به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، سازمان بسیج اساتید استان با بیش از 2 دهه سابقه و دارا بودن 13 کانون در حوزههای گوناگون فعالیت دارد و در تلاش است از راههای علمی به سر پا شدن صنعت در استان قزوین کمک کند و گامهای مؤثری در زمینهٔ حمایت از صنایع، معماری و کشاورزی بردارد و سبک زندگی ایرانی-اسلامی را به جامعه تزریق کند. در رابطه با فعالیتهای این سازمان، با مهدی نجاتی، مسؤول سازمان بسیج اساتید استان قزوین به گفتوگو نشستیم.
نقطۀ آغاز سازمان بسیج اساتید در استان دانشگاهی قزوین چگونه بود؟
سازمان بسیج اساتید در استان قزوین در اوایل دههٔ هشتاد با یک کانون در دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) فعالیت خود را آغاز کرد و در طی ۲ دههٔ اخیر گسترش یافت. خوشبختانه در این ایام از برنامهها و فعالیتهای بسیج اساتید استقبال خوبی شده است، در حال حاضر در بسیج اساتید استان قزوین 13 کانون وجود دارد که این کانونها حدود 80 درصد دانشگاهها و مراکز علمی-پژوهشی استان را تحت پوشش قرار دادهاند.
در همه دانشگاهها حضور دارید؟
به نحوی بله، در دانشگاههای بزرگ که تعداد اعضای هیئت علمی بیش از 30 نفر است ما یک کانون مجزا داریم و در دانشگاههایی که تعداد اعضای هیئت علمی کم است کانونها تجمیع شده و بهصورت متمرکز هستند. هر ساله جمعیت قابل قبولی به اعضای این سازمان افزوده میشود و این مسئله نشانگر این است که در این حوزه علاقمندی وجود دارد و بیش از 40 درصد از اساتید استان عضو سازمان بسیج اساتید هستند و این عدد رو به رشد است.
نقش سازمان بسیج اساتید در تحقق گام دوم انقلاب چیست؟ یعنی سازمان بسیج اساتید چه رسالتها و تکالیفی را در این راستا برای خود قائل است؟
مهمترین بخشی که مقام معظم رهبری بر اساس اولویتها در بیانیهٔ گام دوم انقلاب تنظیم کردهاند، بحث جهاد علمی است و اولین توصیهٔ ایشان در این زمینه است. رشد علمی که طی دو دههٔ اخیر اتفاق افتاده، از نگاه مقام معظم رهبری آغاز راه است و تا قله فاصلهٔ زیادی داریم. جزو وظایف و اهداف سازمان بسیج اساتید این است که در این حوزه تلاش کنند تا بتوانند مطالبات مقام معظم رهبری را محقق کنند. سازمان بسیج اساتید در حوزهٔ علمی چند زمینه کار و فعالیت برای خود تعریف کرده و مشغول فعالیت در این حوزهها است که البته لازم است این حوزهها گسترش یابند.
گویا یکی از مسائلی که بهصورت جدی دنبال میکنید تأسیس اندیشکدههای گوناگون است؟
بله. در واقع نخستین فعالیت ما در حوزهٔ تشکیل اندیشکدهها است و از سال 97 اندیشکدههایی در بسیج اساتید شکل گرفته که از آن جمله میتوان به اندیشکدهٔ کشاورزی، اندیشکدهٔ معماری اسلامی، اندیشکدهٔ سبک زندگی، اندیشکدهٔ مدیریت بحران صنعتی و امنیت صنعتی اشاره کرد. بنابراین در حال حاضر چهار اندیشکده در استان فعالیت خود را آغاز کردهاند و متناسب با اعضایی که دارند فعالیتهای آنها را میتوان سطحبندی کرد.
با چه هدفی اندیشکدهها را در حوزههای گوناگون تأسیس میکنید؟
هدف این است که این اندیشکدهها به سمت حل مشکلات و مسائلی که اولویت استان قزوین است بروند و مسائل را روشن کرده و برای آنها راهکار ارائه دهند و این راهکارها در اختیار مسؤولین قرار گیرد. حوزهٔ دوم فعالیت ما بحث خودباوری است. در این راستا تلاش سازمان بسیج اساتید این است که نخبگان علمی را با مراکز علمی، شرکتهای دانشبنیان و مراکز پژوهشی ارتباط بدهد، زیرا در برخی موارد شاهد این هستیم که برخی نخبگان راههای ارتباطگیری با مراکز علمی را نمیدانند.
در این زمینه مصداقی بگویید چه کارهایی میشود؟
در این زمینه یکی از فعالیتهای ما این است که اردوهای راهیان علم و فناوری برگزار میکنیم. مانند بازدید از پژوهشگاه رویان و یا برخی از شرکتهای دانشبنیان در شهرک کاسپین، شرکت ملی سرب و روی ایران و از این قبیل شرکتها و نیز مراکز علمی و پژوهشی. هدف از بازدیدها این است که پیشرفتهای علمی موجود توسط اساتید بهصورت بهینه و ملموس مشاهده شوند تا آنها بتوانند این موارد را در کلاسها منعکس کنند تا دانشجویان به خودباوری برسند و خود را دست کم نگیرند. همچنین در حوزهٔ علمی تلاش میکنیم با پارک علم و فناوری ارتباط نزدیکی برقرار کنیم و دانشجویانی که ایدههای خوبی دارند را تشویق کنیم تا ضمن برقراری ارتباط با این مجموعه، بتوانند کار خود را به شرکتهای دانشبنیان ختم کنند.
در مورد این پرسشم باید کمی توضیح بدهم؛ استان ما بهشدت درگیر مسائل بحرانی صنعتی است و در حوزههای صنعتی بهشدت دچار مشکل هستیم. شما فرمودید اندیشکدهٔ مدیریت بحران صنعتی در سازمان بسیج اساتید تشکیل شده است. برای شناسایی و حل مشکلات حوزهٔ صنعت در استان چه راهکارهایی دارید؟ برای مثال در سالهای نه چندان دور استان قزوین در سطح کشور در حوزهٔ نساجی حرفهای زیادی برای گفتن داشت، در حالی که اکنون تقریباً صنعت نساجی در استان ما نابود شده است. آیا وارد این مسائل هم میشوید که بتوانید بهصورت بنیادی به استان کمک کنید؟
بله. مشکلاتی که در حوزهٔ نساجی در استان فرمودید، در حوزهٔ کاشی و سرامیک نیز وجود دارد. با وجود اینکه شرکتهای بسیار خوبی در این زمینه در قزوین مستقر هستند ما در بحث رقابت با شرکتهای دیگر دچار مشکل هستیم. این مسئله در سال گذشته یکی از موضوعاتی بود که اندیشکدهٔ مدیریت بحران صنعتی در این زمینه کار کرد. از ظرفیت مسؤولینی که در این شرکتها فعال هستند نیز استفاده شد و در نهایت راهکارهایی ارائه و در حال انتشار است که در اختیار مسؤولین قرار بگیرد.
تفاوت این کار با وظایف بسیج مهندسین چیست؟
ما بسیار تمایل داریم که در این فضا فعال باشیم و بتوانیم به شرکت ها و مراکز صنعتی کمک فکری کنیم. البته تشکیلاتی هم در بسیج مهندسین صنعتی وجود دارد که مهندسین مرتبط با این مجموعه را در کنار هم قرار دادهاند و این بزرگواران نیز در حال انجام چنین فعالیتهایی هستند. فعالیت آنها بیشتر بهصورت عملیاتی و حضور در شرکتها و کمک به حل و فصل مشکلات آنها است اما فعالیت بسیج اساتید سطح بالاتری دارد و مسائلی که در این مجموعه قابل حل نیست و نیاز به سطح کلان و پشتیبانی علمی قویتری دارد، به اندیشکدهٔ ما ارجاع داده میشود.
ارائهٔ این راهکارها به مجموعهها ضمانت اجرا هم دارد، یعنی مسؤولین دولت یا دستگاههای دیگر این راهکارها را میپذیرند و اجرا میکنند؟
اگر مسائلی که پیگیری میکنیم جزو دغدغههای مشترک ما و آنها باشد، استقبال میکنند که راهکاری در اختیار داشته باشند تا عملکرد مثبتی از خود بروز دهند. زیرا به هر حال هر مسؤولی در هر سازمانی که هست قطعاً تمایل دارد موفقیتهایی از خود نشان دهد. اگر ما موضوعاتی را انتخاب کنیم که بتواند به این مسؤول کمک کند، قطعاً استقبال میکنند. اما ممکن است به دلایلی برخی از انتقادها و راهکارهای ما را نپذیرند، در مرحلهٔ نخست ما موظفیم راهکار خود را با نیت خالصانه ارائه کنیم، اگر راهکارها را نپذیرفتند مرحلهٔ بعدی بحث مطالبهگری از طریق رسانهها است که البته فعلاً مسئلهای پیش نیامده که بخواهیم در حوزهٔ دوم ورود کنیم.
با مراکز علمی دیگر مانند جهاد دانشگاهی و بنیاد نخبگان هم ارتباط دارید؟
کارگروهی در مجموعهٔ سپاه پاسداران استان قزوین شکل گرفته است که دبیر این کارگروه سازمان بسیج اساتید است. ما سعی کردهایم از ظرفیت مجموعهٔ جهاد دانشگاهی در این کارگروه استفاده کنیم. همچنین با بنیاد نخبگان نیز ارتباط گرفتهایم که بتوانیم در زمینههای علمی همپوشانی داشته باشیم.
در حوزههای پژوهشی و نشریات پژوهشی که میتواند اعتبار علمی ایجاد کند هم اقدامی شده؟
یکی دیگر از اقداماتی که در حوزهٔ علمی در سطح کلان اتفاق افتاده، نشریات علمی-پژوهشی است که این نشریات شرایط و ضوابط خاصی جهت اخذ مجوز و انتشار دارند و مقالات علمی که اساتید و دانشجویان مقطع دکترا مینویسند در این نشریات منعکس میگردد. در سطح کلان در سازمان بسیج اساتید کشور 5 عنوان نشریه داریم که برخی علمی-پژوهشی و تعدادی علمی-ترویجی هستند و اساتیدی که مقالاتی متناسب با این موضوعات ارائه میدهند در این نشریات منتشر میشود. انتشار مقالات در این نشریات برای اساتید دارای امتیاز است و اساتید میتوانند از این امتیازها استفاده کنند.
تمام دانشگاهها متناسب با توان و ظرفیت علمی نشریاتی را دارند اما بسیج اساتید موضوعات بین رشتهای را انتخاب کرده است. برای مثال از عناوین نشریات می توان به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مطالعات بیداری اسلامی، تحول در علوم اسلامی، حقوق بشر اسلامی و مطالعات قدرت نرم اشاره کرد. اینها عناوین نشریات سازمان بسیج اساتید کشور است. ما هم در اندیشکدهٔ مدیریت بهدنبال دریافت مجوز یک نشریه هستیم و مراحلی را در این زمینه طی کردهایم، اخذ مجوز از وزرات علوم برای نشریات علمی-پژوهشی قدری زمانبر است. در سالهای اخیر اندیشکدهٔ مدیریت خروجیهای خوبی داشته و ما بهدنبال اخذ محوز برای نشریه هستیم تا بتوانیم مقالات اساتید در حوزهٔ مدیریت صنعتی، بحران صنعتی و موضوعات مرتبط با صنایع استان را در آن انعکاس دهیم.
طی سالهای اخیر در رابطه با برگزاری کرسیهای نقد نظریه توسط مجموعهٔ شما صحبتهایی شنیدهایم. در این رابطه نیز توضیح دهید.
یکی دیگر از فعالیتهای سازمان بسیج اساتید در زمینهٔ جهاد علمی، برگزاری کرسیهای نقد نظریه است. این جزو برنامههای گذشتهٔ سازمان بسیج اساتید است اما در برنامهٔ سال 99 بنا داریم این برنامه را با جدیت بیشتری دنبال کنیم. کرسیهای نقد نظریه به این صورت است که نظریات معروفی که در حوزههای مختلف علمی وجود دارد توسط اساتید نقد میشود. برخی نظریات -علیالخصوص نظریات غربی- وجود دارند که به نوعی تبدیل به خط قرمز شدهاند و کسی به سراغ نقد اینها نمیرود که بخواهد آنها را مورد نقد قرار دهد و به چالش بکشاند. اما ما آنها را نقد میکنیم. برای مثال یک مورد در سالهای گذشته داشتهایم که نظریهٔ سلسله مراتب نیازهای مزلو را که از نظریات مشهور غربی است و سالهاست در کتب مختلف تدریس میشود، یکی از اساتید با نوشتن مقالهای نقد و تحلیل کرده بود. برگزاری جلسات نقد نظریه شرایط خاصی دارد و داوران مخالف و موافق باید در جلسه حضور داشته باشند و صحبت کنند و فردی که نقد دارد، نقد خود را بیان کند. خوشبختانه این فعالیت با استقبال بسیار خوبی از سوی اساتید مواجه شده است و سازمان بسیج اساتید میتواند در این حوزه پیشتاز باشد.
تفاوت عملکرد سازمان بسیج اساتید با معاونت علمی سپاه پاسداران چیست؟
در سپاه معاونت دانش و پژوهش داریم؛ معاونت دانش و پژوهش مسائل داخلی سپاه پاسداران و تحقیقات، پژوهشها و موضوعاتی که مرتبط با مجموعهٔ سپاه است را دنبال میکند اما موضوعات دنبال شده توسط مجموعهٔ بسیج اساتید بهصورت عام است و مسائل کشوری را دنبال میکند. البته ما یک سازمان بسیج علمی-پژوهشی نیز داریم. در این مجموعه نیز بسیجیانی که در حوزهٔ علمی فعالیت میکنند مورد حمایت و پوشش قرار میگیرند و در رابطه با اعتباراتی که نیاز است به طرحهای علمی داده شود و از آنها حمایت شود، فعالیت میشود و یا با معرفی شدن این طرحها به تهران و انجام فعالیت در این حوزه، از نخبگان بسیجی حمایت میشود.
ارتباط بسیج اساتید با بسیج دانشجویان به چه صورت است؟
بسیج دانشجویی تشکیلاتی مستقل از بسیج اساتید است، اما برنامههای همافزایی این دو قشر در مجموعهٔ ما وجود دارد که بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و بسیج اساتید، مرجع فکری و هدایت تشکیلات در دانشگاه است.
در حوزههای مربوط به مسائل صنفی اساتید نیز ورود می کنید؟ چون گاهی ممکن است مشکلاتی پیش بیاید که مسائل صنفی و موضوعی اساتید باعث شده باشد در برخی دانشگاهها چالشهایی بهوجود بیاید و بهصورت جدی حاشیهسازیهایی شده است. سازمان بسیج اساتید از نظر صنفی روی مسائل اساتید ورود دارد یا خیر؟
ما برنامههایی که به هر نوع مرتبط با نظام و انقلاب باشند را دنبال میکنیم و مسائل ریز را انجمن صنفی اساتید دانشگاه دنبال میکند. برای مثال بحث تأمین مسکن یکی از مسائلی است که در این رابطه ورود شده است. در سالهای گذشته زمینی خریداری شده است که بتوانند برای اساتید مسکن تهیه کنند، اما از آنجا که متأسفانه کارهای شورایی در مملکت ما خوب جا نیفتاده است، این هم به همان آفت بقیهٔ اصناف گرفتار شده است، یعنی در دورههای مختلف اساتید گوناگون عضو این انجمن صنفی اساتید میشوند و همه میخواهند برای این قطعه زمین خریداری شده کاری کنند که متأسفانه ده سال است درگیر این جریان هستند و پیشرفت قابل توجهی نداشته است. اما در حالت کلی مجموعهٔ ما ضمن کمک به حل مشکلات استان و ارائهٔ راهکارهای گوناگون در این زمینهها، از اساتید حمایت کرده و دغدغههای آنان را مدنظر قرار میدهد.
انتهای پیام/خ