فرزندم نظم و هدف ندارد/ چرا و چگونه بچه ها را با ضرورت «برنامه ریزی»آشنا کنیم؟

گروه خانواده: بسیاری از خانواده ها همواره از بی برنامگی فرزندان خود گلایه دارند، این نارضایتی ها در ایام کرونا شدت پیدا کرده چرا که بچه ها اوقات فراغت بیشتری دارند و به طبع آن سبک زندگی شان هم دستخوش تغییرات اساسی شده است.

از شیوه درس خواندن و انجام تکالیف گرفته تا زمان خواب و بیداری یا حتی رژیم غذایی که باعث شده خانواده ها بیش از پیش ابراز نگرانی کنند.

برخی از والدین اقدام به برنامه ریزی هایی در چارچوب های سختگیرانه کردند اما باز هم به بن بست خوردند، چرا که هنوز روش درست برنامه ریزی برای کودکان و نوجوانان را نمی دانند.

اصلاً باید چه کار کرد تا بچه ها به ضرورت برنامه ریزی در زندگی پی ببرند؟ آیا باید به آنها ماهی داد یا ماهیگیری را آموزش داد؟ اینها سوالاتی است که سجاد کریمان مجد، مشاور تخصصی روابط عاطفی نوجوانان و مشاور خانواده در گفت و گو با خبرنگار فارس به آنها پاسخ داده است.

داشتن «هدف» مهم است/ بچه‌ها هدف مشخصی ندارند

برنامه ریزی در زندگی فرع یک موضوع مهمتری است که اگر آن موضوع محقق نشود عملاً یا برنامه ریزی اتفاق نمی افتد و یا اگر اتفاق بیفتد عملی نخواهد بود، آن هم هدف از زندگی است، ما تا مقصدی نداشته باشیم نمی توانیم مسیری انتخاب کنیم و برای طی کردن آن مسیر برنامه ریزی داشته باشیم.

بنابراین اول باید هدف گذاری درستی در جریان زندگی ایجاد کنیم تا بتوانیم به طبع آن مسیر مشخص و برنامه ریزی اصولی داشته باشیم.

علت جدی عدم پذیرش کودکان و نوجوانان در خصوص برنامه های ریزی های صورت گرفته از سوی والدین همین امر بی هدفی است، در این سنین بچه ها جز بازی کردن و لذت بردن از زندگی نمی‌توانند هدف دیگری را برای خود متصور باشند و اگر دقت کنیم بچه ها برای بازی کردن خود برنامه ریزی می کنند که چطور، با چه وسایلی، چه زمانی و با چه کسانی بازی کنند.

حتی ساعت پخش انیمیشن هایی که از تلویزیون پخش می شود را به خوبی می دانند و برنامه ریزی می کنند تا آن را تماشا کنند چرا که هدفشان از زندگی مشخص شده است، تا زمانی که نتوانیم برای کودک و نوجوان خود هدفی مشخص کنیم یا به او کمک کنیم تا هدفی را متناسب با سن خود مشخص کند، عملاً هیچ برنامه ریزی ای نتیجه بخش نخواهد بود.

به همین جهت هر چقدر از ضرورت برنامه ریزی صحبت کنیم فایده ای ندارد چرا که هیچ کسی در این عالم نیست که از نظم و برنامه در زندگی اطلاعی نداشته باشد، مسأله اینجاست برای اینکه برنامه ریزی را ایجاد کنیم باید هدف گذاری های درستی را برای کودکان و نوجوانان در نظر بگیریم.

قابل توجه والدین! از خودتان شروع کنید

این هدف گذاری ها چگونه اتفاق می افتد وقتی رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی مدل زندگی بچه ها را نحوی تغییر داده که بسیار نازل، حداقلی و به نوعی لذت جویانه تعریف می شوند؟ چطور می توانیم برای فرزندان خود، اهداف عالی را تبیین کنیم تا برای رسیدن به آن اهداف برنامه ریزی کنند؟

این موضوع بسیار سخت و منوط به این است که خود والدین و اولیای مدرسه برنامه ریزی های مشخص برای رسیدن به اهداف شان داشته باشند، اینکه صبح از خواب بیدار می شویم، سرکار می رویم و سر ساعت مشخصی به خانه برمی گردیم رول عادی زندگیست، منظور ما هدف گذاری های مشخصی است که به خاطر آن ها مجبور به برنامه ریزی های مدون شویم، به شکلی که جلوی چشم کودک یا نوجوان تدوین و تفسیر شود آن وقت آنها هم می توانند در جریان زندگی خود برای رسیدن به هدف و خواسته خود که برنامه ریزی کنند.

البته این یک بستر لازم برای رسیدن به موفقیت است اما کافی نیست، آنچه که عملیاتی تر باشد چگونه است؟

با «نیازسنجی» مسیر برنامه ریزی را برای بچه ها باز کنید/ هدف‌ها را تحمیل نکنید

همه بچه ها خواسته هایی در طول زندگی دارند که با توجه به تمکن مالی یا مدل تربیتی پدر و مادر قابل برطرف شدن است.

مثلا بچه ای نیاز به یکPS4  دارد و در سنی قرار گرفته که برای رسیدن به بازی به کمک خانواده نیاز دارد، اینجا بهترین فرصت برای آموزش برنامه ریزی است، به این شکل که از او بپرسید چطور می‌توانی به این خواسته برسی؟ نظر خودت چیست؟

یعنی برنامه ریزی نباید تحمیل شود بلکه در صورت وجود یک نیاز یا هدف، بچه ها انتخاب کنند و به این نتیجه برسند که باید برنامه داشته باشند.

برنامه ریزی به سبک کودکان و نوجوانان

بنابراین کودک یا نوجوان با خودش می گوید برای اینکه به وسیله بازی دلخواهم برسم باید از مادربزرگ پولی قرض بگیرم، صبر کنم عید شود عیدی بگیرم، کارهایی را در خانه به من واگذار کنند تا در قبال آن دستمزد بگیرم، می توانم درسم را خوب بخوانم و بعد به کسی درس بدهم و در قبال آن پول دریافت کنم، بعد می توانم در این برنامه ریزی روی هدیه یا کمک پدر و مادرم هم حساب کنم.

آن وقت معلوم می شود باید چه ساعتی بخوابد، چه ساعتی بیدار شود، چه کارهایی را انجام دهد و چه کارهایی را اولویت قرار دهد تا در نهایت به هدف خود برسد، بنابراین اول باید ضرورت خواسته را برایشان ایجاد کنیم یا بگذاریم خودشان آن را اعلام و سپس مسیر را انتخاب کنند تا برنامه ریزی مطابق میل خودشان در زندگی اعمال شود.

انتهای پیام/