دردسری که ادبیات تصویب رشته در کاردانش ایجاد کرد!/ از حذف هوانوردی تا ایجاد مهمانداری هواپیما

خبرگزاری فارس ـ گروه آموزش و پرورش: 13 خرداد امسال خبری در پورتال وزارت آموزش و پرورش منتشر شد مبنی بر اینکه معاونت آموزش متوسطه وزارت آموزش ‌و پرورش، دستورالعمل حذف تعدادی از رشته‌های مهارتی شاخه کاردانش در سال تحصیلی 1400-1399 را به استان‌ها ابلاغ کرد.

در متن این بخشنامه آمده بود که «بر اساس این دستورالعمل برای سال تحصیلی جدید مجوز ثبت‌نام هنرجویان جدید در پایه دهم در 17 رشته مهارتی شامل پرورش درخت و درختچه زینتی، تأسیسات حرارتی و برودتی، تراشکاری و فرزکاری، تعمیر دستگاه‌های پزشکی، تعمیر سیستم انتقال نیرو و هیدرولیک تراکتور، تکثیر میگو، تولید محتوا و انیمیشن، تولید محتوای الکترونیکی، جوشکاری برق، خدمات فنی خودرو، خیاطی و دوخت‌های تزئینی، رنگ‌کاری مبلمان چوب، طراحی و توسعه صفحات وب، کاربر امور مالی، مکانیک تراکتور و تیلر، مدیریت و برنامه‌ریزی خانواده و هوانوردی وجود ندارد، بنابراین رشته‌های مذکور از شاخه کار دانش حذف می‌شوند».

این بخشنامه بر اساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش در 25 اسفند سال گذشته، ارسال شده بود و موجی از نگرانی و اعتراض را به وجود آورد؛ از دانش‌آموزان و خانواده‌ها تا هنرآموزان و کارشناسان مختلفی نسبت به این بخشنامه گلایه کردند و اینکه چرا باید رشته پرطرفداری چون تراشکاری، جوشکاری، خیاطی، تکثیر میگو، مدیریت و برنامه‌ریزی خانواده، توسعه صفحات وب و هوانوردی حذف شوند.   

نگرانی‌ها تا جایی بود که برخی معترضان به این موضوع، دست به دامن نامه شدند و نامه‌های سرگشاده به رئیس مجلس، وزیر آموزش و پرورش و مدیرکل آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش در فضای مجازی منتشر شد؛ چکیده این نامه‌ها به سه نکته اشاره داشت؛ نکته اول، نگرانی از حذف رشته‌های پرطرفدار، نکته دوم، دلنگرانی از بیکاری و شرایط کاری نابسامان هنرآموزان و نکته سوم هم به تجهیزات هنرستان‌ها باز می‌گشت که با این اتفاق، هزینه هنگفتی به هدر می‌رفت. 

مسلما آن کسی که باید این موضوع را تشریح می‌کرد و به این پرسش‌ها پاسخ می‌داد، سیدمصطفی آذرکیش مدیرکل آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش است که گفت‌وگوی مفصلی با خبرگزاری فارس داشت؛ آذرکیش در این خصوص پاسخی را بیان کرد که البته شاید خیلی از افراد نسبت به آن آگاهی ندارند و آن هم ادبیات تصویب رشته است؛ وی گفت: «وقتی رشته‌ای به روز می‌شود یعنی جدید است؛ هر رشته، کد مشخصی دارد و زمانی که به‌روز می‌شود، کد قبلی حذف و کد جدید جایگزین می‌شود. این ادبیات تصویب رشته است».

به عبارت دیگر به دلیل ماهیت به روز بودن رشته‌های کاردانش، وقتی این رشته‌ها به روز می‌شوند، کد جدید می‌گیرند؛ بر این اساس به عنوان مثال، رشته جوشکاری برق به رشته جوشکاری لوله و مخزن، رشته تولید محتوا و انیمیشن به تولید محتوای آموزشی الکترونیکی، رشته تکثیر میگو به رشته جدید تکثیر و پرورش میگو، رشته پرورش درخت و درختچه زینتی به رشته ایجاد و نگهداری فضای سبز، رشته خدمات فنی خودرو به تعمیر موتور خودرو، رشته دوخت‌های تزئینی به دوخت‌های سنتی و رشته طراحی و توسعه صفحات وب به توسعه دهنده پایگاه‌های اینترنتی تغییر کرده است یا اینکه به جای رشته هوانوردی، 2 رشته مهمانداری هواپیما و تعمیر و نگهداری موتور هواپیما ایجاد شده است.

اما نکته قابل توجه در این ماجرا، اقدام وزارت آموزش و پرورش است؛ در شرایطی بخشنامه معاون آموزش متوسطه درباره حذف 17 رشته منتشر می‌شود که حرفی از به‌روزرسانی 35 رشته نمی‌شود. نکته حائز اهمیت این است که شورای عالی آموزش و پرورش در همان تاریخ 25 اسفند 98، مصوبه به‌روزرسانی 35 رشته و ایجاد 4 رشته را داشته است اما حالا بعد از چند ماه فقط حذف 17 رشته تبدیل به خبر شده است.

* بخشنامه‌ای که روز 25 اسفند درباره به‌روزرسانی 35 رشته کاردانش مصوب شد

مهدی نوید ادهم دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در این بخشنامه که 25 اسفند سال گذشته مصوب شده است، آورده است: در راستای اجرای سند بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی و به‌روزآوری رشته‌های کاردانش، رشته‌های پیشنهادی دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش، موضوع نامه 101.1.3701 مورخ 18 خرداد 98 و 101.1.13095 مورخ 27 آبان 98 در جلسات کمیته برنامه درسی شاخه کاردانش در روزهای شنبه مورخ 15 تیر 1398، سه شنبه 14 آبان 98، چهارشنبه 11 دی 1398 مورد بررسی و 35 رشته مهارتی:

1- اپراتورcnc  چوب‌ 2- اتوماسیون صنعتی 3- الکترونیک صنعتی 4- امور اداری 5- ایجاد و نگهداری فضای سبز 6- آبکاری فلزات 7- بازسازی مبلمان 8- بورس و اوراق بهادار 9- پرورش و نگهداری اسب 10- پلاستیک‌کار  11- تزئینات داخلی چوبی 12- تصویرسازی دیجیتالی 13- تعمیر تلفن‌های رومیزی و همراه 14-تعمیر موتورهای سبک کشاورزی 15- تولید کننده و توسعه دهنده پایگاه‌های اینترنتی 16- تولید نهال و جنگل‌کاری 17- تولید و پرورش گل و گیاهان زینتی 18- تولید کننده چند رسانه‌ای 19- در و پنجره سازی چوبی 20- دریانوردی صیادی 21- روکش کاری چوبی 22- ریخته گری 23- زراعت غلات و حبوبات 24- سراجی دوزنده کفش 25- سنگ کاری و کاشیکاری 26- سیستم های صوتی و تصویری 27- طلا و جواهرسازی 28- قالب سازی فلزی 29- کابینت سازی چوبی 30- کارهای عمومی ساختمان 31- کارهای فلزی ساختمان 32- کشت و کار مکانیزه 33- مدیریت و برنامه ریزی امور خانواده 34- ناظر فنی چاپ 35- هنر فرش، با برنامه و جدول دروس پیوست جهت اجرا از سال تحصیلی 1400ـ1399 به تصویب رسید.

نکته قابل توجه این است که در این مصوبه، همان رشته‌های که حذف شده‌اند، با نام جدید و با عنوان به‌روزرسانی تصویب شدند اما این مصوبه‌ در فضای مجازی و برای افراد نگران کاردانش، منتشر نشده است.

*  بخشنامه‌ای که روز 25 اسفند درباره ایجاد 4 رشته کاردانش مصوب شد

همچنین همان 25 اسفند 98، در مصوبه دیگر آمده است: در راستای اجرای سند بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی و ایجاد رشته‌های جدید کاردانش، رشته‌های پیشنهادی دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش، موضوع نامه 101.1.3701 مورخ 18 خرداد 98 و 101.1.13095 مورخ 27 آبان 98 و 12368 مورخ 27 شهریور 98 در جلسات کمیته برنامه درسی شاخه کاردانش در روزهای سه شنبه 14 آبان 98، چهارشنبه 11 دی 1398 و سه‌شنبه 29 بهمن 98 مورد بررسی و 4 رشته مهارتی 1-تعمیر و نگهداری هواپیما 2- تولید محتوای آموزش الکترونیکی 3- حسابداری مالی 4- مهمانداری هواپیما با برنامه و جدول دروس پیوست جهت اجرا از سال تحصیلی 1400ـ1399 به تصویب رسید.

مشخص است که اگر ماجرای حذف رشته و روایت ادبیات تصویب رشته همچنین رشته‌های به‌روزرسانی شده و جدید با هم منتشر می‌شد، دلنگرانی و اعتراض نسبت به حذف رشته به وجود نمی‌آمد.

کما اینکه ماجرای حذف کد رشته، به‌روزرسانی و ایجاد رشته جدید از گذشته وجود داشته و ادامه دارد به عنوان مثال در مصوبه 25 دی ماه 98 شورای عالی آموزش و پرورش آمده است: در راستای اجرای سند بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی و به‌روزآوری رشته‌های کاردانش، رشته‌های جدید پیشنهادی دفتر تألیف کتاب‌های درسی فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش، موضوع نامه 101.1.3701 مورخ 18 خرداد 98 و 101.1.13515 مورخ 4 آذر 98 در جلسات کمیته برنامه درسی شاخه کاردانش در روزهای شنبه مورخ 15 تیر 1398، سه شنبه 12 شهریور 98، سه‌شنبه دوم مهر 1398 و سه‌شنبه 9 مهر 98 مورد بررسی و 13 رشته مهارتی: 

1- بسته بندی و فروش گیاهان دارویی 2- بیان‌زدایی و احیای مراتع 3- پرورش پرندگان زینتی 4- تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری 5- تولید بذر گیاهان باغی و زراعی 6- تولید محصولات ارگانیک زراعی و باغی 7- خدمات گلخانه 8- فرآوری گیاهان دارویی 9- کشت بافت گیاهان باغی و زراعی 10- کشت بدون خاک(هیدروپونیک) محصولات کشاورزی 11- طراحی و اجرای تراریوم 12- نان و شیرینی و شکلات 13- تعمیر دستگاه‌های اداری با برنامه و جدول دروس پیوست جهت اجرا از سال تحصیلی 1400ـ1399 به تصویب رسید.

به عبارت دیگر، ماجرای حذف رشته‌های کاردانش، با درایت در انتشار خبر حذف رشته‌ها، به نگرانی نمی‌انجامید؛ در شرایطی که آموزش و پرورش، روزهای کرونایی را می‌گذراند و دانش‌آموزان پایه نهم، سال سرنوشت‌ساز هدایت تحصیلی را پیش رو دارند، اینگونه اطلاع‌رسانی ناقص موجب می‌شود که شاخه پرتکاپوی کاردانش و اهمیت مهارت‌آموزی دچار چالش شود.

در شرایطی که بر اهمیت مهارت تأکید می‌شود و شاخه کاردانش، شرایطی را فراهم می‌کند تا فارغ‌التحصیلان دیپلم مستقیم وارد بازار کار شوند، در سیبل اشتباه قرار دادن این رشته، جایگاه آن را متزلزل می‌کند و باید دستگاه تعلیم و تربیت با دقت و درایت بیشتر ورود کند. 

انتهای پیام/