به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل فراگیرترین نهاد استانی است که با ماهیت مردمی و تخصصی در سال ۱۳۸۱ به موجب قانون تأسیس از سوی مجلس شورای اسلامی اجازه تأسیس یافت.
این نهاد مسؤولیت سازماندهی دانشآموختگان رشتههای کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست را برای نقش آفرینی مؤثر و حرفهای در محیطهای کشاورزی با هدف نظاممندی فعالیتهای کشاورزی مبتنی بر دانش، اصول و موازین علمی و مهندسی عهدهدار است.
دانشگستری در محیط کشاورزی، پیوند کشاورزان، روستاییان، فعالان و شاغلان امر کشاورزی به دانش و تجربه و همافزایی و ارتباط با یکدیگر، دستور کار این نهاد است و از ایجاد توسعه و تحول در کشاورزی بهمنظور کمک به کشاورزان جهت دستیابی به کشاورزی مهندسی، علمی، اقتصادی و تولید محصولات با بهرهوری عدالت محور حمایت میکند.
برای آشنایی بهتر از فعالیت و اهداف این سازمان و همچنین آشنایی با سند راهبردی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل که منتشر شده به گفتوگو با شهرام محمدی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل نشستهایم.
فارس: اهم فعالیتهای سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی چیست؟
محمدی: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل با عضویت 7هزار و 92 نفر عضو حقیقی از دانشآموختگان رشتههای کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست و نیز ۲۴۵ عضو حقوقی در قالب شرکتها و مراکز خدمات فنی و تخصصی غیر دولتی در بخش کشاورزی حضوری فعال داشته و با ذینفعان حوزه کشاورزی در زمینه راهکارهایشان در ارتباط با چالشهای پیش روی توسعه و پیشرفت کشاورزی همکاری مینماید.
اهم فعالیتهای سازمان و یاری رساندن به جامعه کشاورزی در یافتن راهکارها و اقدام مشترک در راهکارها در زمینههایی همچون؛ نظاممندسازی فعالیتهای کشاورزی در راستای توسعه پایدار و دانشگستری مستمر در محیط کشاورزی، تکنولوژی محور کردن نظامهای تولید و بازار کشاورزی کشور، افزایش جذب سرمایههای مردمی در بخش کشاورزی، مردمی کردن بهرهوری کشاورزی و انتفاع اقتصادی کشاورزان از نتایج آن، تقویت نقش آفرینی صاحبان دانش مهندسی و افزایش نفوذ دانش در محیط کشاورزی و توانمندسازی ساختار و تشکیلات مردم نهاد کشاورزی است.
فارس: اهداف و وظایف قانونی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی چیست؟
محمدی: نظاممند کردن فعالیتهای کشاورزی در راستای توسعه پایدار، دانشگستری مستمر، گسترش فناوریهای نوین، ارتقاء توانمندیهای حرفهای و مهارتی دانش آموختگان بخش کشاورزی،
تکنولوژی محور کردن نظامهای تولید و بازار کشاورزی، افزایش جذب سرمایههای مردمی و ارتقاء شاخص سرمایه پذیری در بخش کشاورزی، توسعه بهره وری کشاورزی و ارتقاء اخلاق حرفهای و مسؤولیتپذیری تخصصی مهمترین اهداف و وظایف تعیین شده در قانون تأسیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی است.
فارس: اهداف تدوین سند راهبردی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان چه بوده است؟
محمدی: سازمان، جامعه کشاورزی را در دانش بنیان شدن یاری رسانده و در تمامی فعالیتهای خود گسترش دانش و به کارگیری روشها و فناوریهای جدید، بهرهور و سازگار با محیط زیست را مد نظر قرار میدهد.
با توجه به این امر مهم، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل با الهام از سازمان مرکزی، سند راهبردی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان را منتشر کرده و هدف از تدوین سند راهبردی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، تعیین جهتگیری کلان سازمان، اهداف و وظایف، سیاستها، راهبردها و اولویتبندی آنها به منظور پیادهسازی زیرساختهای لازم برای ارائه خدمات به تمامی ذینفعان و مخاطبان در سراسر استان است.
فارس: محدوده فعالیت سند در چه سطحی است؟
محمدی: قلمرو این سند، سراسر استان است که توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل و کارشناسان کشاورزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و از اینرو این سند با این مشخصه میتواند بهعنوان سند راهبردی موضوع فعالیت سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، در تدوین برنامههای کلان و جامع این حوزه مورد استفاده قرار گیرد.
فارس: دوره زمانی که برای تحقق این سند در نظر گرفتهاید چقدر است؟
محمدی: با توجه به ساختار سازمانی نظام مهندسی کشاورزی، دورهای که برای این سند راهبردی متصور بوده، به مدت چهار سال، یعنی از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ بوده و با این وجود، با توجه به موضوعات کلان دیده شده در سند حاضر، میتواند چندین سال توسط مدیران ادواری سازمان نظام مهندسی در استان برای رسیدن به اهداف مورد نظر، مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
فارس: رویکرد سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل در این حوزه چه بوده است؟
محمدی: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در دوره پنجم فعالیت، با تغییر سیاستهای قبلی و با رویکرد جدید مبنی بر مردمی کردن امور، گسترش دانش و تکنولوژیهای نوین در بخش کشاورزی، استفاده از ظرفیتهای مردمی و مردمی کردن اقتصاد، تقویت و تحکیم جایگاه و ارتقای منزلت اجتماعی مهندسین کشاورزی، کمک به آسانسازی سرمایهگذاری در کشاورزی با تسهیل و روانسازی صدور مجوزهای تولید، نهادسازی و ظرفیتسازی در بخش و ارتقاء توان فنی و حرفهای کارشناسان کشاورزی، بهدنبال انجام رسالتهای قانونی خود است.
فارس: چه اقداماتی در راستای عمل به بیانیه گام دوم انقلاب و هم چنین فرامین مقام معظم رهبری در راستای جهش تولید انجام دادهاید؟
محمدی: از جمله فرامین و تدابیر مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب، به اوج رسانیدن مشارکت مردمی و مردمی کردن امور و مسابقه خدمترسانی، استفاده از فناوریهای روز در کشاورزی و ظرفیت مهندسان جوان کشاورزی بوده است.
از همینرو سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل با توجه به این فرامین و همچنین سایر مستندات قانونی برای توسعه بخش کشاورزی گام برداشته است.
در این راه این سازمان با الهام از بیانیه گام دوم انقلاب در ارتباط با کار رونق تولید در کشور و با هدف حل هماهنگ مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در بخش کشاورزی، ضمن احصاء موانع در قالب موانع ذهنی و فرهنگی، موانع فنی و ساختاری و موانع قانونی در دستیابی به اهداف کلان کشاورزی، پیشرانها و راهکارهای مؤثر پیشنهادی خود را در جهت رفع این موانع ارائه نموده است.
فارس: در بخشی از سخنان خود از موانع و مشکلات احصاء شده در دستیابی به اهداف کلان کشاورزی سخن به میان آوردید این موانع و مشکلات احصاء شده چه بوده است؟
محمدی: در سند راهبردی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل ۱۰ مورد از موانع و مشکلات احصاء شده که ناهماهنگی و اختلاف نظرهای کارشناسی و مدیریتی در بهرهبرداری از توان زیست بومها و قابلیتهای تولید و نبود انگیزههای پایدار برای مشارکتهای مردمی و جلب سرمایههای مادی و معنوی این عرصه از فعالیتها در کشور از جمله آنها است.
عدم وجود یکپارچگی در تصمیمگیریها برای بهرهگیری از روشهای نوین در کنار دانش بومی سازگار، ناهمپوشانی اقدامات اجرایی برای مدیریت جامع، عالمانه و توانبخشی استفاده از نزولات آسمان، ضعف آگاهیهای عمومی و اختصاصی در مورد اقتصاد سبز و ظرفیتهای موجود در پاسخگویی به نیازهای جامعه، عدم تفاهم و توافق در مفاهیم و موضوعات اساسی از جمله امنیت غذایی، خودکفایی، استاندارد سلامت غذا، الگوهای مناسب تولید، صادرات غذایی و روشهای درست استفاده از آن نیز از موانع و مشکلات احصاء شده است.
فارس: آیا راهکارهایی برای رفع موانع و مشکلات احصاء شده در نظر گرفته شده است؟
محمدی: برای رفع موانع و مشکلات احصاء شده در حوزه کشاورزی استان اردبیل پیشرانهای موثری تعیین شده که در ۷ بخش دستهبندی شدهاند که از جمله این پیشرانها میتوان به؛ وجود عزم جدی برای تدوین راهبردی جامع در زمینه مدیریت و بهرهبرداری بهینه از قابلیتهای سرزمینی، آب، منابع طبیعی و ... همراه با توجه به محدودیتهای اقلیمی و معیارها و ارزشهای محیط زیست اشاره کرد.
اذعان نسبی جامعه به ضرورت استقرار نظام اجرایی کارآمد برای کاهش ضایعات و مدیریت علمی و اقتصادی پسماندها از طریق تکنولوژیهای نوین مرتبط، اجماع عمومی در کاهش مداخلات دولتی و واسپاری امور به بخش خصوصی با حمایت از راهبرد اجرایی کردن شبکههای غیردولتی، توجه ویژه به امنیت غذایی آحاد جامعه از طریق تأمین غذایی سالم از مزرعه تا سفره غذایی مردم نیز از جمله راهکارهای پیشنهادی است.
خواست عمومی در بازنگری در سیاستها و مقررات محرومیتزا نظیر تبدیل روستاها و مناطق تولیدی کشاورزی به شهرها و شهرکهای بدون هویت پایدار اقتصادی و متزلزل شدن ارزش و اهمیت جایگاه فعالیتهای کشاورزی و سکونت در مناطق روستایی، تأکید عمومی بر لزوم رعایت اصول و قواعد مرتبط با زنجیره تولید و تأمین، در تمام فعالیتهای بخش کشاورزی همراه با کاهش مقررات و تشریفات ناظر بر تولید و شبکههای تولیدی مبتنی بر اصل سلامت غذا، وقوف به توسعه تولید محصولات صادرات محور رونق بخشیدن بازارهای کشاورزی، بهبود سرمایه گذاری، بهبود فضای کسب و کار نیز میتواند راهکارهایی برای رفع موانع اعلام شده باشد.
فارس: یکی از موضوعات مهم در تدوین سند راهبردی جهتگیریهای کلان در این سند است، جهت گیریهای کلان در سند راهبردی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل چه بوده است؟
محمدی: جهتگیریهای کلان در نظر گرفته شده در این سند راهبردی به سه قسمت (رسالت، مأموریت و چشم انداز) تقسیمبندی شده و در حوزه رسالت سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، انجام وظایف مرتبط با متخصصان حوزه کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست (خدمات صنفی و حرفهای)، انجام وظایف مرتبط با کشاورزی و کشاورزان کشور (خدمات فنی و تخصصی) و انجام وظایف مرتبط با امور اجرایی و حاکمیتی (خدمات عمومی) مد نظر قرار گرفته است.
در بخش مأموریت سازمان، آسانسازی سرمایهگذاری،گسترش سهمبری دانش از تولید و عمومیت بخشی دانش و فنآوری در کشاورزی جزو سه اصل اساسی در این بخش بوده و در نهایت در حوزه چشمانداز نیز سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل با تکیه بر فرامین و تدابیر مقام معظم رهبری و به پشتوانه قوانین و مقررات مربوطه بر پایه عزم و باور اعضای حقیقی و حقوقی سازمان تلاش مجدانه خویش را در جهت تحقق ارتقاء بهرهوری و ضریب نفوذ دانش در کشاورزی، ارتقاء منزلت اجتماعی مهندسین کشاورزی و ارتقاء اخلاق حرفهای انجام میدهد.
فارس: چه عواملی بهعنوان وظایف و چالشهای مرتبط با اعضاء سازمان نظام مهندسی در جهت بهبود امور و توسعه بخش کشاورزی در سند راهبردی این سازمان تعیین شده است؟
محمدی: از جمله وظایف و اختیارات سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل که در سند راهبردی این سازمان در خصوص اعضاء سازمان تعیین شده میتوان به هویت بخشی حرفهای یعنی سازماندهی دانش آموختگان به منظور نقش آفرینی در محیطهای کشاورزی، مسؤولیت پذیری تخصصی، اعتبار بخشی حرفهای، همپیوندی علم و فن یعنی توسعه مهارتآموزی و توانافزایی حرفهای،کسب و کارهای مرتبط با پیش، حین و پس از تولید اشاره کرد.
اما در این بین چالشهایی مرتبط با اعضای سازمان وجود دارد که در این سند راهبردی این چالشها به ۴ بخش شامل؛ ارجحیت اشتغال دولتی، مشاوره پذیر نبودن محیط کشاورزی، فن محور نبودن نظام آموزش عالی، مقاومت در واگذاریها اشاره کرد.
فارس: راهکارهای مواجهه با چالشهای ذینفعان چه بوده؟
محمدی: در این سند راهبردی راهکارهای مواجهه با چالشهای مرتبط با اعضای سازمان، اتخاذ سیاست آموزشی مهارت محور به جای ادبیات محور، پیگیری سیاست اشتغال دانش مزد محوری به جای دستمزد محوری، توسعه فرصتهای کسب و کارهای نوین از طریق مراکز خدمات کشاورزی و روستایی، توسعه خدمات کسب و کار مرتبط با بازار کشاورزی، متنوع نمودن تولید محصولات کشاورزی بر مبنای دانش نوین و استفاده از پسماندهای کشاورزی در عرصههای تولید محصولات مورد نیاز جامعه تعیین شده است.
فارس: وظایف سازمان در ارتباط با کشاورزی و کشاورزان چیست؟
محمدی: در کنار وظایف سازمان در ارتباط با اعضای سازمان، وظایف و اختیاراتی هم در ارتباط با کشاورزی و کشاورزان وجود دارد که در این سند این وظایف به ۸ بخش، مهندسیسازی کشاورزی، مهندسی اجتماعی، عدالت محوری در خصوص محصولات کشاورزی، تدوین مقررات ملی کشاورزی، اقتصادی کردن تولید، تولید صادرات محور،کمک به توسعه پایدار و بومی سازی دانش کشاورزی تقسیم میشود.
اما در این حوزه نیز چالشهایی مرتبط با کشاورزی و کشاورزان وجود دارد که برای پاسخگویی بهینه و مناسب به آنها چالشهای مربوطه نیز در نظر گرفته شدهاند و چالشهای اساسی مرتبط با کشاورزی و کشاورزان، سرمایه پذیر نبودن محیط کشاورزی، ضریب نفوذ پایین دانش در کشاورزی، محدودیت منابع پایه و عدم امکان توسعه سطح، جاماندگی نظام بازار کشاورزی از تولید، ناتوانی در طرح و پیگیری مطالبات و قابلیت نقدشوندگی پایین از آن جملهاند.
فارس: به نظر شما و بر اساس سند راهبردی طراحی شده، راهکارهای مواجهه با چالشهای مرتبط با کشاورزی و کشاورزان چیست؟
محمدی: آسانسازی سرمایهگذاری از طریق سهولت صدور مجوزها بهعنوان دروازه ورود سرمایه، عمومیت بخشی به کاربرد دانش و فناوریهای جدید در کشاورزی، مردمیسازی افزایش بهرهوری از طریق گسترش سهمبری دانش از تولید، توسعه و گسترش نوآفرینیها (استارتاپها) برای دستیابی به بازار دیجیتالی و مهندسی میتواند از راهکارهای مواجهه با چالشهای پیش روی کشاورزی باشد.
همینطور سهولت معاملات و نقل و انتقالات اموال و داراییهای کشاورزان برای تقویت قابلیت نقدشوندگی اموال، تنوع بخشی ابزارهای مالی سرمایهای برای جذب سرمایههای مردمی نظیر شرکتهای لیزینگ، ارائه برنامه کشت محصولات کشاورزی بر مبنای استعداد و پتانسیل مناطق مختلف استان اردبیل نیز از جمله راهکارهای تعیین شده برای مواجهه با چالشهای ذینفعان است.
به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، بخش کشاورزی با توجه به حجم تولید انواع محصولات به میزان ۴ و نیم میلیون تن در سال یکی از حوزههای اصلی اقتصادی و اولویتدار در استان اردبیل است و از اینرو در این بخش از گفتوگو با رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل سعی بر این شد تا از اهداف و وظایف این سازمان در قبال توسعه بخش کشاورزی و همچنین مفاد و اهداف سند راهبردی این سازمان و برنامههای این سازمان در راستای توسعه بخش کشاورزی آگاه شویم.
گفتوگو: مهران عقلمند
انتهای پیام/3463/117/و