افراسیاب گراوند امروز در گفتوگو با خبرنگار فارس در ارومیه، در ارتباط با قدمت نقش برجسته خانتختی سلماس اظهار کرد: نقش برجسته خانتختی سلماس تنها سنگنگاره حکومت ساسانیان در منطقه شمالغرب ایران است و به طور کلی از دوران ساسانی 37 نقش برجسته صخرهای شناسایی شده که 29 نقش در فارس، 6 نقش در طاق بستان کرمانشاه، یک نقش در سلماس و یک نقش در شهر ری است.
وی افزود: هنر حجاری، از نخستین تجربهها تا عالیترین نوع آنها، نشانه ذوق و توانمندی هنرمندان ایرانی است و گامهای نخستین این هنر را ابتدا لولوبیها برداشته، سپس عیلامیان، مادها، هخامنشیان و اشکانیان در تکامل و تعامل آن کوشیدند و ساسانیان آن را به اوج شکوفایی و کمال رساندند.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سلماس ادامه داد: هدف از خلق نقش برجسته خانتختی نشان دادن شکوه پادشاهی و تجلیل از مقام پادشاه و نشان دادن قدرت او بوده و موضوع نقش برجسته خانتختی پیروزی پادشاهان ساسانی (اردشیر بابکان و ولیعهدش شاپور اول) بر دشمنان(ارمنیان) و تفویض قدرت اردشیر و پسرش شاپور اول به آنان است.
وی عنوان کرد: این نقش برجسته که درون قابی مستطیل شکل به طول پنج متر و ارتفاع 2.5 تا 2.8 متر قرار گرفته است، چهار نفر، دو نفر سواره و دو نفر پیاده به تصویر کشیده شدهاند که سواره اولی (سواره سمت چپ نقش برجسته) که جلوتر و بلندتر حجاری شده، اردشیر بابکان و سواره دومی یا سمت راست شاپور پسر و جانشین اردشیر است که هر دو با دست راست حلقهای را که نشانه قدرت و فرمانروایی بوده به افراد پیاده که از فرمانروایان محلی هستند، اهدا میکنند.
گراوند تصریح کرد: در این نقش برجسته، اسبها به صورت نیمرخ و سرهای افراد سه ربع رخ، تنه آنها تمامرخ و پاها نیمرخ حجاری شده است و خطوط چهره شاهان، تعادل ترکیب، برجستگی نقوش و هماهنگی آن با تناسب اسبان که یکسان و با عظمتاند، از جمله مزایایی بوده که این اثر را جزو شاهکارهای هنر پیکرتراشی ساسانی قرار داده و از نظر زمانی متعلق به سده سوم میلادی بین سالهای 235 تا 241 میلادی است.
به گزارش خبرگزاری فارس، نقش برجسته خانتختی در 17 کیلومتری جاده سلماس- ارومیه در نزدیکی روستای خانتختی بر دیواره کوه «پیرچاوش» حجاری شده و در سال 1367 به شماره 161 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
انتهای پیام/ ۶۱۰۲۳/ پ/و