گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، اهمیت تجهیزات پزشکی و پیشرفت روزافزون فن آوری‌های مرتبط و تأثیر اساسی آن در نظام سلامت کاملاً مشخص و مشهود است بطوری که امروزه دستاورد متخصصین علوم پزشکی مرهون بکارگیری این فن آوری در پیشگیری، تشخیص، تسکین و درمان بیماری‌ها است.
همچنین از نقطه نظر اقتصاد درمان، تجهیزات پزشکی نیز جایگاه ویژه‌ای داشته و بخش عمده‌ای از سرمایه مراکز درمانی و موسسات پزشکی صرف تجهیز، نگهداشت و نوسازی تجهیزات پزشکی می‌شود. انتخاب و تخصیص تجهیزات پزشکی باید متناسب و منطبق با نیازهای واقعی مراکز درمانی، اهداف کلینیکی، نیروی انسانی لازم و شرایط مورد نیاز برای تأمین ایمنی باشد.
از این رو گفت‌‌وگویی با پیمان بخشنده نژاد مدیرعامل شرکت زیست تجهیز دانش‌پویا داشتیم؛ وی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد بیومکانیک از دانشگاه صنعتی شریف است. این شرکت با تکیه بر دانش فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های معتبر به طراحی و توسعه تجهیزات پزشکی پرداخته است و با توجه به اینکه تهیه اغلب تجهیزات پزشکی کشور از طریق واردات انجام می‌شود موفق شده با تولید دستگاههای پزشکی در حوزه تجهیزات تنفسی بیمارستانی کمک بزرگی به جامعه درمانی کشور کند.
فارس: درباره چگونگی و شروع فعالیت‌تان برایمان بگویید.
بخشنده نژاد: شرکت زیست تجهیز پویا در ابتدای امر زیست تجهیز شریف بود به طوری که ما در مرکز رشد دانشگاه صنعتی شریف یک هسته فناور تشکیل دادیم و به فراخور تغییراتی که در شرکت وجود داشت تغییراتی در تیم ما بوجود آمد.
البته ماهیت دانشجوی دانشگاه شریف بودن این است که دانشجو تمایل دارد هر چه سریع‌تر برای ادامه تحصیل به خارج از کشور برود. اما ما درصدد بودیم کسب‌وکاری در کشور راه‌اندازی کنیم که پایه‌هایش در سال ۹۳ چیده شد و برای به نتیجه رسیدن باید تیم تخصصی تشکیل می‌دادیم که متاسفانه تیم ما در دو مرحله به نتیجه نرسید، اما در مرحله سوم با خواست خداوند و همت بچه‌های تیم نتیجه گرفتیم و موفق به تولید محصول و جذب سرمایه شدیم که باعث رشد و شکوفایی شرکت شد که به این ترتیب شرکت زیست تجهیز سال ۹۳ از مرکز رشد دانشگاه شریف قدم‌های اولیه را برداشت و با جذب سرمایه به موفقیت‌های بزرگتری دست یافت.
فارس: در چه حوزه‌ای فعالیت می‌کنید؟
بخشنده نژاد: تخصص و فعالیت اصلی شرکت ما حوزه تجهیزات پزشکی در بخش ریه است. تمام دستگاههای تولیدی زیست تجهیز در این بخش فعال هستند. نخستین محصول تولیدی ما دستگاه اکسیژن ساز خانگی است که مراحل تحقیق و توسعه آن در سال ۹۳ آغاز و سال ۹۵ مجوز نهایی را از وزارت بهداشت اخذ کرد.
فارس: چند نفر در این شرکت فعالیت می‌کنند؟
بخشنده نژاد: زیست تجهیز از سه بخش تولید، فروش و تحقیق و توسعه تشکیل شده است. ما سال ۹۳، دو نفر بودیم که شرکت را راه‌اندازی کردیم که در حال حاضر ۵۰ نفر نیروی متخصص مهندسی در این مجموعه فعالیت می‌کنند.
نقطه طلایی شرکت بخش تحقیق و توسعه است که تیم بسیار قوی از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌هایی همچون صنعتی شریف امیرکبیر و تهران است که تک تک این افراد دلسوز کشور هستند و پتانسیل این را داشتند که در کشورهای خارجی تحصیل کنند اما همچنان ماندند تا اتفاقات خوب برای کشور رقم بزنند.
فارس: از تولیدات اصلی زیست تجهیز برایمان بگویید.
بخشنده نژاد: اکسیژنساز خانگی تولید میکنیم که جایگزین کپسول اکسیژن است به طوری که این دستگاه اکسیژن را از هوا میگیرد و به بیمار می‌رساند.
با توجه به اینکه شروع کار ما سال ۹۳ بود با پشتکاری که داشتیم سال ۹۵ به مرحله تولید دست یافتیم. البته در این سال ما وابستگی بسیاری به واردات داشتیم به طوری که بسیاری از قطعات را از خارج از کشور خریداری می‌کردیم اما خدا را شکر امروز که سال ۹۹ است کمتر از ۱۰ درصد از دستگاه‌هایمان وارداتی است و در ساخت قطعات خوکفا شده‌ایم که اتفاقی بزرگی است.
اگر بخواهیم از لحاظ ارزی حساب کنیم یک دستگاه اکسیژنساز حداقل ۳۰۰ دلار است و در حال حاضر فقط ۳۰ دلار از قطعات محصولات ما وارداتی است و مابقی در کشور تولید و به دست مشتری می‌رسد.
بعد از اینکه دستگاه اکسیژنساز خانگی را به عنوان اولین محصول تولید و روانه بازار کردیم تیم تحقیق و توسعه دست از فعالیت برنداشت و به سرعت دستگاه دیگری به نام بای پپ (فشار مثبت دوسطحی) تولید کردیم که این دستگاه برای بیماران ریوی حاد مورد استفاده قرار میگیرد. به طوری که نباید جداره‌های ریه این بیماران به هم بچسبد و ما از دو فشار استفاده میکنیم برای اینکه بتوانیم همیشه یک حجم هوا را داخل ریه این بیماران نگاه می‌داریم تا زمانی که ریه خوب شود.
البته مراحل تولید بای‌پپ را سال ۹۶ شروع کردیم و درنهایت سال ۹۷ موفق به دریافت مجوز تولید شدیم. درمورد این محصول در زمینه سنسورهای هایتک وابستگی شدیدی به واردات داشتیم به طوری که اکثر سنسورهای مورد استفاده این محصول آمریکایی بودند و ما در تامین آن مشکل داشیم؛ حتی زمانی که ما یک سنسور را خریداری می‌کردیم مجبور بودیم از طریق ۴ کشور این محصول را به صورت گردشی وارد کشور کنیم که دیگر هیچ اثری از آن نمی‌ماند تا بتوانیم این دستگاه را تولید کنیم.
در ۳ ماهه آخر سال ۹۸ و چند ماهی که از سال ۹۹ گذشته تیم تحقیق توسعه با پشتکار و یاری خدا موفق به بومی‌سازی و تولید این محصول در کشور شد. در حال حاضر بای‌پپ هم مانند اکسیژنساز الگوریتم و قطعات بومی دارد و به تولیدی رسیده که می‌توانیم در دنیا سرمان را بالا بگیریم و بگوییم این محصول تولید ایران است و در این بخش وابستگی به تحریم‌ها نداریم.
در بخش اکسیژنساز بخش دلاری به تحریم‌ها وابسته است ولی در بخش بای‌پپ به هیچ عنوان به تحریم‌ها وابسته نیستیم و محصول داخل کشور تولید می‌شود.
فارس: تولیدتان روزانه چه تعداد است؟
بخشنده نژاد: اگر بخواهیم میانگین سال ۹۸ را در نظر بگیریم شاید برای دستگاه اکسیژنساز روزی ۱۰ تا ۱۵ عدد تولید داشتیم و برای بای پپ به طور میانگین روزانه ۳ عدد. اما با توجه به اینکه این محصولات در بخش تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرند تیم ما در ماه‌های اولیه شروع ویروس کرونا فعالیت خود را به سه شیفته کرد و تولید را به ۳۰ عدد در روز رساند ولی در این میان با مشکلاتی مواجه شدیم که در حال حاضر روزانه حول و هوش ۲۵ اکسیژنساز و ۱۰ عدد بای‌پپ تولید میکنیم.
فارس: در زمان شیوع کرونا با توجه به تولیداتی که داشتید آیا با وزارت بهداشت نیز قرارداد منعقد کردید؟
بخشنده‌نژاد: دستگاههای ما بیشتر دستگاههای خانگی است ولی با شیوع ویروس کرونا با توجه به اینکه تولیدمان افزایش یافته بود تعداد قابل توجهی دستگاه به هیات امنای ارزی دادیم که تقریباً ۲۵۰ بای پپ بود و به دلیل اینکه ما دستگاه خانگی تولید میکنیم مشتریانمان از جنس افرادی هستند که از بیمارستان مرخص شده‌ند و باید در منزل استراحت کنند. فروش محصولات هم به صورت نمایندگی در استان‌ها است.
فارس: این محصول چند درصد ارزان‌تر از مشابه خارجی است؟
بخشنده نژاد: ما یک برند و شرکت معروف در عرضه ارزان‌ترین دستگاه‌ها موجود در بازار هستیم. دستگاهی در بخش اکسیژنساز داریم حداقل ۴۰ درصد از نمونه‌های خارجی ارزان‌تر است و قیمت بای پپ هم نصف دستگاههای خارجی است.
فارس: آیا مذاکراتی در زمینه صادرات داشته‌اید؟
بخشنده نژاد: قبل از شیوع ویروس کرونا در عراق و روسیه فعالیت‌هایی داشتیم و بعد از آن هم در حوزه بای‌پپ و اکسیژنساز در منطقه ما جزو معدود تولیدکنندگان هستیم که این دستگاه‌ها را تولید میکنیم. با وجود اینکه ترکیه هم تولیدکننده این محصولات است اما در تب و تاب ویروس کرونا کشورهایی از جمله ترک‌ها، عراق و افغانستان از ما درخواست بای پپ و اکسیژنساز دارند. اما با توجه به شرایط کشور، اولویت اصلی ما تامین نیاز کشور است و ترجیح می‌‌دهیم که تولید در کشور بماند تا مردم با مشکل مواجه نشوند ولی مطمئناً بعد از مساعد شدن شرایط صادرات محصولات را آغاز خواهیم کرد.
فارس: مشکلاتی که در واردات برخی قطعات داشتید، در این مورد هم برایمان بفرمایید.
بخشنده نژاد: برای اکسیژنساز فقط یک قطعه وارداتی مورد استفاده قرار میگیرد که زئولیت است که مجبوریم با چند واسطه این زئولیت را از فرانسه خریداری و به کشور وارد کنیم.
چند روز قبل نامه‌ای به دست ما رسید مبنی بر اینکه کشتی ما در بندر کیندائو توسط ناو آمریکایی متوقف شده و معلوم نیست که این بار چه زمانی به دست ما برسد که شوک عجیبی به تیم وارد کرد. به جرات می‌توانم بگویم که این محموله چند میلیاردی می‌توانست هرچه سریع‌تر به خط تولید برسد و روی دستگاه‌ها نصب و در اختیار ۵-۴ هزار بیمار قرار بگیرد اما به یکباره این کشتی به دلیل نامعلومی توسط ناو آمریکایی توقیف شد.
البته کشتیرانی ج.ا.ا نیز نامه‌ای نوشته و بدون هیچ دلیلی عنوان کرده که زمان آزادی این کشتی مشخص نیست و در حال حاضر محموله ما به عنوان یک شرکت کوچک تولیدی از یک کشتی بزرگ شاید بتواند بخش کوچکی از قطره‌ای مقابل دریا باشد.
واقعا با تحریم‌های ظالمانه‌ای مواجه هستیم و اینکه می‌گویند در حوزه دارو و سلامت تحریم وجود ندارد دست نیست؛ دقیقا در همین موارد است که تحریم‌ها اعمال می‌شود. به عنوان مثال اگر ما بخواهیم یخچال و تلویزیون تهیه کنیم مشکلی نیست و به راحتی در بازار پیدا می‌شود اما مواد اولیه تجهیزات پزشکی و دارویی نقطه‌ای است که روی آن دست گذاشته‌اند و به بهانه‌های مختلف کشتی‌ها را بازرسی می‌کنند تا چنین تجهیزاتی به کشور نرسد.
فارس: علاوه بر بای‌پپ و اکسیژنساز محصول دیگری هم دارید؟
بخشنده نژاد: بله؛ گروه تحقیق و توسعه زیست تجهیز نقطه طلایی ما است و تحت هیچ شرایطی بیکار نمی‌ماند. ما رسالتی داریم تا هرچه سریع‌تر سبد محصولات تنفسی را تکمیل کنیم. زمانی که صحبت از سبد محصولات تنفسی است یعنی اینکه یک شرکت بتواند تمام محصولات تنفسی را در لیست تولیدات خود داشته باشد. بخش تحقیق و توسعه ما نیز یک لحظه آرامش ندارد تا این سبد تکمیل شود.
در حال حاضر در حال تولید دستگاهی به نام Tvaps هستیم که پتنتی را هم برای خودمان ثبت کرده‌ایم به طوری که این دستگاه قادر به کنترل حجم ریه است و بعد به سراغ دستگاههای پیشرفته مانند high flow می‌رویم که علمش وجود نداشته و کاملا وابستگی وارداتی به آن داشتیم که لیست این محصولات را در سبدمان قرار داده‌ایم و به سرعت به سمت بومی‌سازی حرکت میکنیم.
فارس: تولید در کشور نیازمند چه حمایت‌هایی است.
بخشنده نژاد: قطعاً نمی‌توان گفت که بدون حمایت می‌توان تولید داشت. به عقیده بنده تولیدکننده همانند یک خردسال است که در جنگل گم شده و با یکسری صدا می‌توان پیدایش کرد.
همانطور که مقام معظم رهبری نام سال‌ها را رونق تولید و جهش تولید گذاشتند و عنوان کردند که اتفاقات بسیار خوبی رخ می‌دهد و بروکراسی‌ها از بین می‌رود، اما همچنان که به گمرک مراجعه میکنیم می‌بینیم که دوباره به نقطه اول برگشته‌ایم و کالا تا یک ماه در گمرک باقی می‌ماند. البته وضعیت وزارت بهداشت هم بهتر از گمرک نیست و برای دریافت یک مجوز تولید باید ۴ ماه در صف انتظار یک کارشناس بمانیم تا کارها را بررسی کند که زمان بسیاری است.
به نظر بنده فردی که جوان و پویا است و تیمی را رهبری می‌کند تنها ضعف تولید را در بروکراسی و کند بودن مراحل اداری می‌بیند. اگر بحث بروکراسی اداری را حل کنیم بزرگترین حمایت را به تولیدکنندگان کرده‌ایم.
در حال حاضر شاهدیم تولیدکنندگان کشورهای خلیج فارس کالاهای خود را ظرف ۵ ساعت از گمرک ترخیص می‌کنند اما در کشور ما ترخیص کالا دو تا سه هفته زمان می‌برد؛ بنابراین اگر نگاهی به روند بروکراسی‌ها در کشور شود قطعا بزرگترین حمایت از تولیدکننده صورت میگیرد.
فارس: با توجه به اینکه در سال جهش تولید هستیم؛ برای این سال چه برنامه‌ای دارد؟
بخشنده نژاد: زیست تجهیز امسال روی ریل خوبی قرار گرفته است. امسال توانستیم یک کارخانه ۱۵۰۰ متری را سریعاً تجهیز و تولیداتمان را افزایش دهیم. تلاش میکنیم دو محصول جدید تا پایان شهریور به خط تولید اضافه کنیم و به نظر بنده سال ۹۹ می‌شود نقطه عطفی برای زیست تجهیز.
فارس: آیا زیر چتر حمایت‌های معاونت علمی و فناوری و صندوق نوآوری و شکوفایی قرار گرفته‌‌اید؟
بخشنده نژاد: بله؛ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی تعاملات بسیار خوبی با ما داشتند به طوری که در زمان شیوع ویروس کرونا از صندوق نوآوری و شکوفایی نزدیک به ۴ میلیارد تومان وام دریافت کردیم البته بماند که برای تامین وثیقه آن چه کشیدیم ولی توانستیم میزان قابل توجهی مواد اولیه برای شرکت تامین کنیم و تولیدات زیست تجهیز را بالا ببریم.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری همراهی خوبی با ما دارد. هر زمان که با مشکلات گمرکی یا اداری مواجه می‌شویم معاونت ما را همراهی و مشکلاتمان را مرتفع کرده است. البته دو ارگان معاونت علمی و صندوق نواوری و شکوفایی در کنار موسسه دانش‌بنیان برکت که رکنی اساسی در بحث استارتاپ‌ها و حمایت از شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان است حمایت‌هایی بسیاری در راستای هدف بزرگ زیست تجهیز انجام داده‌اند.
فارس: با توجه به اینکه کشور در تحریم است تولیدات شما چگونه در غلبه به تحریم‌ها کمک کرده است؟
بخشنده نژاد: من یک مثال می‌زنم؛ ما در بخش تنفسی زمانی تحریم نبودیم و برندهای خوب دنیا می‌توانستند در کشور فعالیت گسترده داشته باشند؛ ولی با شیوع ویروس کرونا شاید برندهای خوب بتوانند به صورت غیررسمی وارد کشور شوند اما با این وجود این شرکت‌ها دیگر محصولی برای صادرات به ایران ندارند و فقط قادر به تامین نیازهای داخلی خود هستند.
خدا را شکر موفق شدیم تولیداتی داشته باشیم و محصولاتی با قیمت مناسب را روانه بازار کنیم تا کشور در این شرایط بحرانی محتاج محصولات خارجی نباشد.
فارس: کلام آخر
بخشنده نژاد: مسؤولان کمی با جوان‌ها رئوف باشند. من در تیم تحقیق و توسعه زیست تجهیز به بولدزر معروف هستم، کسی که مانده تا موانع را از بین ببرد و آرمان شهر خود را بسازد. من با تک تک افرادی که در تیم تحقیق و توسعه زیست تجهیز همکاری می‌کنند ساعت‌ها صحبت کرده‌ام تا در ایران بمانند و کار کنند و به آینده امید داشته باشند که قرار است اتفاقات بسیار خوبی رخ دهد به طوری که اکثر این دوستان به این عشق مانده‌اند و کار می‌کنند. حتی بودند همکارانی که تمام مراحل مهاجرت خود به کشورهای اروپایی را طی کرده بودند اما درنهایت ماندند تا با تلاش و فعالیت بتوانند اتفاقات خوبی در کشور رقم بزنند؛ بنابراین از مسؤلان می‌خواهیم که بیشتر به جوانان بها و میدان دهند تا بتوانند در این عرصه خوش بدرخشند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
