التیام زخم های آمریکا

گروه غرب از نگاه غرب خبرگزاری فارس: در سال 1998 وزیر امور خارجه وقت مادلین آلبرایت در عبارتی معروف ایالات متحده را به عنوان «کشوری واجب و ضروری» توصیف کرد و گفت: «ما سربلند ایستاده ایم و بیشتر از سایر کشورها آینده را می بینیم.» دو دهه بعد ایالات متحده همچنان کشوری واجب و ضروری هست. با این حال به جای دیدن آینده، این اواخر به نظر می رسد که چشم های خود را بسته است. آیا پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری ماه جاری به این معناست که آمریکا بار دیگر در حال گشودن چشم های خود است؟
یک چیز روشن است: اگر دونالد ترامپ برای بار دوم رئیس جمهور می شد، سرنوشت آمریکایی که آلبرایت توصیف کرده تعیین می شد. آمریکایی که مدت هاست بر شالوده نظم بین المللی لیبرال بنا شده –که  اصول همه شمول تعریف شده در منشور آتلانتیک سال 1941 آن را شکل داده بود – یک بار و برای همیشه نابود می شد.
با این حال ریاست جمهوری عنقریب بایدن به هیچ وجه به معنای تضمین بازگشت به رهبری آمریکا و دورنمای گذشته نیست. بله، این یک پیروزی قطعی و روشنگر بود. بایدن بیشتر از 79 میلیون رای کسب کرده که از هر رئیس جمهور دیگر آمریکا بیشتر است و به همان تعدادی آرای کالج الکتورال را برده که ترامپ در سال 2016 برده بود، زمانی که ترامپ با وجود  برتری هیلاری کلینتون در کسب آرای مردمی، ادعا کرد که به «یک پیروزی قاطع و گسترده» دست یافته است.
با این وجود ترامپ در سال جاری بیشتر از 73 میلیون رای کسب کرده است- حدود ده میلیون بیشتر از آرای خود در سال 2016 و دومین تعداد رایی که تا به حال به یک نامزد ریاست جمهوری آمریکا داده شده است. از طرفی ادعاهای بی پایه و اساس او درباره تقلب گسترده در آرا- که تاکنون بخش عمده ای از تشکیلات حزب جمهوریخواه از آن حمایت کرده اند و فعلا از تایید پیروزی بایدن خودداری کرده اند-  نیمی از جمهوریخواهان آمریکایی را متقاعد کرده است که او پیروز «قانونی» انتخابات است.
این انتخابات اگرچه انکار تمام عیار ترامپ و ترامپیسیم را در پی داشت، اما نشان داد که نفوذ ترامپ  از ریاست جمهوری او فراتر خواهد رفت. این مسئله صرفا از زخم های ماندگاری سخن می گوید که تداوم به چالش کشیدن نتایج انتخابات از سوی او – در دادگاه ها و در وجدان عمومی- بر دمکراسی آمریکایی و شهرت بین المللی آن باقی خواهد گذاشت.
با اطمینان می توان گفت که میراث او احتمالا در کوتاه مدت و در سطح بین المللی کاملا احساس خواهد شد. دولت بایدن به دنبال اعاده دوباره نقش آمریکا در نهادهای چند جانبه خواهد رفت.  رئیس جمهور منتخب پیشتر وعده پیوستن دوباره به توافق آب و هوایی پاریس، سازمان بهداشت جهانی و توافق اتمی با ایران را داده است. از جمله سایر اقدامات احتمالی او برداشتن موانع از سر راه بدنه استیناف سازمان تجارت جهانی است که مسئولیت داوری در مورد اختلافات بین اعضا را بر عهده دارد، حرکتی که هم اهمیت عملی دارد و هم نمادین.
اگرچه این اشارات مثبت به روی چندجانبه گرایی مهم هستند، اما این انتظارات که ایالات متحده به سرعت نقش رهبری جهانی خود را بازپس خواهد گرفت باید تعدیل شوند. هرچند ایالات متحده همچنان قدرت نظامی و اقتصادی مسلط جهان و نیز یک نیروی فرهنگی بزرگ باقی می ماند، اما دیگر قدرت صاحب هژمونی نیست. این کشور دیگر نمی تواند سمت و سوی روابط بین المللی را دیکته کند.
آنچه که ایالات متحده هنوز می تواند انجام دهد بسیج بازیگران بین المللی متنوع برای پرداختن به چالش های مشترک است. اگر ایالات متحده دودستگی های درونی خود را التیام نبخشد، حتی این «قدرت میزبانی» – که در قلب تلاش های اولیه احتمالی بایدن برای اعاده چندجانبه گرایی قرار دارد- احتمالا در میان مدت تا دراز مدت مستهلک خواهد شد.
قدرت میزبانی تفاوت ظریفی با قدرت هژمونیک خام است. این قدرت نه تنها بر ظرفیت و نفوذ، بلکه بر یک احساس اقتدار اخلاقی بنا شده که شرکا را به سمت خود جلب می کند و اقدامات مشترک را با مشروعیت در هم می آمیزد. قدرت میزبانی باید الگویی از لیبرالیسم و چند جانبه گرایی باشد، نه صرفا طرح مطالبات. کشوری که مثل آمریکای امروز دچار دودستگی باشد، نمی تواند چنین الگویی را ارائه دهد.
مخاطرات زیادی در این میان وجود دارد. اگر تضعیف شدن قطبی که نظم بین المللی حول آن  تشکیل شده همچنان ادامه پیدا کند، دور شدن خطرناک سال های اخیر- که نبود یک واکنش جهانی هماهنگ شده نسبت به همه گیری کووید19 تمثیل آن است- ادامه پیدا خواهد کرد. حتی حافظه عضلانی دیپلماتیکی که  موارد اخیر همکاری های محدود را امکان پذیر کرده نیز رنگ خواهد باخت.
چرا کس دیگری نباید رهبری را در دست بگیرد؟ دلیل ساده اش این است که هیچ کس دیگری نمی تواند. هیچ بازیگر واحد یا مجموعه ای از بازیگران وجود ندارند که آمادگی گرفتن جای آمریکا را داشته باشند.
مثلا اتحادیه اروپا را در نظر بگیرید که مدت هاست در این خیال بوده که یک حامل استاندارد بالقوه ارزش های لیبرال باشد. این اتحادیه قطعا بسیاری از مختصات یک الگو را در خود به وجود آورده است: فرهنگ های متنوع و زنده، جوامع مدنی پویا، سیستم های کاملا صنعتی شده برای صیانت از حقوق بشر و حاکمیت قانون و تعهد نسبت به چند جانبه گرایی.
با این حال اتحادیه اروپا در بسیاری از حوزه های دیگر که برای رهبری جهانی حیاتی هستند لنگ می زند. فقدان یک خواست سیاسی برای این هدف به این معنا بوده که اروپا  هیچگاه منابع خود را درست تخصیص نداده است. در نتیجه از ایجاد یک ظرفیت مشترک کافی با حتی ایجاد شرایطی برای انجام این کار ناتوان مانده است. برای مثال رهبران اتحادیه اروپا اصرار دارند که اروپا باید به «استقلال راهبردی»  دست یابد، بی آنکه بر سر این توافقی داشته باشند که این حرف به چه معناست.
مسئله بنیادین تر آنکه اتحادیه اروپا فاقد اعتماد به نفسی است که برای عمل کردن به عنوان یک الگوی معتبر و قاطع برای جهان است. برای تغییر دادن این وضع، این اتحادیه ابتدا باید  یک «دلیل موجودیتی» قاطع را برای خود تعریف کند و آن را به دیگران انتقال دهد تا بتواند آن را به بنیان مدل  احیاگر جهانی اش تبدیل کند. سپس این اتحادیه باید منابع قابل توجهی را – زمان، تلاش و پول- برای ایجاد ظرفیت و شان مورد نیاز برای  اعمال نفوذ خود اختصاص دهد. به طور خلاصه اتحادیه اروپا باید حرفش را با عملش یکی کند.
تا وقتی که اتحادیه اروپا این کار را نکند، ایالات متحده واجب و ضروری خواهد ماند، چون این کشور کشور غیر قابل جایگزین شدن است. تمام این مسائل بر اهمیت این نکته برای دولت بایدن می افزاید که نه تنها به عنوان یک قدرت میزبان دوباره با جهان و سیستم چند جانبه وارد مشارکت شود، بلکه راهی برای  التیام زخم های آمریکا بیابد. 
نویسنده: آنا پالاچیو (Ana Palacio) وزیر امور خارجه پیشین اسپانیا و استاد میهمان در دانشگاه جرج تاون
منبع: https://b2n.ir/979672

انتهای پیام.