به گزارش گروه دیگر رسانه‌های خبرگزاری فارس، روزنامه جام جم در گزارشی به این موضوع پرداخته است که با وجود گذشت حدود ۴ سال از اجرای طرح تنفس جنگل دست‌درازی به جنگل‌های شمال ادامه دارد.
جنگل‌خوارها مشغول کارند و در فاصله‌ای تقریبا چهار ساله از آغاز اجرای طرح تنفس جنگل، بی‌اعتنا به نفسی که جنگل قرار بود تازه کند و بی‌تفاوت نسبت به ده‌ها قانون و مصوبه و بند و تبصره همچنان درخت می‌بُرند و چوب‌های جنگلی بار می‌زنند.
اخباری که فعالان زیست‌محیطی و مردم محلی به ما می‌دهند تکان‌دهنده است. حسن به چشم خود دیده است درختان جوان را که بریدنشان راحت‌تر و سریع‌تر است، قطع می‌کنند و به جای وانت که توی چشم است، بار خودروهای سواری می‌کنند.
محمد امینی، رئیس جامعه جنگلبانی ایران هم تایید می‌کند که این چوب‌ها بار صندوق عقب پرایدها می‌شود و اگر پرایدهای فسقلی گنجایش چوب‌های بریده شده را نداشته باشد، ماشین‌های شاسی بلند سرمی‌رسند و نعش‌کش تکه‌های راش و توسکا و... می‌شوند.
برای چوب‌های جنگل هیرکانی چنان ولعی وجود دارد که به گفته یکی از فعالان محیط‌زیست در گیلان بعد از سیل اخیر تالش که اوضاع آشفته و درهم شد خودروهای حریص حمل چوب هجوم آوردند و به جان جنگل افتادند. این اتفاقات، پوزخند عده‌ای به طرح تنفس جنگل است، پوزخند به طرحی که می‌خواست جنگل‌های شمال ایران، این میراث باارزش جهانی را از چنبره زیاده‌خواهی‌ها و نگاه‌های اقتصادی حفظ کند، ولی چون اشکالاتی داشت و کارهایی که باید در کنارش انجام می‌شد و نشد، چندان موفق نیست.
طرح تنفس چه می‌گوید
حرف اصلی طرح تنفس این است که بهره‌برداری چوبی از جنگل‌های شمال باید برای مدتی متوقف شود تا جنگل نفسی تازه کند و مشغول بازسازی و احیای خود شود. ریشه توقف بهره‌برداری چوبی از جنگل‌های هیرکانی به سال ۸۲ برمی‌گردد که مصادف بود با تصویب طرح صیانت از جنگل‌ها و تعیین بودجه برای آن توسط دولت.
اما طرفداران ایده تنفس جنگل، طرح صیانت را کافی ندانستند و در سال ۹۲ برای به کرسی نشاندن حرف خود تلاش کردند تا جایی که مصوبه بهینه‌سازی، پایش و حفظ جنگل‌های کشور مصوبه دولت را گرفت. این مصوبه اما عمر چندانی نداشت چون در سال ۹۵ وزارت جهادکشاورزی مصوبه قبلی را ملغی کرد و هرگونه برداشت از جنگل حتی استفاده از درختان شکسته، خشکیده، آفت‌زده و سرنگون شده را نیز ممنوع کرد.
صدای اعتراضات دقیقا از همین زمان بلند شد و کسانی که از جنگل نفع می‌بردند به‌خصوص کارخانه‌های چوب‌بری و کاغذسازی و محصولات سلولزی اخم به ابرو انداختند و از تیشه‌ای گفتند که این مصوبه به ریشه کسب و کارشان خواهد زد. حالا بعد از گذشت چهار سال از اجرای طرح تنفس نه معترضان راضی شده‌اند، نه مخالفان دست از مقاومت برداشته‌اند، نه آنها که نان‌شان قطع شده به نوایی رسیده‌اند و نه معضلات جدی جنگل مثل قاچاق چوب و چرای دام متوقف شده‌است.
با این که روز گذشته یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها به ما آمار مربوط به قاچاق چوب زیر سایه طرح تنفس جنگل را نداد، اما محمد قربانی فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی گیلان آمار کشفیات قاچاق چوب در شش ماه نخست امسال را بیش از ۶۰۰ مترمکعب اعلام کرد که به گفته او نسبت به مدت مشابه پارسال ۱۵۰درصد رشد داشته است؛ آماری که مشت است نمونه خروار.
جنگل‌های شمال تاب برداشت دارند؟
درباره این که جنگل‌های هیرکانی در آینده دور یا نزدیک از نقشه ایران پاک می‌شود و جنگل‌های باستانی شمال کشور نیز مثل جنگل‌های زاگرس روزی که چندان دور نیست خاطره خواهد شد، تاکنون هشدارهای مختلفی در محافل کارشناسی داده شده است. در محافل دولتی و مدیریتی اما نه تنها این هشدارها را به سیاه نمایی تعبیر می‌کنند بلکه می‌گویند وسعت جنگل‌های شمال کشور نه رو به کاهش بلکه مسیری صعودی دارد.
برخی کارشناسان می‌گویند حفاظت به معنی توقف برداشت نیست و برخی دیگر معتقدند معنی حفاظت ازجنگل چیزی به‌جز توقف برداشت نیست.
هادی کیادلیری، کارشناس جنگل، مدافع طرح تنفس و عضو هیات علمی دانشگاه به ما می‌گوید جنگل‌های شمال کشور که اکنون نه فقط یک سرمایه ملی بلکه میراثی جهانی است بر اثر برداشت‌های بی‌رویه درازمدت آسیب‌های جدی دیده که قطع درختان فقط یکی از آنهاست چرا که این جنگل‌ها در چنبره زباله، چرای دام و ویلاسازی‌ها به‌شدت اسیر است.
او می‌گوید درهیچ کجای دنیا با جنگلی که میراث جهانی است این‌گونه رفتار نمی‌شود و به آن نگاه‌های سودجویانه ندارند اما ما که سال‌ها تنها به منافع اقتصادی جنگل فکر کرده‌ایم کارخانه‌های چوب بری را در حاشیه جنگل‌های خزری راه انداخته‌ایم و حالا داریم عزای بیکار شدن نیروهای این کارخانه‌ها را می‌خوریم درحالی که احداث این کارخانه‌ها از ابتدا اشتباه بود.
برخلاف او اما علی سلاجقه، رئیس اسبق سازمان جنگل‌ها و کارشناس منابع طبیعی در گفت و گو با ما این نوع نگاه را نادرست می‌داند و می‌گوید اگر جنگل مثل بقیه ارکان منابع طبیعی همچون آب، خاک، مرتع و هوا درست مدیریت شود دیگر طرح‌هایی همچون تنفس جنگل محلی از اعراب نمی‌یابد.
سلاجقه می‌گوید طرح تنفس جنگل باعث شده تا سرمایه ملی ما در خطه شمال از بین برود و فشاری که قبلا بر جنگل‌های خزری می‌آمد حالا به سمت جنگل‌های زاگرس برود و چوب برهای شمال در زاگرس مشغول تولید زغال شوند.
البته کیادلیری این حرف را قبول ندارد و می‌گوید دیگر چیزی از جنگل‌های زاگرس باقی نمانده که افراد بخواهند به آن چشم داشته و دنبال منافع مادی درآن باشند.
طرح تنفس ادامه می‌یابد؟
با این که جنگ بر سرحقانیت طرح تنفس جنگل هنوز جنگی داغ است و موافقان و مخالفان هنوز به تفاهم نرسیده اند اما قاچاق چوبی که همچنان درجنگل‌های هیرکانی اتفاق می‌افتد و دام‌هایی که در آن می‌چرند و روستاییانی که مثل گذشته دست به کار تغییر کاربری اراضی جنگلی و سرمایه‌داران مشغول نابودی درختان و ویلاسازی هستند، نشان می‌دهد طرح تنفس جنگل نتوانسته چیزی بشود که قبلا روی کاغذ طراحی شده بود.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
