به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، یک میلیون و ۲۲۰ هزار هکتار از وسعت ۲۹ هزار کیلومترمربعی استان کردستان را اراضی کشاورزی تشکیل داده که از این میزان ۸۹۶ هزار و ۲۳۵ هکتار اراضی دیم و مابقی آبی است.
۳۰ درصد اشتغال و ۲۷ درصد تولید ناخالص داخلی این استان مربوط به بخش کشاورزی است و سالانه بیش از دو میلیون و ۹۰۰ هزارتن محصول در تمام زیرمجموعه‌های این بخش اعم از باغی، زراعی و دامی تولید می‌شود.
کردستان از لحاظ تولید گندم، کلزا و نخود هم در رتبه‌های برتر قرار دارد به گونه‌ای که در سال زراعی گذشته از سه هزار و ۵۶۲ هکتار از اراضی زیرکشت کلزا در استان حدود هفت هزار تن محصول تولید و ۲۱۷ میلیارد و ۹۶۷ میلیون ریال هم بابت خرید تضمینی آن به بهره برداران آن پرداخت شد.
کردستان از لحاظ تولید محصولات باغی مانند توت‌فرنگی هم رتبه نخست کشور، انگور دیم رتبه دوم، آلبالو رتبه پنجم، شلیل، گردو و هلو هم هر کدام رتبه ششم را در بین تمامی استان های تولیدکننده این محصول به خود اختصاص داده است.
با هدف آشنایی بیشتر با وضعیت کشاورزی و میزان تولیدات در استان گفت‌وگویی با فرید سپری رئیس سازمان جهاد کشاورزی داشتیم که در ادامه می‌آید...
اختصاص 25 درصدی از تولید ناخالصی به بخش کشاورزی، تولید بیش از 10 تا 12 درصد گندم کشور در استان، طلایه‌داری کردستان در مکانیزاسیون مزارع، توجه بیشتر به صنایع تبدیلی و اعطای تسهیلات با نرخ بهره پایین جهت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و...از نکات مهمی است که فرید سپری به آن اشاره کرده است.
اختصاص 25 درصدی از تولید ناخالص به بخش کشاورزی
فارس: چند درصد از جمعیت استان در حوزه کشاورزی فعالیت دارند و این حوزه چه میزان از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است؟
کشاورزی محور توسعه استان است، اشتغال بخش کشاورزی در کشور حدود 18 درصد است اما در استان کردستان 30 درصد است، تولید ناخالص داخلی بخش کشاورزی در کشور 12 درصد است و این شاخص در کردستان 25 درصد است و این جایگاه بخش کشاورزی را مشخص می‌کند.
فارس: سالانه چه میزان محصولات کشاورزی در استان کردستان تولید می‌شود؟
کردستان 1.8 دهم مساحت و 3 درصد بارندگی کشور، 7 درصد روانآب‌های کشور و استفاده 19 درصدی از آب‌های تجدید پذیر و باتوجه به مصرف سرانه آب‌های تجدید یک هزار و 642مترمکعب در کشور است، سرانه مصرف آب‌های تجدیدپذیر در این استان 3 هزار و 562 متر مکعب است که این مهم ظرفیت بالای منابع آبی کردستان را نسبت به متوسط کشوری متبلور می‌سازد و در مجموع بیش از 2 میلیون و 900 هزار تن انواع محصولات کشاورزی در استان تولید می‌شود.
10 تا 12 درصد گندم کشور در کردستان تولید می‌شود
فارس: بیشترین سهم تولید در استان مربوط به چه محصولاتی است؟
کردستان در تولید و خرید گندم در رده های نخست کشور قرار داد و با تولید گندم دیم با استان‌هایی که 100 درصد کشت آنها آبی است رقابت می‌کند.
بین 10 تا 12 درصد تولید گندم کشور در استان ما تولید می‌شود و در تولید سیب‌زمینی جایگاه چهارم کشور را به خود اختصاص داده و در تولید توت‌فرنگی مقام نخست کشور را دارد.
کردستان در تولید انگور دیم با توجه به باغاتی که به بهره برداری رسیده از 45 هزار تن در سال های گذشته به 55 هزار تن در سال جاری رسیدیم که این مهم ما را به رتبه نخست کشور در تولید این محصول نزدیک کرد.
با تولید بیش از 95 هزار تن گوشت مرغ در سال استان ما رتبه نهم کشوری و رتبه اول شمال غرب کشور را در این زمینه دارد.
سالانه 770 هزار هکتار اراضی کردستان زیرکشت می‌رود
فارس: کردستان در پازل صنعت کشاورزی در کشور چه جایگاهی دارد؟
سالانه حدود 770 هزار هکتار اراضی استان زیرکشت می‌رود و با تولید حدود 2.1 میلیون تن محصولات زراعی در این سطح زیرکشت رتبه 6 کشوری به لحاظ سطح داریم، سالانه 400 هزار تن محصولات باغی از 50 هزار هکتار باغات استان تولید می‌شود البته این استان در کشت محصولات زراعی و باغی در جایگاه 17 کشور قرار دارد که این جایگاه به دلیل پایین بودن اراضی آبی است.
فارس: به پایین بودن سهم استان در زمینه اراضی آبی اشاره کردید برای افزایش این سهم چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟
بیش از 87 درصد تولیدات کشاورزی کردستان به صورت دیم است و همین موضوع موجب شده ظرفیت‌های استان در این زمینه نهفته بماند، افزایش تخصیص سهم آب بیشتر به بخش کشاورزی کردستان با توجه به ظرفیت بالای این استان در زمینه آب و خاک در حوزه کشاورزی، مطالبه به حق مردم است که طی چند سال اخیر به صورت جدی دنبال شده است.
چندین سال است که تبدیل اراضی دیم استان به آبی به گفتمان اصلی و مهم بین مسوولان استان تبدیل شده است و در سطح کشور به صورت جدی دنبال می‌شود که خروجی آن کسب مجوز تبدیل 98 درصد اراضی دیم به آبی در سال گذشته بود با تحقق این مهم شاهد افزایش 10 برابر تولیدات و اشتغال‌زایی برای 25 هزار نفر در حوزه کشاورزی در استان خواهیم بود.
کردستان طلایه‌دار مکانیزاسیون مزارع در کشور است
فارس: قطعا استفاده از تکنولوژی‌های نوین به رونق هرچه بیشتر کشاورزی و کاهش میزان مصرف آب کمک می‌کند در این زمینه چه اقداماتی انجام گرفته است؟
ضریب مکانیزاسیون در مزارع استان ۲.۲ دهم اسب بخار در هر هکتار است و این شاخص در کشور 1.8 اسب بخار است و استان کردستان در این زمینه طلایه‌دار مکانیزاسیون مزارع در سطح کشور است.
همچنین استان کردستان نسبت به میانگین کشوری که زیر 22 درصد تجهیز اراضی کشاورزی کشور به سیستم‌های نوین آبیاری دارد با 43 درصد رتبه نخست کشوری را به خود اختصاص داده است.
انجام 284 میلیون دلار صادرات در گمرکات کردستان
فارس: بهره‌مندی از بازار مناسب یکی از مولفه‌ها در رونق تولید است وضعیت استان کردستان در این حوزه به چه صورتی است؟
ارزش صادرات محصولات کشاورزی استان در 9 ماهه امسال 284 میلیون دلار بوده و با توجه به ارزش 549 میلیون دلاری کل صادرات از گمرکات استان در بازه زمانی مذکور، محصولات کشاورزی حدود 52 درصد از کل صادرات گمرکات استان را تشکیل می‌دهد.
به طور میانگین روزانه حدود 3 هزار تن محصولات کشاورزی از گمرکات استان صادر می‌شود که بر اساس خوداظهاری صادرکنندگان، حدود 715 تن آن مربوط به تولیدات استان است.
افزایش 78 درصدی صادرات محصولات کشاورزی در کردستان
ارزش وزنی میزان صادرات محصولات کشاورزی از گمرکات استان در 9 ماهه 99 برابر با 799 هزار تن بوده است که از کل میزان صادرات سال 98 که 695 هزار تن است بیشتر بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 447 هزار تن یعنی تقریباً 78 درصد افزایش داشته است.
ارزش دلاری میزان صادرات محصولات کشاورزی از گمرکات استان نیز در 9 ماهه امسال 284 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل که 236 میلیون دلار بوده است 20 درصد افزایش نشان می دهد.
فارس: بیشترین صادرات محصولات کشاوزی استان از کدام گمرکات مرزی و به کدام مقصد بوده است؟
در 9 ماهه امسال 596 هزار تن محصولات کشاورزی به ارزش 203 میلیون دلار از طریق گمرک باشماق مریوان و 203 هزار تن به ارزش 81 میلیون دلاراز طریق گمرک سیرانبند بانه، به کشور عراق صادر شده و تحلیل‌های آماری بر اساس ارزش وزنی نشان می‌دهد حدود 75 درصد از میزان صادرات محصولات کشاورزی از طریق باشماق مریوان و 25 درصد نیز از طریق سیرانبند بانه صورت گرفته است.
در 9 ماهه امسال علی الرغم این که کل میزان صادرات محصولات کشاورزی از طریق گمرکات استان کردستان به لحاظ ارزش وزنی نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 78 درصد افزایش داشته، اما ارز آوری آنها فقط 20 درصد رشد داشته است.
ضرورت اعطای تسهیلات با نرخ بهره پایین به سرمایه‌گذاران بخش کشاورزی
فارس: همانگونه که اشاره کردید ارزآوری محصولات صادراتی چندان زیاد نبوده است، برای رونق بیشتر این بخش باید چه اقداماتی صورت بگیرد؟
قطعا توجه بیشتر به صنایع تبدیلی و اعطای تسهیلات با نرخ بهره پایین جهت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این امر و همچنین اختصاص ماشین‌های یخچال‌دار جهت توسعه ناوگان حمل و نقل محصولات کشاورزی و امکان حمل مستقیم محموله‌های صادراتی به داخل کشور عراق، علاوه بر کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، موجب ایجاد درآمدهای ارزی بیشتر و حضور موفق‌تر در بازارهای صادراتی هدف می‌شود.
فارس: چه میزان از صادرات محصولات کشاورزی به خارج از کشور از طریق مرزهای کردستان مربوط به تولیدات داخل استان است؟
از میزان 284 میلیون دلار صادرات محصولات کشاورزی از طریق گمرکات استان در 9 ماهه امسال بر اساس خود اظهاری صادرکنندگان بیش از 81 میلیون دلار آن (یعنی حدود 29 درصد)مربوط به تولیدات استان کردستان بوده است.
کیفیت پایین میزان ارزآوری محصولات کشاورزی را کاهش می‌دهد
فارس: برای افزایش سهم صادرات تولیدات کشاورزی استان چه برنامه‌ای دارید؟
یکی از اهداف سازمان جهاد کشاورزی استان که در سند آمایش استان نیز گنجانده شده، افزایش سهم تولیدات صادراتی استان است، تحلیل‌های آماری حاکی از آن است که سهم تولیدات صادراتی استان در 9 ماهه سالجاری نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 2.2 برابر رشد داشته و سهم تولیدات مزبور از 16 درصد به 29 درصد افزایش یافته است.
ارزش صادراتی هر تن محصولات زراعی به میزان 251 دلار، هر تن محصولات باغی 455 دلار، هر تن محصولات دامی 896 دلار و ارزش صادراتی هر تن محصولات شیلاتی نیز دو هزار و 143 دلار است. بنابراین به ترتیب محصولات شیلاتی و دامی به نسبت ارزش وزنی صادرات، بیشترین ارزآوری داشته‌اند.
ظرفیت‌های تولیدی محصولات بخش کشاورزی استان و توسعه صنایع تبدیلی وابسته به این بخش مهم اقتصادی، نشان‌دهنده قابلیت‌های متنوع این بخش برای ارزآوری بیشتر است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان ارزآوری محصولات کشاورزی با توجه به ارزش وزنی صادرات آنها کم بوده و این امر بیانگر آن است برای ارزآوری بیشتر این محصولات باید روی آنها فرآوری صورت گرفته و با سورت و بسته‌بندی‌های مناسب‌تر ضمن افزایش قابلیت رقابت‌پذیری، میزان ارزآوری آنها را افزایش داد.
لازم به ذکر است صادرات محصولات با کیفیت پایین نیز می‌‌تواند یکی از دلایل ارزآوری پایین این محصولات باشد و صادرکنندگان می‌بایست به جهت حفظ بازارهای هدف، از صادرات این نوع محصولات خودداری نمایند.
افزایش میزان صادرات اولویت جهاد کشاورزی کردستان است
فارس: وضعیت صادرات و ارزآوری محصولات دامی و شیلاتی به چه صورت است؟
میزان ارزآوری صادرات محصولات دامی و شیلاتی به نسبت ارزش وزنی صادرات این محصولات نسبت به محصولات زراعی و باغی بیشتر بوده است، بنابراین، با توجه به ظرفیت بالای استان در تولید محصولات دامی و شیلاتی می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب، زمینه را برای افزایش سهم صادراتی این محصولات افزایش داد.
با توجه به اینکه یکی از اهداف سازمان جهاد کشاورزی استان که در سند آمایش استان نیز پیش‌بینی شده، افزایش سهم تولیدات صادراتی استان است.
فارس: چه محصولاتی بیشترین سهم در صادرات دارند؟
از کل میزان صادرات صورت گرفته محصولات کشاورزی بر اساس ارزش وزنی از گمرکات استان در 9 ماهه امسال حدود 86 درصد از محصولات شیلاتی، 27 درصد محصولات زراعی، 26 درصد محصولات باغی و 19 درصد محصولات دامی بوده است.
بیشترین میزان صادرات مربوط به محصولات زراعی بوده که کشش تقاضای بازار عراق برای محصولاتی مانند هندوانه، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، خربزه و کلم از دلایل افزایش صادرات محصولات زراعی است.
رشد 43 درصدی وزن صادرات محصولات باغی
فارس: وضعیت میزان صادرات محصولات باغی به چه صورت است؟
صادرات محصولات باغی در 9 ماهه سالجاری نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ ارزش وزنی بیش از 43 درصد افزایش داشته‌ایم که یکی از دلایل عمده این افزایش، رعایت شاخص‌ها و ضوابط بسته‌بندی میوه توسط صادرکنندگان بوده است که البته کشش تقاضای بازار عراق به محصولات باغی از جمله سیب درختی، پرتقال و کیوی از دیگر دلایل این افزایش است.
در خصوص صادرات محصولات دامی نیز بدلیل افزایش تقاضا برای تخم‌مرغ خوراکی، میزان صادرات محصولات دامی در 9 ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزش وزنی تقریباً به میزان 4.5 برابر و به لحاظ ارزش دلاری نیز 2.5 برابر شده است.
فارس: صادرات دام به خارج از کشور با محدودیت‌هایی همراه شد، آیا اکنون هم صادرات دام ممنوع است؟
همانطور که اشاره کردید در این راستا و با هدف تنظیم بازار داخلی خرداد ۹۷ صادرات دام زنده ممنوع شد که افزایش دام‌های پرواری و پایین بودن قیمت دام زنده نسبت به قیمت تمام شده موجب ضرر و زیان تولیدکنندگان و افزایش قاچاق دام به خارج از کشور شد.
لازم است به جهت حمایت از تولیدکنندگان و کاهش انگیزه قاچاق سودجویان، ترتیبی اتخاذ شود تا آزادسازی صادرات دام زنده صورت گیرد، در این خصوص نیز مکاتبات متعددی با امضای استاندار خطاب به معاون اول رئیس جمهور و وزارت جهاد کشاورزی صورت گرفته است.
انتهای پیام/2330/71/ی
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
