به گزارش خبرنگار گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، این روزها انتقاد از کارنامه دولت جناح و حزب نمی‌شناسد و اگر روزی جریان انقلابی کشور منتقد برنامه‌ها و عملکرد دولت بودند حالا اصلاح‌طلبان (البته نه با آن نیتی که اصولگرایان دارند که با هدف تبرئه خود از حمایت بی‌چون و چرا از حسن روحانی در جریان انتخابات سال 92 و 96) پیشتاز انتقاد از این کارنامه هستند. امروز روزنامه ایران در گزارشی عملکرد دولت را مورد بررسی قرار داده و نوشته است که «تحریم‌ها مادر مشکلات کشور است» و کرونا و سیل و زلزله هم بر عملکرد دولت اثر منفی گذاشته است و باعث شرایط فعلی است. البته که خسارات این بحران‌های طبیعی بر کسی پوشیده نیست و از سوی دیگر این مسائل فقط در ایران نیز اتفاق نمی‌افتد.
پیش از مراجعه به این گزارش باید به این نکته توجه کرد که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران همواره تحت تحریم‌های ریز و درشت غرب به سردمداری آمریکا بوده است و به قول معرف تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران و مردم با عزت آن دیر و زود داشته اما سوخت و سوز نداشته است.
نکته دیگر اینکه کارشناسان و متخصصان مدیریت بحران امکان پیش‌بینی بحران‌های طبیعی را فراهم کرده است. اکبر نصرالهی در نشست تخصصی که اسفند ماه سال 95 در دانشکده رسانه خبرگزاری فارس برگزار شد بر این امر تأکید کرد که با پیشرفت تکنولوژی به راحتی می‌توان بسیاری از بحران‌ها را پیش‌بینی کرد؛ درست است که زمان دقیق زلزله مشخص نیست اما مکان آن را نیز می‌توان پیش‌بینی کرد.
از سوی دیگر آن نکته‌ای که در این گزارش مغفول مانده به نظر می‌رسد این است که برنامه دولت برای عبور از این تحریم‌ها حتی حالا که عنوان می‌شود شدیدترین آنها را علیه کشورمان اجرا کرده‌اند چیست؟ آیا دولت فقط با یک نقشه (پلن A) در سال 92 وارد جرگه مدیریت کشور شده است؟ و وقتی با خروج ترامپ از برجام این نقشه بهم می‌خورد نقشه جایگزینی (پلن B) برای آن ندارد؟ آیا اینکه تمام برنامه‌های کشور را فقط به مذاکرات هسته‌ای و برجام گره بزنیم نقشه درستی بود؟
حالا بخش‌هایی از این گزارش را با هم مرور می‌کنیم.
تحریم؛ مادر مشکلات!
«سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ»؛ این عنوانی است که مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا در اردیبهشت سال 97 برای دور جدید تحریم‌های این کشور علیه ایران به کار برد. عنوانی که بخوبی نشان می‌دهد زمامداران کاخ سفید چه خوابی برای ایران دیده بودند. این اما همه چیز نبود. دو سال بعد از آن موعد، جمهوریخواهان کنگره امریکا خواب تازه‌ای در سر دارند؛ «مادر تحریم‌ها». طرحی که باز هم علیه ایران است. همین چندی قبل ظریف وزیر خارجه ایران در نامه‌ای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان‌ملل اعلام کرد که امریکا از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ حدود ۱۲۹ تحریم علیه ایران اعمال کرده است. معنای ساده‌تر این آمار اینگونه است؛ هر 9 روز یک تحریم علیه ایران. تحریم‌هایی که تقریباً هیچ بخشی از اقتصاد کشور را نادیده نگرفته‌اند.
بازتاب اقتصادی این وضعیت فقط در خصوص صادرات نفت اینگونه است؛ ایران با رسیدن به توافق برجام توانسته بود تولید نفت را به بیش از ۵/ ۴ میلیون بشکه در روز و صادرات را به بیش از ۲ میلیون بشکه برساند. رقم صادراتی که حالا حدس زده می‌شود از چیزی در حدود نیم میلیون بشکه بیشتر نشود...
این وضعیت به خودی خود برای هر اقتصادی می‌توانست دردآور باشد. دردش اما برای ایران آنجا بیشتر می‌شد که دولت روحانی به یمن رسیدن به توافق برجام در سال 94 توانسته بود رشد اقتصادی کشور را که در سال 92 با رقم حدود منفی 7تحویل گرفته بود به رقم حدود 7 درصد در سال 96 و قبل از خروج امریکا از برجام برساند.
پدیده‌ای به‌نام ترامپ با رفتارهای خارج از عرفی که حالا برای همه شناخته شده هستند، مسیر را به سمت دیگری منحرف کرد. مسیری که ایران را از موقعیتی که به‌عنوان یک گزینه تازه برای سرمایه‌گذاری اروپایی‌ها و انقعاد قراردادهای تجاری بزرگ مطرح بود به جایی رساند که حالا باید سیر نزولی رشد اقتصادی و همین‌طور بازگشت تورمش را محاسبه کند.
اصلاً بیراه نیست که بگوییم دولت امریکا با خروج از برجام شمشیر به روی تمام دستاوردهای دولت اول حسن روحانی کشید. دستاوردهایی که مقبولیت او را در فاصله سال‌های 92 تا 96 به میزان بیش از 6 میلیون رأی افزایش داده بود. در این فاصله مهم‌ترین فاکتوری که تغییر کرده تغییر فاز از بازگشایی اقتصاد کشور در فرصت پسابرجام به دوران فشارهای حداکثری تحریمی است. و گرنه چه کسی است که نداند دولت و رئیس جمهوری، همان دولت و رئیس جمهوری سال‌های 92 تا 96 هستند.
کرونا؛ باری روی بار تحریم
در این روزها کرونا اگر برای بقیه کشورهای دنیا فقط یک «قوز» باشد برای ایران «قوز بالا قوز» است؛ دردسری تازه در اوج سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ. زمستان 98 دولت به اندازه کافی گرفتاری‌های سیاسی و اقتصادی داشت که این میهمان نحس هم از راه رسید. در توصیف ماهیت اقتصادی این بیماری جهانگیر همین بس که کمر بسیاری از اقتصادهای بزرگ دنیا مانند ایتالیا، اسپانیا، انگلستان، چین یا حتی امریکا حداقل برای هفته‌هایی تاب تحمل زیر بار فشار این بیماری را از دست داده بود. در این شرایط وضعیت اقتصاد تحریم شده و تحت فشار ایران، دیگر مشخص است. اقتصادی که حتی برای دریافت اولویت‌های اصلی درمانی و بهداشتی از خارج از کشور هم مشکل داشت چه برسد به مسائل دیگر.
اقتصادی که تحت تأثیر تحریم‌های امریکا در حوزه تجارت به کانال‌های ارتباط منطقه‌ای محدود شده اما شیوع کرونا و بسته شدن مرزها همین کانال‌ها را هم برای چند ماه مسدود کرد. بر اساس گزارش اردیبهشت‌ماه وزارت کار، اخلال در صادرات ایران از مرزهای زمینی یکی از مهم‌ترین ضربات کرونا در ماه‌های اخیر به اقتصاد کشور بود. همزمان رکود جهانی تولید هم قیمت متوسط نفت را از حدود 50 دلار در هر بشکه حتی به مرز 15 دلار کشاند تا همان اندک درآمد ایران از محل صادرات نفت هم با شیوع کرونا، کاهش پیدا کند و یک کسری بودجه پیش‌بینی نشده برای دولت به همراه داشته باشد.
سیل و زلزله؛ خسارت در شرایط تحریم
درست است که کرونا فراگیرترین و پرضررترین پدیده طبیعی پیش آمده در سه سال اخیر بوده اما نباید از یاد ببریم که در همین سه سال پدیده‌های طبیعی بیش از این یقه اقتصاد و مدیریت کشور را گرفته‌اند و باری روی بار مملکت شده‌اند؛ سیل نوروز 98 و زلزله چهارم آذر 97 سرپل ذهاب کرمانشاه مهم‌ترین این اتفاقات بودند.
نوروز ۹۸ یکی از خسارت‌بارترین و شاید ناخوشایندترین تعطیلات ایرانیان در سال‌های گذشته بود. تنها ۲۴ ساعت مانده به تعطیلات نوروز شهرهای آق‌قلا و گمیشان در استان گلستان به زیر آب رفت تا ایران با چهره‌ای سیلابی به استقبال سال جدید برود و به دنبال آن با ادامه بارندگی‌ها استان فارس، لرستان، خوزستان و کردستان هم با سیل درگیر شد تا این حوادث سرآغاز ایجاد خساراتی جانی و مالی برای مردم و زیرساخت‌های کشور شود، تا جایی که بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی مسئولان کشور، سیل نوروز، به 50 هزار خانه آسیب جدی وارد کرد، 700 هزار هکتار از اراضی کشاورزی را از بین برد، هزار و 600 میلیارد به راه‌های کشور در استان‌های سیل‌زده خسارت وارد کرد وجان بیش از 70 نفر را گرفت.
یک سال و نیم قبل از این اتفاق یعنی در 21 آبان سال 96 یک حادثه طبیعی دیگر کشور را زیر بار خسارت‌های مالی و جانی برد؛ زلزله سرپل ذهاب. زلزله‌ای که 620 کشته و نزدیک به 9 هزار و 400 نفر زخمی به همراه داشت.
تجمعات اعتراضی در سال‌های 96، 97 و 98 و همچنین اعتراض مردم به وضعیت نابسامان موسسات مالی و اعتباری که همگی در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی رخ داده است نیز دیگر مسائلی است که این روزنامه دولتی خسارات ناشی از آن را در عملکرد دولت موثر دانسته است.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
