اخبار فارس من افکار سنجی دانشکده انتشارات توانا فارس نوجوان

خانواده

راه‌کارهای ساده خوب گوش کردن به اعضای خانواده

وقتی غم و ناراحتی را در فردی یا یکی از اعضای خانواد مشاهده می کنیم، معمولا فکر می کنیم که مشکلی پیش آمده یا اتفاقی افتاده است. شاید آن مشکل یا اتفاق این باشد که هیچ کس به او گوش نمی کند!

راه‌کارهای ساده خوب گوش کردن به اعضای خانواده

گروه خانواده ـ زهره سعیدی (کارشناس ارشد روان شناسی عمومی): هیچ چیز آزاردهنده تر از این نیست که افراد مورد علاقه یا افرادی که برایمان مهم هستند، به حرف هایمان گوش ندهند. نیاز به درک شدن، نیازی همیشگی است که هیچگاه ما را ترک نمی کند و به همین دلیل گوش شنوا عاملی بسیار مهم در روابط انسانی است.

کرونا علی رغم همه موارد منفی ، بیماری و از دست رفتن عزیزان و دوستان و آشنایانمان و ترس از بیماری خود و گرفتن همه تفریحات و تغییر دادن سبک زندگی گذشته ما ، اما نکات مثبتی هم داشته از جمله همین جمع شدن های همیشگی ما دور هم در خانواده ، صحبت کردن ها و حتی دعواهایمان که گاهی تلخ و گاهی هم شیرین می شود.

بنابراین همه ما از این فرصت کرونایی و دور هم جمع شدن اعضای خانواده می توانیم برای مهارت افزایی بیشتر استفاده کنیم از جمله این مهارت ها ، مهارت خوب گوش کردن است که ما در بدو بدوها و عجله های زندگی هایمان آن را شاید گم کرده باشیم.

ریشه بسیاری از اختلافات خانوادگی و دعواهای زوجین طبق نظر خیلی از درمانگران خانواده همین اختلاف و حقیقت ساده یعنی این است: مردم واقعا به یکدیگر گوش نمی دهند!

 

امام على علیه السلام می فرمایند: «جَعَلَ لَکُم أسماعا لِتَعِیَ ما عَناها، و أبصارا لِتَجلُوَ عن عَشاها : خداوند به شما دو گوش داد تا آنچه را به آنها مربوط مى شود دریافت کنند و دو چشم داد تا از نابینایى به در آیند» . «رَحِمَ اللّه ُ امرَأً (عَبدا) سَمِعَ حُکما فَوَعى ، و دُعِیَ إلى رَشادٍ فَدَنا ، و أخَذَ بِحُجزَةِ هادٍ فَنَجا: خداى رحمت کند مردى (بنده اى) را که سخن حکیمانه اى شنید و آن را پذیرفت و به راه راست خوانده شد و بدان نزدیک گشت و دامان راهنما را گرفت و نجات یافت». «ما کُلُّ ذِی قَلبٍ بِلَبِیبٍ ، و لا کُلُّ ذِی سَمعٍ بِسَمِیعٍ ، و لا کُلُّ ناظِرٍ بِبَصیرٍ: نه هر که دلى دارد خردمند است ، و نه هر که گوشى دارد شنواست ، و نه هرکه چشمى دارد بیناست».

اینها تنها گوشه هایی از آیات و احادیثی است که تنها به ارزش گوش کردن درست و حکیمانه از سوی امیر مومنان(ع) بیان شده است. باید به یاد داشته باشیم که فرهنگ مدرن تلاش کرده ما را افرادی مستقل بار بیاورد اما هنر گوش کردن فعالانه را از ما گرفته و توجه ما را به یکدیگر کم کرده است. گوش کردن مهمترین مهارتی است که ما را در یک ارتباط موثر قرار می دهد.

این روزها اخبار و تصاویر بی شمار و گوناگون از طریق تلویزیون، ایمیل، تلفن همراه، اینترنت و ... ما را بمباران می کنند و توجه ما را مختل می سازند، ما نیز از اینکه تصور کنیم همه فن حریف هستیم، لذت می بریم درحالیکه ایمیل خود را چک می کنیم، با تلفن حرف می زنیم، یا هنگام تماشای تلویزیون لیست خرید را وارسی می کنیم و به این ترتیب خود را فریب می دهیم و گمان می کنیم توانایی انجام دادن هم زمان چند کار را با هم داریم. حقیقت این است که یک کار بی کیفیت را پس از کار بی کیفیت قبلی شروع میکنیم  و حاصل این همه آن است که توجه خود را از دست می دهیم.

 

در نهایت با قدری آرام تر شدن چرخه کار و زندگی مان باید به این فکر کنیم که سبک زندگی جدید باعث شد ما کمتر به حرف یکدیگر گوش دهیم یا شاید هم برای فرار از تنهایی از اینکه گوشی شنوا نداریم به این سبک زندگی پناه برده ایم. علت هر چه که باشد تردیدی نیست که این فقدان شکافی در زندگی ما پدیده اورده که پیوسته بزرگتر و عمیق تر می شود و خود را به شکل نارضایتی، غم و محرومیت نشان می دهد.

البته این را باید در نظر داشته باشیم که اختلافات لزوما با گوش دادن به یکدیگر حل نمی شوند، اما اگر چنین نکنیم قطعا اوضاع وخیم تر می شود. در انواع مشاوره  با زوجینی که این روزها در شرایط در خانه مانی و به عبارتی قرنطینه هستند ، به کرات می بینم و از آنها می شنوم که اختلافاتشان در این ایام بیشتر شده است چرا که تحمل در کنار هم بودن و گوش کردن به حرف همدیگر را به مرور زمان از دست داده اند و حال این مهارت را نمی توانند ظرف یک هفته و یک ماه و یک سال کسب کنند. این زوجین در اغلب اوقات روز یک بار تماس تلفنی داشته و شب هنگام شام دور هم جمع می شدند اما حال بیشتر ایام را می بایست در کنار هم باشند در حالیکه بلد نیستند با هم صحبت کنند و به حرف هم گوش بدهند.

 

**حال باید چه کنیم؟

صرف نظر از همه بلاهایی که در این سال ها سر زندگی هایمان با بی توجهی وکم دقتی آورده ایم، حال این فکر به ذهنمان می رسد که الان چه کار کنم، چرا نمی توانم به حرف های همسرم یا اعضای خانواده ام گوش بدهم؟ تفاوت یک گوش کردن فعال با شنیدن چیست. در این گزارش تلاش داریم برخی نکات مهم در این زمینه را به نظرتان برسانیم:

1- اساس خوب گوش کردن ، همدلی است

همدلی میسر نمی شود مگر آنکه مشغولیت های خود را کنار بگذاریم و وارد تجربه طرف مقابل شویم. اساس ارتباط انسان را دو چیز تشکیل می دهد: تلاش و شم درونی. همدلی یعنی آنچه را طرف مقابل سعی دارد بگوید، بفهمیم و نشان دهیم که منظور او را درک کرده ایم. این همدلی ما را به فردی که سخن ما را می شنود و به ما و احساستمان توجه دارد، متصل می کند. گوش دادن همدلانه، روابط را دگرگون می کند. وقتی طرف مقابل احساسات عمیق و ناگفته ما را درک می کند، آن را در قالب کلام در می آورد و با بیانی روشن منعکس می کند، مطمئن می شویم ما را درک کرده است و از او به خاطر درک و انسانیتش ممنون می شویم.

بنابراین هنر گوش کردن برای روابط موفقیت آمیز ضرروری است. به همین دلیل است که گاه در بین زوجین می بینیم و می شنویم که دلخوری های کوچک باعث آزار و کینه های دور و دراز برایشان شده چرا که به حرف های هم در زمان مناسب گوش نکرده اند. فرض کنید همسرتان از سر کار می آید و شما با آب و تاب موضوعی را برای او تعریف می کنید و انتظار دارید که واکنش نشان دهد اما او خیلی بی احساس خود را نشان می دهد و آثار کسالت در صورتش نمایان می شود شاید بعد از آن فکر کنید که چه احمقانه بود که این همه انتظار کشیدم تا برای او موضوع را تعریف کنم!

 

فرض کنید برای انتخاب شغلی مردد هستید و به دوست قدیمی خود زنگ می زنید تا به طور مفصل درباره موضوع با او صحبت کنید، او به شما نمی  گوید که چه بکن یا نکن. اما به صحبت شما گوش می دهد و واقعا گوش می دهد و همین امر موجب می شود که شما موقعیت را روشن تر ببینید. 

2-تصدیق کردن

در گوش دادن دو هدف دنبال می شود: دریافت اطلاعات و تصدیق تجربه طرف مقابل. شخصی که واقعا گوش کردن فعال انجام می دهد، مدتی کوتاه چارچوب فکری خود را کنار می گذارد و از دریچه چشم ما به موضوع نگاه می کند. چنین فردی ما را آنگونه که هستیم درک می کند به همین علت است که گاهی بانوان از همسرانشان شکایت می کنند که من دو ساعت حرف می زنم اما همسرم نه پلکی می زند نه چیزی می گوید و فقط تظاهر به گوش کردن می کند.

راهکار: بنابراین آقایان، خانم ها و همسران و دیگر اعضای خانواده برای یک گوش کردن فعال، درک کردن و درک شدن بهتر است در موقع گوش کردن به حرف دیگری همدیگر را تصدیق کنیم ، با ایما و اشاره و هیجان نشان دهیم که به حرف طرف مقابلمان گوش می کنیم و همینطور از او سوالاتی درباره سوژه بپرسیم.

یادمان باشد که یک شنونده خوب همانند یک شاهد است نه یک قضاوت کننده. 

بنابراین به محض آنکه بتوانیم درون خود را بیرون بریزیم و طرف مقابل هم ما را درک و تصدیق کند ، بار سنگینی از دوش ما برداشته می شود. 

امروز بیاییم به این فکر کنیم که آخرین باری که یک اتفاق جالب برایمان رخ داده چه زمانی بوده و دلمان می خواست آن را با چه کسی در میان بگذاریم و در نهایت چه کسی را انتخاب کردیم که با او صحبت کنیم و ماجرا چطور از آب در آمد؟

 

3- دیگران را جدی بگیریم

برای درک همدلانه و گوش کردن فعال نیاز به اغراق و زیاده روی در ابراز احساسات نیست، فقط کافی است آنها را آنطور که هستند درک کنیم و جدی بگیریم. از مواردی که مطرح شد نباید این نتیجه را بگیریم هر زمان که کسی با ما صحبت میکند مدام باید او را تصدیق کنیم یا اینکه هیجان نشان دهیم بلکه به طور طبیعی وقتی به حرف کسی گوش می دهیم عکس العمل هایی نشان می دهیم که نشان از درک شدن دارد. وقتی غم و افسردگی را در فردی مشاهده می کنیم، معمولا تصور میکنیم که مشکلی پیش آمده یا اتفاقی افتاده است اما شاید آن مشکل یا اتفاق این است که هیچ کس به او گوش نمی دهد.

یکی از نکاتی که زوجین در مشاوره ها بدان اشاره می کنند این است که مثلا او (طرف مقابل) هرگز با من حرف نمی زند. این نکته را باید درباره مردها در نظر داشته باشیم که کم حرفی و سکوت بعضی از مردها، بیش از آنکه به جنس آنها مربوط باشد به گذشته آنها هم مربوط می شود گذشته که در آن گوش شنوا پیدا نکرده اند حال ما میتوانیم با یک ارتباط صحیح این دیوار و سد را بشکنیم.

 

انتهای پیام/

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید
نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط خبرگزاری فارس در وب سایت منتشر خواهد شد پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد
Captcha
لطفا پیام خود را وارد نمایید.
پیام شما با موفقیت ثبت گردید.
لطفا کد اعتبارسنجی را صحیح وارد نمایید.
مشکلی پیش آمده است. لطفا دوباره تلاش نمایید.

پر بازدید ها

    پر بحث ترین ها

      بیشترین اشتراک

        اخبار گردشگری globe
        اخبار کسب و کار تریبون
        همراه اول