به گزارش خبرگزاری فارس از زاهدان، دهانه غلامان یکی از آثار تاریخی و فرهنگی و باستانی به جای مانده از دوران هخامنشیان در استان سیستانوبلوچستان است.
این شهر که زمانی محل تبادل بردگان و یکی از تنگههای ورودی به فلات ایران بوده است و همانگونه که از نامش بر میآید محل جابهجایی بردگان به دیگر کشورها بوده است.
این شهر تاریخی با قدمت 500 سال به قبل از میلاد مسیح بازمیگردد و تنها شهر خشتی و گلی به جای مانده از دوران هخامنشیان است.
این محل در سال 1960 میلادی توسط باستان شناسان ایتالیایی به مدت پنج سال مورد کاوش و تحقیق قرار گرفت.
عدهای از باستانشناسان اعتقاد دارند این شهر به دلیل وزش بادهای 120 روزه بالغ بر 2 هزار سال زیر خاک و شن مدفون مانده بود.
این بنای به جای مانده از روزگار هخامنشیان دارای 27 ساختمان با هزار و 230 اتاق است و نبود برج و بارو در این اثر باستانی، حکایت از وجود امنیت و آرامش موجود در این منطقه داشته است.
در کتیبههای به دست آمده از دوران هخامنشی از آثار باستانی چون نقش رستم، تخت جمشید و بیستون، این شهر را «زرک» یا «زرنکای» مینامیدهاند.
این شهر با طول تقریبی پنج کیلومتر دارای قسمتهای مختلفی همچون ساختمانهای بزرگ عمومی، معبدهای بزرگ، محلههای مسکونی، محلههای صنعتی و نظامی، خیابان آبراهه و حاکمیت ایران را بر نواحی شرقی در دوران هخامنشیان به خوبی نشان میدهد.
کشف ساختارهای جدید در شهر هخامنشی دهانه غلامان
مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستانوبلوچستان در این زمینه اظهار داشت: با پایان یافتن فصل چهارم بررسیهای باستانشناختی، زمین باستانشناسی و آرکئوژئوفیزیک در شهر هخامنشی دهانه غلامان سیستان در تیر و مرداد 1391، ساختارهای جدیدی شناسایی شد.
حسنعلی شهرکی افزود: بررسی باستانشناسی و آرکئوژئوفیزیک محوطه هخامنشی دهانه غلامان سیستان به منظور مطالعه و شناسایی سیستم شهرسازی شهرهای هخامنشی در این محوطه به عنوان تنها محوطهای از دوره هخامنشیان که اطلاعاتی از زندگی مردمان عادی آن دوران را در اختیار پژوهشگران و باستانشناسان قرار میدهد، انجام شد.
وی بیان کرد: دهانه غلامان در دو کیلومتری روستای قلعه نو از توابع شهرستان زهک و 45 کیلومتری شرق شهرستان زابل واقع شده است.
مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستانوبلوچستان ادامه داد: این محوطه در بین سالهای 1341 تا 1344 توسط یک گروه باستانشناس ایتالیایی به سرپرستی «امبرتو شراتو» شناسایی و کاوش شد و در آن 27 ساختمان و محدودهای تقریبی از شهر هخامنشی کشف شد.
شهرکی بیان داشت: از سال 1379 تا 1384 نیز محوطه توسط «سید منصور سید سجادی» کاوش شد.
وی گفت: براساس پژوهشهای ایران شناسان و باستان شناسان این مکان یکی از ساتراپهای زمان هخامنشیان بوده و پایتخت «درانگیا» یا «درانجانای» هخامنشی بوده است اما تاکنون این مهم به اثبات نرسیده است.
مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستانوبلوچستان افزود: با کشف کاخ هخامنشی در طی بررسیهای آرکئوژئوفیزیک در دهانه غلامان امروز ما به طور یقین میتوانیم این ساتراپنشین زمان هخامنشی را «درنگیانا» یا «زرنگی» بنامیم که در کتیبههای هخامنشی از آن نام برده شده است.
شهرکی ادامه داد: علاوه بر این کاخ در طی بررسیهای انجام شده، 18 ساختار جدید دیگر در دهانه غلامان آشکارسازی شد و همچنین مطالعه بر روی منابع آب و کانالهای آب در دهانه غلامان از دیگر فعالیتهای انجام شده در این بررسیها بود.
وی تصریح کرد: بررسیهای آرکئوژئوفیزیک در دهانه غلامان با همکاری پژوهشکده باستانشناسی کشور، اداره کل میراث فرهنگی استان، اداره میراث فرهنگی زابل، دانشگاه لیون فرانسه و مؤسسه باستانشناسی فرانسه در ایران صورت پذیرفت.
بررسیهای آرکئوژئوفیزیک به روش مغناطیسسنجی در شهر سوخته سیستان
کورش محمدخانی دانشجوی دکترای باستانشناسی و متخصص آرکئوژئوفیزیک از دانشگاه لیون فرانسه که سرپرستی این بررسیها را به عهده داشت، گفت: فصل اول بررسیهای آرکئوژئوفیزیک با روش مغناطیسسنجی در شهر سوخته سیستان در تابستان 1391 به انجام رسید.
وی افزود: این بررسیها که به منظور شناسایی و آشکارسازی سازهای معماری مدفون در شهر سوخته انجام شد، در محدوده مرکزی شهر سوخته انجام شد.
این باستانشناس اضافه کرد: در این محدوده، ساختارهای معماری متعدد، کورههای ذوب فلز و کورههای پخت سفال آشکارسازی شدند و همچنین در محدودهای در شمال گورستان، مکان گورهای بسیاری شناسایی شدند که با شناسایی این بناها و آثار، قسمتی از نقشه معماری شهر سوخته بدون کاوش مشخص شد.
محمدخانی بیان کرد: این بررسیها با حمایت پژوهشکده باستانشناسی کشور، اداره کل میراث فرهنگی استان، پایگاه پژوهشی شهر سوخته و دهانه غلامان انجام شد.
گزارش از: محمود طالعزاری
انتهای پیام/ب10/ض1002