اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

جامعه  /  زنان و جوانان

رئیس شورای فرهنگی زنان در گفت‌‌وگوی تفصیلی با فارس:

تمام دانشگاه‌­های دنیا برای وضع ظاهری دانشجویان ضوابط مشخصی دارند/ در زمینه عفاف و حجاب ضعف قانونی نداریم

رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان با بیان اینکه در زمینه عفاف و حجاب ضعف قانونی نداریم گفت: در تمام دانشگاه‌های دنیا برای وضع ظاهری دانشجویان ضوابط مشخصی وجود دارد.

تمام دانشگاه‌­های دنیا برای وضع ظاهری دانشجویان ضوابط مشخصی دارند/ در زمینه عفاف و حجاب ضعف قانونی نداریم

خبرگزاری فارس- گروه جامعه: دور دور کردن جوانان با ماشین‌‌های لوکس در خیابان‌ها در سال‌‌های اخیر به یکی از آسیب‌های اجتماعی تبدیل شده است که می‌تواند با انگیزه‌ها و گرایش‌های مختلفی در میان گروه‌های مختلف جامعه دیده شود، حال اگر این دور دور کردن‌‌‌ها با صدای ناهنجار موسیقی همراه باشد آزار و اذیت آنها چندین برابر می‌شود که نه تنها مردمی که در بستر بیماری هستند را آزار می‌دهد بلکه مردم عادی نیز از این صداها در امان نیستند و متأسفانه آمارشان نیز هر روز در حال بیشتر شدن است.موضوعاتی بی حجابی در جامعه متناسب با فصول مختلف سال که در هر فصلی شکل متفاوتی به خود می‌گیرد نیز از جمله دیگر آسیب‌هایی است که می‌تواند سایر آسیب‌های اجتماعی دامن بزند.

هم‌صحبت شدیم با کبری خزعلی رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده تا به بررسی این آسیب‌های اجتماعی بپردازیم و راهکارهای مقابله با آنها را مورد بررسی قرار دهیم.

 

فارس: اگر بخواهید تعریفی از آسیب اجتماعی ارائه دهید و مصداق‌های آن را عنوان کنید چه مواردی را می‌توان در زمره آسیب‌ةای اجتماعی دانست؟

خزعلی: قبل از پاسخ به این سؤال لازم است به این نکته اشاره کنم که مردم به ­طور مستمر و با گلایه‌­های فراوان به این وضعیت جامعه اعتراض دارند و به اشکال مختلف این اعتراضات به ما رسانده می‌­شود لذا این اقدام در درجه اول پاسخ صحیح و مناسبی به این نیاز جامعه است در درجه دوم اجرای قوانین جمهوری اسلامی است. که این امر هم خیلی مهم و حیاتی است. طبق قانون، نیروی انتظامی مامور ایجاد امنیت و آرامش در جامعه است. وظایف متعدد و سنگینی در برخورد با متخلفین دارد. وقتی عده­ای ناآگاه یا آگاه با رفتارهایی غیراخلاقی و شرارت آمیز، موجب آزار و اذیت مردم و ایجاد ناامنی برای مردم می­‌شوند و حقوق شهروندی را نادیده می‌گیرند. مقابله با این افراد و حفظ آرامش و امنیت به عهده نیروی انتظامی است.

برای روشن شدن این مسئله به مواردی اشاره می­‌کنم: مسلماً تردد غیرضروری در سطح شهر موجب ترافیک می‌­شود. در شهر بزرگی مثل تهران که کوچکترین تحرک و عامل غیرمعمول موجب ترافیک یک خیابان شده و تا شعاع وسیعی این ترافیک به خیابان‌ها و مناطق دیگر منتقل می­‌شود شما در نظر بگیرید عده­‌ای با ماشین­‌های خیلی گران به قصد نمایش و یا خیابان گردی یا به اصطلاح دور، دور در خیابان­‌ها تردد کنند و باعث ایجاد ترافیک شوند. آیا برای مردمی که در آن مناطق زندگی می‌­کنند ایجاد مشکل و دردسر نمی‌­شود. تردد افراد بیمار یا رسیدن به کلاس و جلسات یا ... اینها همه مواردی است که مردم در برخورد با ما به عنوان مسئولین مطرح می‌کنند و واقعاً ما پاسخی نداریم که به آنها بدهیم.

حال شما تردد را به همراه بلند کردن صدای موسیقی یا بوق­ زدن­‌های متناوب در نظر بگیرید اینها همه مصداق ایجاد مزاحمت و ناامنی در جامعه است. یکی از اعتراضات مردم این است که امکان استفاده از پارک‌ها و یا فضاهای تفریحی به دلیل حضور افراد با ظواهر و روابط نامناسب وجود ندارد. لذا از نیروی انتظامی جدا سپاسگزاریم که بدون توجه به جوسازی‌ها و قدر نشناسی‌ها با تمام قدرت در میدان هستند و در حد توانشان برای برقراری نظم و امنیت چه در داخل شهرها و چه در مرزها و چه حتی در فضا مجازی مراقب هستند و انجام وظیفه می­کنند. گرچه ممکن است برخی از نیروها نیز با تعلل در انجام وظیفه یا نحوه اجرای نامناسب ضعف‌هایی داشته اند که قابل اصطلاح است.

فارس: عده ای معتقدند حدود عفاف و حجاب در قوانین نیامده، آیا ما مشکل قانون داریم؟

خزعلی: خیر، اتفاقا ما قوانین متعددی داریم. اما خوب اطلاع ­رسانی نمی­‌شود و مهم­تر اینکه خوب اجرا نمی‌شود. یک قانونی داریم مصوب وزارت کشور به عنوان «آئین­‌نامه تعیین مصادیق البسه و آرایش‌­های غیرمجاز». این مصوبه سه بخش دارد.

در بخش اول که مربوط به متعلقات وابسته به البسه است، موارد غیرمجاز را برای مردان و زنان تعیین می­کند مثلاً نپوشاندن کامل موی سر، گردن و هر جای دیگر بدن برای زنان به غیر از وجه و کفین (مانند استفاده از روسری­های نازک و کوتاه)، پس ملاحظه می­‌کنید که ما قوانین دقیق و روشنی داریم. اگر همین­‌ها در حد اجرای قانون و نه بیشتر رعایت شود خواهید دید که چه محیط امن، ساده، اخلاقی و پر معنویتی حاکم می­شود.

فارس: آیا برخورد با پوشش‌ها و آرایش‌های نامناسب هم پلیس موظف است؟

خزعلی: بله طبق قانون اساسی و دیگر قوانین، رعایت ضوابط پوشش و آرایش و نحوه حضور در مجامع عمومی یا در مراکز خاص مثل مدارس، ادارات، کارخانه ها، دانشگاه‌ها الزامی است و همه در موادی جداگانه معین شده است چگونگی و میزان مجازات متخلفین هم مشخص شده است و مجری و ضابط این قوانین هم پلیس و نیروی انتظامی است.

فارس: مثلا چه قوانینی برای نمونه به دو، سه قانون مشخص اشاره بفرمائید؟

خزعلی: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی تا کنون بیش از 20 قانون و مصوبه و آئین نامه و بخشنامه برای اصلاح روابط اجتماعی و پوشش زنان و مردان از سوی نهادهای مختلف مصوب شده است. که اکثرا فرهنگی است مانند سیاست‌های عفاف و حجاب شورای عالی انقلاب فرهنگی، قانون مجازات اسلامی مصوب مجلس شورای اسلامی که ضوابط نظارتی و اجرایی و جزئیات برخورد و جریمه و مجازات با افراد متخلف و کسانی که عفت و اخلاق عمومی را خدشه­دار می­کنند تعیین شده است. مثلاً متن ماده 638 این قانون می گوید:« هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید علاوه بر کیفر عمل، به حبس از دو روز تا دو ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می­گردد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نمی­باشد ولی عفت عمومی را جریحه­ دار نماید فقط به حبس از 10 روز تا دو ماه یا تا 73 ضربه شلاق محکوم خواهد شد».

این ماده قانونی تبصره­ای دارد که می­‌گوید: «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از ده روز تا دو ماه محکوم خواهند شد». در ماده بعدی این قانون یعنی ماده 639 مجازات مجرمان دیگر مفاسد اخلاقی و ناهنجاری­‌های اجتماعی تعیین شده است و می­‌گوید: « کسی که مرکز فساد یا فحشا دایر یا اداره کند و کسی که مردم را به فساد یا فحشا تشویق نموده یا موجبات آن را فراهم نماید، به حبس از یک تا ده سال محکوم می‌­شوند». علاوه بر این، قوانین دیگری داریم مثل قانون برخورد با فروشندگان متخلف به نام

« نحوه رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباس‌هایی که استفاده از آنها در ملاء­عام خلاف شرع است و یا عفت عمومی را جریحه­ دار می­‌کند». که مصوب سال 1365 است و ماده 1 این قانون می‌­گوید: «تولید کنندگان، واردکنندگان و فروشندگان لباس‌هایی که نشانه­ ها یا علامت مشخصه گروههای ضداسلام یا انقلاب را دارد و یا در ملاءعام و انظار عمومی از آنها استفاده نمایند مجرم شناخته می­شوند و البسه و اشیاء مذکور در حکم قاچاق محسوب می­شوند.

متاسفانه با داشتن چنین قانون صریحی اما بسیاری از این لباس‌ها را در ویترین مغازه­‌ها مشاهده می­‌کنیم. وظیفه مجریان قانون جمع آوری این لوازم هنجارشکن است. ماده 4 این قانون میگوید: کسانی که در انظار عمومی وضع پوشیدن لباس و آرایش آنان خلاف شرع و یا موجب ترویج فساد و یا هتک عفت عمومی باشد، توقیف و خارج از نوبت در دادگاه صالح محاکمه و حسب مورد به یکی از مجازات­‌های مذکور در ماده 2 محکوم

می­‌گردند. بنابراین بر اساس قوانین متعدد جمهوری اسلامی عفاف و حجاب باید در تمام فضاها و محیط­‌های عمومی حاکم باشد و توسط همه افراد رعایت شود. در خیابان، پارک‌ها، مترو و اتوبوس، دانشگاه‌­ها، ادارات و حتی اتومبیل­‌های شخصی.

باز یک نمونه دیگر ، در قانون رسیدگی به «تخلفات اداری» مصوب سال 72، مجلس شورای اسلامی در ماده 8 به تخلفات اداری اشاره می­کند و رعایت نکردن حجاب اسلامی و شئون شعائر اسلامی را از جمله تخلفات اداری بر می­شمرد و مجازات آن را تعیین می­کند.

یا قانون «ساماندهی مد و لباس» و آئین نامه اجرایی این قانون برای چندین دستگاه دستورالعمل دارد که باید در جهت تقویت فرهنگ و هویت ایرانی و ترویج الگوهای بومی و ملی و ترغیب مردم به استفاده از الگوهای داخلی اقدام کنند. این قانون هم مصوب مجلس شورای اسلامی در تاریخ دی ماه 1385 است. پس ما در زمینه قانون مشکلی نداریم و مسئله و مشکل اجرای این قوانین است.

فارس: آیا برای حاکمیت عفاف و حجاب غیر از نیروی انتظامی نهادهای دیگری مسئولیت دارند یا خیر؟

خزعلی: علاوه بر نیروی انتظامی 25 وزارتخانه و نهاد رسمی در کشور قانونا وظیفه برقراری عفاف و حجاب و نظم اخلاقی را بر عهده دارند؛ امنیت اخلاقی جزو حقوق شهروندی و خواست عمومی است. مردم انقلابی و مسلمان، این حق را از دولت‌ها مطالبه می­‌کنند. هیچ کس بی‌بند و باری و ولنگاری و قانون شکنی را در کشور اسلامی بر نمی‌­تابد. مردم ما نجابت به خرج می­‌دهند و منتظرند با این ناهنجاری‌ها قانونی برخورد شود و مسئولان را متولی این امر می دانند و گرنه خود مردم امر به معروف و نهی از منکر را در حد امکانات عمل می­‌کنند ولی مقابله با هنجارشکنی وظیفه مسئولان است. اما از بین اکثر مسئولان متاسفانه فقط نیروی انتظامی مسئولانه تر به میدان آمده است و علاوه بر زحمت فراوانی که می­‌کشد، مورد خشم و اعتراض هم قرار می­‌گیرد و این بی­ انصافی است که نسبت به یک نهاد مومن و متعهد و خدمتگزار اینگونه برخورد شود.

 

حجاب و عفاف یک واجب الهی است که باید در جامعه اسلامی دقیقا اعمال شود. برای این کار ابتدا آگاهی مردم شرط است. ثانیا دستگاه­‌های فرهنگی و نهادهای مربوط، متولیان رواج فرهنگ و اخلاق در جامعه هستند و موظفند تا با تقویت ایمان و اراده و افزایش اعتماد به نفس در مردم، چهره اسلامی و اخلاقی کشور را حفظ کنند هیچ کشوری اجازه نمی‌­دهد قوانین مصوب و رسمی اش اینطور عمدا نادیده گرفته شود. شما شاهدید در کشورهای مدعی آزادی و دموکراسی مثل فرانسه، نیم متر روسری را بر سر شهروندان حتی استاد دانشگاه و دانشجو تحمل نمی­کنند. ولی در حالی است که در قانون اساسی آنها تاکید بر بی تفاوتی نسبت به نمادها و نگرشهای دینی است نه مبارزه با دین آن هم صرفا نه مخالفت و جنگ با دینی خاص و پذیرش تلویحی نمادهای سایر ادیان مانند کلاه یهودی و کراوات.

فارس: تفاوت مسئولیت نیروی انتظامی با دیگر دستگاه­‌ها چیست؟

خزعلی: در تمامی قوانین، مجری قانون مشخص است، در قانون «گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی، وظیفه 26 دستگاه مستقیما تعیین شده است. اکثر دستگاه‌ها وظیفه فرهنگ سازی و کار ایجابی دارند نه سلبی.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت علوم و تحقیقات، وزارت آموزش و پرورش، وزارت کشور، وزارت بازرگانی، سازمان صداو سیما، سازمان تبلیغات اسلامی و چندین نهاد و دستگاه ذیربط همه طبق قانون باید برای ترویج و گسترش فرهنگ عفاف و حجاب تلاش کنند و جلوی بی بند و باری و قانون شکنی را بگیرند.

در حقیقت نیروی انتظامی آخرین مرحله اجرای قانون است، نه صفر تا صد آن. متاسفانه با بررسی‌ای که داشتیم در اجرای این قانون هیچیک از نهادها و دستگاه‌ها به طور جدی  و دقیق وارد عمل نشده­‌اند؛ به جز نیروی انتظامی که اگر در همین حد هم عمل نمی­‌شد معلوم نبود الان چه وضعیتی داشتیم همین امر سبب شده اکثرا فکر­ کنند تنها نهاد مسئول در رعایت عفاف و حجاب، نیروی انتظامی است و وقتی هم وارد عمل می­‌شود عده ای معترض می­‌شوند که چرا با اعمال قانون می­‌خواهید به عفاف و حجاب برسید.

باید با کار فرهنگی شروع کرد و وقتی از کار فرهنگی سؤال می‌­شود، می­‌گویند اول باید ریشه­‌یابی و تحقیق کرد و برخی هم اصولاً معتقدند رهایی و تساهل و بی ­‌بند‌وباری ضرورت فعلی است و منفعلانه می­‌گویند کاری نمی‌­شود کرد.

فارس: اجرای این قانون در دانشگاه‌ها و مراکز علمی به عهده چه نهادی است؟ آیا قوانین خاصی برای این مراکز داریم؟

خزعلی: مجری اصلی این ضوابط، روسای دانشگاه‌ها هستند که می‌بایست در محیط دانشگاه و اردوها و سفرها به آن عمل کنند و در رابطه با این مسئولیت پاسخگو باشند.

در مورد قسمت دوم سؤالتان باید عرض کنم که تا کنون چندین نوع قانون و آئین نامه و بخشنامه برای دانشگاه‌­ها تصویب و ابلاغ شده که به طور مشخص حدود وضعیت پوشش، آرایش، عدم اختلاط در فضاهای مختلف دانشگاهی مثل خوابگاه­‌ها، آزمایشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و کارگاه‌ها  و نحوه برخورد دانشجویان با یکدیگر و استاد را تعیین می­‌کنند.

فارس: به چند مورد از این قانون‌‌ها لطفا اشاره کنید.

خزعلی: از جمله این موارد «آئین نامه حفظ حدود و آداب اسلامی در دانشگاه­‌هاست». در بند 13 این قانون تصریح شده است که زنان در محیط کار و تحصیل باید از پوشش اسلامی استفاده کنند و از پوشیدن لباس‌های تنگ و زننده و آرایش و تبرج پرهیز کنند و مردان نیز نباید از لباس‌های تنگ استفاده کنند. قانون دیگری به نام «سیاست‌های راهبردی اسلامی شدن مراکز آموزشی» مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی داریم و همینطور «آئین‌­نامه انضباطی دانشجویان در پوشش و آرایش»، مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که در این آئین نامه تمامی موارد پوشش و آرایش مجاز و ملحقات لباس و کفش، در محیط دانشگاه، ضوابط و حجاب در محیط­های وابسته به محیط­‌های علمی مثل آزمایشگاه­‌ها، سلف سرویس، اردوها و ....  با صراحت تعیین شده است لازم است این را عرض کنم که این قانون مشابه قوانین بیش از 50 دانشگاه در کشورهای مختلف غربی و شرقی است که در آن کشورها ضوابط بسیار ریزتر و سخت تر آمده است.

البته ضرورت این مسئله را می‌­توان اینطور بیان کرد که اگر در محیط­‌های علمی دانشجویان بخواهند روی کارهای علمی و تحقیقاتی تمرکز داشته باشد باید از پرداختن به مسائل حاشیه­‌ای پرهیز کنند. مسلم است دانشجویی می­‌تواند به مدارج بالای علمی برسد و از ظرفیت دانشگاه استفاده کند که روی مباحث علمی تمرکز داشته باشد و اگر بخواهد به غیر از مسائل علمی به مسائل دیگر بپردازد مسلم نیاز به صرف وقت و انرژی دارد که همین مسئله باعث می­شود که از مسیر اصلی منحرف شود.

و بر همین اساس در این مصوبه آمده است: «پوشش مختص محیط آموزشی دانشگاه (کلاس­‌ها، سفرهای مطالعاتی، اردو، سلف، داخل سرویس­‌ها و ...) لباس­ها همواره باید ساده و آراسته، با وضعیت مناسب و در شأن دانشگاه بوده و با لباس‌های سایر محیط­‌ها متفاوت و به دور از مدهای افراطی باشد.

رنگ لباس­‌ها باید متعادل بوده و تند و زننده نباشد و موجب جلب توجه نگردد. کفش باید ساده و در خور شأن و منزلت دانشگاه باشد. آرایش­‌هایی که جنبه زیبایی، جلب توجه دیگران را دارد در محیط آموزشی ممنوع می‌­باشد (مثل استفاده از پروتز و ژل برای پسران و لوازم آرایش صورت برای دختران)آرایش و پیرایش موها باید مناسب دانشگاه باشد.

تاکید می‌کنم مسئول اجرای این قوانین و آئین نامه­‌ها، روسای دانشگاه­‌ها و مراکز آموزشی هستند یعنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مسئول اصلی است و مسئولین آموزش عالی در کل مراکز آموزش عالی و حراست دانشگاه­ها طبق ضوابط موجود قانونی باید در مقابل قانون شکنی پاسخگو باشد زیرا حراست موظف است افراد خاطی و قانون شکن را به معاونت فرهنگی دانشگاه معرفی نماید تا آن معاونت ارشادات لازم را انجام دهد و این مهم همان کار فرهنگی است که مسئولین محترم بویژه ریاست محترم جمهوری بر آن تاکید دارند.

فارس: به نظر شما درست است که در دانشگاه که یک محیط علمی ـ فکری است قوانین ریز و دقیق برای پوشش و آرایش وضع شود؟ فکر می­‌کنید در دانشگاه­‌های دنیا هم همینطور است؟

خزعلی: ابتدا به دنبال پاسخ سؤال قبلی برای آخرین بخش سئوال شما باید گفت به دنبال همین ایده تحقیقی در سال 87 انجام شد که نتیجه آن در کتابی موجود است. در تمامی دانشگاه‌­های دنیا برای وضع ظاهری و پوشش دانشجویان چه دختر و چه پسر ضوابطی بسیار دقیق­تر از قوانین ما دارند؛ چه دانشگاه­‌های بزرگ و بین­‌المللی و چه دانشگاه­‌های کوچک.

به سایت دانشگاه تگزاس آمریکا مراجعه کنید، معیارهای پوششی و رفتاری خیلی ریز و جزئی برای دانشجویان دارد. مثلاً می­‌گوید: موها باید تمیز، مرتب و به رنگ طبیعی باشند. موهای بلند باید در پشت سر جمع شده و پوشانده شوند. ناخن­ها باید متعارف و مناسب باشند (از نوک انگشت بیش از نیم اینچ طول نداشته و به طور کامل سوهان زده و فاقد لبه­ تیز باشند). استفاده از زیور الات و ناخن مصنوعی ممنوع است. آرایش­‌های غلیظ و نامتعارف مجاز نمی‌­باشد. پاشنه کفش نباید از سه اینچ بلندتر باشد. و دهها باید و نباید دیگر، این تحقیق که تحت عنوان «نیم نگاهی به ضوابط پوشش در دانشگاه‌های جهان» است در دفتر نهاد رهبری در دانشگاه­ها موجود است و البته همانطور که قبلاً عرض کردم همه اینها به این دلیل است که در محیط آموزشی فقط باید روی آموزش متمرکز شد وقتی دانشجویی بخواهد وقت خود را صرف آرایش، مدلهای مختلف پوشش و ... کند. مسلم باید از وقتی که بخواهد روی مسائل آموزشی بگذارد کم کند که این هم آسیب جدی به محیط­‌های آموزشی وارد می­‌کند.

فارس: فکر می­‌کنید چرا با این همه ماده قانون و آئین نامه مصوب و رسمی، چهره ظاهری دانشگاه‌­ها و مراکز آموزشی ما با یک دانشگاه اسلامی فاصله دارد؟

خزعلی: دلیلش عدم توجه دانشجویان و مسئولان دانشگاههاست متاسفانه مجریان درست عمل نمی­‌کنند و نظارت دقیقی صورت نمی­‌گیرد. ما در رابطه، قانون کم و کاستی نداریم. بلکه در اجرا جدی نیستیم و خوب عمل نمی­کنیم.

و این در حالی است که کشور ما به خاطر حساسیت‌­ها و ویژگی­های فرهنگی و انقلابی به شدت مورد هجمه است که مقام معظم رهبری این مسئله را تهاجم فرهنگی، جنگ نرم و ... نام می‌­برند و این مسئله مسئولیت ما را خیلی بیشتر می­‌کند که در مقام اجرا بسیار دقت کنیم و بتوانیم ضمن فراهم شدن محیطی آرام، مناسب برای آحاد مردم الگوی مناسبی نیز برای کشورهای دیگر باشیم.

انتهای پیام/

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول