به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، روزنامه ایران در گزارشی به بررسی گزینه‌های پیش روی ایران در مواجهه با اقدام ضد ایرانی اخیر در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پرداخته است که مهمترین بخش‌های آن در ادامه می‌آید.
تصمیم جدید فرانسه، آلمان و انگلیس که نه پایان یک داستان که آغاز رویدادهایی دیگر پیرامون نحوه همکاری ایران با مرجع بین‌المللی نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای‌اش خواهد بود. اروپا با اقدامی که روز جمعه در دستور کار خود قرار داد، بر دیدگاه‌هایی مهر تأیید زد که در سال‌های گذشته در بسیاری از انتقادات مطرح شده علیه اقدامات آنها در حفظ برجام تکرار شده بود.
تعلیق پروتکل الحاقی
در مقابل این رفتار اروپایی‌ها اما ایران به جای تن دادن به خواست‌های جدید آژانس که می‌تواند به عنوان یک رویه‌ای جهت طرح ادعاهای بیشتر و بازرسی‌های بدون چارچوب باشد، محرک‌های حیاتی بلندمدت و کوتاه مدت ویژه خود را روی میز دارد که برای دستیابی به آنها، تمام قد و با نهایت ظرفیت سیاسی، مالی و تبلیغی خویش باید وارد کارزاری جدی شود.
ایران پیشتر به عنوان کشوری که اغلب منافعش تحت تأثیر خروج یکجانبه امریکا از برجام نادیده گرفته شده، بخش زیادی از تعهدات برجامی خود را متوقف کرده و تنها به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و دسترسی‌های دائم آژانس بر مراکز هسته‌ای‌اش اکتفا کرده است. پروتکل الحاقی، مهمترین ابزار نظام پادمان‌های آژانس است که به بازرسان آژانس دسترسی وسیع‌تری در بازرسی‌های خود می‌دهد.
براین اساس، بازرسان آژانس حق دارند در بازدید‌های سرزده، 2 ساعت پیش از زمان بازدید، به کشور مقصد اطلاع دهند و براساس مفاد پروتکل، آن کشور نیز متعهد است مقدمات اداری سفر بازرسان - از جمله صدور روادید و تمدید آن - و دسترسی به محل مورد نظر را فراهم کند.
مقام‌های ایران در خلال مذاکرات هسته‌ای اجرای داوطلبانه این پروتکل را پذیرفتند و وعده دادند چنانچه شرکای برجامی به همه تعهدات خود پایبند باشند، با تصویب آن در مجلس ایران، زمینه را برای دائمی کردن این نوع نظارت از سوی آژانس فراهم کنند.
اما به نظر می‌رسد مقام‌های ایرانی اینک برای تلافی قطعنامه شورای حکام دو گزینه جدی را پیش رو دارند؛
نخست اینکه ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را موقتاً تعلیق کند و همزمان با آژانس وارد گفت‌وگو شود. گفت‌وگویی که طراحی و اجرای یک «مدالیته» جدید را دنبال خواهد کرد.
مدالیته موافقتنامهای ویژه برای تنها دسته‌ای از ابهامات مورد ادعا در فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز کشور است. بر اساس مدالیته جدید مد نظر تهران، آژانس می‌تواند از مراکز مورد درخواست خود بازدید کند مشروط به اینکه از یک سو این اقدام به معنای تأیید اسناد جاسوسی اسرائیل نباشد و از سوی دیگر به سایر اسناد ادعایی علیه ایران تسری پیدا نکند تا مقام‌های آژانس با اتکا به آن اسناد، بار دیگر درخواست بازرسی از مراکز دیگر را داشته باشند.
ایران و آژانس پیشتر سابقه همکاری‌هایی این چنین را از سر گذرانده و رسیدن به مدالیته‌ای را در دستور کار قرار داده بودند که در سال 1394 و کمی بعد از حاصل شدن توافق هسته‌ای، موضوعاتی همچون اسناد ادعایی پیرامون «پارچین» را حل و فصل کرد.
راه دیگری که هنوز روی میز مقام‌های ایران قرار دارد، گزینه خروج از توافقنامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) است. اگرچه در سال‌های اخیر همکاری ایران با آژانس با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بود اما حتی در مقاطعی که رابطه دو طرف به اوج بحران کشیده شد و به تصویب تحریم‌های سنگین بین‌المللی انجامید، همچنان عضوی از این پیمان باقی ماند.
ابتدا گزینه ترک «ان پی تی» در واکنش به تهدید اروپا برای رجوع به مکانیسم ماشه مطرح شد. چه سه کشور اروپایی پیشتر در واکنش به اقدامات تلافی جویانه ایران و برداشتن گام‌های پنج‌گانه که با بازگشت به عملیات غنی سازی بدون مرز بود، تمایل خود را به بهره گیری از این راهکار نشان دادند که کمی بعد با تهدید ایران به خروج از «ان پی تی» چند قدم به عقب برگشتند و حرف خود را پس گرفتند. ولی اکنون زمزمه این اقدام جدی‌تر از همیشه از سوی مقام‌های کشورمان شنیده می‌شود؛ گزینه‌ای که به نظر می‌رسد دیپلمات‌های ایرانی اشتیاق بیشتری به آن نشان می‌دهند تا چندان در مذاکرات احتمالی دست خالی نباشند.
بر همین مبناست که نهادهای تصمیم گیرنده در کشور از روز گذشته تلاش برای تبیین رویکرد مطلوب جهت اقدام تلافی‌جویانه در واکنش به قطعنامه اروپایی‌ها و ممانعت از وقوع رویدادهای آتی در شورای امنیت سازمان ملل را در دستور کار قرار داده و تبعات عملیاتی کردن هر یک از گزینه‌های یاد شده را به بحث و بررسی گذاشته‌اند. حال باید منتظر ماند و دید این تلاش‌ها به چه تصمیمی منجر می‌شود؟
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
