حوزه اجتماعی خبرگزاری فارس؛ سودابه رنجبر: کرونا دل‌خوشی‌ها و حتی نوع دغدغه مردم جهان را قبضه کرده است. این روزها فقط وقتی خیالمان راحت است که تب و بدن‌درد نداشته باشیم یا اگر تب و بدن‌درد داشتیم، حداقل جواب منفی آزمایش تست کرونا «پی سی آر» در دستمان باشد؛ اما بازهم این دل‌خوشی خیلی پایدار نیست.
حالا که زندگی همه ما به جواب تست کرونا گره‌خورده است، بهتر است بدانیم واقعاً در این آزمایشگاه‌ها چه اتفاقی برای نمونه‌های ارسالی ما می‌افتد. یعنی همین‌که ما یک نمونه از مخاط داخل بینی و حلق بدهیم کافی است؟ یعنی نمونه همین مخاطی که به کمک گوش پاک‌کن یا «سواب» بیرون آمده می‌توان عفونت فعال را تشخیص داد؟ راستی چه فرایندی روی همین مخاط ته بینی و حلق ما انجام می‌شود؟ چطور ظرف مدت حداقل ۵ ساعت مشخص می‌شود که ما همین‌الان کرونا داریم یا نه؟
شاید شما بخواهید مثل ما با گوش پاک‌کن آغشته به ته حلق همراه شوید. گوش پاک‌کن ۱۵ سانتی‌متری که معلوم نیست با چه ترفندی و چطور راه خودش را در بینی پیدا می‌کند و تا انتها فرو می‌رود.
حالا قدم‌به‌قدم و ایستگاه به ایستگاه دریکی از آزمایشگاه‌های تشخیصی «پی سی آر» با گوش پاک‌کن خلطی همراه می‌شویم. به امید جواب منفی.
جدیدترین روش تشخیص کووید
آزمایش تشخیصی «پی سی آر» جدیدترین تست تشخیص آزمایشگاهی ویروس کرونا است که نشان می‌دهد بیمار وقت نمونه‌گیری کرونا داشته است یا خیر. این نمونه‌گیری از دستگاه تنفسی فوقانی (مجرای بینی، دهان و حلق) انجام می‌شود. نتیجه مثبت تست به‌احتمال‌قوی نشانه ابتلا به ویروس کووید ۱۹ است و فرد حتماً باید ایزوله شود.
ایستگاه اول با دستور پزشک
در اولین قدم که شخص به آزمایشگاه مراجعه می‌کند بعد از احراز هویت و پذیرش، این فرض وجود دارد که تمام مراجعه‌کنندگان ناقل هستند. پس همه پروتکل‌های بهداشتی را سفت‌وسخت رعایت می‌کنند، تا اینجا مراجعه‌کننده شاهد همه ماجراست و مرتب از پذیرش سؤال می‌کند که تست پی سی آر درد دارد؟ و هرازگاهی تلاش می‌کند که به اتاق نمونه‌گیری سرک بکشد تا بتواند قبل از مواجه با انجام آزمایش، خودش را در آن شرایط مجسم کند؛ اما از لای دری که بازمانده، فقط چهره تکنسین نمونه‌گیر آزمایشگاه را می‌بیند که بالباس‌های محافظ در حال انجام کار است. متوجه می‌شود تا وقتی وارد اتاق نمونه‌گیری نشده هیچ‌چیز برایش روشن نخواهد شد.
ایستگاه دوم، درد ندارد
حالا با برگه پذیرش وارد اتاق نمونه‌گیری می‌شود. متصدی آزمایشگاه زیر گان مخصوص لباس‌های ایزوله را نیز به تن کرده است. این قسمت از آزمایشگاه یکی از خطرناک‌ترین بخش‌های آزمایشگاه است. آزمایش دهنده بعدازاینکه روی صندلی آزمایشگاه جاگیر می‌شود. خیلی دقیق به دست‌های خانم نمونه‌گیر نگاه می‌کند. خانم نمونه‌گیر گوش پاک‌کن حدود ۱۵ سانتی‌متری که به آن «سواب» هم گفته می‌شود ظرف چند ثانیه در بینی فرومی‌برد و حالت چرخشی ایجاد می‌کند و حدود ۱۵ ثانیه در حفره انتهای بینی نگه می‌دارد تا بتواند نمونه کاملی را با گوش پاک‌کن بیرون بکشد.
همین‌طور نمونه‌گیری از ته حلق انجام می‌شود آن‌هم توسط یک گوش پاک‌کن دیگر. گوش پاک‌کن‌ها داخل لوله‌های استریل نگهداری می‌کنند و به‌سرعت در آن‌ها بسته می‌شود تا آلودگی پیدا نکنند. در این شرایط نقل‌قول‌های آزمایش دهنده‌ها بسیار جالب است مرد جوانی می‌گفت: «نمی‌دانم این گوش پاک‌کن کن چطور راه خودش را پیدا می‌کند حس می‌کنم بخشی از خاطرات کودکی من را از داخل مغزم بیرون کشیده و خودش بیشتر از همه به حرف خودش می‌خندد. خانمی بعدازاینکه به دلیل انجام آزمایش اشک از چشمش سرازیر شد توضیح می‌دهد: «اصلاً درد نداشت همیشه دوست داشتم آن بخش از بینی‌ام را بخارانم که حالا به خواسته‌ام رسیدم.» خانم مسنی می‌گوید: «حس عجیبی داشت اما اصلاً درد ندارد نترسید راستش من خیلی واهمه داشتم.»
ایستگاه سوم بخش استخراج نمونه
نمونه‌ها برای اینکه هوازده نشوند داخل یک استوانه بزرگ‌تری قرار می‌گیرند و به بخش استخراج مولکولی فرستاده می‌شوند. ازاینجا به بعد آزمایش دهنده از اتفاقات که برای نمونه‌اش رخ می‌دهد خبر ندارد. به‌محض ورود نمونه‌ها برچسب‌های اسم و کد گزاری هایی که انجام‌شده بار دیگر چک می‌شوند. اغلب کارمندان این بخش کارشناسان ژنتیک و یا کارشناس سلول مولکولی هستند در این آزمایشگاه سه کارشناس هم‌زمان زیر هود (هواکش) کار می‌کنند. بسیار احتیاط می‌کنند طوری که فقط دستانشان در محفظه قرار می‌گیرد تا کمترین خطر و عارضه‌ای برایشان پیش نیاید. در این بخش از آزمایشگاه همه کارشناسان لباس‌های ایزوله پوشیده‌اند و حتی سر و پاهای خود را هم ایزوله کرده‌اند. این بخش یکی از خطرناک‌ترین بخش‌هایی است که در آزمایشگاه وجود دارد طوری که فقط دست‌های کارشناسان داخل جعبه‌های شیشه‌ای قرار دارد که مرتب هواکش در آن کار می‌کند. مرحله جداسازی ژنی نمونه محسوب می‌شود. پروسه استخراج حدود ۴۵ دقیقه طول می‌کشد. البته این زمان ارتباط مستقیم با تعداد نمونه‌هایی دارد که به بخش استخراج فرستاده می‌شود.
جای ماسک و شیلد روی صورت کارشناسان باقی‌مانده است. این روزها آن‌ها بالغ‌بر ۱۲ ساعت کار می‌کنند و به دلیل شرایط سخت شغلی و احتمال ناقل بودنشان کمتر به دیدار خانواده‌های خود می‌روند. «مرضیه حکاک» سوپروایزر شیفت صبح می‌گوید: «در همین آزمایشگاه حدود ۲۰ روز پیش، جواب تست مثبت کرونای خودم را مشاهده کردم. خدا رو شکر خفیف گرفته بودم؛ اما بیشتر نگرانی‌ام این بود که همکارانم را دست‌تنها گذاشته‌ام.»
ایستگاه چهارم و پی سی آر
ایستگاه چهارم معروف است به بخش پی سی آر یعنی آزمایش نهایی در این بخش انجام می‌شود. در بخش استخراج مولکولی نمونه‌ها به‌صورت کد گزاری شده در اختیار ایستگاه چهارم قرار می‌گیرد. مواد شیمیایی را با گوش پاک‌کن مخلوط می‌کنند تا مواد ژنتیکی ویروس که ممکن است روی گوش پاک‌کن باشد، خارج شود. «حسین اسماعیلی» یکی از سوپروایزر های این آزمایشگاه می‌گوید: «از قبل میکس مستر ها آماده‌شده است و داخل فریز نگهداری می‌شود. قبل از رسیدن نمونه‌ها در این بخش کارشناس این بخش آقای «فرشاد ساسانیان» محفظه‌هایی که برای ترکیب نمونه‌ها با میکس مسترها استفاده می‌شود را کاملاً تمییز می‌کند تا هیچ آلودگی نداشته باشد. به‌محض اینکه نمونه‌ها می‌رسد میکس مسترهای چیده شده بر اساس کد که در اتاق ایزوله انجام‌شده از فریزر خارج می‌شود.»
نظم در چیدمان
فرشاد ساسانیان توضیح می‌دهد: «نمونه‌ها که وارد بخش پی سی آر شد بازهم زیر محفظه بر اساس کد گزاری که انجام‌شده با میکس مستر ها ترکیب می‌شود. این ترکیب داخل محفظه بسیار کوچکی قرار می‌گیرد که به آن‌ها «میکرو تیوپ» گفته می‌شود. همه آن‌ها بر اساس شماره گزاری ها چیده شده‌اند که نشان می‌دهد نمونه‌ها متعلق به کدام بیمار است. زمان انجام کار در این مرحله بازهم بستگی به تعداد نمونه‌هایی دارد که به این بخش می‌رسد. چیدمان آن‌ها بالغ‌بر نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد.»
این میکروتیوپ های ویروسی
بعدازاینکه میکرو تیوپ‌ها آماده شد آن‌ها را طبق شمارش‌ها و کدهایی که روی آن‌ها قیدشده در دستگاه «پی سی آر» می‌چینند. این دستگاه معروف به (آر تی - پی سی آر) این دستگاه که ماشین پیشرفته‌ای است می‌تواند «آران ای» را به «دیان ای» تبدیل کند همین آنالیزها می‌تواند ویروسی که تبدیل به کووید ۱۹ می‌شود را تشخیص می‌دهد. که دقیقاً روی صفحه کامپیوتر نمایان می‌شود. حدود یک ساعت و نیم نمونه‌ها برای آنالیز در این دستگاه می‌مانند تا نتیجه حاصل شود. درواقع گزارشی که به مراجعه‌کننده آزمایشگاه تحویل داده می‌شود همین نتیجه‌های است که از طریق نور به کامپیوتر داده می‌شود.
این پروسه حداقل بین ۵ تا ۶ ساعت طول می‌کشد؛ اما بیشتر آزمایشگاه‌ها نتیجه را ۴۸ ساعته اعلام می‌کنند.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
