به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد به نقل از روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی، رضا حمیدی ازغدی در تازه‌ترین نشست این کمیسیون که با محوریت « بررسی زمینه‌ها و دلایل کارگریزی و ضعف فرهنگ کار در جامعه» با حضور اعضای هیأت رئیسه تعدادی از کمیسیون‌های تخصصی اتاق برگزار شد، افزود: اگرچه برداشت‌ها از مفهوم کارگریزی بسیار متفاوت است، اما باید اذعان کنیم در حال حاضر با شکل متفاوتی از این پدیده مواجهیم، چنانکه نیروی کار رغبت بیشتری دارد تا طریق فعالیت‌های غیرمولد زندگی خود را تأمین کند پس با اطمینان از کسب سود بیشتر، به حوزه تولید قدم نمی‌گذارد. کارفرما نیز نمی‌تواند درآمدی معادل درآمد دلالی و فعالیت‌های سوداگرانه به کارگر بدهد، چراکه قیمت تمام‌شده کالا را بازار برنمی‌تابد.
رئیس کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق بازرگانی مشهد ادامه داد: البته فضای اشتغالی کشور نیز با محدودیت‌هایی مواجه است. فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، اغلب قادر به جذب در حوزه‌های تحصیلی خود نیستند و درگیر حرفه‌هایی می‌شوند که کسب سود کوتاه‌مدت در آن تضمین بیشتری دارد. درواقع نیروی جوان رغبتی به فعالیت‌های مولد که نگاه توسعه‌ای بلندمدتی را دنبال می‌کند، ندارند. ایراد این مسئله از سیستم آموزشی کشورمان نشأت می‌گیرد، سیستمی که در آن بهره‌وری مبتنی بر علم و دانش تبیین و ترویج نشده است.
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی مشهد به آمارهای نگران‌کننده از شمار فارغ‌التحصیل بیکار در کشور اشاره کرد و یادآور شد: امروز سیستم آموزش عالی کشور و دستگاه‌های متولی این بخش باید از بابت این آمارها پاسخگو باشند.
نبودن تعریف درست و قانونمند از مفهوم کار
دبیر کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق بازرگانی مشهد با تقدیر از توجه هیأت نمایندگان اتاق به بررسی ضعف فرهنگ کار تصریح کرد: عوامل مختلفی همچون دانش مدیریت، مسئولیت شناسی شخصی و اجتماعی، زمینه‌های فرهنگی و اقتصادی و نوع رابطه میان عوامل کار، در شکل‌گیری مفهوم «کارگریزی» دخیل هستند. ضعف اخلاق کاری و پایین بودن کیفیت تربیت اجتماعی شامل آموزش‌های خانه و مدرسه و انواع تبعیض‌ها، از علل مهم زمینه‌ساز برای کارگریزی به شمار می‌آیند.
ناصر صادقی ادامه داد: عادات و توان اجرایی کارکنان شاغل در دستگاه‌های دولتی، از کارمند و کارشناس و مدیر و مسئول گرفته تا عالی‌ترین سمت‌ها که در وزارت مستقر است، صرفاً به نوشتن و تنظیم نامه و گزارش و پر کردن فرم و جدول محدود می‌شوند و نه عمل و اجرای کار واقعی. تمامی این مسائل به موضوع کارگریزی در جامعه دامن زده است.
وی با اشاره به وعده‌هایی که در ماده 80 قانون برنامه ششم توسعه برای کاهش میزان آسیب‌های اجتماعی عنوان‌شده و توامان مقایسه آمارهای رسمی از شرایط موجود جامعه و حجم این آسیب‌ها، عنوان کرد: عدم توجه قانون‌گذاران به آمارهای واقعی که از بطن جامعه نشأت می‌گیرند و علاوه بر آن، تصویب نشدن برنامه‌هایی که در تناسب با عوامل زمینه‌ساز این آسیب‌ها هستند، باعث شده تا احساس سرخوردگی عمومی شکل بگیرد و در سطوح دیگر به کارگریزی و تضعیف فرهنگ کار منجر می‌شود.
دبیر کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق بازرگانی مشهد یادآور شد: نبودن تعریف درست و قانونمند از مفهوم کار، نداشتن درک درست از شرایط زمان که زمینه انجام کار مؤثر را از بین برده است، ارجحیت دادن به ظواهر و نمایش‌های جلسه‌ای، ناتوانی مقامات مافوق در نظارت بر عملکردها، ناتوانی در استفاده درست از آمار و نبودن برنامه‌ریزی واقع‌گرایانه برای اداره امور، نتیجه گرا نبودن و اکتفا کردن به داشتن فقط نیّت، و کار را با وعظ و خطابه اشتباه گرفتن از مهم‌ترین دلایل کارگریزی و ضعف فرهنگ کار در جامعه امروز به شمار می‌آید.
صادقی تأکید کرد: کار ترویجی و آموزش برای مطالعه قانون و بالا بردن درک عموم مردم و مسئولان از روح حاکم بر قوانین به‌ویژه در حوزه اقتصاد، باید به یک نهضت فرهنگی تبدیل شود تا وضعیت کنونی دستخوش تغییر و اصلاح شود و نسل‌های بعدی تلقی بهتری از آن داشته باشند. برای این منظور اتاق بازرگانی می‌تواند با ترویج شایسته‌سالاری و کمک به آموزش‌های مؤثر به تقویت فرهنگ عمومی کار کمک کند.
فقدان شایسته‌سالاری در سازمان‌ها
رئیس کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق مشهد گفت: سال‌هاست که نرخ رشد بهره‌وری در کشورمان منفی است و علی‌رغم تلاش‌های بسیار، بهره‌وری همچنان در حال تنزل است، درواقع به‌رغم سرمایه‌گذاری بسیار بر روی نیروی انسانی و ارتقای سطح تحصیلات و سطح تکنولوژی، بازهم شاهد کاهش بهره‌وری هستیم.
احمد اثنی عشری با اشاره به عدم ارتباط نرخ دستمزد با خروجی کار، متذکر شد: نظام تعیین حقوق و دستمزد در کشور ما نظام وقت مزدی است، بر اساس این نظام به میزان ساعت فعالیت کارگر و نه بر اساس خروجی کار او، دستمزد تعلق می‌گیرد. به‌بیان‌دیگر برای کارگر هیچ‌گونه پاداشی تخصیص نمی‌یابد. علاوه بر این شایسته‌سالاری در سازمان‌ها وجود ندارد و افراد فرودست بر افراد زبردست حاکمیت دارند. نکته قابل‌توجه دیگر آن است که اشرافی گری در سازمان‌های کشور ما به‌خوبی مشهود است و تمامی موارد مذکور سبب کارگریزی در جامعه شده‌اند.
وی تصریح کرد: دلیل پیشرفت کره و ژاپن این است که افراد کار گریز نیستند و به فعالیت کردن علاقه‌مند هستند. فرهنگ پرورش کودکان در خانواده‌های ایرانی نیز یکی از دلایل کارگریزی به شمار می‌آید. لذا برای حذف اشرافی گری از سازمان‌ها باید دیوارها را حذف کنیم و پرسنل باید در سالن‌ها فعالیت کنند، این مسئله چند حسن دارد، نخست آنکه کارمندان به سهولت در دسترس قرار دارند، دوم به دلیل نظارت بر فعالیتشان بهره‌وری کار افزایش خواهد یافت.
رئیس کمیسیون مالیات، کار و تأمین اجتماعی اتاق مشهد خاطرنشان کرد: رشد نرخ بهره‌وری منوط به آن است که مدیر سازمان دست از اشرافی گری بردارد و هم سلسله‌مراتب در سازمان‌ها کاهش پیدا کند، چراکه سازمان‌ها باید چابک و منعطف باشند.
کارگریزی ریشه در فضای نامساعد کسب‌وکار دارد
همچنین در این نشست، رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی مشهد عنوان کرد: به اعتقاد بنده منظور از کارگریزی، فرار کارگران از کار نیست بلکه مقصود همان فضای مناسب کسب‌وکار است، حال سؤال اینجاست که چرا فضای کسب‌وکار مناسب در کشور و به‌ویژه استان خراسان رضوی وجود ندارد؟
محمدحسین روشنک با اشاره اینکه کارگریزی ریشه در فضایی دارد که در آن موانع پُرشمار هستند، تصریح کرد: نبود شفافیت و حمایتگری، ازجمله موانع تولید به شمار می‌آیند.
رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی مشهد با اشاره به اینکه متأسفانه فضای نامساعد کسب‌وکار سبب کارگریزی در کشور شده است، ادامه داد: تنها ظرفیت حامی بخش خصوصی، قانون بهبود مستمر فضای کسب‌وکار است که متأسفانه به آن عمل نمی‌شود و اجرای این قانون آن‌چنان‌که باید از سوی بخش خصوصی مطالبه نشده است.
باید رویکرد مسئولان به فرهنگ کار و فعال اقتصادی تغییر کند
نایب‌رئیس کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق مشهد بیان کرد: متأسفانه عوامل بسیاری هستند که کار کردن را در جامعه بی‌ارزش تلقی می‌کنند. این در حالی است که بزرگ‌ترین ارزش برای انسان کار کردن است.
مهران دانشور تصریح کرد: باید راهکاری اندیشیده شود تا جلوی هرگونه اعمال فشار بر روی فعالان اقتصادی گرفته شود و متأسفانه این فشارها از سوی سیستم اجرایی کشور بر روی فعالان اقتصادی اعمال می‌گردد. شوربختانه در کشور ما نیروی کاری که فعالیت دارند از درآمد چندانی برخوردار نیستند بلکه بالعکس کسانی که فعالیت ندارند سود بیشتر کسب می‌کنند چون سوداگری در کشور ما انتفاع بیشتری دارد و این مسئله خود به کارگریزی در جامعه دامن می‌زند.
وی بابیان اینکه باید راهکاری پیدا شود تا رویکرد مسئولین به فرهنگ کار و نوع نگاه آن‌ها به فعال اقتصادی تغییر کند، خاطرنشان کرد: 4 الی 5 میلیون دانشجوی فارغ‌التحصیل بیکار در کشور وجود دارند که همگی جویای کار هستند، حال اگر برای درصدی از این دانش‌آموختگان اشتغالی ایجاد شود، به‌محض ورود به شغل مذکور به این باور می‌رسند که این فعالیت غیر از مسیری است که سال‌ها برای آن زحمت‌کشیده‌اند. این فضای تیره‌وتار را سیستم ایجاد کرده است.
نایب‌رئیس کمیسیون مسئولیت های اجتماعی اتاق مشهد بیان کرد: به‌طور مثال در کشور ما از کسی مالیات ستانده می‌شود که فعالیت اقتصادی شفاف دارد و به‌بیان‌دیگر از فعال اقتصادی قانون‌مدار که به‌موقع مالیات خود را پرداخت می‌کند، بیشتر مالیات اخذ می‌شود. در مقابل فردی که 10 سال از پرداخت مالیات فرار کرده مشمول بخشودگی‌های مالیاتی می‌شود. تمامی این مسائل به فرهنگ کارگریزی در کشور دامن می‌زند.
شناخت مبانی کارگریزی نیاز به کار پژوهشی دارد
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی مشهد گفت: شناخت مبانی کارگریزی نیاز به کار پژوهشی دارد، درواقع باید افراد تحصیل‌کرده دانشگاهی حول محور کارگریزی در جامعه از رویکردهای مختلف و از منظر اقشار متفاوت در بخش‌های کارگری، کارفرمایی و دولت تحقیق و پژوهش کنند و متأسفانه ما با ضعف پژوهش مواجه هستیم. درواقع ما در چنین جلساتی صرفاً یک‌طرفه و از جانب کارفرما می‌توانیم به تجزیه‌وتحلیل این موضوع بپردازیم.
محمدعلی چمنیان ادامه داد: گسیختگی در نظام‌های اقتصادی و اجتماعی باعث شده تا تعدادی از افراد در کوتاه‌مدت و بی‌زحمت به وضعیت اقتصادی بسیار بالایی دست پیدا کنند که این مسئله یکی از مهم‌ترین دلایل کارگریزی در جامعه به شمار می‌آید.
وی با اشاره به کاهش شدید قدرت خرید افراد و عدم تناسب بین سطوح درآمدی و ارزش کار و تلاش مورد مطالبه سازمان افزود: عدم تناسب بین فرصت‌های کاری با توانمندی‌های افراد جویای کار نیز می‌تواند یکی از دلایل کاهش رغبت به فعالیت اقتصادی باشد.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق بازرگانی مشهد تصریح کرد: نوع ادبیات ما در تعریف وزارتخانه برای کار، با آنچه باید باشد متفاوت است. ما نهادی تحت عنوان وزارت کار و رفاه اجتماعی داریم این در حالی است که وزارت کار در کشورهایی مانند اندونزی عناوینی همچون انسان توانمند و توانمندسازی زنان دارد. لذا وزارتخانه ذی‌ربط برای نهادینه‌سازی فرهنگ کار، به دنبال توانمندسازی است. تنها در کشور ژاپن مانند ایران وزارت کار در عنوانش کلمه رفاه را گنجانده است. درواقع کشور ژاپن توانسته امنیت شغلی را برای کارگرانش فراهم بیاورد و در حال حاضر نیز به فکر رفاه نیروی کار است. این در حالی است که در کشور ما کارگران از امنیت شغلی برخوردار نیستند.
در بخش دیگری از این نشست دبیر کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی مشهد گفت: طی سال‌های گذشته تنها دارایی که از آن حفاظت نشده نیروی کارمزد بگیر بوده است. تورم باعث شده حقوق تمامی کارمندان اضافه شود اما چه میزان به دستمزد نیروی کار افزوده‌شده است؟ در قبال اتفاقاتی که در جامعه رخ می‌دهد چه انتظاری از نیروی کارگر داریم؟
صفار ادامه داد: در کشور مالزی دولت برای کارگران مسکن ارزان ایجاد کرده و یک بخش از فشار تولید را با ارائه مسکن ارزان، کاهش داده است. درواقع دولت در این کشور با مشارکت کارآفرینان و تولیدکنندگان، جبران و کاهش بخشی از فشارهای کارگری را برعهده‌گرفته است.
وی تصریح کرد: تولید، یک جاده دوطرفه بین کارآفرین و کارگران است اما متأسفانه ما نتوانسته‌ایم سیستم و مکانیزمی را ایجاد کنیم که منافع هر دو قشر به‌طور مشترک و متعادل دیده شود.
برای اینکه کشور به سمت توسعه حرکت کند، نیاز به بخش خصوصی قوی داریم
در ادامه نایب‌رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و بازار پول اتاق مشهد گفت: معتقدم که توسعه از چهاراصل «تعامل»، «گفت‌وگو»، «احترام و درک متقابل» و «شناخت سرفصل‌های مشترک» نشأت گرفته و همه‌چیز بر مبنای این چهاراصل شکل می‌گیرد. البته دو چاشنی نیز لازم است تا به آن هدف متعالی دست‌یابیم. نخست صداقت در رفتار و گفتار، و دیگری تلاش هوشمندانه و دانش‌محور است. اگر کشورها توسعه پیدا می‌کنند بر اساس این چهاراصل حرکت کرده‌اند. حال باید پرسید چه اتفاقی افتاده که سرعت ما به سمت توسعه آن‌قدر کُند است و گذشته‌ی ما، آرزوی آینده ماست؟
محسن شرکا بابیان اینکه در دو حوزه اقتصاد و فرهنگ به‌شدت ضعف داریم، عنوان کرد: برای اینکه کشور به سمت توسعه حرکت کند، نیاز به بخش خصوصی قوی داریم.
فقدان اعتماد بین نیروی کار و کارفرما یکی از عوامل مهم کارگریزی است
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق مشهد هم گفت: برای بررسی مسئله کارگریزی در جامعه باید از نظرات کارگران نیز آگاه باشیم، بااین‌حال برای بررسی موضوع باید چند مبحث را مدنظر داشت؛ نخست آنکه کارفرما از نیروی متخصص در جای خود استفاده نمی‌کند و یا برای کاهش هزینه‌ها از یک نیرو در چند پست استفاده می‌کند. این مسائل سبب کارگریزی می‌شود.
احمد زمانیان یزدی تصریح کرد: علاوه بر این نبود یک برنامه مدون برای بنگاه‌های اقتصادی از دیگر مسائلی است که به پدیده کارگریزی دامن زده است. فقدان اعتماد بین نیروی کار و کارفرما از دیگر مسائلی است که کارگریزی را موجب شده است. البته بخشی از این اعتماد به کارفرما بازمی‌گردد. متأسفانه شاهدیم که در کشور ما هرروز بخشنامه‌های متعددی صادر می‌شود و قطعاً کارفرما فشار مضاعفی را از این بابت متحمل می‌شود و این مسئله شرایط کارگران را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
در ادامه مسئول نظارت راهبردی کمیسیون‌های اتاق مشهد نیز در همین خصوص عنوان کرد: کارگریزی، تلنگری است تا بدانیم که در حوزه کلان اقتصادی چه میزان توانسته‌ایم کارآفرین و سرمایه‌گذارمان را حفظ کنیم و به آنان امید دهیم.
محمود امتی تصریح کرد: در کشورهای پیشرفته دنیا نظام مدون و مشخصی برای فعالان اقتصادی وجود دارد؛ به‌طوری‌که نیروی کار در این کشورها 8 ساعت مفید در حال فعالیت هستند. این در حالی است که چنین ساختار منظمی در کشور ما وجود ندارد.
عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی مشهد یادآور شد: علی‌رغم اینکه با کشورهای توانمند و ثروتمند همسایه هستیم چرا نتوانسته‌ایم از این کشورها جذب سرمایه‌گذار داشته باشیم؟ همچنین نتوانسته‌ایم سرمایه‌گذاران داخلی را ترغیب به سرمایه‌گذاری در داخل کنیم. تمامی این مسائل نیازمند بررسی و مطالعات کارشناسانه است.
، نایب‌رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق بازرگانی مشهد هم متذکر شد: بنده بر این باور نیستم که ایرانی‌ها تنبل تربیت‌شده‌اند، چراکه بسیاری از فعالان اقتصادی در شرایط دشوار پرورش‌یافته‌اند و در سخت‌ترین شرایط اقتصادی در حال فعالیت هستند.
ابراهیم عطایی ادامه داد: بخش خصوصی باید آن‌قدر مطالبه گر باشد که نمایندگان مجلس نتوانند علیه بخش خصوصی قانونی را تدوین کنند. لذا پیشنهاد می‌شود که بخش خصوصی در میزهای تصمیم‌گیری، پرقدرت‌تر از شرایط فعلی ظاهر شود.
تا زمانی که مشکلات معیشتی کارگران حل نشود، نباید به ارتقای بهره‌وری امید داشت
رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی مشهد نیز در ادامه نکات بیان‌شده، گفت: با شرایط فعلی نمی‌توان انتظار داشت که سرمایه‌گذاری خارجی جذب شود. متأسفانه در حال حاضر بسیاری از سرمایه‌گذاران ایرانی در کشور ترکیه در حال سرمایه‌گذاری هستند که این مسئله در آینده خسارت‌های بسیار سنگینی را به اقتصاد کشور وارد خواهد آورد.
غلامعلی رخصت ابراز کرد: درگذشته ما به پدیده فرار مغزها اعتنایی نداشتیم اما باگذشت زمان متوجه فقدان نخبگان و آسیب‌های تحمیل‌شده به حوزه اقتصادی شده‌ایم. درواقع باید بستر برای نخبگان در کشور مهیا می‌شد تا نخبگان در کشور ماندگار می‌شدند.
وی یادآور شد: متأسفانه بستری برای اختلاس توسط دولت در کشور فراهم‌شده است و علاوه بر این نمایندگان مجلس نیز به رسالت واقعی خود عمل نمی‌کنند، این فسادها حس تلاش و کوشش را از مردم، کارفرمایان و کارگران گرفته است.
رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی مشهد تصریح کرد: امروز زندگی برای کارگران بسیار دشوار شده است و دستمزد کارگران پاسخگوی تأمین معیشت آن‌ها نیست و تا زمانی که مسائل معیشتی کارگران حل‌وفصل نشود نباید به ارتقای بهره‌وری امید داشت. لذا باید در این زمینه از کشورهای موفق الگوبرداری کنیم و سیستم کشور بر مبنای آن الگوی موفق پایه‌ریزی شود.
انتهای پیام/ 70042
افشای کامل
روایتگری موثر
زیستگاه رسانه
قصه های کرونا
کد اقناع
کیفیت حکومت
