توسعه اعتاب مقدسه در ۴۰ سال اخیر برابر کل تاریخ است/ تداخل برخی مأموریت‌های اوقاف و میراث فرهنگی

به گزارش خبرنگار حج و زیارت خبرگزاری فارس، نشست «هنر و معماری اسلامی در عتبات عالیات در دوران معاصر» عصر امروز (یکشنبه دوم اردیبهشت) در موزه ملی ملک برگزار شد.
محمد طهرانچی معاون علمی آستان قدس رضوی با اشاره به اینکه فردا روز بزرگداشت شیخ بهایی است، اظهار داشت: معماری چهار دهه فعالیت هنرمندان در عتبات عالیات بی نظیر است و از آنجا که این چهار دهه تلاش به برکت پیروزی انقلاب اسلامی رونق یافت، لازم است که سبک و روش آن را در نظر بگیریم.
طهرانچی با بیان اینکه در ما در کنار حفظ سنت از مدرنیته نیز استفاده کردیم، افزود: آستان قدس رضوی پیشقدم این عرصه بوده است و این پیشگامی می طلبید که در بررسی هنر عتبات عالیات پیشگام باشیم و هر آنچه در چهار دهه اخیر در عتبات اتفاق افتاده است را ارزیابی کنیم.
وی با اشاره به برگزاری همایش معماری و هنر اعتاب مقدسه گفت: در اسفند ماه امسال مقارن با میلاد حضرت فاطمه زهرا(س) همایشی برگزار می‌شود تا تبیین سبک جمهوری اسلامی در حوزه معماری در گسترش عتبات عالیات را بررسی کنیم.
پس از آن حسن بلخاری عضو علمی همایش با بیان اینکه ما در حوزه معماری اسلامی هنرمندان برجسته ای داریم که هنر خود را در اختیار اسلام به ویژه شیعه قرار دادند خاطر نشان کرد: قوام الدین شیرازی که مسجد گوهرشاد را ساخته و یا شیخ بهایی که توانمندی بالایی داشته است از هنرمندان این عرصه به شمار می‌روند.
وی با بیان اینکه در فرهنگ اسلامی و شیعی معماری علاوه بر اینکه هنر و فن صرف باشد تلألویی از مبانی اسلامی است گفت: شیخ بهایی در حوزه عمل و نظر جایگاه ویژه ای دارد. معماری اعتاب مقدسه در طول معماری ایران سیر متحولی را پشت سر گذاشته است به طوری که ما این نوع معماری را در هیچ جای جهان نداریم.
بلخاری با اشاره به اینکه ما در این همایش نگاه تاریخی به معماری و تمدن اسلامی ایرانی هم خواهیم داشت تصریح کرد: ۴۰ سال اخیر برای ما اهمیت بیشتری دارد چرا که وسعت توسعه اعتاب مقدسه در این مدت شاید با کل زمان قبل برابری کند.

در ادامه نیز زرگر با بیان اینکه ما در این همایش سه دیدگاه را مورد بررسی قرار می‌دهیم اظهار داشت: تبیین، تحلیل و ترویج معماری اسلامی را باید به صورت علمی و نظری مورد توجه قرار دهیم.

وی با بیان اینکه در حوزه تبیین به دنبال آن هستیم شناخت کاملی در هنر و معماری اعتاب مقدسه را به دست اوریم افزود: این اقدام خود به معنای تبیین تاریخچه اعتاب مقدسه نیز به شمار میرود. پس از ان نقاط قوت و ضعف دستاوردها را شناسایی و تحلیل خواهیم کرد و در گام بعدی مشکلات را برطرف میکنیم و در نهایت نیز به دنبال ترویج یافته ها و نتایج خواهیم بود.

زرگر با اشاره به اینکه ما در دهه های اخیر در عتبات با رشد فزاینده و سریع جمعیت زائران مواجه هستیم که نیازهای جدیدی را به ارمغان می آورد تصریح کرد: این سرعت در کشور ما در حدود یک دهه رخ داد و به آرامی شکل گرفت اما در کشور عراق با سرعت فزاینده ای حرکت کرد.

وی با بیان اینکه ما در طراحی ها باید به مدیریت بحران هم توجه کنیم خاطر نشان کرد: جسارت و اهتمام تولیت آستان قدس به اینکه پیشنهاد نقد عملکرد چهار دهه گذشته را مطرح کردند ستودنی است چرا که در بسیاری اوقات برخی افراد نظر کارشناسان را بر نمی تابند. امیدواریم دستیابی به معیارهای خوب در این همایش ایجاد شود و در کنار همایش مجموعه ای از افراد صاحب نظر را شناسایی کنیم و آنها را مرتبط سازیم و از تجربیات و اندیشه های مجموعه هنرمندان کشورمان بهره ببریم.

* تداخل برخی مأموریت‌های اوقاف و میراث فرهنگی
پس از آن طهرانچی با اشاره به تداخل برخی مأموریت های اوقاف و میراث فرهنگی و تخریب برخی آثار فرهنگی تصریح کرد: تلفیق نیازهای جدید و خمیرمایه هنر معماری اسلامی وجود دارد که باید به آن پاسخ داد و سبکی را برای دهه های بعد ایجاد کرد.

وی ادامه داد: به هر حال توسعه عتبات به برکت تشکیل نظام اسلامی در کنار اقدامات محبان اهل بیت گسترش یافته و زیارت به معنای دفاع از هویت مطرح است به طوری که در نوروز 8 و تحویل سال سه میلیون زائر در حرم قدس رضوی داشتیم که شهری برای 30 میلیون جمعیت می رسد.

طهرانچی به برگزاری نشست هایی در زمینه معماری و شهرسازی اشاره کرد و گفت: اسفند امسال همایشی به همراه نمایش دستاوردهای چهار دهه ارایه میشود و امیدواریم این همایش راه جدیدی در توسعه مرجعیت علمی ما باز کند.

وی با بیان اینکه یکی از اهداف حرکت غرب و داعش تخریب اعتاب مقدسه است، اظهار داشت: مدافعان حرم از این اعتاب دفاع کردند و ما نیز به سهم خود باید در عرصه علمی از این اعتاب مقدسه دفاع کنیم.

در ادامه زرگر با بیان اینکه مشکلی بر سر اوقاف و میراث فرهنگی نیست چرا که بیشتر اعتاب مقدسه نیز از آثار فرهنگی به شمار می‌روند خاطر نشان کرد: تامین نیازهای جدید مغایر با صیانت از آثار فرهنگی نیست. افرادی که کار هنری انجام می‌دهند یا افرادی که تصمیم ساز این حوزه هستند باید از هم تفکیک شوند چراکه ما خسارتی از این امر کم ندیدیم و در مساله تخریب برخی بافت های تاریخی در اثر کم توجهی به امور ارزشی با خسران مواجه شدیم بنابراین اگر کارشناسی شده عمل کنیم میتوان این مشکلات را به حداقل رساند.

پس از آن بلخاری با اشاره به اینکه محتوا و فرم در هنر اسلامی به یک تناسب دوسویه باید رسیده باشد گفت: در مساله معماری اعتاب مقدسه باید فضا به گونه ای باشد که حس زائر درست ایجاد شود. اگر اسایش نباشد تمرکز حاصل نمی‌شود.
انتهای پیام/