چکیده
با توجه به اهمیت کارایی در رشد و توسعة اقتصادی کشور، اندازه گیری کارایی برای کشورهای در حال توسعه، نظیر ایرانـ که مراحل اولیة فرایند صنعتیشدن را طی می کندـ از اهمیت بیشتری برخوردار است. از این رو، در این پژوهش، با استفاده از تحلیل مرزی تصادفی (SFA) و رویکرد فرامرزی، کارایی اقتصادی (هزینه) و نسبت فراتکنولوژی (شکاف بین تکنولوژی هر صنعت با تکنولوژی متناسب با بهترین عملکرد صنعت که فعالیت های صنعتی ایران توانایی رسیدن به آن را دارند) صنایع مختلف، در قالب سه گروه، با سطوح تکنولوژی گوناگون در بازة زمانی 1374 ـ 1389 تعیین میشود. نتایج حاکی از آن است که متوسط کارایی اقتصادی برای صنایع مورد بررسی در محدودة 42/42 و 96/15 درصد، متوسط کارایی فرامرزی در محدودة 20 و 89/12 درصد، و متوسط نسبت فراتکنولوژی نیز در محدودة0/4711 و 0/9765 است. همچنین گروه وابسته به صنعت و ماشینآلاتـ به لحاظ درصد متوسط کارایی گروهی و فرامرزی و متوسط نسبت فراتکنولوژیـ نسبت به گروههای وابسته به کشاورزی و وابسته به معدن، انرژی و سوخت عملکرد بهتری دارد. از طرفی، روند بهبود و رشد نسبت فراتکنولوژی و تغییرات کارایی در گروه وابسته به معدن، انرژی و سوخت در طول دورة مورد بررسی بیشتر و ملموس تر است.
کلیدواژه ها: تابع فرامرزی؛ تحلیل مرزی تصادفی؛ کارایی هزینه؛ نسبت فراتکنولوژی
نویسندگان:
زهرا منتظری: دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)
همایون رنجبر: استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، گروه اقتصاد، اصفهان، ایران
مجید صامتی: دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، گروه اقتصاد، اصفهان، ایران
فصلنامه تحقیقات اقتصادی - دوره 50، شماره 2، تابستان 1394.