تحلیل محتوای کتاب‌های درسی جامعه‌شناسی دوره دبیرستان به لحاظ توجه به مفاهیم تربیت شهروندی

چکیده:  

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتب‌درسی علوم اجتماعی (پایه اول)، جامعه شناسی یک (پایه‌ دوم)، جامعه شناسی دو (پایه‌ سوم) و علوم اجتماعی (پایه‌ چهارم) دوره دوم متوسطه کشور بر اساس مؤلفه‌های تربیت شهروندی در سال تحصیلی 93-92بود. جامعه آماری مشتمل بر چهار کتاب درسی علوم اجتماعی دوره متوسطه بود که با توجه به ماهیت پژوهش و محدود بودن جامعه آماری از نمونه‌گیری صرف نظر و کل جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شد. روش پژوهش تحلیل محتوای کمی بود. معیار توصیف، مؤلفه‌های شهروندی شامل توجه به ارزش‌ها، مردم سالاری و هویت جهانی بوده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، سیاهه تحلیل محتوای کتب درسی بر گرفته از مبانی نظری بودکه روایی آن توسط اساتید برنامه ریزی درسی تعیین شد. یافته‌های حاصل از تحلیل با استفاده ازنرم افزار Spss-19 و روش آماری غیر پارا‌متریک حاکی از وجود تفاوت معنادار بین میزان توجه به مؤلفه‌های شهروندی در کتاب‌های مذکور بود. این میزان توجه در کتب مطالعات اجتماعی وجامعه شناسی (1) بیش از حد انتظار و درعلوم اجتماعی و جامعه شناسی (2) کمتر از حد انتظار بود (P<0/01). همچنین یافته‌ها نشان دادبین پایه‌های تحصیلی از نظر میزان توجه به مؤلفه‌های شهروندی تفاوت معنادار وجود دارد.

واژه‌های کلیدی: آموزش شهروندی، ارزش‌ها، تحلیل محتوا

نویسندگان:

شهلا ذهبیون، علیرضا یوسفی، محمد حسین یارمحمدیان، نرگس کشتی آرای

فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی - سال سیزدهم ، شماره 50، پاییز 1395.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.