به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، کانون توانا مؤسسهای غیردولتی در قزوین است، نخستین و شاید تنها سازمان مردمنهاد حوزۀ معلولان که نه تنها اعانه دریافت نمیکند، باورش توانایی و آگاه کردن معلولان بر توانمندیهای خویش است. این کانون تلاش میکند معلولین جامعه را ساماندهی کند، به آنها آموزش دهد و در راستای توانمندسازی آنها گام بردارد و در نهایت نیز نسبت به ایجاد موقعیتهای اشتغال برای آنان تلاش میکند. کانون توانا در سال 1396 از سوی وزارت کار، رفاه و تأمیناجتماعی بهعنوان سمن برتر کشوری برگزیده شد.
محمدرضا هادیپور، در بحبوبهٔ انقلاب متولد شده است، کارشناسیارشد علوماقتصادی و مهندسیصنایع خوانده است. در ۳ سالگی بهدلیل فلجاطفال از ناحیهٔ ۲ پا دچار معلولیت شده و اکنون مدیرعامل کانون توانا است. وی در رابطه با ایدهٔ تأسیس کانون توانا به خبرنگار خبرگزاری فارس در قزوین میگوید: حدود 25 سال پیش تعدادی از معلولین دور هم جمع شدیم و به این فکر افتادیم که چرا معلولین دارای یک پایگاه اجتماعی نیستند و چرا مردم هر زمانکه صحبت از معلولیت میشود یاد مراکز نگهداری معلولین میافتند یا در ذهنشان معلولینی تداعی میشوند که نیاز به امور خیریه دارند و یا با تکدیگری در سطح شهر روزگار خود را میگذرانند. با هدف تغییر این اندیشه در جامعه، تعدادی از معلولین گرد هم آمدیم و به بررسی مشکلات معلولین پرداختیم و بهفکر فرو رفتیم چه کنیم که روی اندیشه، آگاهسازی، آموزش و توانمندسازی معلولین جامعه کار کنیم و با همین دیدگاه کانون توانا را تأسیس کردیم.
مشکل اصلی معلولین، نگرش ناصحیح افراد جامعه به آنان است
متأسفانه یکی از اشکالات اصلی که به افراد جوامع گوناگون وارد است، این مسئله است که به معلول با دیدگاه ناتوان مینگرند. هنوز این فرهنگ جانیفتاده که معلول را فردی عادی جلوه دهند که نسبت به افراد دیگر جامعه، محدودیت بیشتری دارد. هادیپور در رابطه با تلاش کانون توانا جهت تغییر این دیدگاه اظهار میکند: ما برای تشکیل کانون توانا ۳ رسالت را برای خود بهعنوان هدف قرار دادیم که بر پایهٔ این رسالتها توانستیم این مجموعه را متفاوت از دیگر مجموعهها اداره کنیم. نخستین رسالت ما تغییر نگرش جامعه نسبت به افراد معلول است، زیرا اگر جامعه معلول را باور کند، معلول نیز میتواند خود را باور کند. رسالت دوم ما نیز دفاع از حقوق معلولین و آشنا کردن آنها با حقوق قانونی خودشان است، زیرا بسیاری از قوانین برای معلولین وضع شده است ولی آنها با این قوانین آشنا نیستند و یا اینکه این قوانین در کشور اجرا نمیشود. رسالت سوم کانون نیز در راستای توانمندسازی و اشتغال معلولین است.
چون محدودتریم سازندهتریم!
یکی از کارهایی که کانون توانای قزوین در رابطه با تغییر دیدگاه اجتماعی نسبت به معلولین انجام داده، این است که تعریف جدیدی از معلولیت ارائه کرده است که این تعریف مورد استقبال سازمان یونسکو نیز قرار گرفته است. طبق این تعریف معلولیت تنها یک محدودیت است و محدودیتها میتوانند عامل سازندگی باشند، بنابراین معلولین چون محدودتر هستند باید سازندهتر باشند. مدیرعامل کانون توانا عنوان میکند: فعالیت دیگری که در رابطه با تغییر نگرش نسبت به معلولین انجام دادیم این بود که ما از روز نخست اینرا سرلوحهٔ کار مجموعه قرار دادیم که معلولین توانا هستند، بنابراین از هیچ ارگان یا خیری درخواست کمک نمیکنیم، بلکه تلاش میکنیم با استفاده از کار و اندیشهٔ افراد معلول برای آنها کسب درآمد کنیم. از این منظر نیز ما تنها سمن در دنیا هستیم که درخواست کمک بلاعوض در آن ممنوع است. از دیگر ویژگیهای مجموعهٔ کانون توانا این است که مدیران مجموعه نیز معلول هستند و همچنین فعالیت سیاسی در مجموعهٔ کانون توانا ممنوع است.
رایزنی کانون برای تصویب قانون ویژه معلولان
یکی دیگر از اهداف مجموعهٔ کانون توانا، دفاع از حقوق معلولین است. بسیاری از قوانین در کشور ما برای معلولین تصویب شده است، ولی قابلیت اجرایی ندارند و یا در زمینهٔ قوانین مربوط به معلولین، نقصهایی وجود دارد. کانون توانا در نگارش و تصویب قوانین جدید مربوط به معلولین نیز سهیم بوده است. مدیرعامل کانون اظهار میکند: با توجه به نقایص و کمبودهایی که در زمینههای قانونی برای معلولین وجود داشت، ما به این فکر افتادیم که قانونی را در جهت حمایت از حقوق معلولین بنویسیم و آنرا به مجلس شورای اسلامی بفرستیم. رایزنیهای زیادی انجام شد و خوشبختانه این طرح قانونی در اردیبهشت ۹۷ در مجلس تصویب شد. این قانون شامل 10 فصل، 34 ماده و 29 تبصره است.
در گذشته قوانینی در رابطه با معلولین در کشور وجود داشت که تنها سازمان بهزیستی مسؤول اجرای آنها بود، اما در قانون جدید 13 وزارتخانه و دستگاه دولتی اعم از راهوشهرسازی، صنعتومعدن، آموزشوپرورش، صداوسیما، بنیاد شهید و امور جانبازان، شهرداری و غیره درگیر اجرای آن هستند.
فعالیت در حوزهٔ آموزش به کودکان و بزرگسالان
کانون توانا در بحث آموزش معلولین نیز فعالیت دارد و در این زمینه فعالیتهای گوناگونی را انجام میدهد. از حمایتهای تحصیلی کودکان معلول گرفته تا کلاسهایی نظیر تعمیرات موبایل و کامیپوتر. در این رابطه نیز تفاهمنامههایی را با سازمان فنیوحرفهای و صنایعدستی منعقد کرده است. مدیرعامل مؤسسهٔ کانون توانا در رابطه با این آموزشها میگوید: یکی از بحثهای ما در توانمندسازی معلولین، بحث آموزش است. بخشی از این آموزش شامل حال کودکان مجموعه میشود که با دنبال کردن وضعیت تحصیلی آنان از طریق رابطین، بهصورت رایگان برای آنان معلم خصوصی میگیریم. یکی دیگر از جنبههای آموزش در کانون، مربوط به مسائل مدیریتی، خودشناسی و روانشناسی است. در بحث آموزشهای مهارتی نیز کلاسهایی نظیر حسابداری، تعمیرات موبایل و کامپیوتر برگزار میکنیم.
در زمینهٔ اشتغال برای معلولین حرف اول را در دنیا میزنیم
کانون توانا موفق به کارآفرینی مستقیم برای 800 معلول و کارآفرینی غیرمستقیم برای 800 معلول دیگر شده است. اما طبق آمارهای موجود هماکنون 1500 معلول دیگر در نوبت اشتغال کانون قرار دارند. هادیپور عنوان میکند: در زمینهٔ اشتغال معلولین نه تنها در کشور، بلکه در دنیا حرف اول را میزنیم و از این حیث بسیار مورد توجه مجامع بینالمللی قرار داریم و این برای مجموعهٔ کانون افتخاری بزرگ است. وی در ادامه میگوید: اکنون کانون توانا 8 کارگاه تولیدی اعم از تولید محصولات کودک، خیاطی، چاپ، شیشهگری، زیر انداز، تزریق پلاستیک، تولید چرم و شرکت صنایع الکترونیک دارد و 800 معلول بهصورت مستقیم در این کارگاهها مشغول به فعالیت هستند. همچنین برخی از شرکتها نظیر فیروز نیز جهت تأمین نیروی انسانی خود از معلولین عضو مجموعهٔ کانون استفاده میکنند. از دیگر زمینههای فعالیتی که برای اشتغال معلولین ایجاد کردهایم، دکههای شارژ کارت اتوبوسهای شهرداری، اپراتوری تاکسی بیسیم قزوین(133)، راهاندازی مرکز پیام 33803 و اپراتوری شیفت شب 137 است.
از مقام مشورتی سازمان ملل تا نگارش نامهای اعتراضآمیز به رئیسجمهور آمریکا
مدیرعامل کانون توانا میگوید: ما با فعالیتهای خود موفق شدیم مقام مشورتی سازمان ملل را بگیریم تا در جلسات علنی سازمان ملل نیز حضور داشته باشیم. همچنین اکنون عضو دپارتمان همگانی سازمان ملل هستیم و در مجامع بینالمللی نیز فعالیت داریم.
سال گذشته بنیانگذار مؤسسهٔ کانون توانا نامهای اعتراضآمیز به ریاست جمهوری آمریکا نوشت و در آن از فشارهایی که در پی تحریمها بر معلولین ایران وارد میشود سخن گفت. هادیپور در این رابطه میگوید: آقای موسوی سال گذشته در نامهٔ اعتراضآمیزی که به ترامپ نوشت مطرح کرد که شما دائم از حقوق بشر فریاد میزنید، اما با تحریمهایی که علیه ایران وضع کردهاید، باعث شدید در بحث دارو و وسایل توانبخشی معلولین مشکلاتی ایجاد شود و معلولین در فشار باشند. این نامه به دپارتمان سازمان ملل و مخالفین ترامپ در جهان ارسال شد و در فضای مجازی و رسانهها بسیار تأثیرگذار بود، اما بهدلیل اینکه کشورهای خارجی در مسائل مربوط به ایران بسیار محافظهکار هستند و از به خطر افتادن منافع خود وحشت دارند، پاسخی به آن ندادند. در سال 97 نیز آقای موسوی در مقر سازمان ملل در ژنو سخنرانی داشت و موضوع سخنرانیشان این بود که سرمایهداران بزرگ علت ایجاد معلولیت در جهان هستند، زیرا آنها با جنگافروزی در کشورهایی نظیر یمن، عراق، سوریه و دیگر کشورها، برای حفظ منافع خود معلولیتها را افزایش میدهند.
راهاندازی شبکهٔ ملی معلولین جسمی حرکتی
شبکهٔ ملی معلولین جسمی حرکتی نیز در مهر ماه 98 توسط کانون توانای قزوین راهاندازی شد تا امور مربوط به معلولین از این طریق پیگیری شود. هادیپور میگوید: به همت کانون توانا موفق شدیم تعداد شصت سمن فعال را در کشور شناسایی کنیم و یک تشکل ملی تحتعنوان شبکهٔ ملی معلولین جسمی حرکتی راهاندازی کنیم تا امور مربوط به معلولین را از طریق این شبکه پیگیری نماییم. دیدگاه ما این است که لازم است این شبکه صدای واحد معلولین کشور باشد. خوشبختانه این شبکه ثبت شد و فعالیتهای مربوط به آن در حال پیگیری است. وی ادامه میدهد: علاوه بر ارتباط با سمنهای داخلی، اکنون ما با هشتصد سمن خارجی نیز در ارتباط هستیم.
الگوبرداری دنیا از شیوهٔ اشتغالزایی توانا
هادیپور خاطرهای در رابطه با یکی از کنفرانسهای برگزار شده در ترکیه میگوید: ۳ سال پیش در کنفرانسی در ترکیه در بحث اشتغال معلولین شرکت داشتیم. در ابتدای کنفرانس چون ما ایرانی بودیم و در اروپا تبلیغات منفی علیه ایرانیها زیاد است، کسی ما را تحویل نمیگرفت. سپس آقای موسوی 10 دقیقه از رئیس اتحادیهٔ معلولین وقت گرفت تا در این کنفرانس در رابطه با کانون توانا سخنرانی کند. پس از صحبت آقای موسوی، تکتک شرکتکنندگان در کنفرانس میآمدند صف میایستادند تا با ما عکس یادگاری بیندازند و میگفتند ما فکر نمیکردیم جامعهٔ مدنی در ایران تا این اندازه گسترده و پیشرفته باشد. نکتهٔ جالب دیگر در این برنامه این بود که افرادیکه میرفتند از رئیس اتحادیه در خصوص اشتغال سؤال بپرسند، او به آنها میگفت بروید از ایرانیها بپرسید، آنها در این زمینه افراد موفقی هستند. پس از آن نیز شهردار استانبول از ما دعوت کرد تا از سرای معلولین ترکیه دیدن کنیم و میگفت ما دوست داریم از شما الگوبرداری کنیم، چون شما فرد معلول را به خودباوری میرسانید و برای او شغل ایجاد میکنید، اما ما فقط در زمینهٔ آموزش معلولین فعالیت میکنیم.
به دولت مردان امید نداریم، مسؤولین با ما راه نمیآیند
هادیپور از بروکراسیهای پیچیدهای که کار را برای فعالیت کانون توانا ناهموار کرده است، ابراز ناراحتی کرده و عنوان میکند: مجموعهٔ کانون توانا علیرغم سابقهٔ زیادی که در زمینههای گوناگون فعالیت برای معلولین دارد، درگیر بروکراسیهای پیچیدهٔ اداری است و متأسفانه مسؤولین از ما حمایت نمیکنند که کارها سریعتر جلو برود. برای مثال ما برای مجموعهٔ کانون مجوز ملی گرفتهایم، حال که میخواهیم این مجوز را ثبت کنیم، علیرغم اینکه تهران ما را تأیید کرده است، هر بار یک ارگانی در قزوین از ما ایراد و اشکال میگیرد و تاکنون با پاسکاری ارگانهای مختلف، موفق نشدهایم این مجوز را به ثبت برسانیم. بههمین دلیل ما خیلی به دولتمردان امید نداریم. دو دلیل عمدهٔ پیشرفت ما یکی رهبری آقای موسوی بهعنوان بنیانگذار و راهبر فکری مجموعه است و دومین علت این بوده که ما از منظر مسائل مالی هیچگونه وابستگی به دولت نداریم.
به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، مؤسسهٔ کانون توانا در قزوین توانسته است در کنار آموزش و ایجاد اشتغال برای معلولین، با امیدی که در دل آنها و خانوادههای آنان ایجاد میکند باعث شود سمنها در کشور و حتی در خارج از کشور از این کانون الگوبرداری کنند. اینک کانون توانا در پی ایجاد ارتباط میان معلولین عضو کانون و کارفرماها است تا بتواند از این طریق نیز برای آنان ایجاد اشتغال کند، همچنین این مؤسسه در پی ایجاد مرکز کار درمانی و آبدرمانی برای معلولین است تا بتواند در زمینههای سلامت و بهداشت نیز بیش از گذشته مثمر ثمر باشد. از مسؤولین انتظار میرود همکاری مؤثرتری با کانون توانا داشته باشند تا این کانون راه اصلی خود را در پیچوخم بروکراسیهای اداری گم نکند.
گزارش از معصومه امینی
انتهای پیام/خ