چکیده
اتحادیة اروپا بهدلیل ذخایر و تولید اندک از یکسو و مصرف بالا از سوی دیگر، به میزان زیادی به واردات نفت خام و گاز طبیعی وابسته است. تسلط روسیه بر منابع و مسیرهای تأمین انرژی سبب ناخرسندی اروپا و تلاش این کشورها برای تنوعبخشی به منابع تأمین انرژی از جمله کشورهای بینیاز از نفت و گاز آسیای مرکزی و قفقاز شده است. سؤال اصلی این نوشتار این است که چه عاملی سبب ارتقای جایگاه منطقة آسیای مرکزی و قفقاز در سیاستهای اتحادیة اروپا شده است؟ در پاسخ، این فرضیه مطرح میشود که راهبرد کاهش وابستگی اروپا به نفت و گاز روسیه، سبب ارتقای جایگاه این منطقه در سیاستهای اتحادیة اروپا شده است. روش گردآوری اطلاعات، روش کتابخانهای و اسنادی و همچنین استفاده از منابع اینترنتی است. نتایج مطالعات این نوشتار نشان میدهد که با تنوع خطوط انرژی بهوسیلة اروپا، اهمیت و جایگاه کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز در سیاست خارجی اتحادیة اروپا نه تنها افزایش یافته بلکه سبب نگرانی روسیه شده است؛ زیرا انرژی نقش مهمی را در توسعة اقتصادی روسیه بازی میکند و این کشور به درآمد فروش آن به اروپا نیاز دارد.
نویسندگان:
بهاره سازمند: دانشیار مطالعات منطقهای، دانشگاه تهران
سعیده شمس: کارشناس ارشد روابط بینالملل، دانشگاه تهران
دو فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی - دوره 8، شماره 2 (پاییز و زمستان)، پاییز و زمستان 1394.