ضعف محتوا در آموزش مجازی را جدی بگیریم

سیما میربخش عضو کارگروه پایش انجمن سواد رسانه ای ایران، در گفت و گو با خبرنگار رسانه خبرگزاری فارس، با اشاره به فرصت ها و چالش های کرونا و آموزش مجازی، اظهار داشت: موضوع جایگزینی آموزش مجازی با آموزش رسمی سنتی، سالهاست که در کشورهای مختلف با رویکرد نوین آموزش مطرح شده است. برخی کشورها آموزش های مجازی را در بخش هایی جایگزین و در بخش هایی به شکل مکمل آموزش رسمی سنتی قرار داده اند. 

وی ادامه داد: در ایران، این بحث به شکل شعارگونه مطرح شده بود، اما مسئولان نگرش جدی نسبت به این مسأله نداشتند تا اینکه این اجبار خوشبختانه یا متأسفانه در اثر کرونا شکل گرفت و فضای مجازی به عنوان تنها راه ارتباطی بین اساتید، دانش آموزان و دانش جویان انتخاب شد.

عضو کارگروه پایش انجمن سواد رسانه ای ایران تصریح کرد: پاندمی کرونا فرصتی را ایجاد کرد تا بتوانیم نقاط ضعف و اشکالات عمده و موقعیت فعلی خود را بسنجیم و برای حرکت در مسیری جدید برنامه ریزی های جدی داشته باشیم.

وی بیان کرد: در بحث آموزش مجازی سه عنصر تعیین کننده داریم که می توان به ارتباطات راه دور Telecommunication، شبکه سازی Networking و محتوا   Content اشاره کرد. 

میربخش اظهار داشت: آمار نشان می دهد 80 درصد مردم ایران، به اینترنت دسترسی دارند و تصور می شود که اغلب دانشجویان و بالای 50 درصد دانش آموزان از امکانات موبایل بهره مند هستند. این آمار بیانگر این است که در مقایسه با میانگین دنیا وضعیت خیلی بدی نداریم، اما باید به این نکته توجه کرد که علاوه بر پهنای باند مسائل دیگر را در نظر گرفت.

وی ادامه داد: برای مثال چند درصد از این افراد از اینترنت خانگی  و یا از اینترنت موبایل استفاده می کنند؟  کیفیت اینترنت خانگی بالاتر است یا اینترنت موبایل؟ فرض بر اینکه زیر ساخت ها مناسب است، اما فرد مصرف کننده از مودم ضعیف و قدیمی استفاده می کند و در توان اقتصادی او نیست تا دستگاه جدیدتری را تهیه کند و نمی تواند از زیرساخت مهیا شده استفاده بهینه کند؟ آیا  افراد در خرید ترافیک اینترنت با مشکل روبرو می شوند یا خیر؟ و چه تمهیداتی برای حل این مشکل در نظر گرفته شده؟در ضمن چه تعداد از این افراد به تلفن همراه هوشمند دسترسی دارند؟

این پژوهشگر تصریح کرد: مشکل بعد در حوزه آموزش مجازی پاسخگو نبودن شبکه های اجتماعی داخلی است. در اپ ها و شبکه های مجازی از واتس آپ تا تلگرام و اینستاگرام و ایمو این امکان را دارند که کلاس های مجازی به فضای کلاسیک آموزشی تبدیل شود و حتی تعاملی دو طرفه و چند طرفه ( حتی 15-20) نفر در کلاس شرکت کنند، اما سالهاست با صرف هزینه های سنگین گروهی سعی در به راه اندازی شبکه های داخلی مثل بیستون، گپ، سروش، بله و..کرده اند که نشان داد عملا  حتی برای حدود 50 هزار یوزر پاسخ درستی نمی دهد و با شکست مواجه شد و به ناچار از بسترهای دیگر استفاده شده است.

وی بیان کرد: اکثر کلاس های آموزشی در شبکه های اجتماعی خارجی تشکیل شده و می شود، اما در اینجا با مشکل  دیگر پیش می آید آن استفاده از فیلترشکن ها است و نبود آشنایی دانش آموزان و دانشجویان با بحث سواد رسانه ای و اینکه همواره نظام آموزش و پرورش ما دیدگاه محافظت گرایانه داشته تا توانمند سازی دانش آموزان و همه این مسائل دغدغه ای برای خانواده ها شده است و اگر مجددا شرایط امنیتی کشور به سمت قطع اینترنت و یا اعمال مقررات شدیدتر برای استفاده از شبکه های اجتماعی خارجی برود چه باید کرد؟

عضو کارگروه پایش انجمن سواد رسانه ای ایران تصریح کرد: عنصر سوم محتوا است که ما در این بخش ضعف شدیدی داریم و بخاطر نداشتن محتوا رو به استفاده از اطلاعات کم ارزش می پردازیم. از عوامل تأثیرگذار در تواید محتوا بهره گیری از اساتید برجسته و نخبگان است و می باید فضای مناسب و امن برای آنها محیا شود.

وی بیان کرد: تولید محتوای خوب یکی از مهمترین و پرهزینه ترین مراحل آموزش مجازی است. بدین منظور باید مفاهیم کتاب یا درس با استفاده از ابزارهای الکترونیک  به حالت دیجیتالی درآید و علاوه بر متن ، عکس، انیمیشن، فیلم و صوت اضافه شود. این محتوا ها باید قابلیت تعاملی بودن نیز داشته باشند. پس این محتواها، می باید از کیفیت بالا و قابلیت استفاده مجدد و انتقال بین محیط های نرم افزاری را داشته باشد.

این پژوهشگر تصریح کرد: از فرصت هایی که آموزش مجازی ایجاد کرده می توان به مواردی همچون نیاز نداشتن به حضور فیزیکی استاد و دانشجو، وابسته نبودن کلاس درس به زمان خاص و قابلیت تکرار، کیفیت بالاتر ارایه دروس  با تدریس در محیط چند رسانه ای، پشتیبانی از تعداد زیادتر دانشجو در یک درس، سهولت در دسترسی دانشجویان به اطلاعات، دسترسی سریع در کمترین زمان، این نوع آموزش، دانشجو محور است و نه استاد محور، حذف خطر ابتلاء به بیماری کرونا، وضعیت بد اب و هوایی و آلودگی هوا و استفاده از اساتید مختلف در سطح کشور اشاره کرد.

میربخش در پایان اظهار داشت: در شرایط فعلی که کرونا مدتها مهمان ماست، شکل نوین آموزش را تجربه کردیم؛ بنابراین برای ارتقاء و استفاده حداکثری می باید موانع زیر ساختی و دسترسی به شبکه های پیام رسان خارجی سهل تر شود.  

انتهای پیام/