به گزارش خبرنگار تجسمی خبرگزاری فارس، علیرضا سمیع‌آذر بنیانگذار حراج تهران به مناسبت فرا رسیدن عید سعید فطر عید بندگی، به ذکر خاطره‌ای از سال ۲۰۰۵ پرداخته است.
او نوشته: «مکعب ونیز» تجسم سحرانگیزترین بنای تاریخ بشریت است که توسط هنرمند آلمانی «گرگور اشنایدر» به سفارش «رزا مارتینز» دبیر وقت بینال ونیز، خلق شد تا در وسط میدان معروف سن‌مارکو به‌نمایش درآید، اما مقامات شهر ونیز از نمایش آن جلوگیری کردند. آنها ابتدا اثر را فاقد کیفیت ایمنی لازم تشخیص دادند، سپس مدعی شدند ارائه آن ممکن است به تحریک احساسات مسلمانان و حتی اقدامات تروریستی منجر شود. اشنایدر قویاً منکر این مخاطرات شد و جلوگیری از نمایش اثر را به انگیزه‌های سیاسی نسبت داد. سپس نسخه‌ای فتوشاپی از تصویر مکعب سیاه را در میدان سن‌مارکو ساخت و در بینال ارائه کرد.
او روی تصویر عبارت «سانسور شده» را به صورت مُهر درج کرد و در بیانیه‌ای اظهار داشت: «مکعب سیاه، نقش‌مایه‌ای بنیادین و مظهر روح نامتناهی است که درعین سادگی مطلق، برای همه نوع تداعی معانی باز است. این کهن‌الگو، در هنر مدرن ابتدا با مربع سیاه مالویچ و بعد با مکعب‌های مینیمالیستی به فرازی متافیزیکی از یک فرم هندسی رسید که مسلمانان قرن‌ها در سراسر جهان به‌سوی آن سجده می‌کنند.
به گفته اشنایدر، «مکعب سیاه، استعاره‌ای از نظم در کائنات و تجلی عناصر مشترک فرهنگی میان مسیحیان و مسلمانان است.» او برای جلب نظر مقامات ونیزی حاضر شد مواد اثر، اندازه و حتی مکان ارائه آن را تغییر دهد، اما به نتیجه‌ای نرسید.
درحالی‌که دبیر بینال این اثر را یکی از بیادماندنی‌ترین کارهای هنر معاصر ارزیابی می‌کرد، مسئولین بینال از درج تصویر فتوشاپی آن در کاتالوگ، به‌خاطر مُهر «سانسور شد» خودداری کردند و نهایتاً با هنرمند توافق کردند که ۶ صفحه کاتالوگ به‌نام وی تماماً با رنگ سیاه چاپ شود.
اشنایدر که در سال ۲۰۰۱ با چیدمانی در غرفه آلمان، جایزه شیر طلایی بینال را کسب کرده بود، ایده مکعب سیاه را با همفکری دوست تونسی مسلمانش «هلال بن‌بوبکر» شکل داد. مکعب ونیز، یک شالوده داربست فلزی به ارتفاع ۱۵متر است که با پارچه سیاه پوشانده شده. اثر با الهام از بنای کعبه خلق شده و درعین حال ادای دِینی است به نمادگرایی عرفانی مالویچ که متاثر از پنداشت‌های فلسفی افلاطونی بود.
این هنرمند آلمانی در بیانیه‌اش افزود: شورای مسلمانان آلمان ایده اثر او را تحسین کرد و وقتی همراه دوستش هلال به عربستان رفت، مفتی مکه تصریح داشت بازآفرینی کعبه بهیچ‌وجه توهین به مسلمانان نیست و در هیچ‌جای قرآن منع نشده است.
به عقیده اشنایدر، آن‌چه مانع اجرای پروژه شد، برعکس مسیحیان بودند، شاید به این دلیل که قرار بود مکعب سیاه مقابل کلیسای جامع باسیلیکا ارائه شود!
سمیع‌آذر در پایان یادآور شده است: دو سال بعد، اثر با عنوان «مکعب هامبورگ» در مرکز هنری این شهر به نمایش درآمد و به یکی از جنجالی‌ترین آثار هنر معاصر، یادمانی از کمینه‌گرایی فرم مدرنیستی و بستری نمادین بین مذاهب تبدیل شد.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
