به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، نشست خبری سی و هفتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و هشتمین دوره جایزه کتاب سال در سرای اهل قلم برگزار شد.
* حسینی‌پور: جبهه مقاومت همچنان مانا و پایدار به مسیر خود ادامه خواهد داد
بر اساس این گزارش نیکنام حسینی‌پور مدیرعامل خانه کتاب ضمن اشاره به شهادت سپهبد سلیمانی اظهار داشت: امنیتی که ما الان داریم مدیون افرادی چون شهید سلیمانی‌هاست و حالا می‌توانیم اینجا به راحتی بنشینیم و درباره کتاب سال صحبت کنیم. جبهه مقاومت همچنان مانا و پایدار به مسیر خود ادامه خواهد داد و پویاتر خواهد شد.
وی ادامه داد: رئیس جمهور آمریکا نقشه‌هایی را مدام برای ایران در بخش‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی و سیاسی طراحی می‌کند و طی ماه‌های گذشته توئیت‌هایی درباره حمله به ۵۲ نقطه فرهنگی ایران را منتشر کرد. واقعیت این است که بررسی‌ها نشان می‌دهد در حوزه کتاب و کتابخانه، شاید عمر تعداد کتابخانه‌های ما به اندازه عمر کشور آمریکا باشد و این عمق تمدنی فرهنگ ایرانی را نشان می‌دهد. زیرا فرهنگ ایرانی همیشه زایش داشته و همچنان به راه خود ادامه داده است و کسی نمی‌تواند آن سوی دنیا برای ایرانیان تصمیم گیرنده باشد.
به گفته وی در کشور آمریکا به راحتی کتاب مقدس ما مسلمانان را آتش می‌زنند. همان کتابی که در عمق جان مسلمانان جهان قرار دارد. در حالی که باید با اندیشه به مانند اندیشه برخورد شود. ما آن را محکوم می‌کنیم و هر کاری که شبیه آن حتی در داخل کشور هم باشد محکوم خواهیم کرد. افرادی که کتابهایی در حوزه طب اسلامی را به آتش می‌کشند اینها هم باید بدانند پاسخ اندیشه با اندیشه دادنی است. آتش کشیدن طب اسلامی موجب شد مجامع دانشگاهی و حوزوی موضع خوبی گرفته و با آن برخورد کنند.
آماری از دوره‌های مختلف کتاب سال
وی گفت: در حوزه علوم پزشکی در کتاب سال کتابهایی برگزیده و شایسته تقدیر شدند و آمار نشان می‌دهد ۴۶ کتاب برگزیده داریم هر چند همچنان در حوزه طب اسلامی و سنتی بحث‌هایی وجود دارد که نیازمند بررسی است تا بدانیم کدام درست است.
مدیرعامل خانه کتاب به جایزه کتاب سال اشاره کرد و با بیان اینکه برگزیدگان روز چهارشنبه تقدیر خواهند شد، گفت: کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان مهمترین جایزه کتاب در جمهوری اسلامی شمرده می‌شود که ۳۶ دور آن برگزار شده و سی و هفتمین دوره نیز امسال برپا خواهد شد. در سی و شش دوره کتاب سال بیش از ۳۰۰ هزار عنوان کتاب مورد ارزیابی قرار گرفته که ۵۵ درصد یعنی هزار و ۶۴۲ عنوان برگزیده و سی و نهمین درصد یعنی ۶۴۶ عنوان شایسته تقدیر بودند. بیشترین آثار در سی و شش دوره به موضوع ادبیات اختصاص داشته که حدود ۶۴ هزار و ۴۰۷ عنوان را در برمی‌گیرد و پس از آن حوزه کودک و نوجوان، دین، علوم کاربردی، علوم اجتماعی و فلسفه قرار دارند، البته در دوره‌های مختلف سیر متفاوتی را شاهد بودیم.
وی افزود: از میان آثار برگزیده ۶۴۶ عنوان بوده‌اند، ۱۲۱ عنوان یعنی ۱۱ درصد مربوط به علوم کاربردی بوده است که این مسئله جای تحلیل دارد که چرا در کتاب سال جمهوری اسلامی ایران این میزان برگزیده در حوزه علوم کاربردی وجود دارد. مراتب دیگر متعلق به دین و ادبیات با ۶۴ عنوان است.
* دینانی در راس برگزیدگان
این مقام مسئول در خانه کتاب توضیح داد: در طول ۳۶ دوره کتاب سال، بیشترین افرادی که در دوره مختلف جایزه دریافت کرده‌اند ابتدا ابراهیم دینانی با ۴ عنوان در ۴ دوره در رتبه اول است و پس از آن حسن ابراهیم‌زاده و محمدباقر وثوقی در مراتب دیگر قرار دارند.
مدیرعامل خانه کتاب ضمن اشاره به اینکه از نظر جنسیت هم بررسی‌هایی صورت گرفته، گفت: ۱۳۵۴ نفر برگزیده مرد و ۲۳۸ تن زن بوده‌اند که مجموعاً ۱۵۹۲ نفر افرادی هستند که طی ۳۶ دوره به عنوان برگزیده معرفی شدند. اما از میان ۲۲۰۱ نفر شایسته تقدیر ۱۸۸۶ نفر مرد و ۳۱۵ نفر زن بودند و در میان ناشران دولتی‌ها پیشتاز بودند و انتشارات مرکز نشر دانشگاهی با ۵۶ عنوان و دانشگاه تهران با ۵۰ عنوان در رتبه‌های بالا قرار دارند. اما ناشران خصوصی همانند فرهنگ معاصر و سخن با ۷ عنوان در صدر ناشران برتر این دوره‌ها بودند. از میان آثار شایسته تقدیر در میان ناشران خصوصی و دولتی، نشر نی در بخش خصوصی با ۱۳ عنوان در راس قرار دارد. اما به نظر می‌آید ناشران دولتی بیشترین برگزیدگان را از آن خود کردند اما به مرور ناشران خصوصی در حال جایگزین شدن هستند.
حجت‌الاسلام مهدوی راد
* مهدوی‌راد: سرقت ادبی آفت است
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام مهدوی راد دبیر کتاب سال جمهوری اسلامی ایران گفت: سبک ارزیابی و تحلیل و بررسی به مانند سال‌های گذشته بوده است. ما هر سال آثار سال قبل را بررسی می‌کنیم. امسال نیز آثار منتشر شده از اول فروردین ۹۷ تا اسفند ۹۷ را ارزیابی کردیم اما تنها شرط ما برای ارزیابی این بود که اثر داخل ایران منتشر شده باشد و هر کتابی که ارشاد مجوز داده بود مورد ارزیابی قرار گرفت.
وی به انتشار فراخوان و ارسال آثار از سوی ناشران، مؤلفان و محققان هم اشاره کرد و گفت: ۴۶ هزار و ۲۵۴ عنوان کتاب در سال ۹۷ تحت عنوان چاپ اول منتشر شده است. اما در غربالگری اولیه برخی آثار با ریزش مواجه شد و ۲۱۳ کتاب وارد مرحله دوم داوری شد و بعد با سه داور ارزیابی‌ها شروع شد.
بر اساس معیارها، ملاک‌ها و آئین‌نامه آثار به دقت بررسی شده و چنانچه کتابی امتیاز بین ۸۰ تا ۹۰ را دریافت کند تقدیری و امتیاز ۹۰ تا ۱۰۰ را عنوان برگزیده معرفی می‌کند. البته سه سالی است که در بخش ترجمه به جد وارد شده و دقت بیشتری در امتیاز دهی حاصل شده است. از این رو اگر اثری بین ۹۵ تا ۱۰۰ امتیاز دریافت کند برگزیده و اگر امتیازش بین ۸۵ تا ۹۵ باشد به عنوان تقدیری معرفی خواهد شد.
* حقیقتا طی این ۵ سال هیچ اثری را به خاطر سویه خاص یا جهت گیری خاصی از ارزیابی کنار نگذاشتیم
مهدوی‌راد خاطرنشان کرد: آثاری که امسال به مرحله نهایی آمده‌اند روز چهارشنبه با حضور رئیس‌جمهور تجلیل خواهند شد اما کار صورت گرفته برای داوری‌ها بسیار سخت بود. ما در مقدمه کتابی که برای این دور هم منتشر کرده‌ایم این نکته را درج کرده‌ایم که سیطره کمیت همچنان حاکم بود. ما کتاب کم نداریم حتی در برخی ماه‌ها و فصل‌ها رشد خوبی هم داشته‌ایم اما به لحاظ دقت و محتوا اتفاقی رخ نداده و مشکل هم داریم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به سرقت‌های ادبی که در گستره کتاب‌ها وجود دارد اشاره کرد و گفت: امسال اتفاق عجیبی رخ داد. کتابی بالا آمد که بسیار عالمانه و فاضلانه در حوزه مطالعات بود. ما آن را به ارزیابی گذاشتیم. چون برای منطقه‌ای از کشور بود خوشحال بودیم که از این منطقه کتابی به این ارزشمندی بالا آمده ضمن اینکه زبان کتاب هم غیر عربی بود (اردو). یکی از دوستانم با سرچی کوتاه اما متوجه شد این کتاب نویسنده ایرانی ندارد و به نوعی بازنویسی فارسی از زبان اردو از اول تا آخر کتاب دیگری بود. این فاجعه فراگیر است. ما حتی ممکن بود این اثر را به عنوان برگزیده معرفی کنیم اما با همراهی دوستان این آفت کشف شد که باید مقابل آن گرفته شود. ما در داوری محدودیت نداشتیم برخی خط قرمزها که به لحاظ قانونی وجود دارد. حقیقتا طی این 5 سال هیچ اثری را به خاطر سویه خاص یا جهت گیری خاصی از ارزیابی کنار نگذاشتیم.
* حیدری: آلمان، چین، فنلاند و روسیه برندگان جایزه جهانی
در بخش دیگر نشست حیدری دبیر جایزه جهانی به برگزاری این جایزه در کشور هند اشاره کرد و گفت: برای این دوره بیش از دو هزار کتاب مورد بررسی از کشورهای مختلف قرار گرفت اما دو محور اصلی یعنی مطالعات ایرانی و اسلامی مدنظر ما بود. از این رو امسال از آلمان، چین، فنلاند و روسیه برنده داریم.
وی با بیان اینکه در سال ۲۰۲۰ جایزه در چین برگزار خواهد شد، گفت:دلیل برگزاری این جایزه در چین برای آن است که ۲۰ کرسی مطالعات زبان فارسی در آنجا قرار دارد و ما مطلع شدیم پتانسیل‌ها در حدی است که جایزه‌ها را بهتر است آنجا برگزار کنیم.
کرونا مانع حضور برگزیده چین در ایران
در بخش پایانی این نشست نیکنام حسینی‌پور به تعداد برگزیدگان اشاره کرد و گفت: ۱۳ عنوان برگزیده روز چهارشنبه از ساعت ۱۵ تا ۱۷ در تالار وحدت تجلیل خواهند شد و جوایز خود را از رئیس‌جمهور دریافت خواهند کرد و ضمن اینکه همان روز ۴۱ عنوان آثار شایسته تقدیر هم معرفی می‌شود.
وی به حضور برگزیده چینی در ایران اشاره کرد و گفت: در حوزه جایزه جهانی کتاب سال ۶ عنوان برگزیده از چین، فنلاند، آلمان و روسیه داریم که به دلیل شرایط کنونی کشور چین ما دچار مشکلاتی برای حضور مهمانان برگزیده از چین هستیم. اما در حال هماهنگی و رایزنی هستیم و در صورتی که به نتیجه نرسیم در جایزه منطقه‌ای ۲۰۲۰ که قرار است در کشور چین برگزار شود جایزه این برگزیده در آن برنامه به وی اعطا می‌شود.
ادبیات موتور محرک هر جامعه‌ای است
حسینی‌پور گفت: تجربه دو سال من در حضور در خانه کتاب و برگزاری کتاب سال نشان می‌دهد بخشی از جایزه کتاب سال که به ادبیات، رمان و داستان اختصاص دارد از جایزه منفک شده و ارزیابی می‌شود. در حالی که ادبیات موتور محرک هر جامعه‌ای است و به نظر می‌آید دبیر علمی، داوران و بعضی از اعضای هیأت علمی کتاب سال اجماع اولیه دارند که باید همه در یک جا مورد ارزیابی قرار گیرند. این مطالبه‌ای است که نیازمند کارشناسی است.
وی گفت: در دولت‌های پیش و در گذشته تصمیماتی گرفته شده اما کتاب سال نباید تحت الشعاع دیگر جوایز باشد.
* وزارتخانه‌ها وارد گود شوند/ ما تنها در حیطه علوم انسانی جایزه کتاب سال را برگزار کنیم
وی به بیشترین آمار برگزیدگان در گروه علوم کاربردی اشاره کرد و با بیان اینکه آیا وظیفه وزارت ارشاد وخانه کتاب برگزاری کتاب سال در همه حوزه‌هاست، گفت: می‌شود این بخش‌ها را منفک کرد و وزارت بهداشت و سایر وزارتخانه‌ها مسئولیت بپذیرند و ما تنها حوزه علوم انسانی را در جایزه کتاب سال بررسی کنیم. اگر نهادها نتوانند کاری کنند می‌توانند جوایز را عهده‌دار شوند و ما آمادگی مشارکت در فرایند داوری‌ها را داریم.
مدیرعامل خانه کتاب به داوری‌ها اشاره کرد و گفت:ما سعی کردیم از بانوان نیز در داوری‌ها استفاده کنیم.
* مطالبه ای از سازمان مدیریت و مجلس: مگر هزینه بخش تقدیری چقدر است؟ جایزه را از سکه انداختید فرآیند را از سکه نیندازید!
وی در پایان سخنان خود با بیان اینکه از سال ۹۶ جوایز تقدیری‌های کتاب سال و مراسم مربوط به آن برگزار نشده و این مطالبه جدی ما از سازمان مدیریت برنامه‌ریزی و نمایندگان مجلس است،گفت: مگر هزینه برگزاری این مراسم چقدر می‌شود؟ من یک بررسی ساده انجام دادم. باید بگویم این هزینه کمتر از ساخت ۴ کیلومتر راه روستایی است که در جمهوری اسلامی ایران ساخته می‌شود که هر کیلومتر ۵۰۰ میلیون تومان هزینه در بردارد. آیا این بخش به این حد اهمیت ندارد که هزینه کنیم؛ این مطالبه جدی ما از سازمان مدیریت است چرا که سرمایه‌های اجتماعی را نباید حراج کنیم. ما مکاتبات بسیاری انجام دادیم و حالا که جایزه کتاب سال از سکه افتاده فرایندها را از سکه نیندازید. این مطالبه جدی ما و برگزیدگان است.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
