به گزارش خبرگزاری فارس، محمد شیخان، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی طی یادداشتی نوشت: پایگاه اینترنتی شورای روابط خارجی آمریکا اخیرا به بررسی افزایش سطح بیسابقه تنش میان چین و ایالات متحده آمریکا در دریای چین جنوبی پرداخته است.
این گزارش در ابتدا مینویسد: تنشها میان ایالات متحده و چین در دو ماه گذشته در دریای چین جنوبی افزایش یافته است، زیر هر دو کشور عملیات نظامی خود را در آبهای مورد نظر افزایش می دهند.
این تغییر و تحولات به یک روند نگران کننده اشاره میکنند. خطر درگیری نظامی در دریای چین جنوبی میان ایالات متحده و چین، میتواند در هجده ماه آینده به میزان قابل توجهی افزایش یابد.
دو کشور منافع متضاد جدی دارند که می تواند بحران و درگیری ایجاد کند. پکن بخش اعظم دریای چین جنوبی را، در زمره قلمرو غیرقابل تفکیک خود میداند و اعمال حاکمیت بر این منطقه، یک مولفه اصلی در رویای چینی شی جین پینگ است.
از طرفی، آمریکا برای جلوگیری از توسعهطلبی چینی، اداوم تعهدات اتحادش و جلوگیری از تحرکات چین در هند و اقیانوس آرام، نیاز دارد تا این آبراهها آزاد بمانند. تا به امروز تا حد زیادی از درگیری اجتناب شده است. زیرا چین در درجه اول از اقدامات اجباری اقتصادی و دیپلماتیک برای گسترش و تحکیم کنترل خود بر دریای چین جنوبی استفاده کرده است.
با این حال، در ماههای اخیر چین برای پیشبرد ادعاهای خود، بیشتر به ابزارهای نظامی اعتماد کرد. در ماه فوریه (بهمن – اسفند ۱۳۹۸)، گزارشی از فیلیپین منتشر شد، مبنی بر اینکه یک کشتی نیروی دریایی چین، رادار کنترل آتش خود را بر روی یک کشتی نیروی دریایی فیلپیین در جزایر اسپارتلی، متمرکز کرد.
در ماه مارس (فروردین ۱۳۹۹)، چین دو ایستگاه تحقیقاتی جدید در جزایر اسپارتلی افتتاح کرد. این امکانات همچنین به سلیوهای دفاعی و باند فرودگاهی مجهز شده است. در ماه آوریل، پکن تلاش کرد تا با ایجاد دو منطقه جدید شهری، ادعاهای دریایی خود را در دریای چین جنوبی تقویت کند. به طور کلی ارتش چین در حال افزایش فعالیتهای خود، از جمله گشتهای دریایی در این آبها است.
ایالات متحده به نوبه خود بیکار نبوده است. هواپیماهای ایالات متحده از ابتدای سال ۲۰۲۰ تاکنون سی پرواز را بر فراز آبهای نزدیک چین انجام داده اند. از جمله این موارد میتوان به عملیات پرواز در دریای چین جنوبی که در اواسط آوریل انجام شد، اشاره کرد.
نیروی دریایی آمریکا فعالیت خود را به طور گستردهای انجام داده و چهار عملیات ناوبری آزاد از ماه ژانویه ۲۰۲۰ در دریای چین جنوبی اجرا کرده است، در حالی که در سال ۲۰۱۹ مجموعا هشت مورد انجام شد. با توجه به اعتماد چین به ابزارهای نظامی برای دستیابی به اهداف راهبردی و همچنین افزایش تمرینات نظامی آمریکا، خطر درگیری نظامی نیز وجود دارد.
در جدیدترین تحول، به تازگی آمریکا و چین همزمان با یکدیگر اقدام به برگزاری رزمایش در دریای چین جنوبی کردهاند. بر این اساس دو ناو هواپیما بر یو اس اس نیمیتز و یو اس اس رونالد ریگان در برگزاری این رزمایش مشارکت داشتهاند. در همین حال پیشتر پکن هم اعلام کرده بود از اول ماه ژوئیه یک رزمایش پنج روزه در نزدیکی مجمع الجزایر پاراسل برگزار میکند که با انتقاد آمریکا مواجه گردید.
حال باید اینطور نتیجه‌گیری کرد که دولت آمریکا از سال ۲۰۱۱ تاکنون، با درک قدرتیابی نظامی و اقتصادی چین در منطقه شرق آسیا، توجه خود را به این منطقه معطوف کرده و اصطلاحا سیاست چرخش به شرق را در دستور کار خود قرار داده است. از جمله مولفههای این سیاست میتوان به افزایش ناوگان دریایی آمریکا در دریای چین جنوبی، افزایش همکاریهای نظامی با تایوان و فروش تسلیحات پیشرفته مانند جنگنده اف ۳۵ به ژاپن، سنگاپور و کره جنوبی اشاره کرد.
چین در مقابل با درک اهداف آمریکا از سیاست چرخش به شرق و به موازات افزایش قدرت اقتصادی خویش، به دنبال این است که سیاست رادیکالتری را در منطقه خارج نزدیک خود، یعنی دریای چین جنوبی به کار ببندد. این منطقه علاوه بر اینکه به دلیل دارا بودن منابع غنی انرژی حائز اهمیت اقتصادی فراوانی برای چین است، دارای وجه سوقالجیشی هم میباشد.
لذا چین به دنبال این است که دریای چین جنوبی را، به عنوان آبهای سرزمینی خود قلمداد نموده تا علاوه بر اینکه مانع از عبور و مرور ناوگان نیروی دریایی آمریکا در این آبراه شود، دست همسایگانش را هم از این منطقه، جزایر و منابع غنی آن، کوتاه نماید. اما در مقابل آمریکا معتقد است که این دریا یک آبراه بینالمللی است و همه کشورها حق عبور و مرور آزادانه در آن را دارا می باشند. چراکه آمریکا برای اجرای سیاست چرخش به شرق خود، نیاز مبرمی به بینالمللی تلقی شدن این آبراه دارد و در صورت تثبیت داعیه مالکیت چین بر این دریا، سیاست آمریکا تا حدود بسیار زیادی از حیز انتفاع ساقط خواهد شد.
وضعیت روابط چین و آمریکا طی ماههای اخیر از رقابت استراتژیک توام با همکاری، به رابطه تخاصم‌آمیز تغییر جهت داده است. اتهام زنی مکرر طرفین بر سر تقصیر شیوع کرونا و تحرکات متقابل آنان در منطقه شرق آسیا، این احتمال را به وجود آورده که هر آینه برخورد نظامی میان این دو قدرت بزرگ جهانی صورت بپذیرد و ممکن است این پیشب‌ینی ظرف هجده ماه آینده محقق شود. مگر آنکه در آینده نزدیک، تحولاتی اتفاق بیافتد که دو طرف به سمت تنش زدایی حرکت نمایند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
