اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

فرهنگ  /  غرب از نگاه غرب

شباهت های آمریکا با واپسین سال های شوروی

در آمریکا واکنش ترامپ نسبت به اعتراضات کشوری علیه نژادپرستی، سبعیت پلیس و نابرابری، شکاف نژادی تاریخی کشور را بیش از پیش تعمیق کرده است و همچون جایگاه لنین در زمان فروپاشی امپراتوری شوروی، جایگاه رهبران کنفدراسیون درست مثل هر جای دیگری در حال سقوط است.

شباهت های آمریکا با واپسین سال های شوروی

گروه غرب از نگاه غرب خبرگزاری فارس: اتحاد جماهیر شوروی زمینه مساعدی برای ساختن جوک های سیاسی بود که مثل کمدی های آخر شبی که در ایالات متحده وجود دارد، فضای فرهنگی غالب در این کشور به شمار می رفت. بر اساس داستانی که خیلی ها شنیده اند، یک بار مرد جوانی در میدان سرخ فریاد می زند رهبر زهوار دررفته شوروی لئونید برژنف یک احمق است،اما در نتیجه این کار به 25 سال و شش ماه زندان محکوم شد؛ شش ماه به دلیل اهانت به رئیس صدر عالی شوروی و 25 سال به خاطر افشای اسرار دولتی حکومتی!
واکنش خشمگینانه دولت ترامپ نسبت به انتشار کتاب جدید جان بولتون مشاور سابق امنیت ملی، از نسخه مشابهی دنباله روی کرده است. این کتاب خطرناک قلمداد شده، نه چندان از بابت اهانت هایی که به دونالد ترامپ کرده، بلکه به دلیل افشا کردن این مسئله که رئیس جمهور فردی عمیقا «فاقد صلاحیت» و «به شکل حیرت انگیزی بی اطلاع» است. اگر این مسئله قبلا مشهود نبود، اکنون کل جهان می داند که آمریکا فاقد هر گونه جهت گیری راهبردی یا رهبری اجرایی منسجمی است.

در واقع بسیاری از جنبه های «سال وحشتناکی» که در آن به سر می بریم یادآور سال های واپسین اتحاد جماهیر شوروی است که با  تشدید کشمکش های اجتماعی و سیاسی آغاز شده بود. در مورد شوروی رقابت های نژادی مدت ها سرکوب شده و امید ها و آرزوهای ملی رقیب به سرعت چون حباب به سطح آمدند و کل کشور را به سمت خشونت، فرقه بندی و از هم پاشیدن سوق دادند. در آمریکا واکنش ترامپ نسبت به اعتراضات کشوری علیه نژادپرستی، سبعیت پلیس و نابرابری، شکاف نژادی تاریخی کشور را بیش از پیش تعمیق کرده است و همچون جایگاه لنین در زمان فروپاشی امپراتوری شوروی، جایگاه رهبران کنفدراسیون  درست مثل هر جای دیگری در حال سقوط است.
یک شباهت دیگر به اقتصاد مربوط می شود. اتحاد جماهیر شوروی  دارای یک تشکیلات بزرگ و پیچیده برنامه ریزی و تخصیص منابع بود که تحصیل کرده ترین افراد جامعه را به خود جلب می کرد، فقط برای اینکه نامولدترین و گهگاه مخرب ترین وظایف را به آنها واگذار کند. ایالات متحده وال استریت را دارد. قطعا بخش وسیع خدمات مالی آمریکا معادل گوزپلن (کمیسیون برنامه ریزی دولتی شوروی) نیست، ولی مکررا به جای خلق ارزش، آن را استخراج می کند و از این رو به ناگزیر به بخشی از هر گفتمانی درمورد تخصیص منابع تبدیل می شود.
 تا لحظه فروپاشی سیستم شوروی، تعداد بسیار اندکی فکر می کردند که چنین اتفاقی واقعا می تواند رخ دهد. در ارزیابی وضعیت سیستم آمریکا مهم است به خاطر داشته باشیم که اقتصاددانان در کار پیش بینی، عملکرد خوبی ندارند. کل این حوزه کاری به تخمین و براورد وضعیت های کنونی بر اساس این فرض متکی است که بنیان های اصلی چیزی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد که تغییر نخواهند کرد. اقتصاددانان خوب می دانند که این یک فرض غیرواقع گرایانه و پوچ است و کار آنها با پوشاندن تشخیص های خود در زبانی سری مرموز و دست و پا شکسته، اغلب با کار الهیون قرون وسطایی برابری می کند. انسان لازم نیست زبان لاتین بداند تا به معنای «بقیه چیزها معادلند» به عنوان گزاره پیش بینی های یک نفر متوسل شود.
با توجه به این رویه استاندارد، ما باید توجه دقیقی به پیش بینی های دیرینه غیرملموسی کنیم که عملا فاقد شواهد لازم هستند. در اواخر دهه 1960 رابرت ای. موندل اقتصاددان سه پیش بینی را مطرح کرد: اینکه اتحاد جماهیر شوروی تجزیه خواهد شد؛ اینکه اروپا پول واحدی را قبول خواهد کرد؛ و اینکه دلار جایگاه خود را به عنوان پول بین المللی غالب حفظ خواهد کرد. با توجه به اینکه سیستم استاندارد طلا کمی پس از آن دچار فروپاشی شد و جرقه کاهش ارزش دلار را زد، اتفاقاتی شبیه این پیش بینی هایی دیوانه وار به نظر می رسیدند، اما ثابت شد که موندل در هر سه مورد حق داشته است.

اما شرایطی که دلار هژمونی دیرینه خود را به آن مدیون است اکنون در حال تغییر است. همه گیری کووید19 در حال  به عقب راندن جهانی سازی است. در حالی که  تحرک بین مرزی انسان ها و کالاها کاهش یافته، اطلاعات به شکلی که تا پیش از این هیچ گاه سابقه نداشته در حال جریان یافتن است و به اقتصادی که هرچه می گذرد بی وزن تر می شود  دامن می زند.
بعلاوه در طول سه سال و نیم گذشته دولت ترامپ واکنشی تدریجی را علیه استفاده تسلیحاتی از دلار برای اهداف سیاسی موجب شده است. تحریم های مالی و ثانویه وقتی علیه بازیگران کوچک، بد و منزوی نظیر کره شمالی به کار گرفته می شوند، در شکل اولیه خود به شدت موثر بوده اند. ولی ثابت شده که به کارگیری گسترده تر آنها علیه ایران، روسیه و شرکت های چینی کارآمد نبوده است . نه تنها روسیه و چین بلکه اروپا نیز به سرعت گام هایی را برای طراحی مکانیسم های جایگزینی برای پرداخت ها و تسویه حساب های بین المللی برداشته اند.
سیستم های پرداخت دیجیتال غیر دولتی نیز  به سرعت در حال توسعه هستند، به خصوص در مکان هایی که در آنها دولت ضعیف، غیرقابل اعتماد یا در غیر این صورت فاقد اعتبار است. انقلاب در پرداخت ها احتمالا در کشورهای فقیر نظیر کشورهای آفریقایی یا برخی از جمهوری های سابق شوروی سریع تر رخ خواهند داد. فناوری های دیجیتال جدید همین الان نیز شیوه هایی را برای  دور شدن از فقر و زیرتوسعه نهادی به سمت پیچیدگی نهادی و شانس نوآوری و رفاه در اختیار آنها گذاشته اند.
مرکزیت دیرینه دلار، بازتاب تقاضای جهانی برای یک دارایی عمیق، سیال و امن بوده است. اما این وضعیت وقتی دارایی های امن جایگزین ظهور پیدا کنند ناپدید خواهد شد، به خصوص اگر ارائه دهندگان غیردولتی پشتیبان آنها باشند. تا این نقطه سلطه طولانی دلار بر سیستم مالی بین المللی بستگی به حفظ ثبات اقتصادی، حفظ اعتبار مالی و باز بودن فرهنگی آمریکا بستگی داشته است. اکنون که ناکارآمدی های سیستم آمریکا در حال عریان شدن است، بقیه جهان ممکن است شروع به زیر سئوال بردن رقابت اساسی و کارآمدی دولتی آن کنند.
بحران کووید19 یکی از این موارد است.از نظر تعداد موارد افراد مبتلا و مرگ و میرها، کارآمدی مهار ویروس آمریکا به نسبت اکثر کشورهای دیگر – و تمام کشورهای توسعه یافته دیگر- به شدت ضعیف عمل کرده است. آمریکا در دوران ریاست جمهوری پرزیدنت دونالد ترامپ به یک مایه شرمساری بین المللی تبدیل شده است.
در چنین شرایطی دلار در شرایطی نخواهد بود که به اندازه گذشته در سطح جهانی خریداری شود و این وضعیت ممکن است کم کم شبیه روبل قدیم شوروی به نظر آید، حتی اگر تغییری اساسی در رهبری و راهبرد رخ دهد. چرا که میخائیل گورباچف بلافاصله جانشین برژنف نشد و تا زمانی که او به قدرت برسد و پروستاریکا را اعلام کند، دیگر خیلی دیر شده بود. این بیماری علاج ناپذیر شده بود.
نویسنده: هارولد جیمز (Harold James) استاد تاریخ و امور بین الملل در دانشگاه پرینستون
منبع: https://b2n.ir/585172

انتهای پیام. 

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول