به گزارش گروه دیگر رسانههای خبرگزاری فارس، روزنامه جامجم در گفتوگو با متخصصان، فرآیند تولید و اثربخشی ۴ داروی گیاهی مجوز گرفته از سازمان غذا و دارو برای درمان کووید-۱۹ را بررسی کرده است که بخشهای مهم آن در ادامه میآید.
مسألهای که بیش از هر چیز در مورد این چهار دارو جلب توجه میکند، این است که ادعا شده این چهار داروی گیاهی، درمان قطعی کرونا نیستند و فقط علائم بیماری را در مبتلایان کاهش میدهند. نخستین دارویی که تأییدیههای لازم را دریافت کرده، اسپری دهانی PHR160 است که از شش اسانس گیاهی تشکیل شده و بعد از پشت سر گذاشتن دو مرحله موفق آزمایش، در حال حاضر مرحله سوم را پشتسر میگذارد. محققانی که روی این طرح کار میکنند، میگویند استفاده از این اسپری میتواند بر بهبود عوارض ریوی کرونا مانند تنگینفس، سرفه و اکسیژنرسانی شریانی اثر مثبت داشته باشد.
داروی دوم، شربت «موکوزیفت» است که از عصاره آبی میوه دوگیاه تشکیل شده و در آزمایشهای موفقی که پشتسر گذاشته، توانسته است علائم خستگی و بیاشتهایی مبتلایان به کووید- 19 را درمان کند. هر دو دارو، مجوز ششماهه دریافت کرده و روانه بازار شدهاند. اما در این میان، دو داروی دیگر هم معرفی شدهاند که هنوز از نظر اسم و نتایج نهایی، تأییدیه لازم را دریافت نکردهاند. یکی از این دو دارو شربتی حاوی هفت گیاه و برای کاهش روزهای بستری و بهبود هایپوکسی و دیگری شربت حاوی یک گیاه است که در بهبود علائم کرونا تأثیر دارد.
۹۰ درصد داروهای کرونای چین، گیاهی است
دکتر مهرداد کریمی، دانشیار گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره کاربرد داروهای طب سنتی و گیاهی در دنیا به جامجم میگوید: «در حال حاضر بخش عمدهای از نظام سلامت چین در درمان کرونا وابسته به داروهای گیاهی است. در ارتباطاتی که طی ماههای اخیر با بیمارستان ووهان داشتیم، رئیس این بیمارستان که متخصص طب سنتی چین است، اظهار میکند طی سه هفته اول همهگیری از تعداد بالای بیمار شوکه شده بودیم. در آن زمان فقط از ۳۰ درصد طب سنتی برای درمان بیماران مبتلا به کرونا استفاده میکردیم که آن هم داروهای آمادهای بودند که در درمان بیماری سارس مورد استفاده قرار میگرفت.
اما مقدار استفاده از طب سنتی چین در منطقه ووهان از حوالی فروردین به بعد به حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد در بیماران رسید. اما دیگر خبری از داروهای آماده نیست و در کنار برخی داروهای ثابت، با توجه به مزاج هر بیمار، داروی گیاهی برای بیماران تجویز میشود. اکنون نیز درصد استفاده از داروهای طب سنتی چینی در بیماران به حدود ۹۰ درصد رسیده که آمار قابلتوجهی است. این آمار طبق مقالههای اثباتشده، موجود است. اما در این بین، برخی متخصصان اصرار دارند که در شرق آسیا هرگز از داروهای سنتی استفاده نشده است. البته در چین هم که طب سنتی بسیار کاربرد دارد، همین تناقضها بین طب سنتی و طب پزشکی نوین وجود دارد.
داروهای گیاهی با مستندات علمی مجوز تولید میگیرند
دکتر آرمان زرگران، داروساز و عضو هیأت علمی گروه داروسازی سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره فرآیند مجوز گرفتن داروهای گیاهی در مقایسه با داروهای شیمیایی معمول به جامجم میگوید: « داروهای طبیعی اگر شامل یک فرآورده گیاهی باشد و در منابع سنتی ما هم اشارهای به آن نشده باشد، باید حتما کارآزمایی بالینی روی آن صورت گیرد و شواهد و مستندات مانند داروهای شیمیایی برایشان جمعآوری و ارائه شود که در صورت کامل بودن مستندات، به دارو مجوز داده میشود.»
دکتر زرگران با اشاره به چهار داروی معرفیشده از سوی سازمان غذا و دارو تأکید میکند: «در اینباره باید مسؤولان سازمان غذا و دارو نظر بدهند. اما تا جایی که من خبر دارم، تمام این چهار دارو کارآزماییهای بالینی را پشتسر گذاشتهاند و با مستندات علمی و بالینی مجوز لازم را کسب کردهاند.»
تولید داروهای گیاهی به سبک روشمند علوم مدرن
عضو هیأت علمی گروه داروسازی سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تأکید بر علمی بودن فرآیند تولید این داروهای گیاهی میگوید: «تحقیقات در حوزه طب سنتی، فرآیند دانشگاهی و سازوکاری کاملا علمی دارد و در دنیا هم به رسمیت شناخته میشود؛ از سازمان بهداشت جهانی گرفته تا کشورهای توسعهیافته هم سازوکارهای علمی و مشخصی دارند. هر روشی که بتواند بیماری را درمان کند یا حتی علائم و عوارض بیماری را کاهش دهد، در اولویت قرار میگیرد.
حدود ۸۰ تا ۹۰ پروژههای تحقیقاتی مربوط به داروهای گیاهی است
در حال حاضر چند صد پروژه تحقیقاتی در کشور در حال انجام است که حدود ۸۰ تا ۹۰ پروژه مربوط به داروهای گیاهی است و اکنون این چهار دارو سریعتر به نتیجه رسیدهاند و مجوز تولید دریافت کردهاند. طبیعتا اگر محصولات دیگر هم به نتایج مثبتی برسند، از آنها هم استفاده میشود. درواقع، هیچ تعصبی روی روشی خاص وجود ندارد و هدف، بهبود بیماران است که همگی از روشهای علمی و کارآزماییهای بالینی عبور میکنند.
داروهای کرونا با کارآزماییهای بالینی اثربخش
دکتر زرگران درباره اثربخشی این چهار داروی معرفیشده از سوی سازمان غذا و دارو میگوید: «این داروها برای درمان کرونا نیستند، بلکه روی بعضی پارامترهای بیماری تأثیر مثبت دارند و میتوانند به عنوان درمان کمکی مورد استفاده قرار گیرند تا بیمار راحتتر این دوران را طی کند.
مسألهای که در مورد این چهار داروی گیاهی ایرانی مطرح میشود، این است که به طور اختصاصی روی کرونا کارآزماییهای بالینی صورت گرفته و اثربخشی آنها با مستندات علمی روی بهبود برخی علائم نشان داده شده است. شاید برحسب مستندات تجربی، برای مثال شربت اکسپکتورانت هم اثربخش باشد و مانند بعضی از این داروها، خلطآور بوده و در کاهش علائم کرونا مؤثر باشد. اما آیا این شربت روی کرونا کارآزمایی بالینی انجام داده است؟ اگر محققی روی این شربت هم کارآزمایی انجام دهد و نتیجه مؤثر آن را از نظر علمی اعلام کند، میتواند آن را هم در درمان کرونا تأیید کند. بنابراین پرداختن به این موضوعی هرگز غیرعلمی نیست.
انتهای پیام/