براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 میانگین تعداد افراد خانوادهای ایرانی 3.3 نفر است که با ضرب آن در تعداد سه میلیون و 630 هزار واحد مسکن مهر تحویل داده شده جمعیت افراد ساکن در مسکن مهر 12 میلیون نفر در کل کشور برآورد می‌شود.
با توجه به جمعیت 80 میلیون نفری ایران، ساکنان مسکن مهر به طور نسبی 15 درصد از کل جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند. بنابراین این طرح بخش قابل توجهی از قشر متوسط و حتی آسیب پذیر جامعه را خانه‌دار کرده است.
با این تفاسیر هجمه‌های سیاسی به این طرح ولو در صورت درست بودن اهانت به 15 درصد جمعیت کل کشور است. نباید فراموش کرد که ساکنان مسکن مهر افرادی هستند که به دلیل ضعف مالی مجبور به زندگی در مجتمع‌های اطراف شهرهای بزرگ شده‌اند و تعبیر قوطی کبریت برای خانه آنها درست نیست.
دولت یازدهم در کنار نقدهای بسیار به موضوع مسکن مهر، پس از مدتی به کلی این طرح را از دستور کار خارج کرد؛ در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم:
مسکن مهری قانونی بود؟
یکی از ابهاماتی که دولت یازدهم درباره مسکن مهر مطرح کرد موضوع قانونی بودن این طرح بود. بر این اساس طرح مسکن مهر در قالب بند «د» تبصره 6 قانون بودجه سال 1386 شروع شد، سپس بر مبنای قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، به صورت پیوسته در دستور کار دولت قرار گرفت. پس موضوع کلی طرح مسکن مهر قانونی است و تغییر آن در سال‌های اخیر چه از نظر نام و چه از نظر ماهیت را می‌توان اقدامی سلیقه‌ای معرفی کرد.
غفلت در مسکن مهر تا دستور رهبری
با توجه به این نکته که حدود 12 میلیون ایرانی با طرح مسکن مهر صاحب‌خانه شدند و میلیون‌ها نفر هم در انتظار واحدهای مسکونی خود هستند، دولت تدبیر می‌تواند در سیاستها و طرح‌های خود نسبت به دولت قبل در خصوص مسکن مهر تغییراتی ایجاد کند اما هرگز نمی‌تواند این طرح نیمه تمام رها کند.
سستی دولت یازدهم در موضوع مسکن تا حدی زیاد شد که رهبر را به واکنش وا داشت. مقام معظم رهبری در اوایل شهریور ماه سال 93 در دیدار رئیس جمهور و اعضاء هیات دولت فرمودند:
« اگر احتمالا با اصل طرح مسکن مهر یا نحوه تزریق اعتبارهای بانکی به آن مخالفتی وجود دارد، اما این را هم بدانیم که اکنون چند میلیون نفر چشم انتظار تکمیل مسکن مهر هستند و باید این کار به طور جدی پیگیری شود تا به اتمام برسد»
روند اظهارات مسئولان دولت تدبیر و امید در موضوع مسکن مهر شاهدی بر سیاسی بودن این انتقادات است؛
حسن روحانی در مناظرات انتخابی درباره مسکن مهر، گفت:
«مسکن مهر با مشکلاتی مواجهه است ضمن آنکه اصل کار، کار پسندیده‌ای بود، مسکن مهر مشکلات فراوانی دارد اما چاره‌ای نیست و در دولت آینده باید نواقص آن برطرف شود.»
عباس آخوندی وزیرراه و شهر سازی در جلسه رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی درباره مسکن مهر، گفت:
«من هرگز با مسکن مهر مخالف نبوده و نیستم. من جزء اولین کسانی بوده‌ام که این موضوع را وارد نظام برنامه‌ریزی ایران کردم بعد از آن، این مسئله ردیف پیدا کرد و مباحث دیگری چون به‌سازی مسکن روستایی و مسکن اجتماعی تا قبل از دوره مسئولیت من در تاریخ ایران سابقه ندارد»
در فاصله‌ای چند ساله حسن روحانی حالا مسکن مهر را قوطی کبریت خطاب می‌کند و آخوندی طرح مسکن مهر را مزخرف می‌خواند!
با مسکن مهری که مورد بی‌مهری دولت است، چه کنیم؟
مسکن اجتماعی را شروع کنید
دولت در جایگاه بالاترین مقام اجرائی کشور این حق را برای خود قائل است که طرح جدیدی همانند طرح مسکن اجتماعی را ارائه دهد و طرح‌های قبلی را نادرست بداند.
هم اکنون پس از 5 سال منتظر شروع اقدامی عملی توسط دولت در این زمینه هستیم، جمعیت قابل توجهی از اقشار ضعیف جامعه منتظر خانه‌های مسکن اجتماعی هستند، امیدواریم در سال‌های باقی مانده از دولت دوازدهم قدمی عملی در این راستا برداشته شود.
عدم توهین و نا امید کردن ساکنان مسکن مهر
هیچ مقام اجرائی در کشور حق ندارد به مردمی که در شرایط گرانی، تورم و بیکاری بوجود آمده در جامعه، راهکار حل مشکل مسکن خود را در خرید و سکونت در مسکن مهر دیده اند، توهین کند. امروزه جمعیت قابل توجهی با این طرح صاحب خانه شده اند و از دولت انتظار خدمت رسانی دارند. اینکه فردی خانه‌های ساخته شده در طرح مسکن مهر را قوطی بنامد در حقیقت به ساکنان این طرح توهین کرده است.
فرهاد کوچک زاده
انتهای متن/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
