آثار سوگند نفی علم در فقه و حقوق ایران

چکیده

دلایلی که به منظور اثبات یا دفاع از دعوا به دادگاه ارائه می‌گردد در صورت مؤثر واقع شدن دارای آثاری است که ضرورت شناخت این آثار در جهت استفاده به موقع از «دلیل» و توفیق در دادرسی امری غیر قابل اغماض است. از جمله این دلایل، سوگند نفی علم است که با توجّه به سکوت قانونگذار و تشتّت آرای فقها، مطالعه آثار آن در جهت نیل به گزاره‌های فوق الذکر نیازمند ژرف نگری بیشتری است. سوگند نفی علم در واقع یک سوگند بتی است که می‌تواند متضمّن آثار ویژه‌ای بر دعوا اعمّ از دعوای علم و دعوای اصلی باشد. همچنین در صورت نکول می‌تواند آثار قابل ملاحظه‌ای از حیث رد سوگند و ادای سوگند مردوده توسط مدعی بر دعوا ترتب یابد. همچنین با قبول وجود برخی آثار مشابه میان سوگند نفی علم با سایر اقسام سوگند، معاف شدن از اتیان سوگند بتی و عدم قابلیت اثبات دعوای اصلی با سوگند از جمله آثار اختصاصی سوگند نفی علم تلقی شده‌اند.

کلمات کلیدی:   آثار; سوگند; نفی علم; فقه; حقوق ایران

نویسندگان:

دکتر همایون مافی; رضا رضایی مقدم

فصلنامه فقه و اصول – سال 49، شماره 4، پیاپی 111، زمستان 1396.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.