به گزارش خبرگزاری فارس از کرج، کاروانسرای شاه عباسی کرج که در زمان شاه سلیمان صفوی احداث شده، یکی از مهم ترین بناهای تاریخی البرز بوده که در فهرست آثار این استان ثبت شده است؛ این کاروانسرا با مساحت ۶ هزار متر مربع و زیر بنای ۲۵۰۰ متر مربع، اکنون در قلب شهر کرج قرار گرفته است.
در سال ۱۳۸۵ با تأسیس صندوق احیاء و بهره برداری از اماکن تاریخی، این بنای ارزشمند نیز جهت مرمت اصولی و بهره برداری به بخش خصوصی واگذار و به این ترتیب، روند احیاء این کاروانسرا در سال ۸۶ آغاز و در سال ۹۴ به اتمام رسید.
این ماجرا به همین جا ختم نشد و این بنای تاریخی رفته رفته از حالت سنتی خارج شد و بخش هایی از آن به رستوران و کافی شاپ تغییر کاربری داد و محوطه حیاط آن نیز به مکانی جهت برپایی برنامه های شاد و مفرح و جنگ های شبانه تبدیل شد تا جایی که قدمت و سابقه این بنا کم کم به دست فراموشی سپرده شد.
در بیشتر شهرهای سنتی، خانه های تاریخی و اماکن مشابه با سردرهای زیبا و قدیمی نگاه گردشگران را متوجه خود می کنند در حالیکه با نزدیک شدن به این مکان تاریخی، از سه طرف، تابلویی بزرگ با متن « تالار و رستوران شاه عباسی » با اندازه درشت و زیر آن «کاروانسرای تاریخی» با اندازه کوچک به چشم می خورد به گونه ای که به نظر می رسد، معرفی رستوران نسبت به کاروانسرا از اهمیت بیشتری برخوردار است.
پس از واگذاری این بنا به بخش خصوصی، بهره برداران تأسیس آشپزخانه و سرویس بهداشتی را جهت استفاده بهینه از رستوران، در دستور کار خود قرار دادند و اجرایی کردند اما پس از مدتی پای مسؤولین به آن باز شد و کار به کمیسیون ماده 100 کشید و جریمه میلیاردی تعلق گرفته به آن دهان به دهان چرخید و گوش به گوش رسید و موجبات تعجب میراث فرهنگی و بهره بردار را فراهم کرد.
با توجه به این که هزینه نگهداری بناهای تاریخی برای دولت بسیار بالاست و مقرون به صرفه نیست، یکی از سیاست های میراث فرهنگی این است که در شهرهای قدیمی مانند کاشان، یزد، کرمان و ... که خانه های تاریخی در آن ها وجود دارند، از این خانه های سنتی به عنوان هتل و یا رستوران بهره برداری می کنند تا هم میراث فرهنگی آن شهر حفظ شود و هم بخشی ازدرآمد آن صرف نگهداری بنا شود.
عکس | در تابلوی جدید کاروانسرای تاریخی شاه عباسی، تالار و رستوران آن بر هویت تاریخی این مجموعه غلبه دارد!
سید عباس محمودیان، مدیر اجرایی کمیسیون های ماده 100 شهرداری کرج در گفت و گو با خبرنگار فارس در البرز گفت: برابر ماده صد قانون شهرداری ها هر گونه اقدام عمرانی در محدوده شهر یا حریم آن، نیازمند اخذ مجوز از شهرداری است و در صورتی که اقدامات موصوف بر خلاف پروانه یا پایان کار باشد، موضوع به کمیسیون ماده 100 ارجاع خواهد شد.
مدیر اجرایی کمیسیون های ماده 100 شهرداری کرج بیان کرد: اقدامات انجام شده در کاروانسرای شاه عباسی کرج مانند راه اندازی تالار و آشپزخانه و ... توسط شهرداری منطقه گزارش شد و با توجه به مستندات اداره کل میراث فرهنگی که در مقام اعتراض به رأی بدوی به کمیسیون تجدید نظر ارائه شد اعضاء این کمیسیون پیش از صدور رأی در خصوص امکان بهره برداری یک اثر تاریخی به عنوان تالار از معاونت شهرسازی و معماری شهرداری کرج استعلام کردند که مستندات ارائه شده با قوانین و مقررات تطبیق داده شد.
محمودیان با بیان اینکه بناهایی که پیش از سال 52 احداث شده اند، مشمول جریمه نمی شوند، تصریح کرد: تغییر نوع استفاده و بهره برداری از کاروانسرا به صورت تالار بدون اخذ پروانه، تخلف محسوب شده و با استناد به فتوای مقام معظم رهبری و رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری متناسب با سال وقوع تخلف جریمه شد؛ در نهایت این رأی جهت ابلاغ به مالک (ذینفع) تحویل شهرداری منطقه شد.
عکس| محوطه داخلی کاروانسرای تاریخی شاه عباسی
حجت الاسلام و المسلمین فخرالدین صابری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز در گفت و گو با خبرنگار فارس در البرز گفت: ریشه اصلی این موضوع، یک ناهماهنگی میان بهره بردار کاروانسرا و شهرداری در گذشته است که هنگام الحاق مطبخ، مقررات آثار تاریخی در نظر گرفته نشده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرزادامه داد: صندوق حفظ و احیاء و کانون اتومبیلرانی که متصدی این ابنیه هستند جهت بهره برداری مناسب، این بناها را به اشخاص واگذار می کنند که باید پیش از این پیگیری ها صورت می گرفت تا کار به این جا نکشد.
صابری با اشاره به اینکه در کمیسیون ماده 100 دفاعی صورت نگرفت، برای موارد الحاقی هماهنگ نشده مانند سرویس بهداشتی و مطبخ، جریمه ای مطرح شد اما پس از رایزنی با شهردار و عوامل شهرداری، اجرای حکم متوقف و مقرر شد تجدید نظری صورت گیرد؛ ما نیز به عنوان متولی آثار و ابنیه تاریخی در استان تلاش کردیم تا از بسته شدن کاروانسرا جلوگیری کنیم.
وی ادامه داد: صندوق حفظ و احیاء در سازمان میراث فرهنگی، ضمن مشارکت با بخش خصوصی مرمت و بازسازی ابنیه تاریخی را بر عهده گرفته تا در بازسازی و نگهداری بناهای تاریخی کمک کرده و پس از بازسازی از آن، بهره برداری کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز اذعان کرد: بناهایی مانند کاخ موزه مروارید نمی توانند تغییر کاربری داشته باشند اما خانه های تاریخی مورد بهره برداری قرار می گیرند و غرفه های آن ها نیز جهت برپایی نمایشگاه صنایع دستی مورد استفاده قرار می گیرند.
صابری اظهار کرد: جهت واگذاری این گونه بناها در هر استانی باید با مدیریت استان هماهنگی های لازم صورت گیرد تا میراث فرهنگی بتواند در موقعیت مناسب بنای تاریخی را در اختیار بهره برداران قرار دهد تا هم خدمات ارائه شده در سطح عالی تری صورت گیرد و هم مجموعه تاریخی از شهرت بیشتری برخوردار باشد.
عکس| تجمع خودروها در مقابل کاروانسرای تاریخی شاه عباسی به دلیل برگزاری مهمانی ها و جلسات خاص
مدیر اجرایی کمیسیون های ماده 100 شهرداری کرج گفت: در تبصره دو و سه کمیسیون ماده صد آمده است که اگر ملکی به دلیل تخلف جریمه شد و پرداختی صورت نگرفت، شهرداری مکلف است پرونده را به کمیسیون ارجاع دهد و درخواست صدور رأی عدم تمکین کند تا موضوع تخلف به حالت قبل اعاده شود.تابلوی بزرگ سردر با عنوان «تالار و رستوران شاه عباسی»، کافی شاپ قسمت ورودی آن که به سادگی در آن قلیان سرو می شود، غرفه های خالی از صنایع دستی و جایگاه بزرگی که با بنر «مقدم میهمانان عزیز را گرامی می داریم» جهت برپایی مراسم های جشن تزئین شده، همه و همه گواه این هستند که این بنای تاریخی نه تنها تغییر کاربری داده بلکه در حال تغییر هویت است.
در حال حاضر به دلیل تغییرات فراوان در این بنای قدیمی، کمتر مشاهده می شود که مسافران این کاروانسرای تاریخی را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب کنند بنابراین لازم است با تجدید نظر به نحوه واگذاری این بنا به بهره بردار و با ورود صندوق حفظ و احیاء، با در نظر گرفتن قوانین، این بنای تاریخی را مجدد به مکانی جهت بازدید مسافران و نمایشگاه های صنایع دستی تبدیل کنند تا هم هویت این بنا حفظ شود و هم تلاش برای حفظ و نگهداری آن ادامه داشته باشد.
------------------------------
تهیه گزارش: صدیقه صباغیان
---------------------------
انتهای پیام/گ/1104/ب/3
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
