اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

هنر و رسانه  /  رسانه

شبکه ملی اطلاعات «فرهنگ مصرف کاربران» را تنظیم می‌کند

یک کارشناس رسانه گفت: زمانی که شبکه ملی اطلاعات راه اندازی شود، فرهنگ استفاده و مصرف کاربران از فضای مجازی تنظیم و اصلاح خواهد شد.

شبکه ملی اطلاعات «فرهنگ مصرف کاربران» را تنظیم می‌کند

خبرگزاری فارس-گروه رسانه: "ما اگر شبکه ملی اطلاعات داشته باشیم، نوعی فیلترینگ هوشمند خواهیم داشت که البته فیلترینگ نه به این معنا که توئیتر و اینستاگرام فیلتر باشد، بلکه ما آن ابزار آلات، دیتاها و اطلاعاتی که نیازمند مخاطبان ما نیستند، به آنها داده نمی شود و طبعا بنا به نیازهای مخاطبان این اطلاعات در اختیارشان قرار می گیرد.

زمانی که با وجود شبکه ملی اطلاعات، محتواهای حواشی و زائد حذف شود، از داخل شبکه مجازی و شبکه ای که انتقال دیتا و محتوا به مخاطب ارائه می شود، طبعا مصرف رسانه ای در حد مناسبی تنظیم خواهد شد، اما اگر فرد با حجم گسترده ای از دیتا تحت شبکه بین المللی اطلاعات تعامل داشته باشد، طبعا شاهد معضلاتی خواهیم بود."

این ها بخشی از صحبت های علیرضا پورجعفری کارشناس رسانه است. او بر این باور بوده که زمانی که شبکه ملی اطلاعات راه اندازی شود، فرهنگ استفاده و مصرف کاربران از فضای مجازی اصلاح خواهد شد.

در خصوص ضرورت های وجود شبکه ملی اطلاعات و تأثیر آن بر مصرف رسانه ای کاربران، موضوعی است که ساعتی با علیرضا پورجعفری پیرامون آن به بحث و گفت و گو نشستیم. آنچه از نظر می گذرانید، حاصل گفت و گوی وی است.

**تا چه اندازه راه اندازی شبکه ملی اطلاعات ضرورت دارد؟

-  پیش از آنکه به موضوع شبکه ملی اطلاعات بپردازیم، باید برای خودمان روشن کنیم که اساسا آنچیزی که از غرب برای ما وارد می شود، به نفع ما نیست؛ یعنی آنها از روی دلسوزی و عشق و محبت، این تکنولوژی را در اختیار ما بگذارند، اساسا چنین چیزی معنا ندارد، اما این مسأله نباید مانع شود که ما از تکنولوژی ها و فناوری های روز دنیا استفاده نکنیم.

پشت پرده تفکرات غرب در ارائه رایگان فضای مجازی چیست؟

اگر بدانیم زمانی که غرب، آمریکا و هژمونی غرب، فناوری همچون فضای مجازی را در اختیارمان قرار می دهد و رایگان می توانیم از این فضا استفاده کنیم، قطعا پشت پرده این ماجرا تفکراتی است که از آن استفاده هایی می شود.

زمانی که شبکه ملی اطلاعات بالا بیاید، اینترنت ما بومی، پیام رسان های ما بومی و در نهایت مصرف رسانه ای ما بومی خواهد شد؛ امروز ما نمی توانیم رسانه را از زندگی مردم جدا کنیم، زیرا مردم همپای رسانه زندگی می کنند.

در این فضا و در این موقعیت، ضرورت این مسأله ایجاب می شود که ما خودمان به فکر بیفتیم و فضایی مشابه آن و حتی بهتر وکامل تر از آن استفاده کنیم و بسازیم.

معتقدم شبکه ملی اطلاعات یکی از آن مسائل زیرساختی است؛ همچنین در خصوص پیام رسان ها تجربه شکست خورده داشتیم؛کمااینکه حاکمیت می توانست با فعالیت تلگرام در ایران، ذائقه سنجی کند و یک پیام رسان بسازد که متأسفانه این اتفاق نیفتاد.

راه اندازی شبکه ملی اطلاعات و تکمیلش برای مان فرض است و اگر بخواهیم به لحاظ شرعی نگاه کنیم، برای مسئولان ما واجب عینی است؛ زیرا بسیاری از اتفاقاتی که در بستر فضای مجازی و این فضای بی در و پیکر رخ می دهد، در بستر شبکه ملی اطلاعات رخ نمی داد.

ما اگر شبکه ملی اطلاعات داشته باشیم، نوعی فیلترینگ هوشمند خواهیم داشت که البته فیلترینگ نه به این معنا که توئیتر و اینستاگرام فیلتر باشد، بلکه ما آن ابزار آلات، دیتاها و اطلاعاتی که نیازمند مخاطبان ما نیستند، به آنها داده نمی شود و طبعا بنا به نیازهای مخاطبان این اطلاعات در اختیارشان قرار می گیرد. برای مثال نیازهای دانش آموز مقطع راهنمایی، دبیرستان ، دانشجویان، زوج ها، خانم های خانه دار و افراد مسن مشخص است و می توانیم سبد مصرف رسانه ای شان را بدانیم که به دنبال چه چیزی می گردند و البته تعداد افرادی که به دنبال محتوای مستهجن و نامناسب باشند، بسیار نامحدود است.

ما با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات اولا اشتغالزایی خوبی در کشور شاهد خواهیم بود و مهندسان آی تی، نرم افزار و سخت افزار سرکار می روند و در نهایت با تکمیل و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات، شاهد اشتغالزایی خوبی خواهیم بود و از آن سو خیال مان از حضور مردم در شبکه ملی اطلاعات راحت خواهد بود.

زمانی که شبکه ملی اطلاعات بالا بیاید، اینترنت ما بومی، پیام رسان های ما بومی و در نهایت مصرف رسانه ای ما بومی خواهد شد؛ امروز ما نمی توانیم رسانه را از زندگی مردم جدا کنیم، زیرا مردم همپای رسانه زندگی می کنند. برای مثال در زمان صبحانه، ناهار و شام، فرد بدنش نیاز دارد که غذا بخورد و رسانه چنین نقشی در زندگی مردم پیدا کرده است.

رسانه از مردم جداپذیر نیست

بنابراین اگر اساسا به این موضوع فکر کنیم که رسانه را از مردم بگیریم، امکان پذیر نخواهد بود؛ چراکه رسانه جداپذیر از مردم نبوده و به نوعی ملازم مردم و مخاطب شده است. ما باید این را در یک بستر بومی در اختیار مخاطبان مان بگذاریم. ما می توانیم در عرصه رقابت محتوای شبکه های خارجی ، فضاهای معاند که علیه ما و محتواهای ضد ما و ضد هنجاری تولید می کنند، بیاییم از این فرصت استفاده کنیم و محتوای هنجاری تولید کنیم.

** چرا علی رغم اختصاص بودجه های کلان برای شبکه ملی اطلاعات، ما هنوز از داشتن چنین شبکه ای بی بهره هستیم؟

- مسأله مهمی که وجود دارد این بوده که اساسا نه در حوزه شبکه ملی اطلاعات بلکه در همه حوزه ها ما شاهد چنین موضوعی هستیم که اراده ای برای حل موضوعات وجود ندارد.

متأسفانه از سمت دولت و متولیان امور این اراده وجود ندارد که شبکه ملی اطلاعات راه اندازی شود. بسیاری بر این تصور هستند که دولت زیرساخت و آمادگی لازم را برای داشتن شبکه ملی اطلاعات ندارد، اما با اطلاع می گویم که دولت زیرساخت، آمادگی، بودجه و نیروی انسانی لازم را برای ساخت شبکه ملی اطلاعات دارد، اما متأسفانه از اراده لازم برخوردار نیست.

اگر شبکه ملی اطلاعات راه اندازی شود، طبعا بسیاری از مصرف های حاشیه ای و حشوی، حذف می شود و شاهد یک مصرف درست خواهیم بود.

 

چند مرکز در کشور وجود دارد که به طور مشخص در حوزه رسانه فعالیت می کنند که می توان به سازمان صداوسیما، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای محازی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و سازمان تبلیغات اشاره کرد. همه این سازمان ها حجم گسترده ای نیروی انسانی دارد، یعنی شاهد حجم گسترده تولید محتوا هستیم.

همچنین هرسال بودجه ای برای ساخت شبکه ملی اطلاعات اختصاص می یابد، اما دولت نمی خواهد این کار را انجام دهد و اراده لازم را ندارد، درحالی که به راحتی می تواند این کار را انجام دهد؛ چراکه زیرساخت هایش آماده است. متأسفانه وجود شبکه ملی اطلاعات و مباحث مربوط به رسانه و اطلاعات در اولویت نیست و دولت تمایلی ندارد که این روند اصلاح شود تا مردم کمتر ضرر ببینند.

ماحصل نبود شبکه ملی اطلاعات، بروز معضلات فضای مجازی است

ماحصل نداشتن شبکه ملی اطلاعات در حوزه رسانه منجر به بروز پدیده ها و معضلات رسانه ای همچون کودکان کار اینستاگرام، بلوغ زودرس و خیانت های پیاپی زناشویی می شود. ما شاهد حجم پرونده هایی از خیانت ها و اتفاقات وحشتناکی هستیم که افراد به واسطه اینکه مصرف شان مشخص نبوده در فضای مجازی برای شان رخ داده است. برای مثال شاهد هستیم که برخی از کاربران گرفتار عرفان های کاذب می شود و یا دختران در دام شیادان می افتند و زوج ها به یکدیگر خیانت می کنند. 

همچنین شاهد سایت های شرط بندی و قمار و تبلیغات پیج ها هستیم. شنیده ام که برای یک تبلیغ و استوری، افراد 40 میلیون تومان پول دریافت می کنند. این موضوع باید به لحاظ شرعی بررسی شود و چون اراده ای وجود ندارد، چنین معضلاتی به وجود می آورد.

** وجود شبکه ملی اطلاعات تا چه اندازه می تواند در مصرف رسانه ای مخاطبان تأثیر داشته باشد؟

- بیش از این موضوع، معتقد به فرهنگ استفاده هستم. ما نمی توانیم رسانه را از زندگی کاربران مان جدا کنیم. زمانی که از رسانه صحبت می کنیم، بطور مشخص منظور اینترنت و فضای مجازی است، درحالی که اینترنت و فضای مجازی در ذات و ماهیت خودش، رسانه نبوده بلکه ابزار انتقال پیام است و این ابزار انتقال پیام به واسطه گستردگی که دارد، در درونش چند رسانه را زاییده و بزرگ کرده است که می توان به اینستاگرام، توییتر و... اشاره کرد.

جریان ارتباطی در رسانه های نوین تغییر کرده است

اگر مقطعی در رسانه های سنتی همچون رادیو و تلویزیون، جریان ارتباطی ما یک جریان یکطرفه، عمودی و از بالا به پایین بود، امروز شرایط فرق کرده و تعاملی میان مخاطب و رسانه و کاربر و رسانه حاکم شده است. در رسانه های سنتی حتی اگر مخاطب با رسانه تعامل داشت، تعامل یک طرفه بود. جریان ارتباطی در دست رسانه بود نه کاربر و مخاطب، اما امروز این روند بالعکس شده است، یعنی کاربر، ماهیت مخاطب شده و این کاربر در آن رسانه تولید محتوا می کند و خودش منشأ اثر می شود.

اگر شبکه ملی اطلاعات راه اندازی شود، طبعا بسیاری از مصرف های حاشیه ای و حشوی، حذف می شود و شاهد یک مصرف درست خواهیم بود.

 

زمانی که با وجود شبکه ملی اطلاعات، محتواهای حواشی و زائد حذف شود، از داخل شبکه مجازی و شبکه ای که انتقال دیتا و محتوا به مخاطب ارائه می شود، طبعا مصرف رسانه ای در حد مناسبی تنظیم خواهد شد، اما اگر فرد با حجم گسترده ای از دیتا تحت شبکه بین المللی اطلاعات تعامل داشته باشد، طبعا شاهد معضلاتی خواهیم بود.

ضرری که شبکه من و تو یا یک شبکه تلویزیونی، در حوزه سبک زندگی به ما زد، در حوزه حجاب، قبح شکنی، تغییر آداب زندگی به ما وارد کرد و در نهایت همین ضرر را ده ها برابر از فقدان شبکه ملی اطلاعات شاهد هستیم؛  بنابراین ضرری که تلویزیون های غربی به سبک زندگی های ما زدند، فضای مجازی ده برابر آن را وارد کرد.

 

با وجود شبکه ملی اطلاعات فرهنگ مصرف کاربر هم اصلاح خواهد شد، زیرا مخاطب به کاربر تغییر ماهیت می دهد و ذات کاربر تولید محتواست؛ بنابراین اگر محتوای سالمی عرضه شود، خودش هم به دنبال تولید محتوای سالم خواهد رفت.

زمانی که شبکه ملی اطلاعات راه اندازی شود، فرهنگ استفاده و مصرف کاربران از فضای مجازی اصلاح خواهد شد.

** به واسطه شبکه ملی اطلاعات، تا چه اندازه راه نفوذ گرفته خواهد شد؟

- متأسفانه اتفاقی که در حوزه رسانه های اجتماعی و نوین می افتد، هویت زدایی از کاربران است. در اینستاگرام شاهد پست ها و استوری هایی از زندگی شخصی افراد هستیم که کوچکترین اتفاقات زندگی شان را با دیگران به اشتراک می گذارند. ماهیت و عنوان این رسانه ها اجتماعی است، اما نوع مصرف و نوع مواجهه محل اشکال ما می شود.

اگر این اتفاقات در شبکه بومی رخ دهد، دایره مخاطبان بسیار متفاوت از قبل خواهد بود. یعنی مخاطبانی استوری و پست ها را شاهد خواهند بود که خودش در آن منطقه شبکه ای انتخاب کرده است، اما زمانی که این اتفاقات در فضای بین المللی قرار می گیرد، دو بعد خوب و بد را شاهد خواهیم بود که متأسفانه بعد بد موضوع به بعد خوب آن می چربد.

چرا غرب سیستم رایگان فضای مجازی را در اختیارمان قرار داده است؟

باید بپذیریم که دنیا بیکار نیست که چنین سیستم عظیمی را با کلی هزینه اما رایگان در اختیار ما گذاشته است؛ بنابراین ما به آنها چیزهایی که در کشورمان به دنبالش هستند، رایگان و حتی ده برابر رایگان در اختیارشان می گذاریم درحالی که اگر شبکه ملی اطلاعات راه بیفتد و پلت فرم های داخلی راه اندازی شود، دیگر این اتفاق رخ نخواهد بود، زیرا در ذات، منطق و ماهیت شبکه ملی اطلاعات به لحاظ حقوق ارتباطات، ورود بیگانه به این ممنوع است.

 

متأسفانه در این فضا بسیاری از مشکلات و معضلات ما را خارجی ها و دشمنان ما مقوله بندی می کنند و رویش کار می کنند که بشدت از این موضوع برای جوانان کشور احساس خطر می کنم و راه حلش بیرون رفت نبوده بلکه حل مسأله است که می توان به اصلاح فرهنگ مصرف، رژیم مصرف و راه اندازی شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد.

** از سال 84 موضوع شبکه ملی اطلاعات مطرح است و با وجود اختصاص بودجه ها هنوز این شبکه راه اندازی نشده است. ما در این سال ها تا چه اندازه از نبود شبکه ملی اطلاعات ضرر کرده ایم؟

- ضرر این موضوع را در بعد اجتماعی تفسیر می کنم، یعنی در قالب و در چارجوب اجتماعی می بینیم. امروز شاهد هستیم که اگر کاربران در مقطعی برای خودشان زندگی می کردند، امروز تغییر کرد و به گونه ای زندگی می کنند که بازنمایی اش در فضای مجازی باشد. برای مثال افراد زمانی که سرکار می روند، خرید می کنند، شام می خورند، به مطالعه می پردازند، این فعالیت ها را به گونه ای انجام می دهند که عکس و فیلمی از آن را در اینستاگرام به اشتراک بگذارند. این اتفاق یک آسیب است، یعنی ما از رسانه به عنوان ابزار استفاده نمی کنیم، بلکه رسانه از ما به عنوان ابزار استفاده می کند. همین امر می تواند ضررهای بسیاری را به ما وارد کند.

ماحصل نداشتن شبکه ملی اطلالعات در حوزه رسانه منجر به بروز پدیده ها و معضلات رسانه ای همچون کودکان کار اینستاگرام، بلوغ زودرس و خیانت های پیاپی زناشویی می شود.

امروز اندیشه های مردم تغییر کرده است. دیگر مردم روزنامه و کتاب نمی خوانند. در خانه ها به ندرت کتاب پیدا می شود. مردم کمتر برای دریافت اخبار به خبرگزاری مراجعه می کنند. همه این موضوعات در بعد اجتماعی آسیب زاست.

در بازده زمانی ده سال آینده از اینترنت و خلأ نبود شبکه ملی اطلاعات چنان ضربه ای خواهیم خورد که بلند شدن مان بسیار سخت است، زیرا فضای مجازی، اینستاگرام و توئیتر، بلایی سرمان می آورد و هویتی از جوانان مان را سلب می کند که این موضوع در 10 سال آینده نشان خواهد داد.

قبح شکنی از رابطه محرم و نامحرم در برنامه بفرمایید شام

برای مثال سال 90، شبکه من و تو، برنامه «بفرمایید شام» را تولید و روی آنتن برد؛ پشت پرده این برنامه عادی سازی و قبح شکنی از رابطه محرم و نامحرم بود. در این برنامه شاهد بودیم که خانم ها با حجاب نامناسب به منزل یکدیگر رفت و آمد داشتند و حتی در گروه های شان یک خانم با سه آقا بود. این امر پس از چند سال منجر به این شد که در رفت و آمدهای فامیلی و ایرانی ها آن حجب و حیا به حد زیادی از بین برود.

همچنین برنامه هایی در راستای تبلیغات سگ و گربه تولید و به روی آنتن بردند و به نوعی به معرفی این حیوانات پرداختند.

اقناع یک فرآیند در علوم ارتباطات است، یعنی از نقطه A شروع و به نقطه B می رسد، این فرآیند عمل اقناع محسوس نبوده و بسیار نامسوس است و مخاطب متوجه نمی شود که اقناع می شود. 

ما از رسانه به عنوان ابزار استفاده نمی کنیم، بلکه رسانه از ما به عنوان ابزار استفاده می کند. همین امر می تواند ضررهای بسیاری را به ما وارد کند.

 

شبکه من و تو در بحث معرفی حیواناتی همچون سگ و گربه به نوعی متقاعد سازی کرد. این پرسش مطرح می شود که تفاوت میان متقاعد سازی و اقناع چیست؟ در پاسخ باید گفت که متقاعد سازی محسوس است و مخاطب متوجه می شود که یک نفر او را متقاعد می کند که این کار خوب است. زمانی که به تبلیغ گربه و سگ به روش متقاعد سازی می پردازند و آشکار موضوع را مطرح می کند و آنقدر به تکرار آن می پردازد که در ذهن مخاطب جای می گیرد و در نهایت شاهد هستیم که در همه پارک ها سگ و گربه است و حتی بسیاری از افراد در منازل شان سگ و گربه نگهداری می کنند. این امر ناشی از فرهنگ رسانه ای شدن است.

 

ضرری که شبکه من و تو یا یک شبکه تلویزیونی، در حوزه سبک زندگی به ما زد، در حوزه حجاب، قبح شکنی، تغییر آداب زندگی به ما وارد کرد و در نهایت همین ضرر را ده ها برابر از فقدان شبکه ملی اطلاعات شاهد هستیم؛  بنابراین ضرری که تلویزیون های غربی به سبک زندگی های ما زدند، فضای مجازی ده برابر آن را وارد کرد.

انتهای پیام/

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول