چکیده
قصد افراد برای سوءمصرف مواد دستکم در نخستین دفعات مصرف، تحت تأثیر نگرش آنها به مصرف مواد قرار دارد. اصلاح نگرش بویژه در نوجوانان، یکی از راهبردهای شناختهشده پیشگیری از اعتیاد است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر چهار روش پیشگیرانه (آموزش از راه مهارتهای زندگی، آموزش از طریق فیلم، آموزش از طریق پوستر کاتالوگ و آموزش به روش ارسال پیام کوتاه) بر تغییر نگرش و سلامت روان دانشآموزان پسر دوره متوسطه بود. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات نیمهآزمایشی بود که در آن چهار گروه آزمایش شامل: آموزش از طریق فیلم، مهارتهای زندگی، ارسال پیامک(SMS) و پوستر و کاتالوگ و یک گروه گواه بررسی شد. برای این منظور 511 دانشآموز از چهار منطقه آموزشی بهصورت نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شد. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس(ANCOVA) تحلیل شد. نتایج نشان داد که از بین روشهای پیشگیرانه، روشهای شرکت در دورههای مهارتهای زندگی و آموزش از طریق فیلم، اثر معناداری نسبت به آموزش از طریق پوستر و کاتالوگ و ارسال پیام کوتاه از طریق تلفن همراه بر نگرش نسبت به اعتیاد داشت. همچنین، از بین چهار روش یادشده، آموزش از طریق فیلم و آموزش مهارتهای زندگی تأثیر معناداری بر ارتقای سلامت روان دانشآموزان داشتند. به کلیه مراکز آموزشی پیشنهاد میگردد که در آموزش تغییر نگرش دانشآموزان و ارتقای سلامت روان آنها، از روشهای فعالی مانند آموزش مهارتهای زندگی و آموزش از طریق فیلم و مشاهده استفاده نمایند.
کلیدواژه ها: روشهای پیشگیری؛ سلامت روانی؛ سوءمصرف مواد؛ مهارتهای زندگی؛ نمایش فیلم؛ نگرش نسبت به مواد مخدر؛ دانشآموزان پسر دوره متوسطه
نویسندگان:
غلامرضا قائد امینی هارونی: دانشجوی دکتری سلامت و رفاه اجتماعی، مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
مجید بحرینی بروجنی: دانشجوی دکتری برنامهریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
سید ابراهیم میر شاه جعفری: استاد برنامهریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
کبری سپهری بروجنی: استادیار ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران
مجله پژوهش های علوم شناختی و رفتاری - دوره 7، شماره 1، تابستان 1396.