نگاهی به دلایل بازگشت نیروهای ارتش آزاد سوریه به آغوش دولت

موضوع بازگشت شورشیان ارتش آزاد سوریه به آغوش نیروهای دولتی، با پیوستن 100 عضو دیگر در تاریخ 29 جولای 2013 -7 مرداد 1392- محافل رسانه ای و ناظران امر را به فهم این موضوع جلب کرد که چه عواملی باعث شده است تا پس از گذشت 2 سال، موج بازگشت ایجاد شود.

در گذشته نیز 53 شورشی از استان دیرالزور و 40 تن دیگر  از توابع استان حمص خود را به ارتش ملی سوریه معرفی کرده و با تعهد مبنی بر کنار گذاشتن سلاح و دوری از اقدامات تروریستی، به آغوش دولت سوریه بازگشتند. به اذعان رسانه های غربی تا به حال صدها تن از شورشیان مخالف نظام سوریه، پس از اعلام عفو عمومی از سوی دولت، به آغوش نظام بازگشته اند.1

روزانه دهها تن از خانواده های شورشیان پشیمان شده روبه‌روی درب وزارت آشتی سوریه صف کشیده و تقاضای عفو برای پسر یا همسرشان دارند؛ آن ها ضمن ابراز پشیمانی از زبان بستگان خود، خواهان بازگشت ایشان به آغوش نظام هستند.یکی از افراد جدا شده در این باره می گوید: من در کنار شورشیان دیگر با دولت سوریه می جنگیدم، اما اکنون آن هدف اولیه دیگر در بین ما وجود ندارد و امروز زادگاه من توسط افراطیون اداره می شود و خانواده ام مجبور شده اند به مناطق تحت سیطره دولت، پناه ببرند.

دلایل متعددی را می توان در چرایی ایجاد چنین موجی بیان کرد که به  آن ها اشاره می شود:

1- فرسایشی شدن جنگ: شورشیان سوریه، در اثر بی نتیجه بودن بیش از دو سال درگیری، حال خود را بازنده می بینند.تقریبا دو سال از شروع درگیری ها در سوریه می گذرد و در این مدت، ارتش آزاد با وجود حمایت همه جانبه بین المللی نتوانسته کاری از پیش ببرد.شورشیان وقتی می بینند نه از اهداف اولیه خبری هست و نه  پیروزی های وعده داده شده از سوی فرماندهان محقق شده و در مقابل مقاومت مثال زدنی سربازان ارتش را  مشاهده می کنند، دلیلی برای ادامه نبرد نمی بینند.

2- امنیت جانی:  بسیاری از افراد بازگشته به سوی نظام سوریه، در گفت‌وگوهای خود ابراز داشته اند که خانواده‌های ایشان در مناطق تحت سیطره ارتش ملی، از امنیت برخوردارند اما جان آن ها در مناطق اشغال شده توسط گروههای جهادی تهدید می شود.گروههای تندروی سلفی در مناطق تحت کنترل خود، اقدام به تأسیس امارت های به ظاهر اسلامی و نصب حاکم و اعمال قوانین سرسختانه و اجبار مردم برای رعایت آن می کنند.

اجبار اهالی برای استفاده از روبند، ممنوعیت دختران از رفتن به مدرسه و دخالت در جزئی‌ترین و خصوصی‌ترین امور مردم و برپایی دادگاههای میدانی  و اعدام های خودسرانه، مجموعه ای از فضای رعب و تعصب‌آمیز را پدید آورده که مردم سوریه و فرهنگشان، با آن بیگانه هستند.

3- اختلافات بین معارضین: درگیری ها و اختلافات ما بین ارتش آزاد سوریه و گروههای جهادی به ویژه «جبهة النصرة» از ابتدای رسوخ این گروهها به داخل خاک سوریه، شروع شده است؛ افزایش قدرت میدانی و نظامی گروه جبهه النصره در سوریه موجب شده تا ارتش آزاد  این گروه را خطری بزرگ برای موجودیت خود تلقی کند.

از سوی دیگر گروه های جهادی نیز ارتش آزاد را متشکل از افرادی می دانند که اعتقادی به اسلام نداشته و غرب زده شده‌اند و به همین دلیل تبلیغات وسیعی را برای جداشدن افراد از ارتش آزاد و پیوستن به گروههای جهادی به راه انداخته اند. مجموع این ها به علاوه اختلافات ایدئولوژیک و سهم خواهی ها، بارها دو گروه را مقابل هم قرار داده است.

ترور «ثائر وقاص»، سرکرده «ارتش آزاد سوریه» در منطقة «سرمین» و نیز ترور «محمدکمال الحمامی» ملقب به «ابو بصیر اللاذقانی»، یکی از برجسته‌ترین سرکردگان این گروه و در مقابل ترور «ابوحرمله» رئیس هیئت شرعی جبهة النصرة در حومه دمشق توسط ارتش آزاد، از اوج اختلافات بین دو گروه خبر می دهد.

بر ملا شدن ماهیت گروههای جهادی برای شورشیان ارتش آزاد و پی بردن به نتیجه درگیری ها با گروههای جهادی که جز ویرانی چیزی در بر نداشته و مشاهده قدرت طلبی هر دو گروه، سرخوردگی از تمامی گروههای معارض را برای بسیاری از سربازان ارتش آزاد در پی داشته است.

4- وزارت آشتی ملی: در طرف مقابل، دولت سوریه در تاریخ 4 تیر 1391 اقدام به تشکیل وزارت «آشتی ملی» کرده است و این وزارتخانه یکی از وظایف خود را هموارسازی مسیر بازگشت افراد جدا شده از ارتش آزاد، می داند.

علی حیدر، وزیر وزارت آشتی، می گوید: ساز و کاری تعریف شده است تا افراد پشیمان شده بتوانند با خیال آسوده پس از متعهد شدن نسبت به عدم تکرار اعمال قبلی و خلع سلاح شدن، دوباره به آغوش دولت سوریه بازگردند و به زندگی خود ادامه دهند.پخش ویدئویی از شهر «تلکلخ» که جدایی عده ای از اعضای ارتش آزاد و پیوستن به دولت را پوشش می داد، بیانگر این موضوع بود که آن ها با اعتماد به نفس و و عاری از هرگونه استرس و ترسی، سلاح های خود را زمین گذاشته و تعهدنامه را امضا می کنند.

نتیجه

فرسایشی شدن بیش از پیش جنگ داخلی و خستگی مفرط سربازان ارتش آزاد و پیروزی های پی‌درپی ارتش ملی سوریه و از سوی دیگر آغوش باز دولت برای پذیرایی افراد خاطی اما پشیمان، باعث شکل گیری موجی از توبه کنندگان شورشی شده است که به صفوف ارتش و دولت سوریه می پیوندند.

پی نوشت:

1.راث شرلوک، دیلی تلگراف

انتهای متن/