به گزارش خبرگزاری فارس از شیراز، استفاده از شرایط کرونا و فرصت ایجاد شده برای خانواده‌ها جهت رسیدن به شناخت و درک بیشتر از خواسته‌ها و روحیات والدین و فرزندان و دیگر اعضا با توجه به توصیه‌های روانشناسان و بهره‌گیری از مطالعه در این باره، یکی از خوشایندترین اتفاقاتی است که در این روزها می‌تواند رقم بخورد.
برای رسیدن به راهکارهایی در این راستا، خبرنگار فارس، با یکی از روانشناسان تربیتی کودک به گفتگو نشست که علاوه بر توصیه‌های مفید، به نکات بسیار مهم و موثری نیز پرداخته شد.
سمیه کشاورز، مشاور کودک و خانواده و کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در ایام قرنطینه و شرایط کرونایی چگونه از فرزندان خود حمایت کنیم؟ گفت: شیوع بیماری کرونا بسیاری از ابعاد زندگی بشر و اقشار مختلف را تحت تاثیر خود قرارداده است و در این میان کودکان و نوجوانان نیز احساسات مختلفی را که بر گرفته از خطرات ناشی از بیماری است بروز می‌دهند.
وی افزود: اگرچه کودکان به شیوه‌های مختلف به این احساسات واکنش نشان می‌دهند اما به‌طور کلی در مواجه با رویدادهایی همچون تعطیلی مدارس و لغو برنامه‌ها و دوری از دوستان، این گروه حساس، بیش از پیش به حمایت‌های عاطفی اطرافیان، به ویژه والدین خود نیاز دارند، بنابراین برای بهبود شرایط چند نکته را به عنوان توصیه جهت بهبود وضعیت خانواده‌ها، با والدین عزیز در میان می‌گذاریم.
این روانشناس کودک گفت: قبل از هر چیز، برای صحبت با فرزندتان پیش‌قدم شوید و با آرامش درباره بیماری صحبت کنید و ضمن رعایت تمام نکات بهداشتی و مراقبت از کودکان، به فرزندان خود اطمینان بدهید که بیماری کرونا به خصوص برای کودکان و نوجوانان معمولاً خفیف است.
وی تصریح کرد: همچنین به خاطر داشته باشید که بیماری قابل پیشگیری است و برخی از نشانه‌های اولیه قابل درمان است، ما می‌توانیم به کودکان یادآوری کنیم که کارهای موثر زیادی قابل انجام است که هم خود و هم دیگران را ایمن نگه‌داریم و احساس کنیم که بر شرایط به‌وجود آمده مسلط هستیم، مسائلی از جمله شستشوی مرتب دستها، لمس نکردن صورت و حفظ فاصله اجتماعی و عدم استفاده از اسباب‌بازی‌ها و لوازمی که احتمال آلودگی دارند و... از جمله توصیه‌های قابل اجرا در این بخش است.
کشاورز در ادامه به ضرورت برنامه ریزی و ایجاد تنوع در منزل اشاره کرد و گفت: یک برنامه منظم روزانه داشته باشید و برنامه روزانه منظمی برای فرزندان خود درنظر بگیرید؛ که شامل زمان بازی و استفاده از موبایل و ارتباط با دوستان‌شان نیز باشد و حتماً زمان‌هایی را برای دوری ازتکنولوژی و کمک در کارهای خانه درنظر داشته باشید.
این مشاور تربیتی بیان داشت: باید فکر کنیم که چه چیز برایمان با‌‌‌ارزش است و برنامه منظم مورد نظرمان را مطابق با آن ارزش‌ها وضع و اجرا کنیم؛ چرا که حفظ یک برنامه منظم و قابل پیش‌بینی می‌تواند در کودکان احساس آرامش خاطر به‌وجود آورد، به نحوی که بدانند چه زمان باید به کارهای ضروری بپردازند و چه زمانی را با بازی سپری کنند.
وی افزود: فرزندان خود را حمایت کنید و سعی کنید با صحبت کردن، شرایط را برای آنها عادی‌سازی کنید، بگذارید فرزندتان احساسات خود را بروز بدهند، از آنجا که با تعطیلی مدارس، تفریحات داخل مدرسه، مسابقات ورزشی و فعالیت‌هایی که بچه‌ها پیش از این در آن شرکت می‌کردند؛ لغو و تعطیل شده و کودکان به دلیل از دست دادن تمام این فعالیت‌ها، احساس انزوا یا نا امیدی می‌کنند؛ انتظار این را داشته باشید که به‌خاطر از دست دادن زندگی عادی و روزمره‌شان خیلی غمگین و خسته شوند، بنابراین با توجه به امکانات موجود، شرایطی در منزل ایجاد کنید که احساس شادی و نشاط، جایگزین این حس انزوا یا تاامیدی شود.
این مربی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اظهار داشت: اجازه بدهید کودکان و نوجوانان شما در مورد احساسات خود صحبت کنند، به آنها بگوئید که غم و افسردگی ناراحتی و خوشحالی یک احساس عادی برای تمام افراد است، کتاب قیافه‌های بامزه از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتابی مفید برای شناسایی احساسات به کودکان است و پیشنهاد می‌کنم والدین این کتاب را برای بچه‌ها تهیه کنند تا بچه‌ها به این درک برسند که احساسات غم شادی و... احساسات طبیعی انسان است.
در چنین شرایطی، همدلی و حمایت بهترین راه است
کشاورز گفت: بزرگسالان باید این واقعیت را که کودکان ممکن است درمورد این بیماری، عصبی و نگران باشند، درک نموده و با کودکان همدلی کنند و درمورد آنچه فرزندانشان می‌شنوند و می‌دانند، با هم صحبت کنند چرا که در چنین شرایطی، همدلی و حمایت بهترین راه است.
وی با اشاره به لزوم ارائه اطلاعات صحیح به کودکان افزود: اطلاعات نادرست زیادی درباره بیماری کرونا در حال انتشار است، از کودک در مورد اطلاعاتی که در مورد بیماری شنیده است، سوال بپرسید و میزان درستی این اطلاعات را بسنجید و توجه داشته باشید، فقط ارائه اطلاعات صحیح به کودک کافی نیست، چرا که ممکن است کودک اطلاعات جدید را با برداشت‌های نادرست قبلی ترکیب نماید. بنابراین سعی کنید، دانسته‌های قبلی کودک را کشف و انها را اصلاح و تکمیل کنید.
این روانشناس تربیتی کودک، با اشاره به اهمیت تقویت ایده‌های والدین برای معطوف کردن حواس کودکان به کارهای دیگر تصریح کرد: اگر فکر می‌کنید کودکانتان در هضم احساسات دشوارشان با مشکل رو‌به‌رو هستند؛ برای ایجاد راه‌حل ازخود کودک سرنخ بگیرید و نظراتش را جویا شوید.
وی افزود: سعی کنید میان زیاد صحبت کردن درباره احساسات و یافتن موضوعاتی برای معطوف کردن حواس او به امری دیگر، تعادل برقرار کنید. هر چند روز یک‌بار، یک بازی خانوادگی انجام دهید یا با همدیگر آشپزی کنید، سعی کنید برای کودکانتان بادکنک‌های رنگی بخرید و مسابقه بادکنک باد کردن انجام دهید بادکنک در بازی درمانی باعث تخلیه انرژی منفی در کودکان و خالی شدن خشم آنها می‌شود، یا سعی کنید برای آنها گِل سفال تهیه کنید، چون گل درمانی، در کنترل خشم بسیار موثر است.
کشاورز بیان داشت: پیشنهاد می‌شود که در کارها فرزندان‌تان را نیز مشارکت دهید. برای کودکان ۱۰_۱۱ ساله یا بزرگتر، پیشنهاد می‌کنم که از خود کودک کمک بگیرید و برنامه روزانه را با هم طراحی کنید، با آنها درمورد کارهایی که باید در برنامه روزانه‌شان انجام دهند، صحبت کنید و ببینید که آنها چطور برای خودشان برنامه‌ریزی می‌کنند. درمورد بچه‌های کوچکتر، بسته به این که چه کسی مراقب آنهاست (چون ممکن است که هر دو والد در خانه نباشند) طوری برنامه‌ریزی کنید که همه کارهای مهمی که باید انجام شود درنظر گرفته شود: تکالیف درسی و تمام کارهای خانه که باید در آن کمک کنند.
وی با اشاره به تفاوت سبک زندگی در خانواده ها گفت: درمورد برخی خانواده‌ها به نظر می‌رسد که شروع انجام برنامه از ابتدای صبح برای فرزندان بهتر است، ولی بعضی خانواده‌ها ممکن است ترجیح بدهند که کمی دیرتر شروع کنند تا بتوانند بیشتر بخوابند و از خوردن صبحانه در کنار هم لذت ببرند، والدینی که در طی روز نمی‌توانند بر فعالیت‌های فرزندان خود نظارت داشته باشند، می‌توانند با هم فکری با پرستار و مراقب کودک، برنامه مناسبی برای کودک تهیه نمایند و هماهنگ کنند که چطور به نحو بهتری برنامه‌ریزی کنند.
کشاورز ضمن اشاره به اطمینان بخشی به کودکان گفت: والدین باید در صحبت با فرزندان خود درباره بیماری کرونا و نقش مهمی که فرزند در حفظ سلامتی خود دارد، پیش قدم شده و با آرامش در این باره با آنها صحبت کنند. به آنها بگویید که شاید خود شما یا هریک از اعضای خانواده نشانه‌های بیماری را که اغلب هم شبیه سرماخوردگی عادی یا آنفولانزاست، در خود احساس کنید، و نیازی نیست که از این احتمال ترس بی‌مورد به خود راه دهند. والدین باید فرزندان خود را تشویق کنند که اگر حالشان خوب نیست یا اگر احساس نگرانی درباره این بیماری دارند با آنها صحبت کنند و کمک بخواهند.
وی اظهار داشت: اگر فرزندتان سوالی پرسید که جوابش را نمی‌دانید، به‌جای حدس زدن، از این فرصت استفاده کنید و با هم به دنبال پاسخ بگردید و از کتاب‌ها، وبسایت‌ها و افراد و روانشناسان معتبر به عنوان منابع اطلاعاتی استفاده کنید.
سمیه کشاورز با پرداختن به عدم آمادگی جامعه جهت مواجهه با این وضعیت گفت: بسیاری از کودکان در مدرسه یا در دنیای مجازی به خاطر بیماری کرونا مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند، مهم است که فرزندان‌تان بدانند که اگر مورد آزار و اذیت قرار گرفتند، شما همیشه پشتیبان آنها هستید، به آنها یاد بدهید که، کمک خواستن از دیگران، بهترین راه مواجهه با هر نوع آزار و قلدری است و نباید از بچه‌ها و نوجوانانی که مورد آزار و قلدری قرار گرفته‌اند انتظار داشته باشیم که به تنهایی درمقابل چنین سوء‌رفتارهایی از خود دفاع کنند، بلکه باید آنها را تشویق کنیم که از دوستان و بزرگسالان کمک و حمایت بخواهند.
ایده‌هایی برای معطوف کردن حواس کودکان به کارهای دیگر
این روانشناس و مشاور کودک تصریح کرد: در مورد نوجوانان و استفاده مداوم از اینترنت انعطاف‌پذیرتر باشید، ولی آنها را کاملا به حال خود رها نکنید، با نوجوانان رو راست باشید و به آنها بگویید که درک می‌کنید در این شرایط، زمان بیشتری دارند، ولی دسترسی بی‌وقفه به صفحات مجازی و رسانه‌های اجتماعی هم ایده چندان خوبی نیست. از نوجوان خود بپرسید: به نظر خودت چه کار باید بکنیم؟ یک برنامه‌ریزی برای خودت انجام بده و با هم در موردش صحبت کنیم تا من هم نظر خودم را بگویم.
وی افزود: رفتار خود را مدیریت کنید، به‌طور یقین والدین نیز احساس اضطراب می کنند و فرزندان از حالات و احساسات آنها الگو می‌گیرند. من از همه پدرها و مادرها می‌خواهم، تا حدی که می‌توانند اضطراب و نگرانی‌های خود را مدیریت کنند و این نگرانی‌ها را بیش از حد در حضور فرزندان خود بروز ندهند، این دقیقا یعنی خوددار بودن و کنترل کردن احساسات، که گاهی کار بسیار سختی است، به خصوص اگر این احساسات در آنها هم بسیار شدید باشد.
کشاورز بیان داشت: بچه‌ها برای احساس ایمنی و امنیت، به والدین خود متکی هستند، این نکته مهم است که به خاطر داشته باشیم که کودکان همچون مسافرین هواپیمایی هستند که ما خلبان آن هستیم؛ بنابراین حتی اگر احساس اضطراب می‌کنید، اجازه ندهید که سایر مسافران احساس ناامنی کنند.
این مربی دوره‌های آموزشی کودکیاری افزود: کودکان ممکن است به روش‌های مختلفی نسبت به استرس واکنش نشان بدهند، مثلاً بیشتربه والدین بچسبند، مضطرب و گوشه‌گیر و یا عصبانی و آشفته شوند و حتی دچار شب ادراری شوند، به واکنش‌های کودکتان به گونه‌ای حامیانه پاسخ دهید، به نگرانی‌هایشان گوش دهید و تا می‌توانید عشق و توجه بیشتری نثارشان کنید.
کشاورز با بیان ضرورت توجه به سن کودکان تصریح کرد: زمانی که با کودکان سنین مهد کودک صحبت می‌کنید توجه داشته باشید که آنها تقریبا اطلاعات زیادی از شبکه‌های اجتماعی، به طور روزانه دریافت می‌کنند، بسیار مهم است که شما بر اساس دانسته‌های کودکان با آنها برخورد کنید.
وی معتقد است: بسیاری از کودکان در این سنین به دانستن حقایق مشخصی در خصوص چگونگی کارکرد مسایل علاقه‌مندند و به طور کلی کودکان عادت دارند با طرح یک سری سوالات، زمینه را برای طرح سوالات دیگر فراهم کنند تا به حقایق جدیدتری برسند، آنها معمولا مسایل بزرگ و ترسناک را به بخش‌های کوچکتر تقسیم می‌کنند تا بهتر به درک آن برسند، بنابراین، سعی کنید به طور مشخص به سوالات کودکان، با پاسخهای مناسب سن آنها جواب دهید. توصیه های عمومی وزارت بهداشت را رعایت کنید و اطلاعات لازم را در خصوص عادات روزانه جدید به کودکان داده و علت آن را برایشان شرح دهید.
وی افزود: با کودکان درباره احساسی که دارند صحبت کنید،آنها را در فعالیت‌هایی شرکت دهید که باعث قوی شدن پیوند میان شما و کودک می‌شود و کمک کنید تحمل و تاب‌آوری این دوران چالش‌برانگیز در آنها شکل بگیرد، سعی کنید به روانشناس مراجعه کنید و راه‌های کنترل خشم و استرس را به کودکان آموزش دهید.
وی در ادامه با اشاره به راهکارهای کنترل خشم کودکان گفت: در این جا چند راهکار کنترل خشم کودکان در زمان فعلی و کرونایی را به شما توصیه می‌کنم، از کودکانتان بخواهید در مورد غم‌هایشان با شما گفتگو کنند، برای آنها کیسه‌بکس یا بالشت بخرید و با آنها بازی مشت‌زدن در کیسه بوکس و بالشت را انجام دهید و از آنها بخواهید هر گاه ناراحت می‌شوند به کیسه بوکس ضربه بزنند، البته مراقب کنترل حد ابراز خشم و عادت نکردم به این حالت باشید، از آنها بخواهید هنگام عصبانیت یک لیوان آب بخورند و قبل از انجام هر کاری تا ۲۰ بشمارند و در حالت نشسته قرار گیرند.
کشاورز افزود: به آنها کاغذ بدهید و از آنها بخواهید تا آن را خط خطی کنند، دفترچه‌ای تهیه کنید که قفل دار باشد و بتوانند احساسات خود را بنویسند و به آنها اطمینان دهید شما آن دفترچه را نگاه نمی‌کنید، آنها را با رعایت بهداشت، به محیط باز برده، اجازه دهید فریاد بکشند تا انرژی، خشم و استرس آنها تخلیه شود، از آنها بخواهید بعضی از حرف‌هایشان را که موقع عصبانیت نمی‌توانند به کسی بگویند، حتی شما، بر روی کاغذ بنویسند و پاره کنند.
وی اظهار داشت: به آنها ریلکسیشن یاد دهید به این صورت که آهنگ ملایمی پخش کنید و در حالت خوابیده از انگشتان پا شروع کرده منقبض کنند و بعد منبسط، و این کار را با تمام عضلات بدن انجام دهند تا به سر برسند، و بعد از آن سه نفس عمیق دم و بازدم انجام دهند، بچه‌ها این کار را نوعی بازی تصور می‌کنند و از آن لذت می‌برند.
وی در پایان ضمن آرزوی سلامتی برای همه افراد و آرزوی پایان هر چه زودتر این شرایط گفت: فراموش نکنیم که کرونا می‌تواند یک فرصت برای شناخت بیشتر ما از فرزندانمان و درک نقاط ضعف و قوت و در نهایت تقویت او باشد.
فرزند‌آوری و از تنهایی درآوردن فرزندان از دیگر توصیه‌های این روانشناس بود، چرا که معتقد است بسیاری از این مشکلات، ناشی از تاثیرات تک فرزندی و خلوت بودن خانواده است.
این روانشناس و مشاور تربیتی، به والدین توصیه کرد: اگر کودکانتان خیلی عصبی شده است، سعی کنید او را نزد روانشناس ببرید تا بازی‌درمانی، گل‌درمانی و قصه‌درمانی را با آنها کار کند و به بازیابی و حفظ سلامت کودک شما کمک کند.
انتهای پیام/ ن
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
