چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان توجه به ساحتهای ششگانه تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا بود. جامعه تحلیلی شامل کتابهای درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 95-94 و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(1390) بود که با توجه به ماهیت موضوع و محدودیت جامعه پژوهش نمونهگیری انجام نشد و کل جامعه تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار جمعآوری اطلاعات سیاهه تحلیل محتوا بود که روایی آن با استفاده از قضاوت متخصصان تعیین شد. دادههای حاصل با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی در فرایند تحلیلی آنتروپی شانون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند: در کتابهای مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی 528 مرتبه به ساحتهای ششگانه تربیتی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش توجه شده، که به تفکیک در پایههای سوم، چهارم، پنجم و ششم به ترتیب 138، 87، 136 و 167مرتبه میباشد. از میان ابعاد مورد بررسی، بُعد علمی و فناوری با میزان بار اطلاعاتی 0/980 و ضریب اهمیت 0/178 بیشترین توجه را به خود اختصاص داده است، این در حالی است که بعد اقتصادی و حرفهای با میزان بار اطلاعاتی 0/733 و ضریب اهمیت 0/133 کمترین میزان توجه را به خود اختصاص داده است.
واژههای کلیدی: مطالعات اجتماعی، ساحتهای ششگانه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، تحلیل محتوا، روش آنتروپی شانون
نویسندگان:
رضا وفایی: دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی
دکتر سیفاله فضلالهی قمشی: استادیار برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
احمد طالعیفرد: کارشناس ارشد مطالعات برنامه درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه خوارزمی
نشریه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی - سال دوم، شماره 3، تابستان 1396.