به گزارش گروه دیگر رسانههای خبرگزاری فارس، بازار سرمایه بیش از یکسال است که رونق گرفته؛ رونقی که در گام اول میتوان نشانههای آن را در صفهای شکل گرفته در کارگزاریهای مختلف برای ثبتنام و دریافت کد معاملاتی دید. بورسی که تا دوسال پیش فقط تعداد اندکی از شهروندان ایرانی در آن به داد و ستد میپرداختند و شاید خیلیها حتی از سازوکار آن اطلاع نداشتند حالا یکسالی است به محبوبترین بازار مالی برای سرمایهگذاری ایرانیان تبدیل شده است. گرچه سال گذشته بورس رشدی حدود 180 درصدی را تجربه کرد، اما به نظر میرسد این رشد در سال جاری بسیار بیشتر از سال 98 خواهد بود. به طوری که میزان حجم معاملات صورت گرفته در سه ماهه اول امسال بیش از کل معاملات صورت گرفته طی سال 98 بوده است. این یعنی اگر بورس با همین فرمان به مسیر خود ادامه دهد رشد بورس در سال جاری بیش از سه برابر سال گذشته خواهد بود.
10000 برابر شدن معاملات بورسی در 15 سال اخیر/ تعداد کارگزاریها بدون تغییر!
با این حال آخرین مجوزی که برای تاسیس یک کارگزاری صادر شده مربوط به سال 84 است. این در حالی است که از آن سال تاکنون حجم معاملات در بورس ده هزار برابر و تعداد کدهای معاملاتی صد برابر رشد کرده، اما تعداد کارگزاران بورسی همان 107 کارگزاری فعال سال 84 است و طی 15 سال اخیر حتی یک مجوز جدید کارگزاری صادر نشده است! برخی کارشناسان این انحصار را مافیایی مینامند. بهطوریکه 15 سال پیش برای دریافت مجوز کارگزاری یک میلیارد تومان پول نیاز بود، اما به دلیل ثابت ماندن تعداد کارگزاریها و عدم صدور مجوز جدید، اکنون پیشنهادهای هزار میلیارد تومانی برای خرید و فروش مجوز مطرح میشود. بالا بودن قیمت کارمزد و ثابت ماندن تعداد کارگزاریها از جمله مهمترین انتقاداتی است که کارشناسان بازار سرمایه به وضعیت فعلی و قوانین موجود دارند.
حسن قالیبافاصل، رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار دوشنبه هفته جاری در اولین نشست خبری خود اعلام کرد این سازمان برای کاهش کارمزد و صدور مجوز جدید برای کارگزاریها برنامههای جدیدی دارد، اما هنوز جزئیات آن اعلام نشده است.
حسن قالیبافاصل گرچه از تصمیم سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای حرکت به سوی کاهش کارمزدها خبر داد، اما متذکر شد این اقدام برای جلوگیری از آسیب به صنعت کارگزاریها و دیگر نهادهای مربوط به بازار سرمایه باید با احتیاط انجام شود. وی از عدم محدودیت این سازمان در صدور مجوز خبر داد و با بررسی وضعیت کارگزاریها در سایر کشورها گفت: ما جزو کشورهایی هستیم که بیشترین تعداد کارگزاریها را داریم. البته این امر، دلیلی بر عدم صدور مجوز جدید نیست، اما متغیرهای ما را برای تصمیمگیری افزایش میدهد.
برخی کارشناسان معتقدند سهامداران نیازی به کارگزاری برای خرید و فروش سهم ندارند، بلکه فعالیت آنها باید در قالب مشاوره سرمایهگذاری و مسائلی از این قبیل باشد. هر سهامدار با دریافت کد معاملاتی میتواند به سامانه سازمان بورس متصل شده و هزینه کارمزدی که به جیب کارگزاریها میرود به دولت برسد.
درآمد برخی کارگزاریها روزانه به 200 میلیارد تومان میرسد
طبق برآوردهای انجام شده توسط برخی تحلیلگران بازار سرمایه درآمد برخی کارگزاریها در روز به حدود 200 میلیارد تومان میرسد. درآمد دولت از هر معامله در بورس 5/0درصد ارزش آن در بخش فروش است، اما کارگزاریها 5/0درصد در خرید و 5/0درصد در فروش کارمزد میگیرند. در حالی که این عدد در بسیاری از کشورهای دنیا بین 0.01 درصد تا 0.02 درصد یعنی یکصدم کارمزد دریافتی در ایران است.
60 درصد معاملات بازار سرمایه در انحصار 4 شرکت
پیمان مولوی،کارشناس بازار سرمایه در این زمینه به خبرنگار ما گفت: دو سالی است که بازار سرمایه، دوران خوبی را سپری میکند و هر روز وضعیت بهتر میشود، بهطوریکه ارزش معاملات در فصل بهار سال جاری از ارزش کل معاملات صورتگرفته در سال گذشته بیشتر است.
وی با اشاره به تعداد اندک کارگزاریها در کشور تصریح کرد: زمانی که تعداد فعالان در یک بازار ثابت باشد و اجازه ورود افراد جدید به آن حوزه صادر نشود رقابتی هم شکل نمیگیرد و طبیعی است که کیفیت خدمات رفتهرفته کاهش یابد. کارمزد کارگزاریها هم بسیار مهم است که باید به آن پرداخت. نرخ کارمزد بورس در ایران بالاست درحالیکه نرخ کارمزد در بازارهای موازی بسیار کمتر است.
این تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه اگر کارگزاریها بخشی از درآمد خود را برای توسعه سرمایهگذاری کنند میتوانند سهم بالاتری در بازار داشته باشند گفت: چهار شرکت کارگزاری حدود 60 درصد معاملات بازار سرمایه را انجام میدهند که این ناشی از سرمایهگذاری این شرکتها در بخش توسعه است. هرچند باید پذیرفت، عدم اعطای مجوز جدید باعث شده فضای فعالیت کارگزاریها رقابتی نباشد. در حالی که در زمینه مجوز کارگزاری و مشاوره باید دست افراد را باز بگذاریم. در این صورت اگر افرادی در آن کارگزاری اطلاعات غلط به سهامداران خود بدهند مردم به واسطه تنوع انتخاب خود تصمیم میگیرند آن شرکت را کنار بگذارند.
به جای تعدد به فکر رشد کیفیت کارگزاریها باشیم.
مخالفت رئیس بورس تهران با افزایش کارگزاریها
علی صحرایی، رئیس بورس تهران اما در مقام یک مسؤول از عدم اعطای مجوز به کارگزاریهای جدید حمایت میکند. صحرایی در پاسخ به سوال خبرنگار جام جم که چرا برای فعالیت کارگزاریها در طول 15 سال گذشته مجوز جدیدی صادر نشده گفت: به جای اینکه مدام از ثابت ماندن تعداد کارگزاریها و عدم صدور مجوز جدید حرف بزنید و خبر منتشر کنید، یکبار به این موضوع بپردازید که به جای افزایش تعداد کارگزاریها باید کیفیت خدمات دهی شرکتهای موجود افزایش یابد. ضمن اینکه سازمان بورس مسؤول اعطای مجوز کارگزاریهاست و طبیعتا آنها باید در این زمینه پاسخگو باشند. صحرایی درباره راههای افزایش کیفیت خدمات کارگزاریها میگوید، شرکتهای کارگزاری فعال باید در زمینه خدمات مشاورهای، سواد مالی و خدمات سود سهام خدمات با کیفیت تری را ارائه کنند.
فعالیت کارگزاریها باید رقابتی شود
حامد فلاح، دیگر کارشناس بورس هم معتقد است ثابت ماندن تعداد کارگزاریها باعث از بین رفتن رقابت میشود که خود این موضوع مشکلاتی را به دنبال دارد.
وی در این خصوص گفت: زمانی بود که در بورس تهران روزانه 300 میلیارد تومان معامله با یک میلیون سهامدار انجام میشد اما اکنون تعداد افراد دارای کد سهامداری به بیش از 10 میلیون نفر رسیده و روزانه 20 هزار میلیارد تومان در بورس معامله میشود. حجم متقاضیان دریافت کد سهامداری به قدری بالاست که برخی برای دریافت کد باید مدتها معطل باشند.
مدیر سابق کارگزاری بانک دی با اشاره به کارمزد بالای کارگزاریها ادامه داد: یکی از مضرات ثابتماندن تعداد کارگزاریها، بالا بودن نرخ کارمزد است. سازمان بورس یا باید این نرخ را کاهش دهد یا شرایطی را فراهم کند که با اعطای مجوز به کارگزاریهای جدید فضای رقابتی ایجاد شود.
به گفته فلاح، فضای رقابتی نباید محدودیت داشته باشد. این در حالی است که اگر کسی در حال حاضر تقاضای دریافت کد معاملاتی داشته باشد خیلی از کارگزاریها پاسخ او را نمیدهند. بر همین اساس سازمان بورس باید در زمینه اعطای مجوز جدید و کاهش کارمزد اقداماتی را انجام دهد.
منبع: روزنامه جامجم
انتهای پیام/