اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

دفاتر منطقه ای  /  آسیای مرکزی و روسیه

کارشناسان روسیه و آسیای مرکزی مطرح کردند

گزینه‌های مسکو در واکنش به سرنگونی «سوخو 24»؛ نقاط ضعف ترکیه کجاست؟

به اعتقاد کارشناسان سیاسی روسیه و آسیای مرکزی، سرنگونی جنگنده روسیه توسط ترکیه وضعیت منطقه را پیچیده‌تر خواهد کرد و قطعاً مسکو به دنبال پاسخگویی به این اقدام از راه‌های غیرنظامی خواهد بود.

گزینه‌های مسکو در واکنش به سرنگونی «سوخو 24»؛ نقاط ضعف ترکیه کجاست؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، سرنگونی هواپیمای سوخو 24 روسیه توسط جنگنده‌های ارتش ترکیه در میان کار‌شناسان روسیه و کشورهای آسیای مرکزی بحث و بررسی‌های مختلفی را به همراه داشته است.

 «رحمت الله عبدالله اف» کار‌شناس سیاسی و معاون رئیس مرکز مطالعات افغانستان و منطقه این اتفاق را دارای پیامدهای جدی نه تنها برای روابط دوجانبه مسکو-آنکارا بلکه برای تحولات سوریه و خاورمیانه دانست.

وی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس گفت: روسیه با آغاز عملیات هوایی خود علیه گروه‌های تروریستی در سوریه این پیام را داد که در موقعیت یک قدرت بین المللی قرار دارد و از منافع ملی خود با تمام وجود حمایت خواهد کرد. از این نظر سقوط هواپیمای جنگی روسی توسط ترکیه را می‌توان به نوعی امتحان و به چالش کشیدن مسکو دانست تا معلوم شود تا کجا در امر «به نمایش گذاشتن قدرت» خود جدی است.

عبدالله اف ادامه داد: البته ترکیه به عنوان عضو ناتو این اقدام خود را با مهم‌ترین اعضای پیمان هماهنگ کرده و سپس وارد عمل شده است. این مسئله را کرملین به خوبی درک می‌کند و حتما اقداماتی را به عنوان پاسخ در نظر خواهد گرفت. البته شرایط پیچیده روابط روسیه و غرب اجازه نمی‌دهد تا مسکو در پاسخ، از اقدامات مشابه نظامی بهره‌برداری کند ولی بدون تردید هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم اقداماتی حتما پیاده خواهد شد.

به اعتقاد این کار‌شناس سیاسی تاجیک، اقدامات روسیه بیشتر حوزه‌های اقتصادی (انرژی) و امنیتی را فرا خواهد گرفت ولی در بعد سیاسی این احتمال بعید نخواهد بود که از بحث حمایت از استقلال خواهی کرد‌ها نیز به عنوان ابزار تاثیرگذاری روی آنکارا استفاده کند.

عبدالله اف گفت: تیرگی روابط روسیه با ترکیه روی چگونگی همکاری‌های کشورهای آسیای مرکزی با آنکارا نیز تاثیر خواهد گذاشت.

از نگاه «کازبیک بیسیبایف» دیپلمات سابق قزاقستان نیز موضوع سرنگونی جنگنده روسیه توسط اف ‌16 ترکیه فقط بحث دوجانبه نبوده بلکه فرا‌تر از آن می‌باشد.

بنا به گفته وی، روابط بین مسکو و آنکارا (به خصوص در عرصه‌های اقتصادی) با وجود برخی اختلافات جدی همیشه بر اصل عمل گرایی دنبال شده اما با اتفاق اخیر با تغییر 180 درجه‌ای مواجه خواهد شد. سرنگونی سوخو 24 روسیه را می‌توان یک سیلی علنی برای روسیه و نیروهای مسلح آن دانست از این نظر مسکو باید پاسخ دهد زیرا در غیر این صورت پرستیژ بین المللی این کشور از بین خواهد رفت.

وی ادامه داد: فکر نمی‌کنم که پاسخ روسیه به صورت سرنگونی جنگنده ترکی باشد چرا که چنین اقدامی اول‌ از همه به معنای حمله به کشور عضو ناتو تلقی خواهد شد که طبق آئین نامه این پیمان سایر اعضا بایستی در موضع دفاع از هم‌پیمان خود قرار گیرند. قرار گرفتن در این مسیر می‌تواند منجر به آغاز جنگ جهانی سوم شود.

بیسیبایف اظهار داشت: حساسیت موضوع را هم در مسکو و هم در بروکسل به خوبی درک می‌کنند. بنابراین تصور این صحنه سخت است که جنگنده‌های فرانسه و روسیه داعش را‌‌ رها کرده و در آسمان سوریه به جان هم بیفتند. از اینجاست که ناتو از این موضوع تفسیر «اقدامات ترکیه برای حفظ حریم هوایی» را بیرون کشید.

وی ادامه داد: اما مسکو از امکان پاسخ گفتن به ترکیه برخوردار می‌باشد و آن اینکه در شرایط فعلی حمایت از مبارزه کرد‌ها برای استقلال یکی از گزینه‌های امکان پذیر می‌باشد. احتمالا این موضوع در ابتدا به صورت ارائه کمک‌های نظامی دنبال شده و سپس به مرحله به رسمیت شناختن استقلال کرد‌ها برسد. روسیه در این زمینه از تجربه لازم برخوردار است.

یسیبایف اظهار داشت: طبق کنوانسیون مونترو، ترکیه می‌تواند برای کشتی‌های روسی تنگه بسفر را مسدود کند ولی این اقدام تنها در صورت قرار گرفتن در وضعیت رویارویی نظامی با روسیه امکان دارد که به معنای جنگ بین ناتو و روسیه نیز خواهد بود. به دلایلی که قبلا اشاره کردم هیچ طرفی برای قرار گرفتن در این مسیر علاقه‌مندی ندارد.

وی در رابطه با موضوع اخیر، موقعیت قزاقستان را دشوار عنوان کرد و گفت: در رابطه به این بحث «آستانه» از یک طرف روسیه را به عنوان متحد و از طرف دیگر ترکیه را به عنوان کشور نزدیک ترک زبان دارد. بنابراین احتمالا وزارت امور خارجه قزاقستان در روزهای نزدیک با انتشار یک بیانیه خواستار حل مشکل از راه گفت‌و‌گو بین روسیه و ترکیه شود. البته تحقق چنین یک امری به نفع قزاقستان خواهد بود ولی به زودی جامعه عمل پوشیدن آن بعید به نظر می‌رسد.

 «ایرلان کارین» رئیس مرکز مطالعات استراتژیک قزاقستان نیز بر روی این نکته تاکید کرده است که کشورهای درگیر در جنگ سوریه بیش از پیش در حال فاصله گرفتن از برنامه اعلام شده در راستای مبارزه با تروریسم می‌باشند.

به اعتقاد وی، این اتفاق به این دلیل افتاده است که پیرامون بحران سوریه منافع تعداد بسیار زیادی از بازیگران خارجی با خطر مواجه شده است.

کارین با بیان اینکه آنکارا و مسکو از احساسی‌ترین بازیگران در موضوع سوریه می‌باشند، افزود: متاسفانه از سناریوهای احتمالی بد‌ترین آن تحقق یافت و آن اینکه چنانچه قبلا برخورد منافع بازیگران خارجی در بحران سوریه از طریق گروه‌های مختلف مورد حمایت صورت می‌گرفت پس اکنون به طور علنی و مستقیم در مقابل هم قرار گرفتند. با این حال پس از اتفاق سرنگونی جنگنده روسی، بحران سوریه وضعیت و ابعاد دیگری به خود خواهد گرفت و فرا‌تر از سطح درگیری منطقه‌ای خواهد رفت.

رئیس مرکز مطالعات استراتژیک قزاقستان گفت: بعد از حادثه تروریستی اخیر پاریس و تائید سقوط هواپیمای روسیه توسط تروریست‌ها، مقداری امید برای همکاری‌های نزدیک علیه داعش ایجاد شده بود اما با سرنگونی جنگنده سوخو 24 روسیه موضوع دستیابی به اقدامات هماهنگ علیه گروه‌های تروریستی را پیچیده‌تر خواهد کرد. در نتیجه قلمرو سوریه و عراق از سوی روسیه، فرانسه، آمریکا و دیگر کشور‌ها به بهانه جلوگیری از اتفاقات به مناطق مختلف نظامی تحت کنترل تقسیم خواهد شد.

به اعتقاد وی، خطر جدی در آن است که با این اتفاق روسیه، ترکیه و دیگر بازیگران بیشتر درگیر بحران سوریه خواهند شد که سناریوهای بدتری نظیر جنگ بزرگ در منطقه را در پی خواهد داشت.

«آندری کازانتسف» مدیر مرکز تحلیلی دانشگاه دولتی روابط بین‌الملل مسکو وابسته به وزارت امور خارجه روسیه در صفحه «فیس بوک» خود نوشت: سرنگونی هواپیمای روسیه یک حقیقت ساده را تائید کرد: ایجاد توافق بین روسیه و کشورهای مانند ترکیه، عربستان سعودی و قطر بسیار دشوار می‌باشد. شاید حتی با آمریکا و اتحادیه اروپا بتوان راحت‌تر به توافق رسید.

وی افزود: در اصل روسیه می‌تواند به ترکیه پاسخ دهد (منظور سرنگونی هواپیمای ترکی نیست زیرا چنین اقدام به معنای آغاز جنگ خواهد بود ولی روسیه می‌تواند موضع خود در مسئله کرد‌ها را تغییر دهد تا زمانی که وارد مذاکرات پربار با روسیه نشود).

انتهای پیام/ح

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول