ملی آذربایجان(گاموح)

13- حرکت ملی – دمکراتیک ترکمن

14- سازمان دفاع از حقوق ملی خلق ترکمن

15- کانون فرهنگی آذربایجان

16- کمیسیون دیپلوماتیک آذربایجان جنوبی [3]

در سند دیگری که پیرامون اهداف و آرمانهای این کنگره منتشر شده است به اهداف و خط مشی­های کلی این سازمان اشاره شده است. بر این اساس هدف کنگره ارائه یک برنامه کامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برای آینده ایران است تا بتواند از پدید آمدن یک نظام دیکتاتوری دیگرجلوگیری کند. این سند تاکید کرده است که نظام فدرال می تواند پاسخگوى نیازها وخواسته هاى همه مردم ایران و تمام ملیتها و اقوام در ایران باشد. زیرا دریک کشور کثیر المله اى همچون ایران باید تمام افراد در اداره آن بطور مساوی سهیم باشند.

در بخش دیگری از این سند برای چندمین بار با اشاره به آنکه بقای نظام جمهوری اسلامی مانعی برای رسیدن این سازمان به اهدافش می­باشد آمده است:«راز بقای جمهوری اسلامی، پراکندگی مخالفان است. مخالفان باید این را بدانند و از هر گونه پراکندگی نیروها جلوگیری نمایند. پیروزی ما در گرو وحدت و تفاهم ماست».[4]

از جمله مواردی که در اساسنامه و دیگر اسناد موجود کنگره بدان اشاره شده است جذب دیگر گروه­های فعال قومی می­باشد. کنگره در دوره­های گوناگون به تائید اقدامات تروریستی گروه­هایی نظیر جندالله پرداخته است و بدون هیچگونه سند و مدرکی تمامی اقدامات جمهوری اسلامی در دفاع از امنیت ملی خود را محکوم نموده است. کنگره پس از اعدام عبدالحمید و عبدالمالک ریگی اقدام به صدور اعلامیه­هایی علیه جمهوری اسلامی نمود. کنگره در اعلامیه­های خود با دفاع از اقدامات تروریستی رهبر این گروهک در تعابیری آورده است:

«همچنانکه انتظارمیرفت، عبدالمالک ریگى هم به کاروان شهدا و قهرمانان همیشه جاوید و تاریخى ملت بلوچ پیوستة کنگره ملیت‌هاى ایران فدرال که بطور اصولى با اعدام انسان‌ها مخالف است، اعدام این جوان با شهامت و رزمنده بلوچ را نیز محکوم میکند. عبدالمالک علیه بیدادگرى هاى پایان ناپذیر رژیم سفّاک و مافیائى جمهورى اسلامى، وبراى برابرى حقوق ملى و مذهبى، درعنفوان جوانى قیام کرده و سرو آسا ایستاده بود»[5]

همچنین کنگره با محکوم نمودن اعدامهای صورت پذیرفته توسط جمهوری اسلامی به بهانه دفاع از حقوق اقلیتها و قومیتها تمامی مجازاتهای اشخاصی که وابستگی به هریک از قومیتها دارند را محکوم کرده و سیاسی جلوه داده است.[6]  کنگره فدرال به صراحت و در محافل گوناگون اعلام داشته است که به دنبال متحد نمودن قومیتهای غیرفارس ایرانی علیه دولت جمهوری اسلامی ایران است و این تشکل مقدماتی­ترین اقدام خود را اتحاد عمل سازمانها و احزاب سیاسی متعلق به ملیتهای غیرفارس تحت یک پلاتفرم مدرن برای برپایی دولت دمکراتیک و فدرال دانسته است.[7]

 

منیع : مرکز اسناد انقلاب اسلامی

پایان متن/