به گزارش خبرگزاری فارس از خرمآباد، نان و سلامت آن مقولهای اجتماعی است زیرا در سبد خانوارهای لرستانی گنجانده شده، همچنین به دلیل ارزش غذایی که دارد بیتوجهی به سلامت و کیفیت آن در برهههایی خبرساز میشود.
با وجود اهمیت نان در سبد خانوارهای لرستانی اما استفاده از جوش شیرین و همچنین درصد سبوس گیری از نکاتی است که انتقاد مردم، مسئوولان ، کارشناسان و رسانهها را به دنبال داشته است، هر چند دستگاههای نظارتی از اعمال بازرسی در نانواییها و کارخانجات آرد سخن به میان میآورند اما شواهد و قرائن از پخت نان بیکیفیت در استان خبر میدهد.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد تمایل مردم برای خرید نان سفید است، زیرا این باور که نان تیره سالمتر است برای مردم جا نیفتاده و این نیز به کم کاری دستگاههای مربوطه درخصوص ویژگیهای نان سالم برمیگردد.
به نظر میرسد دستگاههای نظارتی با توجه به عمومیت استفاده از جوش شیرین به خصوص در نان لواش باید در این زمینه ورود جدیتری داشته و نسبت به درصد سبوس گیری آرد نیز نظارت بیشتری اعمال کنند، زیرا آنچه ما در سطح نانواییها شاهد آن هستیم عرضه نان سفید به مردم است.
گفتنی حدود 13 کارخانه آرد و 1500 نانوایی شامل لواش، سنگک، بربری و سنتی در سطح استان فعالیت میکنند.
انتقاد شهروندان از کیفیت نان
یکی از شهروندان خرمآبادی که درصف نانوایی سنگک منتظر بود، به خبرنگار فارس گفت: خودتان مشاهده میکنید و کاملا مشخص است که آرد استفاده شده برای پخت سنگک سفید است، درحالی که بسیاری از مردم با تصور اینکه درصد سبوس گیری آرد سنگک بالا نیست نسبت به خرید آن اقدام میکنند.
اشکان ولد بیگی با اشاره به اینکه درصد سبوس گیری در نان لواش نیز بالا است ، افزود: طبق نظر کارشناسان نانی از سلامت کافی برخوردار است که درصد سبوس گیری آن کمتر باشد اما متاسفانه بسیاری از شهروندان در این زمینه آگاهی چندانی ندارند.
جوش شیرین سلامت مردم را تهدید میکند
مریم بیرانوند دیگر شهروند خرمآبادی نیز با انتقاد از مصرف جوش شیرین در نانواییها، بیان کرد: متاسفانه گرایش به سمت جوش شیرین گسترش پیدا کرده و این امر سلامت مردم را تهدید میکند، زیرا طبق نظر کارشناسان تغذیه استفاده از این ماده موجب بروز بیماریهای گوارشی میشود.
وی عنوان کرد: دستگاههای نظارتی باید علاوه بر بازرسی مستمر برخورد جدی با متخلفان داشته باشند چرا که با به خطر افتادن سلامت مردم بار مالی برای درمان بیماری نیز به آنها تحمیل میشود.
سبوس گیری اقدامی اشتباه
یک استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی لرستان نیز با تاکید بر اینکه نان سالم نانی است که بیشترین سبوس را داشته و تیره باشد چراکه بیشتر مواد مغذی نان درسبوس جمع میشود، گفت: متاسفانه زمانی که سبوس را جدا میکنیم 70 تا 80 درصد خواص مفید از دست میرود و تنها ماده انرژی زا باقی میماند که منجر به چاقی میشود.
دکترابراهیم فلاحی افزود: سبوس گیری یک اقدام اشتباه است و اگر صورت میگیرد باید کمترین میزان باشد؛ نکته دیگر غنی سازی آرد است، زیرا قوت غالب مردم بوده ضمن اینکه وزارت بهداشت نیز این موضوع را در دستور کار قرار داده است.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر بهترین نان نانی است که خمیر مایه طبیعی داشته و بدون استفاده از جوش شیرین فرآوری شود، زیرا جوش شیرین ماده سرطان زا است که منجربه سرطان معده میشود که شیوع زیادی در استان و کشور دارد.
این استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تاکیدکرد: زمانی که از جوش شیرین استفاده شود یا درصد سبوس گیری بالا باشد نان که یک منبع غذایی ارزان و مفید و مقوی است بیماریزا میشود.
فلاحی ضمن تاکید بر نظارت دقیق و مستمر دستگاههای متولی در مورد مصرف جوش شیرین، تصریح کرد: علاوه بر نظارت دستگاهها مردم نیز باید نان تیره را انتخاب کنند؛ به عنوان نمونه نان جو مفیدتر است.
سبوس گیری بیش از 12 درصد، تخلف است
مسئوول پژوهشکده شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه 12 در لرستان با اشاره به اینکه طبق مصوبه شورای سلامت از اول آذرماه تمام کارخانجات آرد نباید بالای دوازده درصد سبوس گیری برای نان لواش داشته باشند، عنوان کرد: معاونت غذا و دارو مکلف شد در صورت نمونهبرداری موارد تخلف را اعلام کند تا برخورد مناسب با کارخانجات و نانواییها صورت گیرد.
افشار حیدرپور منفرد گفت: اما نان سنگک به دلیل حاشیه آزاد پزی که دارد فعلا درصد سبوس گیری در آن رعایت نمیشود.
وی با بیان اینکه برخی کارخانجات نیز با توجه به سامانه فروشی که اعلام شده توان این را دارند که از استانهای دیگر آرد مورد نیاز خود را خریداری کنند، افزود: این امر باعث شده برخی نانواییهای سنگک به علت جذب مشتری از آرد سفید استفاده کنند که خلاف مصوبه شورای سلامت است.
مسوول پژوهشکده شرکت غله و خدمات بازرگانی استان ادامه داد: دامنه سبوس گیری در نان سنگک باید 7 درصد باشد تا ارزش غذایی را به عنوان نان سالم و غذای کامل داشته باشد.
چالش اصلی نانواییها استفاده ازجوش شیرین است
مسئوول پژوهشکده شرکت غله و خدمات بازرگانی لرستان در ادامه به روند تخمیر و فرآوری خمیر نیز اشاره کرد و گفت: این روند باید از ناحیه نانوا صورت گیرد؛ یعنی آرد، آب و نمک به تناسب باشد تا در بازه زمانی یک ساعت و نیم آماده شود اما متاسفانه نانواییها به علت کمبود وقت و عدم آشنایی از جوش شیرین استفاده میکنند و این خود باعث افزایش سرعت تخمیر میشود.
حیدرپور اظهار کرد: بازرسان صنعت و معدن گزارش استفاده از جوش شیرین را به ما ارائه نمیدهند در صورتی که با توجه به تکثر نانواییها در سطح استان اگر متخلفان معرفی شوند نسبت به قطع سمهیه و پلمب آنها اقدام میکنیم.
وی معتقد است؛ حتی اگر در کارخانجات درصد سبوس گیری رعایت شود اما در مرحله تخمیر به دلیل استفاده از جوش شیرین باز نان سالم را نخواهیم داشت.
قانون اجرا نمیشود
این مسوول با اشاره به اینکه شلوغ بودن کلیلینکهای دستگاه گوارش گواه استفاده از جوش شیرین در نانواییهای استان است، تصریح کرد: به نظر میرسد سلامت مردم در پس برخی سهل انگاریها تهدید میشود.
حیدرپور منفرد با بیان اینکه نان اگر برای همه کشور قوت لایموت نباشد برای لرستان قوت لایموت است ، تصریح کرد: دستگاهها نظارت دارند اما مر قانون اجرا نمیشود، زیرا اگر تخلفها اعلام میشد باید حداقل 40 نانوایی یا بیشتر از این پلمب شده باشد اما اینطور نیست.
وی گفت: دستگاهها در خصوص عرضه نان سالم پای کار نیستند در صورتی که اگر بخواهند، این کار انجام میشود.
نتایج نظارتها رضایت بخش بوده
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی لرستان نیز با بیان اینکه نان خوب ظاهری سالم و برشته دارد، افزود:همچنین نان سالم نانی است که بیش از اندازه آرد آن سبوس گیری نشود زیرا اگر سبوس نداشته باشد ارزش تغذیهای خود را از دست میدهد.
رضا سپهوند عنوان کرد: سبوس سودمندی دیگری که دارد به دلیل وجود فیبر علاوه بر هضم غذا مشکلات گوارشی و یبوست را کاهش میدهد.
وی ادامه داد: در استان نیز از ابتدای آذرماه نیز درصد سبوس گیری نان لواش 12 درصد تایید شد که طی دوماه گذشته رصد و نظارت به طور جدی صورت میگیرد و تا حدودی رضایت بخش پیش میرود.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی لرستان تاکید کرد: شهروندان باید به این نکته توجه کنند که نان سفید و شفاف جزو پارامترهای کیفیت نان نیست.
فرآیند فرآوری خمیر لحاظ نمیشود
سپهوند اما مهمترین چالش نان را فرآیند فرآوری و آماده سازی خمیر عنوان کرد و گفت: نه تنها این مورد لحاظ نمیشود بلکه تجهیزات و دستگاهها استاندارد نیستند، ضمن اینکه افرادی که در پخت نان نقش دارند از مهارت کافی برخوردار نیستند.
وی با بیان اینکه از کل نمونههای خمیر در نانواییها 10 درصد از جوش شیرین استفاده کرده و 90 درصد فاقد جوش شیرین بود، تصریح کرد: بیشترین درصد استفاده از جوش شیرین مربوط به سپید دشت، دورود و رومشکان بوده است.
برخورد جدی با متخلفان
مسئوول دبیرخانه گندم آرد ونان صنعت، معدنوتجارت لرستان نیز با بیان اینکه آرد و نان مقوله پیچیده است، گفت: از یک طرف مردم به دلیل عدم آگاهی آرد و نان سفید را قبول دارند و از نان تیره استقبال نمیشود، از سوی دیگر دلالان از این بستر برای سود بیشتر استفاده میکنند در صورتی که هرچه سبوس بیشتر باشد سلامت مردم تضمین میشود.
محسن حبیبی افزود: با ایجاد سامانه فروش دست دلالان را از توزیع آرد کوتاه کردیم و در کارگروه سلامت با حضور دستگاههای مختلف درصد سبوس گیری تعیین شد و در صورتی که نانواییها یا کارخانجات تخلف کنند به شدت با آنها برخورد خواهیم کرد.
وی تصریح کرد: اما در مورد استفاده از جوش شیرین دستگاه «پیاچمتر» را خریداری کرده که در اختیار معاون غذا و دارو قرار دارد.
حبیبی با اشاره به اینکه تخلفات و پروندههای زیادی در خصوص گندم، آرد و نان داشتهایم، افزود: در 9 ماهه اول سال جاری 600 پرونده تخلفاتی گندم، آرد و نان داشته و دیماه نیز حدود 70 پرونده گزارش شده که بیشترین تخلفات مربوط به کم فروشی، عرضه خارج از شبکه، گرانفروشی و بهداشت 70 است.
وی در پایان عنوان کرد: برای نانواییهایی که آیتمهای مورد نیاز را رعایت کنند تشویقهایی در نظر گرفتهایم به عنوان نمونه افزایش سهمیه و برای نانواییهای مختلف کاهش سهمیه را اعمال میکنیم که بازدارنده است.
انتهای پیام/
گزارش از نسرین صفربیرانوند