به گزارش خبرگزاری فارس از همدان، شیلات استان همدان از ظرفیت زیادی برخوردار است و فرصت‌های سرمایه‌گذاری زیادی در این حوزه وجود دارد که سرمایه‌گذاران می‌توانند با حضور در دوره‌های آموزشی سازمان جهاد کشاورزی نسبت به پرورش ماهی و آشنایی با امور ماهی‌پروری شرکت کنند.
علی دولو مدیر شیلات همدان، احمد وحدت حسینی، کارشناس مسؤول آبزیان اداره کل دامپزشکی استان همدان، احمد بختیاری، معاون مدیریت شیلات همدان و محمدعلی بهرامی مسؤول بهداشت و مدیریت بیماری آبزیان اداره کل دامپزشکی همدان میهمان خبرگزاری فارس بودند که قسمت اول پرسش و پاسخ در قالب میزگرد با عنوان « شیلات همدان در مسیر رشد، «VHS» در کنترل» منتشر شد.
در ادامه قسمت دوم صحبت‌ها در مورد شیلات، پرورش زالوی طبی در استان همدان و پرورش ماهی در قفس بخوانید.
سرانه مصرف ماهی در همدان به 7.5 کیلوگرم رسیده است
فارس: سازمان جهاد کشاورزی در راستای فرهنگسازی مصرف ماهی و یا سرمایه‌گذاری در این حوزه چه اقداماتی داشته است؟
بختیاری: سازمان جهاد کشاورزی آموزش آبزی‌پروری و مصرف برگزار می‌کند و به طور میانگین برای 40 هزار نفر آموزش طبخ ماهی در چند سال اخیر انجام شده است؛ ضمن اینکه 31 هزار نفر تحت آموزش آبزی‌پروری قرار گرفته‌اند، این دوره‌ها شامل دوره‌های قبل از پرورش، حین تولید و بعد از تولید می‌شود؛ دوره های قبل از تولید یک تا سه روزه بوده و برای کسانی که تمایل به سرمایه‌گذاری در این حوزه و یا آشنایی با تولید شیلات دارند برگزار می‌شود، دوره های مرحله تولید و دوره های بعد از تولید نیز که شامل شستشوی ظاهری ماهی، حمل ماهی از مزرعه تا بازار و... است که سالانه 1200 نفر روز آموزش داده شده و ماهانه به طور میانگین دو دوره برگزار می شود.
همچنین در کلاس‌های طبخ ماهی سالانه 3 هزار نفر آموزش داده می‌شوند و پخت 5 نوع غذا با ماهی آموزش داده می‌شود، ضمن اینکه آموزش گرفتن بو و تیغ ماهی نیز در کلاس ارائه می‌شود.
سرانه مصرف ماهی در استان همدان در گذشته 800 گرم بود که خوشبختانه اکنون به 7.5 کیلوگرم رسیده است.
فارس: افرادی هستند که قبل از اقدام برای دریافت مجوز تولید شیلات در دوره‌های آموزشی شرکت کنند؟
بختیاری: برای شرکت در دوره‌ها هیچ مشکلی وجود ندارد و همه افراد می‌توانند به طور رایگان در دوره‌های توجیهی شرکت کنند.
دولو: در این دوره‌ها افراد علاقمند شرکت می‌کنند و با نحوه پرورش ماهی آشنا می‌شوند، در صورت تمایل هم سرمایه‌گذاری می کنند که یکی از اهداف جهاد کشاورزی هم جذب سرمایه‌گذار در این حوزه است.
فارس: باب شده مراکز فروش ماهی حوضچه بزرگی درست کرده و ماهی زنده عرضه می‌کنند، این ماهی‌ها از نظر کیفیت با ماهی یک یا دو روز مانده تفاوتی دارند؟
حسینی: قطعاً تفاوت دارند، حوضچه‌های عرضه ماهی، ماهی با کیفیت‌تر و تازه تری را دست مصرف‌کننده می‌رساند و ضریب اطمینان بیشتری به مشتری می‌دهد، در این حالت مشتری وضعیت ظاهری ماهی را می‌بیند.
مهمترین دغدغه مردم تازه بودن ماهی است و حتی تازه بودن، در مصرف ماهی از سوی مردم تاثیر دارد و مردم بیشتر ماهی تازه را در سبد خانوار قرار می‌دهند.
ماهی بیش از یک ماه در فریزر نگهداری نشود
فارس: ماهیانی که از جنوب و شمال به همدان وارد می‌شوند، دو سه روز در راه هستند، از نظر علمی و پزشکی چه زمانی برای مصرف ماهی تازه و چه زمانی برای ماهی فریزر شده مناسب‌تر است؟
حسینی: زمان مناسب برای مصرف گرم ماهی که از دریا صید شده 72 ساعت است و باید در این زمان عرضه و مصرف شود؛ اما چون در استان همدان از نظر بعد مسافت امکان مصرف گرم ماهی کم است، بهترین حالت مصرف منجمد و بسته‌بندی شده ماهی است.
در بازار با عرضه ماهی به صورت فله‌ای مواجه شده‌ایم اما از نظر دامپزشکی ماهی هویت‌دار و دارای تاریخ انقضا از نظر بهداشتی مورد تأیید است.
فارس: آیا می‌توان ماهی را مانند مرغ از مبدأ بسته‌بندی کرده و به شکل گرم عرضه کرد؟ چراکه مردم فکر می‌کنند ماهی فریز شده و یخ‌زده خاصیت کمتری دارند.
بهرامی: بعضی موضوعات به کیفیت بستگی ندارد و بازارپسندی مهمتر است، در رابطه با ماهی هم این گونه است؛ فصل صید ماهی هم محدود است در نتیجه چون زنجیره مداوم نیست روی بازار فروش هم کار نمی‌شود اما از نظر دامپزشکی و تغذیه ای ماهی منجمد به مراتب از نظر بهداشتی و تغذیه‌ای بهتر است.
اغلب مردم دوست دارند ماهی جلوی چشم آنها صید شود اما از نظر بهداشتی برای ما چیزی که هویت دارد و مبدا و مقصد مشخص و رعایت شدن زنجیره مهم است. ماهی درجه فسادپذیری بالایی دارد پس حتما باید در ماهی زنجیره سرد رعایت شود.
حسینی: ماهی را نمی‌توان با مرغ قیاس کرد چراکه ماهیت ماهی به گونه‌ای است که امکان بسته‌بندی گرم برای آن وجود ندارد.
دولو: نحوه و عرضه و صید ماهی خیلی مهم است، برخی بعد صید ماهی شرایط حمل و نقل مناسب را رعایت نمی‌کنند و ماهی در مسیر بو می‌گیرد؛ یا اینکه تولیدکننده تا لحظه آخر به ماهی غذا می‌دهد که در این حالت ماهی بعد از صید فسادپذیرتر است.
به تولیدکنندگان توصیه می‌کنیم 24 تا 48 ساعت قبل از عرضه ماهی به بازار، قطع غذا شود؛ به مردم هم توصیه می‌کنیم ماهی بیشتر از یک ماه در فریزر نگهداری نشود چراکه از برخی خواص آن کم می‌شود.
ساخت 4 مزرعه پرورش ماهی در همدان
فارس: آیا ظرفیت‌های جدیدی در استان همدان در حوزه شیلات ایجاد شده است و یا با توجه به شرایط آب و هوایی می‌توان ایجاد کرد؟
دولو: علاوه بر ماهی ظرفیت‌های زیادی در حوزه شیلات در استان همدان وجود دارد و روی تنوع گونه‌ای مانند ماهیان خاویار، میگو، زالو و...کار شده است.
شاه‌میگوی آب شیرین گونه بومی سد ارس است و از آنجا صید شده و تولیدکننده به همدان آورده و پرورش داده، شرایط تاکنون خوب بود اما برای پرورش شاه‌میگو فعلا به صورت الگویی کار شده و هنوز به نتیجه قطعی نرسیدیم که قطعا می‌توان این گونه را در همدان پرورش داد یا نه.
در رابطه با ماهیان خاویاری در سال 85 از گونه ازون‌برون به همدان آوردیم و در سیستم مداربسته به مدت هفت سال نگهداری کردیم اما بعد از هفت سال به دلیل تغییر مدیریت مزرعه مجبور به انتقال ماهیان خاویاری به تهران و بعد شمال کشور شدیم و یک سال بعد خاویار بسیار مناسبی دادند. در همدان شرایط پرورش ماهی خاویاری وجود دارد و اگر کسی مایل به سرمایه‌گذاری در این حوزه باشد به او مجوز می‌دهیم.
در حوزه پرورش زالوی طبی در استان همدان کار کردیم و محصول زالو تولید و به بازار هم عرضه شد؛ نخستین جایی که مجوز پرورش زالو صادر کرده استان همدان بوده و پروانه بهداشتی آن یک است، در مجموع 10 مزرعه پرورش زالو در کشور مجوز دارند؛ در استان همدان هم چند نفر متقاضی پرورش زالو هستند و چهار مزرعه در حال ساخت است.
در حوزه پرورش کروکدیل هم در همدان ورود کردیم و بعد از مزرعه پرورش کروکدیل قشم، دومین مزرعه در همدان ایجاد شده است، مزرعه پرورش کروکودیل چند روز پیش بچه‌کروکودیل خود را وارد کشور کرد.
در حوزه آزاد ماهیان دریای خزر هم اقداماتی در استان همدان انجام شد و در حال جواب گرفتن بود که با بیماری VHS مواجه شد، این ماهی‌ها آسیب ندیدند اما چون مزرعه آسیب دیده بود ماهیان آزاد را هم از تولید خارج کردیم.
از طرف دیگر وقتی تولید ماهی قزل آلا در استان همدان شروع شد در 100 متر مکعب استخر 10 کیلو تولید ماهی انجام می‌شد اما اکنون به 30 کیلوگرم در متر مکعب رسیده است. در نتیجه نیاز آبی را کاهش دادیم و افزایش تولید در واحد سطح را بالا بردیم.
امکان پرورش ماهی در قفس
فارس: دورنمای شیلات استان را چطور می‌بینید؟
دولو: در استان همدان پتانسیل‌ها شناسایی شده و چندین مرحله مطالعات انجام دادیم؛ با پتانسیل موجود حداقل دو تا سه برابر اکنون می‌توان در استان ماهی تولید کرد.
در رابطه با توسعه شیلات نیاز به حمایت داریم تا بتوانیم پتانسیل را فعال و شرایط سرمایه‌گذاری را برای مجوز و تسهیلات تسهیل کنیم، تا جایی که بتوانیم کمک کنیم این حوزه جای پیشرفت دارد.
دورنمای شیلات استان دورنمای مثبتی است چراکه آبزی‌پروری فرصت خوبی برای اشتغال و سرمایه‌گذاری است.
از طرفی دو کارخانه بسته‌بندی ماهی به صورت فرآوری شده در همدان کار خود را آغاز کرده و یک کارخانه خوراک آبزیان راه‌اندازی شده و دو کارخانه دیگر در حال دریافت مجوز هستند؛ همچنین ساخت بازارچه آبزیان پیگیری می‌شود.
بهرامی: ماهی دو پتانسیل خوب دارد، اول اینکه گوشت سالمتری نسبت به گوشت سفید و گوشت قرمز دارد و بیماری‌های کمتری ایجاد می‌کند و دوم اینکه ماهی بیماری مشترک خیلی کمتری با انسان دارد، چشم‌انداز مصرف ماهی در جوامع بهتر است و آینده خوبی دارد.
تکنولوژی جدیدی برای ضد عفونی آب وارد شده و احتمال اینکه بیماری ویروسی و باکتری‌های سخت در مزارع پرورشی ایجاد شود، کمتر است.
اقدام دیگر در حال انجام برای مصرف ماهی، کارکردن روی عادات تغذیه‌ای است، حتی 40 سال پیش مردم کمتر رغبت به خوردن ماهی داشتند اما با فرهنگسازی شرایط بهتر شده است، افزون بر 500 نوع ماهی حلال در خلیج فارس وجود دارد اما در همدان 10 گونه بیشتر ماهی وجود ندارد.
حسینی: یکی از ظرفیت‌های استان تعداد مزارع تفریخ ماست، سال 96 حدود 35 تا 40 میلیون تخم چشم‌زده وارد استان شده که فرصتی برای اشتغالزایی است، حتی می‌توان پرورش ماهی در قفس را در همدان راه‌اندازی کنیم، این روش ماهی‌پروری را می‌توان برای سدها که آب آنها شرب نیستند، استفاده کرد.
بختیاری: دانشکده شیلات در ملایر فعال است، زمانی فارغ‌التحصیلان این دانشکده کم بود اما اکنون افزایش پیدا کرده است؛ مصرف ماهی در بین مردم تقریبا جا افتاده است، زمانی نمی‌توانستیم دو تن ماهی را به فروش برسانیم اما اکنون تولید به 6 هزار تن رسیده و حتی کمبود هم وجود دارد.
انتهای پیام/89045/ 40
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
