به گزارش فارس، مرکز تحقیقات و پژوهش‌های الجزیره در پژوهشی به بررسی ماهیت و ساختار رابطه کشورهای بالکان با رژیم صهیونیستی پرداخته و در این ارتباط می‌نویسد:
برای فهم و شناخت روابط کشورهای بالکان با رژیم صهیونیستی کلید فهم و شناخت سیاست کلی و عمومی اسرائیل و استراتژی آن نه فقط در منطقه بالکان که در خاورمیانه و سیاست‌های بین المللی آن است.
پیش از پرداختن به این رابطه به مهمترین بحران‌هایی اشاره می‌شود که یهودیان بالکان با آن مواجه هستند.
شاید بتوان گفت مهمترین بحرانی که یهودیان ساکن منطقه بالکان با آن مواجه بودند، به جنگ جهانی دوم باز گردد، زمانی که یهودیان این منطقه از کشورهایشان بیرون رانده شدند تا در آلمان توسط نازی‌ها و بدون محاکمه قتل عام شوند و همین موجب شده تا کشورهای بالکان برای پاک کردن گذشته خود، راه نزدیکی به اسرائیل را پیش گیرند.
و هم اکنون از جمله حقایق ثابت تاریخی این است که مسیحیان و بالاخص کاتولیک‌ها که کشورهایی چون اسپانیا، پرتقال، انگلیس، فرانسه، ایتالیا، آلمان و آمریکا را شامل می‌شود، امروزه روابط بسیار نزدیکی با اسرائیل دارند و این موضوع به شکلی ویژه در رابطه کشورهای بالکان با اسرائیل قابل ملاحظه است.
همچنین معروف است که به رسمیت شناختن اسرائیل موضوع آسانی نبود. در ابتدا این تنها کشور آمریکا بود که موجودیت رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت، پس از آن نوبت به آفریقای جنوبی رسید تا در آسیا هند اولین کشوری باشد که اسرائیل را به رسمیت می‌شناسد.
در میان کشورهای کمونیستی به رسمیت شناختن اسرائیل توسط شوروی عاملی شد تا کشورهای بالکان نیز این رژیم را به رسمیت بشناسند و در این بین یوگسلاوی سابق اولین کشور در این منطقه به شمار می‌آمد که موجودیت رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخت تا درپی آن کشورهایی چون بلغارستان، رومانی، آلبانی و یونان نیز آن را به رسمیت شناسند.
اما امروزه با تغییر و تحولاتی که در منطقه بالکان روی داده به نظر می‌رسد که باید این رابطه بار دیگر از نو مورد بازنگری قرار گیرد.
اسرائیل و کشورهای استقلال یافته از یوگسلاوی سابق
یهودیان ساکن کشورهای استقلال یافته از یوگسلاوی سابق با دو مرحله متفاوت، بلکه متناقض مواجه بودند؛ یک: دوره‌ای که پیش از جنگ جهانی دوم و در طول جنگ با آن مواجه بودند و آوارگی و قتل و کشتار آنها را درپی داشت و دو: مرحله کنونی که داشتن رابطه‌ای مستحکم و عمیق است. با این توضیح به بررسی رابطه هریک از این مجموعه کشورها با اسرائیل خواهیم پرداخت.
یک: مقدونیه
تاریخ روابط دیپلماتیک رسمی مقدونیه و اسرائیل به سال 1995 یا چهار سال پس از کسب استقلال از یوگسلاوی بازمی‌گردد. امروزه حدود 200 یهودی در آلبانی زندگی می‌کنند و روابط عمیقی با یهودیان دیگر کشورهای جهان دارند.
همکاری اقتصادی بین دو طرف به کندی پیش می‌رود و تنها دو بخش سیاحت و گردشگری و مبادلات فرهنگی شاهد توسعه و گسترش روابط دو جانبه بوده است.
دو: مونته‌نگرو
پس از استقلال مونته‌نگرو اسرائیل فورا این کشور را به رسمیت شناخت تا تنها یک ماه بعد اسرائیل سفیر خود را راهی این کشور کند، اما مونته‌نگرو تنها به گشودن کنسولگری افتخاری در تل‌آویو اکتفا کرد. اما در سال 2010 نخست‌وزیر مونته‌نگرو از سرزمین‌های اشغالی دیدار رسمی به عمل آورد.
همکاری اقتصادی بین مونته‌نگرو و اسرائیل به سرعت در حال توسعه و گسترش است، بگونه‌ای که صرف نظر از خرید سهام شرکت‌های هواپیمایی توسط اسرائیل، این رژیم اموال بسیاری را در ساختارهای زیربنایی بخش سیاحت و گردشگری سرمایه‌گذاری کرده است.
اگرچه شمار یهودیان ساکن مونته‌نگرو هنوز مشخص نشده است، اما دولت این کشور چندی پیش آیین یهودیت را به عنوان یکی از ادیان این کشور به رسمیت شناخت.
سه: صربستان
پس از سقوط مملکت یوگسلاوی در سال 1941 دو کشور جدید به نام کرواتی و صربستان تشکیل شدند. کشور صربستان همکاری نزدیکی با آلمان نازی داشت و این به معنای مهاجرت دادن یهودیان از این کشور به اردوگاه‌های آلمان نازی بود.
شماری از یهودیانی که از اردوگاه‌های آلمان نازی نجات پیدا کرده بودند، به نیروهای پارتیزانی به رهبری تیتو ملحق شدند تا پس از آن به شخصیت‌های برجسته اجتماعی و فرهنگی و به ویژه اقتصادی صربستان تبدیل شدند.
به هر روی صربستان در سال 1992 در زمانی روابط خود با اسرائیل را برقرار کرد که به خصومت و دشمنی و تجاوزاتش به بوسنی و هرزگوین معروف و اعلام کرده بود که برای حمایت اروپا از خطر اسلام جنگی را علیه مسلمانان این دو کشور آغاز کرده است تا از حمایت بی‌دریغ اسرائیل بهره‌مند شود.
این سیاست اسلام‌ستیزی صربستان از جمله عوامل و انگیزه‌های نزدیکی این کشور به اسرائیل است. با این حال صربستان از قضیه به رسمیت شناختن فلسطین به عنوان کشوری غیرعضو در سازمان ملل حمایت کرده است.
با این حال این اقدام دولت صربستان ضربه‌ای به روابط اقتصادی دو کشور وارد نکرد و در طول 20 سال رابطه دو جانبه اسرائیل سرمایه‌گذاری‌های کلانی را در حوزه ساختارهای زیربنایی انجام داده که به یک میلیارد یورو می‌رسد.
چهار: کوزوو
کوزوو از جمله کشورهای منطقه بالکان است که اگرچه یهودیان آن در زمان جنگ جهانی دوم راهی اردوگاه‌های کار اجباری آلمان شدند، اما پس از جنگ جهانی دوم تاکنون شمار آنها به طور مستمر درحال افزایش است و این نکته‌ای است که از نظر اسرائیل دور نماند، با این حال اسرائیل تاکنون این کشور را به رسمیت نشناخته و دلیل آن را سوء استفاده فلسطینیان از اقدام برای کسب استقلال است.
هم اکنون روابط دیپلماتیکی بین اسرائیل و کوزوو وجود ندارد.
پنج: بوسنی و هرزگوین
تناقض روابط اسرائیل با کشورهای منطقه بالکان به خوبی در رابطه این رژیم با بوسنی و هرزگوین مشخص می‌شود، چراکه این رژیم از دولت صربستان در حملات وحشیانه‌اش به بوسنی و هرزگوین در سال 1992 حمایت کرد، اگرچه یهودیان همواره در طول اقامت خود در بوسنی با حسن رفتار و برخورد مسلمانان این کشور مواجه بودند.
با این حال اسرائیل دارای روابط دیپلماتیک با بوسنی و هرزگوین در سطح مبادله سفراست، اگرچه در این راه اسرائیل از درخواست‌های جدایی طلبانه «میلوراد دودیک» برای تشکیل جمهوری صربستان حمایت کرده و قتل عام «سربرنیتسا» را به رسمیت نشناختند که در آن هزاران مسلمان بوسنیایی کشته شدند.
به این ترتیب آشکار می‌شود که روابط اسرائیل با بوسنی و هرزگوین دارای ابعادی چند وجهی است. روابط اقتصادی دو جانبه در پایین‌ترین سطح قرار دارد و از آنجا که کشور بوسنی و هرزگوین کشور مسلمانی است، به نظر نمی‌رسد که اسرائیل دید سیاسی مثبتی به این کشور داشته باشد.
شش: کرواسی
روابط اسرائیل با کشورهای بالکان همانطور که گفتیم، مملو از تناقضات است و نماد این تناقضات را می‌توان در روابط اسرائیل با کشور کرواسی ملاحظه کرد.
با وجود روابط دیپلماتیک کاملی که از سال 1997 تاکنون بین دو طرف بر قرار است، با این حال تنش بین دو طرف همچنان برقرار است و دلیل آن روابط تاریخی نزدیکی است که کرواسی طی سه سال جنگ دوم جهانی با آلمان نازی داشت، چراکه کروات‌ها با کمک آلمان نازی بود که مملکت خود را در یوگسلاوی برپا کردند و با نازی‌ها حمله گسترده‌ای را برای پاکسازی نژادی در کشور از وجود یهودیان آغاز کردند.
کرواسی از جمله کشورهای منطقه بالکان بود که بزرگترین اردوگاه‌های یهودیان در آن احداث شد و ده‌ها هزار غیر کرواتی در این اردوگاه‌ها اعدام شده و جان خود را از دست دادند که بالطبع بخشی از آنها یهودی بودند و همین موجب سردی روابط دو جانبه بین اسرائیل و کرواسی است.
با سفر نخست‌وزیر کرواسی به تل‌آویو در سال 2010 میلادی تلاش شد، مقداری از این سردی روابط کاسته شده و به شکل عادی خود بازگردد که تلاشی بیهوده می‌نمود و این دیدار تنها به روابط اقتصادی و گسترش این بعد از روابط دو جانبه محدود شد.
با وجود این خصومت در روابط با این حال دولت کرواسی از دادن رای مثبت به تشکیل کشور فلسطینی در سازمان ملل امتناع کرد. بنابراین حقایق موجود تاکید می‌کند که روابط اسرائیل-کرواسی همچنان با چالش‌ها و موانع بیشماری مواجه است.
نتیجه‌گیری
به طور کلی آشکار می‌شود که اسرائیل برای روابط خود با مجموعه کشورهای بالکان از اهمیت بسیاری برخوردار است تا به این ترتیب شبکه روابط خود و استراتژی سیاسی بین المللی خود را بنا کند که در آن به دو اصل اساسی زیر نیز توجه شده است:
یک: توجه به منطقه ژئو سیاسی بالکان
دو: ماهیت و ساختار نژادی و دینی و فرهنگی و قومی کشورهای این منطقه که موجب هریک از این کشورها را از کشور دیگر منطقه متمایز کند.
این نکته‌ای است که اسرائیل به آن آگاه است و تلاش می‌کند، با برقراری رابطه با کشورهای منطقه و توسعه و گسترش آن از آن به عنوان برگ برنده‌ای در روابط بین الملل خود استفاده کند.
انتهای پیام/پ
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
