از آنجایی که حزب عدالت و توسعه وابسته به اردوغان نتوانست سایر احزاب مخصوصاً کردها را برای تشکیل کابینه با خود همراه کند، در پی انفجاری در شهر سوروچ و همچنین کشته شدن دو مامور امنیتی که به اذعان دولت توسط گروه پ.ک.ک کشته شده اند، دولت این گروه را در معرض اتهام قرار داد و با حمله به مواضع آن ها در صدد بود تا حزب جمهوری خواه خلق که وابسته به کردها است را با خود همراه کند و دولت تشکیل دهد که کردها این در خواست حزب عدالت و توسعه را رد کردند. با شکست داود اغلوو در تشکیل دولت ائتلافی و کابینه، دولت آنکارا مجبور شد که انتخابات زودهنگام پارلمانی در پاییز امسال اعلام کند تا شاید با کسب اکثریت آرا و بدون نیاز به ائتلاف با سایر احزاب دولت تشکیل دهد. در تحلیل حاضراشاره های به اهداف و سناریوهای پیش رو در انتخابات آینده می شود.
اهداف
1. تغییر توازن آرا به نفع حزب عدالت و توسعه: بدون تردید مهم ترین هدف اردوغان از برگزاری انتخات زودهنگام به دست آوردن آرای بیشتر است که با به دست آوردن این اکثریت دو هدف مهم را دنبال می‌کند: الف. تشکیل دولت متبوع حزب عدالت و توسعه بدون ائتلاف با سایر احزاب. ب. زمینه سازی برای تغییر نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی است و این تغییر نظام سیاسی یعنی عملاً انحصار قدرت در دستان اردوغان، به طوری که «فاروق لوغ اوغلو» عضو حزب جمهوری خلق ترکیه نیز هدف اردوغان از برگزاری انتخاباتی دیگر را تغییر نظام سیاسی این کشور می داند.
2. به حاشیه بردن سایر احزاب: از آنجایی که احزاب رقیب اردوغان توانستند آرای مناسبی را به دست آورند، اردوغان درصدد است تا از فضای امنیتی به وجود آمده که با حمله به مواضع پ.ک.ک و همچنین ژست مبارزه با داعش شکل گرفته، از یک طرف آرای حزب خود را بالا ببرد و از طرف دیگر با محکوم کردن کردها به مختل کردن امنیت کشور از آرا آن ها به نفع خود سود ببرد. چون تنها حزبی که حاضر به حضور در تشکیل کابینه موقت نشد حزب دموکراتیک خلق( وابسته به کردها) بوده است.
سناریوهای پیش رو
در بحث انتخابات زودهنگام پارلمانی می توان سناریوهای زیر را برای آینده مطرح کرد:
به دست آوردن اکثریت کرسی های پارلمان توسط حزب عدالت وتوسعه: این سناریو بنابر دلایل ذیل تا حدودی بعید به نظر می رسد: الف. شرایط همانند سال های گذشته متبوع حزب عدالت و توسعه نیست و روند روبه رشدی را که ترکیه در سال های اخیر مخصوصاً در بحث اقتصادی در پیش گرفته بود، با چالش‌هایی مواجه شده است. ب. دولت با وارد شدن در بحران سوریه و در گیر شدن با گروه پ.ک.ک و وقوع انفجارات اخیر در این کشورتا حدودی ضعف خود را در بحث امنیتی آشکار ساخته و مردم نیز به خاطر مشکلات به وجود آمده همانند سال های گذشته رویکرد مثبتی به حزب عدالت و توسعه نشان نخواهند داد. بنابراین تجربه انتخابات پارلمانی اخیر به خوبی نشان داد که دیگر حزب عدالت و توسعه همانند سال های گذشته نمی تواند آرا حد نصاب برای تشکیل کابینه به دست آورد و عملاً باید به ائتلاف با سایر گروهها روی آورد.
کاهش آرای سایر احزاب مخصوصاً کردها: این سناریو نیز تا حدودی بعید به نظر می رسد: الف. انتخابات گذشته به خوبی نشان داد که فقط یک حزب در ترکیه وجود ندارد و رویکرد مردم به احزاب مختلف نشان از آن دارد که مردم اولاً از عملکرد حزب عدالت و توسعه راضی نیستند و ثانیاً خواستار مشارکت سایر احزاب در تشکیل کابینه هستند. ب. با حملات اخیر دولت ترکیه علیه پ.ک.ک که هدف از آن تضعیف کردها و به حاشیه بردن حزب متبوع آنها بود، شاید در انتخابات زودهنگام کردها از 90 کرسی که به دست آوردند رای بیشتری را کسب نمایند و کردهایی را که در انتخابات اخیر به حزب عدالت و توسعه یا سایر احزاب رای ندادند، این بار به کردها روی بیاورند.
حفظ وضعیت فعلی و یا کاسته شدن از آرای حزب عدالت وتوسعه: این سناریو به دلایل ذیل محتمل ترین سناریو به نظر می رسد: الف. مسبوق به سابقه است که در انتخابات اخیراکثریت مردم ترکیه نشان دادند که تمایلی به حزب عدالت وتوسعه ندارند. ب. با توجه به ناکار آمدی حزب عدالت وتوسعه در تشکیل کابینه، مردم شاید این بار روی خوشی به این حزب نشان ندهند و تا حدودی از آرای این حزب در سبد احزاب دیگر ریخته شود.
نتیجه
اردوغان و حزب وی باید به تقسیم قدرت در این کشورتن دهند و این حقیقت را بپذیرند که به دلیل اتخاذ برخی سیاست ها و اقدامات نادرست در عرصه داخلی و خارجی همانند سیزده سال گذشته دیگر حزب اکثریت در این کشور نبوده و فکر قدرت طلبی و انحصار قدرت را که با تغییر نظام سیاسی دنبال می کند، از ذهن خود دور کرده و به واقعیات موجود در جامعه نگاه کند. بنابراین اردوغان چاره ای جز تشکیل دولت ائتلافی با سایر احزاب ندارد.
محمدرضا فرهادی
منبع: بصیرت
انتهای متن/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
