به گزارش خبرنگار فعالیتهای قرآنی خبرگزاری فارس، جشنواره قرآنی «آیات» یکی از برنامههایی است که در سال 1390 و پس از تصویب منشور توسعه فرهنگ قرآنی طراحی و اجرا شد. اما این جشنواره با تغییر دولتها پس از طی کردن فرازونشیبهای مختلف، اکنون به صورت دوسالانه برگزار میشود و با توجه به تغییر معاون قرآن و عترت ارشاد در ماههای اخیر باید دید که این جشنواره با چه روندی روبرو خواهد بود و به سوی اهدافش حرکت خواهد کرد.
در ادامه به ادوار مختلف جشنواره نگاهی میاندازیم.
جشنواره قرآنی «آیات» از سال 1390 به همت مرکز هماهنگی توسعه و ترویج فعالیتهای قرآنی کشور وابسته به وزارت ارشاد طراحی و اجرایی شد به طوری که نخستین دوره این جشنواره در ابتدا در 32 رشته و پس از مدتی 22 و در نهایت 16 رشته با هدف احیای زبان قرآن و هنر برگزار شد که در آن دوره 100 هزار اثر قرآنی به دبیرخانه رسید و حجتالاسلام حمید محمدی معاون وقت قرآن و عترت ارشاد برپایی آن را گامی به سوی توسعه هنرهای قرآنی عنوان کرد. پس از آن در نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم تعدادی از آثار برتر در بخشی با عنوان جشنواره «آیات» به نمایش درآمد.
البته با ارتقای مرکز هماهنگی توسعه و ترویج فعالیتهای قرآنی کشور به معاونتی مستقل در وزارت ارشاد با عنوان معاونت قرآن و عترت امید آن میرفت که جشنواره از دور دوم با قوت بیشتری برگزار شود اما مشکلات آن بیشتر شد.
دومین دوره این جشنواره نیز قرار بود در 31 رشته برگزار شود و در ابتدا ۳۱ عنوان برای برگزای جشنواره اعلام شد و ۳۱ استان هم به عنوان میزبان معرفی شدند اما در ادامه رشتههای جشنواره به عدد 22 تقلیل پیدا کرد و نهایتاً دومین دوره با همین تعداد رشته و با محوریت «هنر، انسان و قرآن» و با هدف پیوند جامعه هنری با قرآن برگزار شد و در آن دوره هم با توجه به آمارهای ارائه شده توسط معاونت قرآن و عترت ارشاد 120 هزار اثر قرآنی به دبیرخانه ارسال شد.
سومین دوره این جشنواره قرآنی نیز دوم مردادماه سال 1392 کار خود را به طور رسمی در بیستویکمین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم آغاز کرد، اما بنا بر دلایل نامعلوم با وجود اعلام فراخوان و راهاندازی صفحه ثبتنام در سایت، این جشنواره برگزار نشد در حالی که حجتالاسلام حمید محمدی معاون وقت قرآن و عترت ارشاد در آغاز رسمی سومین جشنواره قرآنی آیات از برپایی آن در قالب 32 جشنواره خبر داده بود.
وی در این مراسم اعلام کرد که امسال جشنواره آیات در بخشهای هنرهای تجسمی، هنرهای موسیقایی، هنرهای نمایشی و سینمایی، رسانه مکتوب و دیجیتال، قرآن و ادبیات و جشنوارههای مطالعاتی و پژوهشی با محوریت ارائه و ترویج محصولات قرآنی با محوریت سبک زندگی دینی برگزار میشود.
پس از برگزار نشدن سومین جشواره آیات در سال 1392 و پایان فعالیت دولت دهم، حجتالاسلام «محمدرضا حشمتی» به عنوان معاون قرآن و عترت وزارت ارشاد روی کار آمد و برگزاری این جشنواره با فرازونشیبهایی همراه شد به طوری که وی پس از استقرار، جشنواره قرآنی «آیات» را یکی از برنامههای موفق این معاونت عنوان کرد و قول ادامه برگزاری یا دوسالانه شدن این جشنواره را داد.
بر همین اساس قرار شد سومین دوره جشنواره قرآنی «آیات» با تغییراتی در رشتهها و محتوا سال 1393 برگزار شود اما به دلیل کمبود اعتبارات این امر محقق نشد تا اینکه با تزریق بودجه، معاونت قرآن و عترت ارشاد برنامهریزی برای برپایی این جشنواره را از سر گرفت و فراخوان نخستین رشته این جشنواره با سه سال وقفه در سال 1394 در رشته «وبلاگنویسی» منتشر شد.
در آن زمان با توجه به لزوم تمرکززدایی تصمیم گرفته شد تا هر رشته از جشنواره قرآنی آیات توسط استانهای منتخب برگزار شود، به همین منظور برگزاری رشتههای مختلف این جشنواره به اداره ارشاد اسلامی هر استان واگذار شد. درباره دوسالانه شدن این جشنواره هم باید گفت مسئولان معاونت قرآن و عترت ارشاد در نظر داشتند کیفیت را فدای کمیت نکنند به طوری که اصغر امیرنیا معاون تبلیغ و ترویج ارشاد با بیان اینکه جشنوارههای قرآنی باید نتایج و دستاوردهایی قابل قبول و ملموسی در جامعه داشته باشند، از عدم وجود دستاورد قابل قبول در دو دوره برگزاری جشنواره آیات با وجود صرف هزینههای بالا برای برپایی آن گلایه کرد.
حجتالاسلام حشمتی معاون وقت قرآن و عترت ارشاد با توجه به اینکه به رویکرد هنری در تبلیغ و ترویج فرهنگ قرآنی اهمیت بسیاری میداد و هنر را یکی از بهترین ابزار برای تبلیغ اسلام میدانست، بخش هنری جشنواره آیات را ارتقا داد به طوری که سومین دوره جشنواره قرآنی «آیات» در دوره مدیریت وی در رشتههای خوشنویسی، عکس، گرافیک، نقاشی، تذهیب، نگارگری، تابلو، حجم، جلدسازی، سرود، تواشیح، همخوانی، نمایشنامهنویسی، فیلمنامهنویسی، تئاتر صحنه، تئاتر خیابانی، شبیهخوانی قرآنی، فیلم کوتاه، فیلم مستند، انیمیشن، مطبوعات، خبرگزاریها، وبلاگ، پیامک، شبکههای اجتماعی، محصولات چندرسانهای، نرمافزار، قطعات ادبی، داستان کوتاه، بلند داستانک، ترجمهخوانی، قطعهخوانی و قصهگویی و مطالعات تبلیغی و ترویجی قرآنی برگزار شد.
چهارمین جشنواره قرآنی «آیات» نیز در هشت رشته و به میزبانی هشت استان برگزار شد، به طوری که جشنواره «المانهای شهری» در تهران، «کاریکاتور» در آذربایجان شرقی، «عکس» در البرز، «خوشنویسی» در قزوین، «فیلمنامه و نمایشنامه نویسی» در گیلان، «تئاتر» در فارس، «صنایع دستی» در سمنان و «رسانه» در مازندران برنامهریزی شده بود که به خوبی این جشنواره اجرایی شد البته به نظر میرسد برگزاری جشنواره آیات به صورت استانی تأثیرات خوبی داشته است به طوری که استان برگزارکننده این جشنواره با جدیت بیشتری اقدام به جذب هنرمندان و فعالان قرآنی کشور میکنند و برای برپایی آن با برنامهریزی پیش میروند.
پس از اتمام این جشنواره، پنجمین دوره جشنواره قرآنی «آیات» در سال جاری فعالیت خود را آغاز کرد و فراخوانهای رشتههای مختلف این جشنواره به مرور زمان از سوی ادارات ارشاد استانهای مجری اعلام شد. البته در ابتدا به گفته مسئولان قرار بود جشنواره قرآنی «آیات» در 15 رشته و پس از آن در 12 رشته برگزار شود که در نهایت با توجه به اعتبارات موجود این جشنواره به 11 رشته تقلیل یافت به طوری که امسال فراخوان جشنواره قرآنی «آیات» در رشتههای «گرافیک» در استان زنجان، «نقاشی» در استان گلستان، «تئاتر» در استان فارس، «فیلم شامل مستند کوتاه،داستانی، مستند و انیمیشن» در استان بوشهر، «داستاننویسی» در استان کرمان، «شعر» در استان لرستان و «تدهیب نگارگری و گل و مرغ» در استان اصفهان، «خوشنویسی» در استان خراسان رضوی، «نقاشی» در استان یزد، «آواها و نغمات» استان آذربایجان شرقی و «کاریکارتور» در استان تهران اعلام شد.
یکی از تفاوتهای جشنواره امسال با سالهای گذشته، برگزاری دو رشته از این جشنواره به صورت بینالمللی است به طوری که طبق فراخوانهای جشنوارههای «کاریکاتور» و «خوشنویسی» به میزبانی استانهای تهران و خراسان رضوی، این رشتهها به صورت بینالمللی برگزار میشود که البته در مؤثر بودن این جشنواره باید منتظر بود و دید چند درصد از فعالان و هنرمندان کشورهای مختلف در این جشنواره شرکت میکنند و میتواند این جشنوارهها در سطح بینالمللی نقش آفرینی کند.
در این جشنواره که با هدف شناسایی و کشف استعدادهای قرآنی کشورمان آغاز به کار کرد، فعالان و هنرمندان بسیاری از استانهای کشورمان برای حضور در آن دست به کار شدند تا از این طریق گامی به سوی هدفمندکردن آثار و محصولات قرآنی بردارند که البته نمیتوان به طور قطعی موفقیت یا عدم موفقیت این جشنواره را برای رسیدن به اهدافش تبیین کرد.
تاکنون صدها هزار اثر از سوی هنرمندان مختلف به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است، آثاری که بعضاً کارهای فاخری در زمینه هنرهای قرآنی به شمار میرود اما این آثار در تولید محصولات قرآنی چندان مشاهده نمیشود و هنرمندان شرکتکننده در جشنواره آیات اغلب به حال خود رها میشوند درحالی که میتوان با به بکارگیری این عزیزان و آثار آنها در تولید محصولات مختلف قرآنی تحولات بزرگی در ارائه محصولات هنری و حتی محصولات نوین قرآنی ایجاد کرد و درواقع هدف از برگزاری جشنواره همین موضوع بوده است.
اما مسئولان تنها به برگزاری صرف جشنواره اکتفا میکنند خروجی جشنواره در جامعه احساس نمیشود.
امید است سال آینده با تدابیر بیشتر عبدالهادی فقهیزاده معاون قرآن و عترت ارشاد بتوانیم شاهد رشد کمی و کیفی جشنواره قرآنی «آیات»، بکارگیری آثار و هنرمندان در تولید آثار فاخر نهایتاً و اثرگذاری بهتر آن در سطح جامعه باشیم.
انتهای پیام/