محمدرضا شرفی خبوشان، داستان‌نویس و کارشناس زبان و ادب فارسی در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس پیرامون نامگذاری تولیدات داخلی با واژگان غیرفارسی و بی‌توجهی تولیدکنندگان به انتخاب واژگان ایرانی اظهار داشت: چنانچه کالایی باشد که تولیدکننده داخلی و ایرانی آن را تولید کرده باشد بنا به استقلال و هویت ایرانی بودن آن، باید نامی که برای آن هم انتخاب می‌کند فارسی و ایرانی باشد، اما گاهی اوقات ممکن است کالای مشابه تولید خارجی و یا تقلید از کالایی را شاهد باشیم که در این صورت هم تاثیرگذاری از آن سمت وجود دارد. اما وقتی همه چیز متعلق به تولیدکننده ایرانی است حق و توانایی دارد که از واژه فارسی استفاده کند.
* عدم اعتماد به نفس در تولیدکنندگان داخلی
وی با بیان اینکه گرایش به سمت انتخاب نام‌های غیرفارسی یا غیرایرانی همچنان ادامه‌دار است، افزود: ادامه‌دار بودن این مسئله دو دلیل دارد. عدم اعتماد به نفس تولیدکننده در مرتبه نخست قرار دارد. او شاید حس می‌کند با انتخاب نام متضرر می‌شود. این موضوع به عدم اعتماد به نفس آن تولیدکننده برمی‌گردد و اطمینانی که به آن واژه فارسی ندارد.
* انتخاب نام تولیدات ایرانی با کار دستوری و فرمایشی اصلاح نخواهد شد
شرفی خبوشان ضمن بر شمردن این نکته که این عدم اعتماد به نفس زمینه فرهنگی و تاریخی دارد، عنوان کرد: گاهی به حدی خود را مرعوب غرب میدانیم که هر کالای باکیفیت را از آنِ آنها میدانیم. حس می‌شود هر چیزی ساخته و پرداخته غرب باشد، بهتر و مطمئن‌تر و باکیفیت‌تر خواهد بود؛ در حالی که اینگونه نیست. این مسئله پیشینه ذهنی و فرهنگی دارد. پس علاجش به واسطه فرهنگ و خودشناسی و خودباوری میسر می‌شود.
این کارشناس زبان و ادب فارسی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه کسانی به این سمت می‌روند که پیش از آن در زندگی، مقولات فرهنگی و... مغلوب شده و حالا که در مقام تولیدکننده هستند، باید خودباوری را بروز دهند، اما دچار استحاله می‌شوند، گفت: این مسیر نامگذاری با کار دستوری و فرمایشی اصلاح نخواهد شد، بلکه نیازمند همت همه جانبه در قسمت‌های مختلف کشور هستیم، بازیابی و بازشناسی توانایی‌های جمعی و فرهنگی ما می‌تواند کمک‌کننده باشد؛ یعنی اگر دانش و عمق مطالعات و داشته‌های مطالعاتی ما افزایش یابد در نتیجه فرد تولیدکننده که باید کلمه و نام انتخاب کند، قطعاً آن را با توجه و مرتبط با هویت خود انتخاب کرده و سربلندی خود را در گرو و وجود داشته‌های خود می‌داند.
* باید به خود باوری برسیم/ اهل خواندن باشیم و لغات فارسی را جدی بگیریم
نویسنده رمان «بی‌کتابی» در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه از ارتباط با خویشتن و گذشته نباید غافل شد و شاید بخشی از این ماجرا به آن برمی‌گردد، ابراز داشت: باید در حوزه‌های مختلف دانشی و معرفتی به خودباوری برسیم. اگر در مطالعات عمق داشته باشیم و به متون ادبی، روایت‌ها و داستان‌ها و اشعار و آثار نویسندگان معاصر رجوع کنیم و اهل خواندن باشیم و لغات فارسی را جدی بگیریم، در نتیجه در مقام تولیدکننده هم انتخاب نام را جدی می‌گیریم.
وی افزود، در جامعه‌ای که محصول فرهنگی سبک شمرده شود، در نتیجه فرهنگ ضربه می‌خورد و از جانب دیگر ضربه به زبان فارسی و هویت ملی هم وارد می‌شود و در نهایت منتج به این می‌شود که سیل بیشماری تولیدکننده یا فروشگاه و مغازه خواهیم داشت که با رویکرد برآمده از واژه غربی انتخاب‌هایی انجام می‌دهند و این دقیقا سبک شمردن حیطه‌های فرهنگی است.
نویسنده کتاب «عاشقی به سبک ونگوک» تصریح کرد: توجه ما باید ریشه‌ای باشد. باید توجه و تقویت اهالی علم و کلمه را دنبال کنیم، به زبان‌آوران میدان دهیم و تولیداتشان را قدر بدانیم، چرا که اگر صاحبان کلمه ارج نداشته باشند، کلمه متضرر خواهد شد.
* باید اعتماد به نفس را در تولیدکننده بنا کنیم و به کلمات بها دهیم
شرفی خبوشان تصریح کرد: اگر به کلمه و سخن و محصولات کلمه توجه کنیم و آن را تبدیل به فرهنگ کنیم، این مسئله خود به خود در جان و وجود تولیدکننده در بخش اقتصادی هم تسری می‌یابد. این مسئله جمعی است و تنها انتخاب یک تولیدکننده شمرده نمی‌شود، زیرا طی سال‌ها ذهن او اینگونه شکل گرفته است. ما باید اعتماد به نفس را در او بنا کنیم و به کلمات بها دهیم تا حوزه فرهنگ را با اقتصاد گره بزنیم.
وی با یک تاکید خاطرنشان کرد: همانطور که در طول تاریخ صبر کردیم تا دیگران تاریخ ما را بنویسند و ادبیات ما را قضاوت کنند، نباید این بار این اشتباه را انجام دهیم. باید خودمان خود را بازیابی کنیم، داشته‌ها را جدی بگیریم تا در نهایت در نقش تولیدکننده به سراغ لغات فارسی رفته و لغات فارسی انتخاب کنیم. هرچند انتخاب نام بر فرندان ما هم تسری یافته است، گویی میل به آن سمت بیشتر است.
این کارشناس زبان و ادب فارسی در پایان گفت: راه حل این مشکل این است که به اندیشمندان در حوزه فرهنگ، علوم اجتماعی و روانشناسی همچنین زبان‌آوران میدان دهیم تا راهکارها را بیان کنند. در نهایت باید گفت در حوزه آموزش هم نیازمند همت و کوشش هستیم.
انتهای پیام/
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
