مصوبه همزمان دو نهاد مسئول برای از بین بردن رانت نرخ ارز در بازار قیر/ بازار پتروشیمی منتظر تصمیم شورای رقابت

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در اتفاقی جالب شورای رقابت و ستاد تنظیم بازار در اواخر مهرماه گذشته به صورت تقریبا همزمان مصوبه‌ای را در خصوص نحوه قیمت‌گذاری وکیوم باتوم با نرخ ارز آزاد داشتند که این مصوبات می تواند رانت در بازار قیر را کاهش دهد.

در مصوبه شورای رقابت که مربوط به تاریخ 24 مهر ماه سال 96 است  آمده: «بررسی فرآیند تولید وکیوم باتوم نشان می‌دهد واحدهای قیرسازی در امتداد زنجیره پالایش نفت قرار دارد به همین دلیل قیمت وکیوم باتوم در بازار جهانی چندان مورد استقبال نیست و عملاً قیمت آن از روی کالای نهایی مانند قیر و نفت سفید به دست می‌آید.

تولید وکیوم باتوم مستلزم وجود برج‌های تقطیر است و پالایشگاه‌های کشور با توجه به برخورداری از این زیرساخت‌ها عرضه‌کنندگان انحصاری این محصول هستند همچنین باید گفت یک عامل تعیین‌کننده در بازار وکیوم باتوم و قیر در کشور خرید تکلیفی آن توسط وزارت نفت است و با عنایت به اینکه تولید قیر در کشور بالغ بر 5 میلیون تن تخمین زده می‌شود، خرید تکلیفی 4 میلیون تن مواد اولیه قیر توسط شرکت ملی نفت و توزیع رایگان این موادبخش بزرگی از بازار این کالا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. 

عمده انگیزه تولیدکنندگان قیر در کشور صادرات این محصول است و تخمین زده می شود که سالانه نزدیک به 3 میلیون تن قیر از کشور صادر می‌شود در عین حال خرید وکیوم باتوم با احتساب نرخ ارز مبادله‌ای و فروش قیر با نرخ ارز آزاد و صادرات آن برای واحدهایی که مشمول خوراک وکیوم باتوم می‌شوند امتیاز بالایی ایجاد می‌کند که منجر به تقاضای کاذب و اخلال در تقاضا و رقابت می‌شود.

با عنایت به تحلیل فوق وضعیت بازار وکیوم باتوم انحصاری تشخیص داده می شود و شورای رقابت به منظور توقف رویه ضد رقابتی در این بازار مقرر می دارد که مرکز ملی رقابت ظرف مدت یک ماه به منظور برقراری شرایط همسان در عرضه وکیوم باتوم توسط همه پالایشگاه ها از طریق بورس کالا دستور العمل پیشنهادی تنظیم بازار وکیوم باتوم را با رعایت اصول افزایش شفافیت، رفع تبعیض و بهبود رقابت پذیری، تدوین قراردادهای طولانی مدت و با لحاظ نرخ ارز سامانه سنا بانک مرکزی در محاسبه قیمت وکیوم باتوم تهیه و به شورای رقابت ارائه کند.»

در عین حال، ستاد تنظیم بازار هم با فاصله بسیار اندکی پس از شورای رقابت مصوبه مشابهی درباره لزوم محاسبه قیمت وکیوم باتوم بر اساس ارز آزاد را تصویب کرد تا تاییدی بر مصوبه شورای رقابت برای حذف رانت از این بازار باشد. 

در همین رابطه پس از مصوبه شورای رقابت و ستاد تنظیم بازار ناصر عاشوری دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی شرکت های خصوصی پالایش نفت با بیان اینکه شورای رقابت و ستاد تنظیم بازار دو مرجع قانونی و حقوقی در زمینه تعیین نرخ کالا هستند، می گوید بر اساس این مصوبه از تاریخ 96.9.1 محصول وکیوم باتوم(مواد اولیه تولید نفت کوره و قیر) بر اساس نرخ ارز آزاد محاسبه می‌شود که شرکت‌های پالایشی مکلفند آن را در بورس کالا عرضه کنند.

به گفته عاشوری، با توجه به نقش نفت در اقتصاد ملی کشور و هم چنین محصولات و مشتقات آن و ضرورت شفافیت در نرخ گذاری و فروش آن که سال‌هاست مورد مطالبه استادان اقتصاد، صنعتگران و تولیدکنندگان کشور است، این اقدام قابل تشکر است.

به گفته وی فروش خارج از بورس به‌طور اکید ممنوع اعلام شده است و این مصوبات می تواند شفافیت در عرضه و جلوگیری از رانت را به همراه داشته باشد.

به گزارش فارس فروش وکیوم باتوم با ارز مبادله ای، سبب ایجاد اختلاف قیمت قیر ایران و منطقه شده بود که منافع تولید و فروش وکیوم باتوم با نرخ ارز مبادله ای به جیب بازرگانان خارجی می رفت، از این رو آزادسازی قیمت وکیوم باتوم ضروری بود باید گفت فروش وکیوم باتوم با ارز آزاد، بازار را متعادل و همچنین مصرف واقعی کشور را مشخص می کند.

این گزارش حاکی است مشکل رانت ارز مبادله ای در وکیوم باتوم با مصوبات ستاد تنظیم بازار و شورای رقابت تا حدود زیادی برطرف شد و رانت بازار قیر به میزان قابل توجهی جمع شد اما هنوز مشکل ارز مبادله ای در خوراک واحدهای پتروشیمی وجود دارد که به نظر می‌رسد رسیدگی ستاد تنظیم بازار و شورای رقابت به این مساله باعث شفاف شدن این بخش از بازار محصولات نفتی کشور شود.

انتهای پیام/