به گزارش خبرگزاری فارس از یاسوج، فرهنگ و آداب هر ملتی با دیگر ملتها متفاوت است مثلا آداب و فرهنگ در عید مسلمانان یا مسیحیان با هم متفاوت بوده ولی هر آدابی عظمت و هویت آن ملت را نشان میدهد.
با فرارسیدن اواخر اسفند شهر و خانهها رنگ و بویی دیگر گرفته و روحیه مردم تغییر میکند.
نوروز واژهای ایرانی است که در لغت روز نو معنا داشته و مصادف با نخستین روز فروردین است که ایرانیان این روز را جشن گرفته و عید نوروز نام گرفته است.
عید نوروز جشن ملی ایرانیان است که مردم هر منطقه و شهری طبق آداب، سنن و فرهنگی که از گذشته به یادگار مانده مراسماتی خاص ویژه این ایام اجرا میکنند.
هر چند آداب و رسوم این عید بزرگ در هر منطقه از کشور با منطقه دیگر تفاوتهایی دارد اما در اکثر مناطق مانند هم اجرا میشوند.
نوروز در کهگیلویه و بویراحمد دارای اهمیت بالایی بوده و آداب و سنن خاص خود را دارد و مردم با خانه تکانی، پخش خیرات، گرفتن لباس نو، پخت غذاهای محلی و نان محلی به پیشواز نوروز میروند.
میدان آریوبرزن در یاسوج
معمولا در چهارشنبه آخر سال بچههای هر محله آتشی درست کرده و با پریدن از روی آتش شعری را (زردی من از تو / سرخی تو از من) میخوانند و شادی میکنند ضمن اینکه زنان و دختران کمی دورتر از آتش ایستاده و آنها را نگاه میکنند.
همچنین یک هفته مانده به نوروز تقریبا تمامی خانوادهها از حلوا یا غذایی که با شیر، برنج، سیاه دانه و رازیانه درست میشود تهیه کرده و برای مردگان خیرات میکنند و آخرین پنجشنبه سال نیز با رفتن سر خاک مردهها برای آنها خیرات میدهند چون معتقدند که مردهها نیز در ایام عید منتظر عیدی هستند و مراسم آخرین پنجشنبه سال را نیز اصطلاحا عید مردهها میگویند ضمن اینکه این رسم میان ترکها، لرها، کردها و شمالیها تقریبا رایج است.
طبیعت زیبای یاسوج
آشتی دادن افرادی که با همدیگر قهر بوده یا کدورتی بین آنان پیش آمده یا عوض کردن لباس مشکی خانوادهای که کسی از بستگان خود را از دست داده توسط بزرگترهای فامیل از دیگر آداب نوروز در این استان است.
فرا رسیدن ایام نوروز در روستاها و مناطق عشایری کهگیلویه و بویراحمد نیز با آداب و رسوم خاص خود برگزار میشود.
سید غفار موسوی در این باره به خبرنگار فارس گفت: در کهگیلویه و بویراحمد تقریبا از یک ماه یا 15 روز مانده به عید زنان و دختران شروع به خانه تکانی و گردگیری منزل و وسایل میکنند البته در گذشته که وسایلی مانند تلویزیون و رادیو وجود نداشت مردم لحظه تحویل سال نو را نمیدانستند و معتقد بودند حیواناتی مثل اسب و گوسفند یا پرندگان خانگی مثل مرغ و خروس لحظه تحویل سال حرکاتی از خود نشان میدهند. مثلا اسب شیهه میکشد یا خروس قوقولی میخواند و آمدن عید را نوید میدهد.
وی اظهار کرد: مراسم چاله گرمون از دیگر آئینهای به جا مانده در این استان است که در حال حاضر در برخی شهرها برگزار میشود.
کارشناس ادبی و شاعر شعر محلی کهگیلویه و بویراحمد گفت: شب عید نوروز مراسم «چاله گرمون و سفره پرکنون» در استان مرسوم است که در این مراسم کدبانوی خانه غذایی گرم مانند (شله لیزکی، شله کنگری، برنج و مرغ) تهیه میکند ضمن اینکه در گذشته هر خانواده به امید اینکه سال پرخیر و برکتی داشته باشد در شب عید سفره خود را از نان پر میکرد.
موسوی، پختن نان شیرین (نانی که با شکر و کنجد پخته میشود)، خانه تکانی، جابجایی و گردگیری منزل و چیدن وسایل به شیوهای جدید در خانه، کمک زنان و دختران به هم در خانه تکانی و حنا بستن زنان و دختران به موها و کف دستهای خود و کودکان را از دیگر آداب مخصوص نوروز عنوان کرد.
این مسئول گفت: یکی از رسمهایی که هنوز در کهگیلویه و بویراحمد مانده است این است که مردم برای خانوادهای که عزیزی از دست دادهاند احترام خاصی قائل هستند و در این ایام به دیدن آنها رفته و با دلجویی و همدردی با آنها از آن خانواده میخواهند رخت عزای خود را عوض کنند و تا وقتی که خانواده عزادار لباس عزا (لباس پندی) خود را عوض نکرده دیگر بستگان نیز به احترام آنها لباس رنگی نمیپوشند و عروسی نیز نمیگیرند.
وی، پوشیدن لباس نو در اولین روز نوروز، شاد بودن و تبریک گفتن به هم، دیدار با بزرگترها، پیش قدم شدن برای صلح و آشتی، هدیه دادن، سفر کردن و زیارت اهل قبور را از دیگر رسوم نوروز در این استان بیان کرد.
موسوی در ادامه با بیان اینکه روز سیزده فروردین نیز مردم غذا و وسایل آماده میکنند و صبح زود با پوشیدن لباسهای نو به دامنه کوهها و دشتهای اطراف رفته و نهار خود را با دیگر اعضای فامیل دور هم میل میکنند، گفت: شعرخوانی، شاهنامه خوانی، موسیقی و شادی کردن از برنامههای این روز است.
به گزارش فارس، نوروز در گذشته در اوایل فصل بهار نبوده بلکه در فصول سال در گردش بود و گاهی نوروز در تابستان، پاییز و یا زمستان بود که در سال 471 به فرمان جلالالدین ملکشاه سلجوقی، تقویم جلالی توسط حکیم عمر خیام و چند منجم دیگر تنظیم و نخستین روز بهار را نوروز قرار دادند.
امروزه نوروز از جشنهای بنیادی آسیا محسوب شده و در کشورهای ایران، افغانستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و آلبانی به طرز باشکوهی روز اول بهار جشن گرفته شده و مردم به شادی میپردازند.
===============
گزارش از پریسیما هاشمی
===============
انتهای پیام/82005/د1000