به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، رمان «تالان» اثر رمان‌نویس چیره‌دست و جوان افغانستانی «احمدضیا سیامک هروی» است که در 272 صفحه با تیراژ یک هزار نسخه با همت «نشر زریاب» منتشر شده است.
«روح‌الامین امینی» این کتاب را ویراستاری کرده و «عصمت‌الله احراری» طراح جلد آن بوده که در سال 1392 وارد بازار کتاب و فرهنگ افغانستان شده است.
تالان چهارمین اثر «احمدضیا سیامک هروی» رمان‌نویس و سخنگوی رئیس جمهور پیشین افغانستان است که پس از رمان‌های همچون «گرگ‌های دوندر» و «سرزمین جمیله» نوشته شده است.
در نخست باید گفت که تمام رمان‌های هروی با محوریت داستان‌ها و افسانه‌های ولایت هرات نوشته شده و سبک نوشتاری و استفاده واژگانی آن نیز بیشتر به همین ولایت وابسته است.
نویسنده با توجه به اطلاعات کافی از وضعیت اقلیمی، جو اجتماعی و برخوردهای مردمی که داشته تلاش کرده تا حقایق را از دریچه رمان بازتاب دهد تا راهی برای بازگوی حقایق باز کرده و رسالت خود در قبال جامعه را به نحو احسن انجام داده باشد.
رمان تالان با تمام ویژگی‌ها و کاستی‌های که دارد بیانگر وضعیت اجتماعی زاغه‌نشین‌های شهر هرات و روستانشینان این ولایت با تاریخ کهن است.
تالان روایت‌گر عشق، خیانت، فرار، قاچاق، جنگ و پرخاشگری، دشمنی و دوستی ساکنان روستاهایی با کوه‌های سر به فلک کشیده و قله‌های خشن با راه‌های صعب‌العبور است.
«سلیمان» در این رمان نام فرزند «ادهم» است کسی که عشقش «نازخاتون» را «کشمیرخان» در یک معامله نابرابر و خیانت‌بار ربوده و تا آخر عمر دست از سر نازخاتون برنداشته است.
اما نازخاتون با وجود نزدیک به 20 سال زندگی با کشمیرخان، ادهم را دوست دارد، پیش از مرگ به دخترش «سبزک» وصیت می‌کند که ادهم دنیای دیگرش را به او ببخشد.
سبزک روزها، ماه‌ها و حتی سال‌ها در تلاش اجرای این وصیت مادر متوفی خود است، تا اینکه عاشق «سلیمان» فرزند سوم ادهم می‌شود، با وجودیکه نمی‌داند سلیمان فرزند ادهم است اما شانس با وی یار می‌شود تا اینکه با یک تیر دو نشان زده و هم همسر زندگی خود را با عشق انتخاب می‌کند و هم راهی برای رساندن وصیت مادرش به ادهم را می‌بیند.
جنگ بر سر نازخاتون بین قوم «بزنیچی‌ها» که ادهم عضو آن است با «کشمیری‌ها» که کشمیرخان عضو آن است، سبب شده نزدیک به 20 سال 2 قوم با وجود نبود فاصله راه از هم دور شده و یکی به روستای همجوار خود رفته نتواند.
آتش‌بس پس از فرار سبزک با سلیمان و حضورش در خانه ادهم پایان می‌یابد، با وجود صبوری ادهم اما قوم دیگر کشمیرخان نمی‌تواند بپذیرد که دخترش وی را سرافکنده کرده و مایه خجالت او نزد کشمیری‌ها شده، به همین دلیل با وجودیکه می‌پذیرد با ادهم به روستای بزنیچی‌ها رفته و به دخترش دعا بدهد، اما پس از حرکت خود را از بین می‌برد.
مرگ کشمیرخان با وجود حضور «ارتنگ» یکی از اعضای قبیله کشمیری‌ها سرآغاز جنگ مجدد بین 2 قوم باهم دشمن می‌شود، اما این بار با مداخله «رستم خان» که پیشینه موفقی در قاچاق تریاک داشته و قرار است سبزک را در بدل اجرای قاچاق تریاک کشمیرخان به دست آورد.
بالاخره ارتنگ بنابر کینه شخصی پای رستم قاچاقبر را دراین گیرودار باز می‌کند تا از این طریق به قتل و ویرانی پرداخته و انتقام بگیرد، اما «یوسف» یکی از سربازان رستم، او را میکشد و ار تنگ هم زخمی می‌شود و آخر کار میمیرد.
در این رمان سرنوشت اقوام بزنیچی‌ها و کشمیری‌ها را طبیعت خشن با گرگ‌های درنده و قاچاق مواد مخدر بویژه تریاک تعیین می‌کند، هر کسی تفنگ بیشتر دارد زور بیشتر دارد.
گناهکاری در این 2 روستا وجود ندارد، هر کسی خود را بیگناه و مستحق کشتن افراد قبیله دیگر می‌داند و در این راه از هیچ کاری دریغ نمی‌ورزد حتی کشتن دام قوم دشمن را کار معقولانه می‌پندارد.
انتقام حرف اول افراد قبایل است، دوستی پس از 20 سال هم معنایی ندارد، جوانان که اکنون پیر شده‌اند مهم‌ترین هدف‌شان انتقام‌گیری است، ولو در این راه کشته شوند.
قربانی این همه زنان هستند، کسانی که عواطف‌شان برای مردان انتقام‌گیر معنایی ندارد، آنها باید با ساز مردان زندگی کرده و هر کسی را که مردان بخواهند زنان مجبور به ازدواج با آنها است.
این رمان گویای وقایع تلخ زندگی روستانشینان بویژه روستاهای هرات است که با وجود تغییرات گسترده هنوز هم با افکار فوق سنتی در روستاها نشسته و با همان افکار سابقه زندگی می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین نقاط قوت این رمان، چیره‌دستی نویسنده است، نویسنده این رمان را به مراتب بیشتر با فصاحت نوشته، کمتر مخاطبی جذب این رمان نشود، هر کسی نیم برگ از این کتاب را بخواند مجبور به مطالعه تمام کتاب می‌شود.
نثر ساده و سلیس، این کتاب را در بین برترین رمان‌های افغانستانی قرار داده و نویسنده را به شهرت رسانده اما آنچیزی را که می‌توان به عنوان مشکل اصلی تالان یادآور شد، ویراستاری غیرحرفه‌ای کتاب است.
«مرده‌های عصبانی»، «مرغ تخم طلایی»، «اشک‌های تورنتو در پای درخت انار»، «سرزمین جمیله» و «گرگ‌های دوندر» از مجموعه کتاب‌های دیگر منتشر شده «احمدضیا سیامک هروی» است.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
