جعفر مهراد موسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس،گفت: وقتی نخستین برنامه پنج ساله چین در سال ۱۹۵۳ به اجرا گذاشته شد در این کشور خبری از علوم و فناوری‌های نوین نبود. در حالیکه اکنون این کشور دو ماه پیش یعنی در ماه مه ۲۰۲۰، یعنی درست در سال پایانی سیزدهمین برنامه پنجساله موفق شده است تا حامل راکت Long March-B5 را روانه فضا کند. رشد سریع علم و فناوری در برنامه‌های پنج ساله سیزده‌گانه چین حیرت آور و غیر قابل تصور است.
* تبدیل اقتصاد چین از کشاورزی به فناوری
وی افزود: دومین هدف نخستین برنامه پنج ساله چین (۱۹۵۷-۱۹۵۳) تبدیل اقتصاد این کشور از کشاورزی به فناوری را هدف گذاری کرده بود. نخستین برنامه بلند مدت چین پیرامون علم و فناوری در سال ۱۹۵۶ به شکل یک برنامه ملی دوازده ساله ( ۱۹۹۷-۱۹۵۶) منتشر شد که در آن فصول برنامه‌های توسعه علم و فناوری به تفصیل تشریح شده است. از آن تاریخ به بعد، برنامه‌های علم و فناوری چین در قالب طرح‌های کوتاه مدت و بلند مدت اما در مقیاس‌های بزرگ مانند افتتاح کارخانه اتومبیل‌سازی شماره یک چانک چونگ، تولید نخستین هواپیمای چینی با عنوان CJ5 و نخستین رآکتور آب سنگین پیشرفت های قابل توجهی را تجربه کرده است.
موسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری اضافه کرد: در ماه مارس ۱۹۷۸ یعنی در سومین برنامه پنجساله چین (۱۹۸۹-۱۹۷۶) بیش از ۶۰۰۰ هیات و نمایندگی در کنفرانس ملی علم شرکت کردند. در این کنفرانس، یک رشته از مسایل بسیار با اهمیت این کشور مطرح و در آن فصول توسعه علم و فناوری که حاکی از نوسازی جمهوری خلق چین بود، به تصویب رسید.
مهراد گفت: تعداد پیشرفت‌های مهم علم و فناوری در سال ۱۹۷۹ به تنهایی بیشتر از کل میزان پیشرفت‌های دهه قبل بود. در سال ۱۹۹۵چین ضرورت تسریع در توسعه برنامه‌های علم و فناوری را که در واقع دستورالعمل فعالیت علم و فناوری این کشور بود را اعلام و به اجرا گذاشت.
وی افزود: در آخرین سال برنامه پنج ساله نهم (۲۰۰۰-۱۹۹۶) بیش از ۲۹ میلیون نیروی کار فنی و حرفه‌ای در تشکیلات اقتصادی و موسسات سرمایه‌گذاری دولتی مشغول بکار بودند که از این تعداد نزدیک به ۳ میلیون نفر از جمله ۱/۵۶ میلیون دانشمند و مهندس در فعالیت‌های علم و فناوری مشغول بکار بوده‌اند.
* سرمایه‌گذاری بزرگ چین در تحقیق و توسعه
موسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری در ادامه گفت: در اوایل قرن ۲۱، در سطوح توسعه فناوری‌های پیشرفته، چین به طور شگفت‌آوری فاصله خود با کشورهای توسعه یافته جهان را کاهش داد. در این سال‌ها چین سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در تحقیق و توسعه انجام داد که متوسط نرخ سالانه آن بین سال‌های ۱۹۹۲ و ۲۰۱۸ در حدود ۲۹ درصد بود.
مهراد افزود: در برنامه پنج ساله دهم (۲۰۰۵-۲۰۰۱) چین برای نخستین بار به صراحت سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی را اعلام کرد. این رقم در سال ۲۰۰۵ میلادی بیش از ۱/۵ درصد از تولید ناخالص داخلی گزارش شد. در سال ۲۰۱۸ سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی به ۲/۱۸ درصد افزایش یافت که از این حیث بعد از ایالات متحده رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.
وی اضافه کرد: در چین در سال ۲۰۱۸ میلادی ۴/۱۹ میلیون نفر در حوزه تحقیق و توسعه فعالیت می‌کردند که فعالیت این افراد تاثیر مستقیمی بر نوآوری، افزایش سطح و کیفیت زندگی، و پویایی کسب و کار و بازار داشته است. در این سال سهم تحقیق و توسعه از تولید ناخالص داخلی ۲/۲ درصد اعلام شده است.
موسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری گفت: در کانون برنامه پنج ساله سیزدهم چین (۲۰۲۹_۲۰۱۶) نوآوری قرار دارد که رسیدن به کشوری نوآور را در همین سال ۲۰۲۰ هدف گذاری کرده است. بر اساس این برنامه مقرر است چین تا سال ۲۰۳۰ به رهبری بین‌المللی تحول آفرین در نوآوری و تا سال ۲۰۵۰ به یک قدرت بزرگ علمی و فناوری مبدل شود.
مهراد در ادامه افزود: پروانه‌های ثبت اختراع اساس نوآوری است که ارزش اقتصادی بسیار دارند. در سال ۲۰۱۶ در چین بیش از ۱/۱ میلیون درخواست پتنت به ثبت رسیده است که با احتساب این رقم، بعد از ایالات متحده و ژاپن در جایگاه سوم قرار داشت. این کشور در سال ۲۰۱۷ با سه پله ارتقا و با کسب رتبه ۲۲ در فهرست نوآورترین کشورهای جهان قرار گرفت. در سال گذشته، چین در برابر هر ۱۰۰۰۰ نفر جمعیت ۱۳/۲ درخواست اختراع به ثبت رسانده است که نسبت به برنامه پنجساله سیزدهم که رقم ۱۲ درخواست ثبت پتنت را هدف گذرای کرده است پیش افتاده است.
موسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری در پایان گفت: افزون بر آن، در سال ۲۰۱۹ میلادی چین با درخواست ثبت ۵۸/۹۹۰ اختراع از طریق معاهده همکاری ثبت اختراع زیر نظر سازمان مالکیت معنوی، موقعیت خود را نسبت به امریکا که تنها ۵۷/۸۴۰ درخواست ثبت پتنت داشت مستحکم تر کرد. این موقعیت از سال ۱۹۷۸ که معاهده همکاری ثبت اختراع عملیاتی شد در دست ایالات متحده آمریکا بود.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
