اما و اگرهای شبکه آموزش دانش‌آموزی/ روایت غم انگیز این روزهای «شاد»

خبرگزاری فارس ـ گروه آموزش و پرورش: در این روزها که مدارس کشور به دلیل پیشگیری از شیوع کرونا تعطیل شده است، با توجه به اینکه تا خرداد و زمان معمول برگزاری امتحانات پایان سال، زمان زیادی باقی نمانده است،  موضوع آموزش دانش‌آموزان به دغدغه مسؤولان آموزش و پرورش و خانواده‌ها تبدیل شده است.  

هرچند که از همان اوایل اسفند که مدارس تعطیل شد، آموزش معلمان از طریق شبکه‌های اجتماعی و آموزش تلویزیونی ارائه می‌شد اما روند این آموزش نه تنها نتوانست جای آموزش در فضای واقعی و حضور دانش‌آموز در مدرسه را بگیرد بلکه فرصت زیادی نیز برای این آموزش‌ها اختصاص نیافته بود.

دانش‌آموزان در هر پایه البته به جز دوره متوسطه دوم، زمان بسیار کمی را برای آموزش داشتند و از سوی دیگر جدیت نشستن پای برنامه‌های تلویزیون هم نکته دیگری بود؛ با توجه به اینکه تعامل دوسویه بین معلم و دانش‌آموز برقرار نمی‌شد، نگرانی از یادگیری هم وجود داشت.

البته تعدادی از معلمان تلاش کردند که با امکانات خود به آموزش دانش‌آموزان در فضای مجازی بپردازند اما مشکلاتی چون هزینه اینترنت، کندی اینترنت و عدم دسترسی همه دانش‌آموزان یک کلاس به اینترنت موجب می‌شد که روند کار معلمان با اخلال مواجه شود.

آموزش و پرورش همان اسفند ماه عنوان کرد که به دنبال ایجاد پلتفرمی است که تا دانش‌آموزان در فضای مجازی بتوانند آموزش ببینند. علیرضا کمرئی معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش 12 اسفند گفت: «پلتفرم شبکه اجتماعی شاد آماده شده است و به احتمال قریب در چند روز آینده دانش‌آموزان در کنار مدرسه حقیقی خود، مدرسه مجازی خواهند داشت، به عبارت دیگر 107 هزار مدرسه حقیقی داریم و 107 هزار مدرسه مجازی نیز خواهیم داشت».

هر چند وعده ایجاد پلتفرم «شاد» در اواسط اسفند داده شده بود اما در نهایت 28 اسفند، شبکه شاد که از آن به عنوان شبکه اجتماعی دانش‌آموزان یاد می‌شد با حضور وزیر آموزش و پرورش افتتاح شد؛ آموزش و پرورش درباره این شبکه عنوان کرد: «شبکه اجتماعی شاد برای دسترسی دانش‌آموزان مبتنی بر محیطی امن فراهم ‌شده است تا ارتباط بین معلم و دانش‌آموز را برقرار ‌کند و معلم می‌تواند محتوای درسی را از طریق این شبکه با دانش آموزان به اشتراک بگذارد و طرح سؤال و آزمون کند».

از 28 اسفند آموزش و پرورش به ارسال اطلاعیه‌های مختلف درباره شبکه اجتماعی دانش‌آموزان(شاد) پرداخت و نحوه ورود مدیران، معلمان و دانش‌آموزان به این شبکه تشریح شد؛ ضمن اینکه 5 پیام‌رسان هم به مدارس معرفی شد تا به دلخواه خود یکی از آنها را به خانواده‌ها معرفی کنند و در تلفن همراه والدین نصب شود.

قرار بود «شاد» از 16 فروردین کار خود را آغاز کند اما در ساعات پایانی 15 فروردین 1399، وزارت آموزش و پرورش طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «با عنایت به تصمیم و تأکید وزارتخانه متبوع مبنی بر اختصاصی و امن بودن بستر ارتباطی معلم _ دانش آموزان و به منظور صیانت از حقوق آموزشی و ترببتی دانش آموزان و نیاز به زمان بیشتر برای حصول اطمینان بخش فنی از این امر، ضمن تاکید بر اهمیت راه اندازی این بستر و پابرجا بودن کلیه دستورالعمل های ارسالی معاونین آموزشی، زمان ورود مدیران، معلمان و دانش آموزان به این بستر ارتباطی در روزهای آتی اعلام می‌شود».

وزیر آموزش و پرورش 18 فروردین در نشست با اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تأکید بر این داشتیم که در آموزش فضای مجازی یک بستر تعاملی ایجاد شود، تصریح کرد: «مجموعه اطلاعات آموزش و پرورش در سامانه سناد است و ما نمی‌خواهیم اطلاعات را در اختیار افراد قرار دهیم چراکه امنیت اطلاعات برای ما مهم است و با همکاری برخی دانشگاه‌ها برای این موضوع راه حل‌هایی اندیشیده شده است؛ بنابراین پیگیر فضای ایزوله‌ای هستیم که به هیچ فضای دیگری از وسیله ارتباطی فرد دسترسی نداشته باشد و تنها ارتباط دهنده مدیر و دانش آموز و معلم باشد».

21 فروردین وزارت آموزش و پرورش در اطلاعیه‌ای عنوان کرد که پلتفرم جدید خود را رونمایی می‌کند و دیگر «شاد»، شبکه اجتماعی دانش‌آموزان نیست بلکه شبکه آموزشی دانش‌آموز است؛ در متن این اطلاعیه آمده است: «ضمن تبریک میلاد خجسته قائم آل محمد عجل الله تعالی فرجه الشریف، به استحضار می‌رساند با پیگیری‌های مستمر وزیر آموزش و پرورش و همکاری وزارت ارتباطات، دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی، مساعدت دانشگاه صنعتی شریف و تلاش شبانه روزی تیم فنی، اجرایی و حقوقی پلتفرم اختصاصی آموزش و پرورش به نام SHADAP  با مالکیت و مدیریت وزارت متبوع، در مرحله بهره‌برداری قرار گرفته است».

از زمانی که «شاد» جدید کار خود را آغاز کرده است، 10 روز می‌گذرد؛ وزیر آموزش و پرورش شب گذشته و در برنامه گفت‌‌وگوی ویژه خبری شبکه دو درباره میزان حضور دانش‌آموزان و معلمان در شبکه شاد، گفت: «فعالیت سامانه «شاد» در روز نیمه شعبان با دوره ابتدایی آغاز شد و آموزش دوره متوسطه نیز از پریروز آغاز شد؛ در حال حاضر 9.5 میلیون نفر به این سامانه پیوستند؛ 112 هزار مدیر و قریب به 500 هزار معلم در این سامانه شروع به کار کردند و 7 میلیون کاربر فعال در روز دارد که کار آموزشی انجام می‌دهند».

وی افزود: «یک میلیو ن و 700 هزار کلاس درس گروه‌های درسی تشکیل شده است و در طول این مدت یعنی 3،4 روز اخیر 96 میلیون فایل و بیش از 234 میلیون پیام مبادله شده است؛ این پیام‌ها در یک محیط کاملا امن و ایزوله بین معلمان و دانش‌آموزان مبادله می‌شود و حتی بین دانش‌آموزان با هم امکان مبادله پیام وجود ندارد».

اما در کنار اقدام خوب آموزش و پرورش باید گفت، گلایه متعددی از سوی خانواده‌ها و حتی فرهنگیان وجود دارد؛ یک کارمند که همسرش معلم است به خبرنگار فارس گفت: «همسرم هنوز هنوز نتوانسته است وارد کلاسش در این برنامه شود؛ تمام کارها را انجام می‌دهد ولی وقتی میخواهد وارد گروه کلاسی‌اش شود، پیام می‌آید که کلاسی برای شما تعریف نشده است».

وی ادامه داد: «در اخبار عنوان شده است که اگر مشکلی است با شماره 43081 تماس گرفته شود، ما هم تماس گرفتیم اما نیم ساعت منتظر ماندیم تا به کارشناسان مربوطه متصل شویم؛ جالب این است که نفر 98 بودیم و تا رسیدیم به نفر دوم، تماس قطع شد؛ دوباره هم تماس گرفتیم اما نتوانستیم صحبت کنیم تا نوبتمان می‌شد، تماس قطع می‌شد».

سیدحمایت میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما درباره مشکلات شبکه آموزشی دانش‌‌آموز(شاد)، گفت: «برخی معلمان در تلفن همراه برای نصب این شبکه مشکل دارند؛ از سوی دیگر برخی دانش‌آموزان تلفن همراه ندارند و یا برخی دانش‌آموزان که تلفن همراه دارند، تلفن پیشرفته‌ای نیست که بتوانند برنامه «شاد» را نصب کرده و تحت آموزش قرار بگیرند».

میرزاده با بیان اینکه بعضی خانواده‌ها اعتقاد ندارند که تلفن همراه دست فرزندشان باشد، گفت: برخی دانش‌آموزان باید صبر کنند تا والدینشان از سر کار برگردند تا بتوانند از تلفن همراه آنها استفاده کنند؛ از سوی دیگر برخی معلمان، خودشان والدین هستند و باید تلفن همراه، همزمان هم دست آنها به عنوان معلم و هم دست فرزندان به عنوان دانش‌آموز باشد». 

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه اگر آموزش و پرورش حالت اجبار به شبکه «شاد» بدهد، درست نیست، افزود: «به نظر می‌رسد حالا که زحمت کشیده شده است باید انعطاف باشد و اجبار و تهدید کردن و اینکه پرونده معلم را به دلیل عدم نصب «شاد» به هیأت رسیدگی به تخلفات اداری می‌فرستند، نه در شأن آموزش و پرورش و نه در شأن فرهنگیان است و قطعا نتیجه عکس خواهد  داد».

وزیر آموزش و پرورش درباره تهدید معلمان جهت نصب شاد، اظهار کرد: «به هیچ وجه راضی نیستیم که اختلالی در زندگی کسی پیش آید و اصلا زیر این بار سنگین رفتیم تا به خانواده‌ها آرامش دهیم که امر آموزش تعطیل نشود و اختلال در یادگیری فرزندانمان به وجود نیاید».

وی افزود: «ما خودمان را مسؤول آموزش بچه‌ها می‌دانیم؛ آنهایی که می‌تواند شبکه «شاد» را نصب می‌کنند و آنهایی که نمی‌توانند باید به روش دیگری برای آموزش آنها فکر کنیم؛ در حال حاضر اطلاع دقیقی نداریم به همین دلیل اولویت اول ما سامانه شاد است و اگر جایی امکان نباشد در مناطق محروم به صورت حضوری آموزش خواهیم داشت یا ممکن است از تلویزیون محلی و تولید بسته‌های یادگیری و روش‌های دیگر استفاده کنیم».

وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: «به مدیران خودمان در سراسر کشور گفتیم که معلمان باید مطلع شوند و به این سامانه بپیوندند تا جریان آموزش را بتوانند دنبال کنند اما اگر جایی اینترنت نباشد طبیعتا معذور هستند و ما بعد از اینکه اطلاعات لازم را به دست آوردیم به تفکیک هر مدرسه، بر اساس آن تصمیم‌گیری کرده و جبران می‌کنیم».

محمد آزین پژوهشگر تعلیم و تربیت و مدیر عامل مؤسسه برهان درباره اشکالات شبکه «شاد» به خبرنگار فارس گفت: «زمانی که ما با یک سیستم که اصلا تست نداشته و با این حجم از کاربر مواجه نبوده است اینطور برخورد می کنیم و زیر بار 10 میلیون کاربر می‌بریم، قطعا باید آماده از نظر فنی باشد؛ می‌توانستیم از پیام‌رسان‌های ایرانی استفاده کنیم که نکردیم؛ پیام‌رسان‌های ایرانی حداقل چند میلیون کاربر را جواب داده بودند. البته حتما اشکالاتی داشتند ولی اشکالاتش به مراتب کمتر از چیزی بود که تازه از صفر یا تقریباً صفر بخواهد کار کند». 

وی ادامه داد: «شما دانش‌آموز، مدیر، معاون، معلم و ... دارید که اینها، کار را پیچیده می‌کنند؛ مثلا یکی هم والدین و هم معاون مدرسه است. چکارش می خواهیم بکنیم. اینها خیلی پیچیده است و حالا جلوتر که برویم مشکلاتش دیده می شود».

آزین اضافه کرد: «اگر به فرض که این سیستم از فنی درست باشد و بگوییم پیام رسان آماده آموزش مجازی هست و جواب می دهد. حالا نوبت به این می‌رسد که چگونه ارزیابی کنیم که معلم در کلاس چه کرده و چه نکرده است. این دیگر خیلی کار سختی است؛ ما در کلاس حضوری هم نمی دانستیم معلم چه کار می‌کند حالا که مجازی است چگونه می‌توان رصد کرد؟ مگر می توانیم به این راحتی تحلیل محتوا کنیم که چه اتفاقی در کلاس می‌افتد تا ارزیابی و رصد کنیم».

مسؤولان آموزش و پرورش عنوان می‌کنند که برخی مشکلات حل شده است مثلا «شاد» روی گوشی‌های ios و یا وب میسر نبود و اکنون میسر شده است اما هم اکنون هم صفحه وب «شاد» روی سیستم‌ها باز نمی‌شود و یا گوشی‌های ios همچنان مشکل دارند.

وزیر آموزش و پرورش اعلام کرده است که «مدارس غیردولتی هم باید مانند مدارس دولتی از شبکه آموزشی دانش‌آموز(شاد) استفاده کنند» اما برخی مدارس غیردولتی که روی پیام‌رسان‌های دیگر خوب کار کرده بودند و همچنین آموزش خود را از طریق نرم‌افزارها و سایت‌های دیگر انجام می‌دهند، در ورود به «شاد» نگران هستند زیرا ممکن در روند خوب آموزش آنها اختلال ایجاد شود. 

استفاده از تلفن، معضل دیگری شده است؛ در یک پیام که در ذیل گزارش «شاد» در خبرگزاری فارس منتشر شده است، فردی نوشته است: « بنده مالک فروشگاه تلفن همراه هستم که سه روزی است با اجازه ستادملی مبارزه با کرونا مغازه خود را باز نمودم ودر این چندروز با صحنه هایی مواجه شده‌ام که واقعا انسان را به گریه وا می‌دارد؛ پدرانی که قادربه نصب برنامه شاد نیستند؛ ورژن گوشی نیز قابل ارتقا نیست؛ پدرانی که یک گوشی خراب جهت تعمیر مراجعه ولی متاسفانه گوشی قابل استفاده نیست وحتی در صورت تعمیر هم بخاطر قدیمی بودن قابلیت نصب برنامه شاد را ندارد و پدرانی که همراه فرزند خود جهت خرید ارزنترین گوشی اندروید جهت استفاده از برنامه شاد مراجعه می‌کنند که پس از شنیدن قیمت‌ها، شرمگین از فرزندخود، مغازه را ترک می‌کنند».

به گزارش فارس، این روزها، شاد آمده است که آموزش در فضای مجازی را ارائه دهد و از سویی نگذارد که آموزش تعطیل شود اما نگرانی‌ها برای ارائه آموزش باکیفیت وجود دارد؛ امروز آخرین روز فروردین است و قرار است آموزش‌های رسمی از فردا در «شاد» آغاز شود اما هنوز دانش‌آموزان زیادی هستند که وارد «شاد» نشده اند؛ طبق آمار آموزش و پرورش تاکنون 7 میلیون دانش‌آموز یعنی نیمی از دانش‌آموزان وارد شبکه شاد شده‌اند.

واقعا قرار است نیمی از دانش‌آموزان که دسترسی به آموزش مجازی ندارند، چه کنند؟ چه برنامه‌ای دستگاه تعلیم و تربیت برای آنها دارد؟ 

 برخی مخاطبان خبرگزاری فارس نیز در سامانه «فارس من» با ثبت سوژه‌هایی با عنوان «عدم راه‌اندازی سامانه شاد در بعضی مدارس غیردولتی»، «ضرورت نظارت بیشتر آموزش و پرورش بر اپلیکیشن شاد» و «توجیه تعویض نام سامانه شاد چیست؟» خواستار پیگیری شدند.

انتهای پیام/